จากการศึกษาค้นคว้าเรื่องการวิจัยแบบมีส่วนร่วม และได้ค้นคว้าจากหนังสือ การวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม : แนวคิดและแนวปฏิบัติ ของ ดร.สิทธิณัฐ ประพุทธนิติสาร ได้เขียนถึงกระบวนการแก้ปัญหาของคนในชุมชนโดยมีจุดมุ่งหมายสำคัญของกระบวนการคือ การพัฒนาขีดความสามารถของคนในชุมชน การแก้ปัญหามากกว่าการมุ่งไปท่ความสมบูรณ์ของการแก้ปัญหาใดปัญหาหนึ่ง หรือ ถ้าทำให้คนท่อยู่กับปัญหา "คิด" เป็นระบบมากขึ้น "ทำ" ให้เป็นระบบมากขึ้น เรียนรู้กระบวนการ "คิดไป ทำไป" อย่างเป็นระบบมากขึ้น น่าจะเป็นการพัฒนาที่ยั่งยืนมากกว่า ความพยายามที่จะฝืนธรรมชาติแก้ไขปัญหาใดปัญหาหนึ่งให้หมดสิ้นสมบูรณ์
ความสามารถของคนที่อยู่กับปัญหาในชุมชน สามารถสร้างเสริมทำให้เข้มแข็งได้ด้วยกระบวนการเรียนรู้ วิเคราะห์ปัญหาอย่างเป็นระบบ แล้วดำเนินการแก้ปัญหาด้วยการปฏิบัติแบบเป็นวงจร ดังต่อไปนี้
1. ความสามารถในการวิเคราะห์ปัญหาและสาเหตุ
2. ความสามารถในการค้นหาทางแก้ไขปัญหา
3. ความสามารถในการใช้ภูมิปัญญาเดิมผสมกับเทคโนโลยีที่เหมาะสมในการวิเคราะห์ปัญหาสาเหตุและทางแก้ไขปัญหา
4. ความสามารถในการรวมคน รวมกลุ่ม รวมพลัง ในชุมชนเพื่อแก้ไขปัญหา
5. ความสามารถในการประสานงานต่อรองกับองค์กรภายนอกชุมชนเพื่อนำทรัพยากร เทคโนโลยี มาใช้ในการแก้ไขปัญหา
6. ความสามารถในการฟันฝ่าอุปสรรค การแก้ไขข้อขัดแย้ง และผลักดันให้ดำเนินต่อ
7. ความสามารถในการปฏิบัติการเพื่อให้เกิดการแก้ปัญหา การประสานงาน การประสานกิจกรรม
ความสามารถต่าง ๆ เหล่านี้ต้องมีการพัฒนาและต้องใช้กระบวนการการมีส่วนร่วมเพื่อพัฒนาความสามารถของคนในชุมชนที่เป็นเจ้าของปัญหาและเพื่อให้เกิดการเพิ่มศักยภาพในการแก้ปัญหาโดยชุมชนอย่างแท้จริง
ศุลีวงศ์ สนสุผล
สม.4
ไม่มีความเห็น