การสะท้อนคิดเช้าวันที่ ๒๘ พฤศจิกายน ๒๕๖๗ นำสู่หัวข้อบันทึกนี้ ว่าชีวิตที่ดีของแต่ละคน ไม่เหมือนกัน และควรไม่เหมือนกัน โดยแต่ละคนควรมีความภูมิใจ และพอใจ แนวทางดำรงชีวิตของตน ผมโชคดีที่ชีวิตมีโอกาสเช่นนั้น
เป็นชีวิตที่ดี ที่มีโอกาสส่งเสริมผู้อื่น ให้มีชีวิตที่ดีอย่างแตกต่างหลากหลาย โดยทั้งหมดนั้น มีผลรวมให้คนเล็กคนน้อยในสังคม ได้มีชีวิตที่ดี ที่ไม่ใช่ชีวิตดีเพราะคนอื่นมอบให้ แต่เป็นชีวิตที่ดีที่ตนเองกระทำหรือสร้างขึ้น ในลักษณะของการริเริ่มด้วยตนเอง หรือร่วมกันริเริ่ม คือผมชอบยุยงส่งเสริมให้คนใกล้ชิดได้มีโอกาสคิดเอง ทำเอง ร่วมกันทำ และหาโอกาสทำเพื่อผู้อื่น
เป็น distributive good life ไม่ใช่ชีวิตที่ดีของคนเพียงบางกลุ่ม และไม่ใช่แค่ชีวิตที่ดีของมนุษย์เท่านั้น ยังมีส่วนเกื้อกูลชีวิตชนิดอื่น รวมไปถึงธรรมชาติรอบตัวด้วย
ชีวิตที่ดี ไม่เพียงเป็นชีวิตที่มุ่งกระทำเท่านั้น ยังเป็นชีวิตที่ตั้งเป้าไม่ทำด้วย ผมตั้งเป้าตั้งแต่เด็ก ว่าจะมีชีวิตที่ไม่เอาเปรียบคนอื่น ไม่แสวงผลประโยชน์โดยมิชอบ เมื่อแต่งงาน ก็ตั้งเป้าไม่นอกใจภรรยา ไม่ยุ่งเกี่ยวเชิงชู้สาวกับหญิงอื่น เป็นต้น
เมื่ออายุมากขึ้น เข้าใจชีวิตมากขึ้น ก็ตั้งใจว่าจะระมัดระวังไม่ใช้วาจาที่ก่อความทุกข์หรือความเจ็บปวดต่อผู้อื่น ไม่ดูถูกผู้อื่นทั้งทางวาจาและทางใจ คือมุ่งใช้ชีวิตไปทางที่อบอวลอยู่ในจิตวิทยาเชิงบวก ไม่เผลอหลุดเข้าไปในจิตวิทยาเชิงลบ
ชีวิตที่มุ่งให้ (give) มากกว่าเอา (take) ช่วยให้จิตใจเกิดปิติสุข การเขียนบันทึกลง บล็อก นี้ ก็เป็นการฝึกจิตมุ่งให้หรือแลกเปลี่ยน ยิ่งเมื่อมีผู้เอาไปพิมพ์เป็นเล่มหนังสือ และให้หนังสือแก่ผมจำนวนหนึ่ง สำหรับนำไปแจกแก่ญาติมิตร ผมก็มีโอกาสให้ ที่นำสู่มิตรภาพและความสุข
ชีวิตที่ดีเป็นชีวิตแห่งปฏิสัมพันธ์เชิงบวก ทั้งต่อผู้อื่น สิ่งอื่น และต่อตนเอง ต้องมีทักษะเมตตาตนเอง ทักษะปล่อยวาง ลดอัตตาตัวตน
วิจารณ์ พานิช
๒๘ พ.ย. ๖๗
ขอบคุณสำหรับสาระสำคัญที่ได้รับ เพื่อปฏิบัติให้เข้มข้นขึ้นสำหรับปีใหม่ 2568 ครับ…วิโรจน์ ครับ