ชีวิตที่พอเพียง 4679. PMAC 2024 134. PMA Youth Program Conference 2024

 

เช้าวันที่ ๒๔ มกราคม ๒๕๖๗ มีรายการ Site Visit สามที่    แต่ผมในฐานะประธานคณะกรรมการอำนวยการทุนเยาวชน มีหน้าที่ต้องอยู่กับการประชุมวิชาการทุนเยาวชนรางวัลสมเด็จเจ้าฟ้ามหิดล    ที่ผู้รับพระราชทานทุนรุ่นปี 2000 และรุ่นปี 2021 รวม ๗ คน   เล่าผลการไปฝึกฝนพัฒนาตนเองที่ต่างประเทศ  และแผนดำเนินการต่อ    อ่านข้อสรุปรายงานของแต่ละคนได้ในหนังสือ Prince Mahidol Award Youth Program Conference 2024    ที่คนแก่อย่างผมฟังแล้วชุ่มชื่นหัวใจ     

พิเศษมากที่ ผศ. พญ. ทัศนีย์ ชาติเมธากุล PMAYP 2010 หรือรุ่น ๒ เข้าร่วมประชุมออนไลน์จากอเมริกา และในตอนท้ายเป็นผู้มาเล่าให้ฟังว่าระหว่าง ๑๓ ปีที่ผ่านมาได้ทำอะไรบ้าง   การได้รับพระราชทานทุนเยาวชน รางวัลสมเด็จเจ้าฟ้ามหิดล เปลี่ยนขาด (transform) จิตใจของเธอและวิถีชีวิตของเธออย่างไรบ้าง    ขณะนี้เธอเป็นผู้ช่วยศาสตราจารย์ที่ Neonatal-Perinatal Unit, Oklahoma University Health Science Center  

การเข้าฟังรายงานครั้งนี้ ผมได้ความรู้ใหม่ๆ มากมาย    เช่น ชนิดของ gut microbiome สัมพันธ์กับอุบัติการของโรคซึมเศร้า    คุณหมอฉัตรพล สมุทรพงศ์ธร ทำวิจัยพบว่าผลไม้กลุ่ม citrus มีผลเพิ่มจุลินทรีย์ในลำใส้ ๑๕ ชนิด   หนึ่งในนั้นคือ Faecalibacterium prausnitzii    คุณหมอฉัตรพล พบว่าในผู้ป่วยโรคซึมเศร้า F. prausnitzii ในลำใส้ลดลง มีผลให้ S-Adenosyl-L-Methionine (SAM) I cycle ลดลงด้วย    อธิบายได้ว่า การกินผลไม้กลุ่ม citrus อาจช่วยลดอาการซึมเศร้า ผ่านกลไกเพิ่ม SAM Cycle ซึ่งมีผลลด Momoamine Oxidase A gene expression   ส่งผลให้มีการผลิตสาร serotonin และ dopamine  ลดลง    สารทั้งสองนี้ส่งผลให้เกิดอาการซึมเศร้า   โดยต้องย้ำว่า ยังต้องมีงานวิจัยเพิ่ม เพื่อตรวจสอบความเป็นเหตุเป็นผลต่อกันในเรื่องการกิน citrus fruits กับการลดอาการซึมเศร้า       

การป้องกันโรคมะเร็งลำใส้ใหญ่ที่ดีที่สุดในปัจจุบันคือ การส่องกล้องตรวจ (colonoscopy)   ซึ่งในประเทศไทยมีข้อจำกัดที่ผู้ทำได้คือศัลยแพทย์ระบบทางเดินอาหารเท่านั้น    จึงทำได้จำนวนจำกัด คุณหมอพีรดนย์ วงษ์เสรี เสนอว่าควรฝึกให้อายุรแพทย์โรคทางเดินอาหารทำได้ด้วย    มีผู้เข้าร่วมประชุมถามว่า ฝึกพยาบาลให้ทำได้ไหม 

ผมได้รู้จักโรคพันธุกรรมแบบยีนเดี่ยว ที่มีความผิดปกติที่หลอดเลือดนำสู่การเป็น stroke ตั้งแต่อายุน้อยๆ  ที่ชื่อยาวมากจึงใช้ชื่อย่อว่า CADASIL – Cerebral Autosomal Dominant Arteriopathy with Subcortical Infarcts and Leukoencephalopathy ที่พบในคนประมาณ ๑ - ๒ ต่อ ๑๐๐,๐๐๐ คน      

อ่านหนังสือ Prince Mahidol Award Youth Program Conference 2024 แล้ว   เห็นชัดว่าผู้ได้รับพระราชทานทุนนี้ทุกคนเป็นคนมีไฟ มีคำถาม    และมีความมุ่งมั่นในการตอบคำถามของตน   ผมขอแนะนำให้พ่อแม่ที่มีลูกเรียนแพทย์  นักศึกษาแพทย์ และอาจารย์แพทย์ เข้าไปอ่านหนังสือเล่มนี้    โดยเฉพาะส่วนที่เป็นภาษาไทย บอกเรื่องแรงบันดาลใจ ประสบการณ์และความประทับใจ  และเส้นทางเดินต่อ   เพื่อจะได้ช่วยกันสนับสนุนลูกและลูกศิษย์ของตนให้ได้ใช้ความพยายามเพื่อชีวิตที่ทรงคุณค่า “เพื่อประโยชน์ของเพื่อนมนุษย์” ตามรอยพระยุคลบาทของสมเด็จเจ้าฟ้ามหิดลฯ 

เห็นได้ชัดว่า การจัดการโครงการนี้ ให้สนับสนุน lifetime mentoring and networking   ก่อผลดีขึ้นเรื่อยๆ    mentor จากต่างประเทศที่เดินทางมาประเทศไทย ได้รับการต้อนรับและเกิดความประทับใจทุกคน   มีการจัด PMAYP Mentor Lecture ตามโรงเรียนแพทย์ต่างๆ ถึง ๖ ครั้งในปีนี้   ซึ่งน่าจะส่งผลให้เกิดความร่วมมือทางวิชาการระหว่างสถาบันต่อไป        

วิจารณ์ พานิช

๒๔ ม.ค. ๖๗

ห้อง ๔๖๑๐  โรงแรมเซนทารา แกรนด์