ชีวิตที่พอเพียง 4607. มีบุญที่ได้ทำงานรับใช้มูลนิธิรางวัลสมเด็จเจ้าฟ้ามหิดล

 

ผมเริ่มเข้าไปรับใช้มูลนิธิรางวัลสมเด็จเจ้าฟ้ามหิดล ราวๆ ปี ๒๕๓๘    โดยโดน ศ. นพ. ประเวศ วะสี จับไปเป็นกรรมการที่ปรึกษาวิชาการ (SAC – Scientific Advisory Committee) ที่ท่านเป็นประธาน และมีสมาชิกทั้งสิ้น ๑๕ คน  เป็นนักวิชาการไทยล้วน    ทำหน้าที่กลั่นกรองข้อเสนอผู้สมควรได้รับการพิจารณาให้ได้รับพระราชทานทุนให้แก่คณะกรรมการรางวัลนานาชาติ (IAC – International Award Committee) ที่ตอนนั้น ศ. นพ. ณัฐ ภมรประวัติ เป็นประธาน    ในปี ๒๕๓๙ ผมก็ได้รับแต่งตั้งเป็นกรรมการในคณะกรรมการรางวัลนานาชาติ    ได้ความรู้มากมายจากการทำหน้าที่ดังกล่าว

ราวๆ ปี ๒๕๔๑ ศ. นพ. ประเวศ ก็ลาออกจากประธาน SAC   และเสนอให้ตั้งผมเป็นแทน    ต่อมาในปี ๒๕๔๖ ศ. นพ. ณัฐ ภมรประวัติ ถึงแก่กรรม   ผมจึงได้รับแต่งตั้งให้เป็นประธาน IAC แทน    และทำหน้าที่อยู่ ๑๙ ปี    จนมาลาออกเพื่อส่งต่อหน้าที่ให้แก่ ศ. ดร. นพ. ประสิทธิ์ วัฒนาภา ในปี ๒๕๖๖   

ในปี ๒๕๔๙ มีการรับประทานอาหารเย็นในหมู่อาจารย์ผู้ใหญ่ที่เกี่ยวข้องกับมูลนิธิ    เพื่อหารือกันเรื่องการจัดงานฉลองครบรอบ ๑๕ ปีของรางวัลสมเด็จเจ้าฟ้ามหิดล   ในปี ๒๕๕๐   ได้ฉันทามติว่า จัดเป็นการประชุมนานาชาติด้านนโยบายสุขภาพโลก โดยจัดร่วมกับภาคีนานาชาติเช่นองค์การอนามัยโลก มูลนิธิร็อกกี้เฟลเล่อร์   ไชน่าเมดิคัลบอร์ด  และอื่นๆ  ให้ชื่อว่า PMAC – Prince Mahidol Award Conference    มีการจัดตั้งคณะกรรมการจัดการประชุมนานาชาติ ผมได้รับต่งตั้งเป็นประธานเรื่อยมาทุกปีจนปัจจุบัน 

ในปี ๒๕๕๑ สมเด็จองค์ประธานมูลนิธิ มีพระราชประสงค์ให้มีทุนเยาวชน ตามคำแนะนำของ ศ. ดร. นพ. Nevin Scrimshaw กรรมการรางวัลนานาชาติที่ทำหน้าที่ตั้งแต่เริ่มมีการตัดสินรางวัลในปี ๒๕๓๕ จนถึงขณะนั้น (ท่านถึงแก่กรรมไปหลายปีแล้ว สิริอายุ ๙๕ ปี)    ที่เห็นประโยชน์จากการมีทุนเยาวชนของ World Food Prize    ที่สนับสนุนให้เยาวชนอเมริกันระดับมัธยมปลาย   ออกไปเรียนรู้เกี่ยวกับเรื่องการพัฒนาโภชนาการ อาหาร และการเกษตร   หรือเรื่องความมั่นคงทางอาหารของทั่วโลก   

จึงเกิดคณะกรรมการอำนวยการและคณะกรรมการดำเนินการ ทุนเยาวชน รางวัลสมเด็จเจ้าฟ้ามหิดล   พระราชทานทุน ๑ ปี แก่ผู้จบแพทย์ใหม่ปีละ ๕ คน    ให้ไปฝึก ศึกษา หรือวิจัย ในเรื่องที่ตนสนใจและจะเป็นประโยชน์ต่อการแพทย์และสุขภาพไทย    เริ่มตั้งแต่ปี ๒๕๕๒ เป็นต้นมา    ผมทำหน้าที่ประธานคณะกรรมการอำนวยการมาจนปัจจุบัน     

ต่อมาในปี ๒๕๖๕ มีการริเริ่มจากฝ่าย Trinity College, University of Cambridge ให้มี Prince Mahidol Studentship ขึ้น    โดย Sir Gregory Winter (ผู้ได้รับพระราชทานรางวัลสมเด็จเจ้าฟ้ามหิดล ปี๒๕๕๙ จากผลงานด้านการพัฒนา humanized antibody ที่ใช้เป็นยาบำบัดโรคนานาชนิด   และต่อมาได้รับรางวัลโนเบล) บริจาคเงินรางวัล ๕ หมื่น ปอนด์ สำหรับเป็นทุนเริ่มต้น   และ Trinity College สมทบอีก ๔.๕ แสนปอนด์    โดยต้องการเงินทุนทั้งหมด ๓ ล้านปอนด์ เอาไปลงทุนสำหรับใช้ดอกผลให้ทุนครั้งละ ๑ ทุนแก่นักศึกษาปริญญาเอกสาขาชีวการแพทย์ ที่ Trinity College  

ฝ่ายไทยมีท่านอดีตนายกรัฐมนตรี อานันท์ ปันยารชุน ศิษย์เก่าของ Trinity College หาทุน ๒.๕ ล้านปอนด์ไปถวายกรมสมเด็จพระเทพรัตน์ฯ องค์ประธานมูลนิธิ    เพื่อส่งต่อให้แก่  Trinity College    และต่อมามีการประกาศรับนักศึกษาและคัดเลือกได้ นส. ชลิดา ชมเกตแก้ว โดยอาจารย์ที่ปรึกษาฝ่ายไทยคือ ดร. กมลชนก ชีวะปรีชา คณะเวชศาสตร์เขตร้อน มหาวิทยาลัยมหิดล    ทำวิจัยเกี่ยวกับโรค melioidosis เพื่อวิทยานิพนธ์ปริญญาเอก    

รวมกิจการของมูลนิธิรางวัลสมเด็จเจ้าฟ้ามหิดล ๔ กิจการ   ผมมีโอกาสเข้าไปร่วมรับใช้ทั้งหมด   ทำให้ได้เรียนรู้มาก    ที่สำคัญคือ ได้เรียนรู้วิธี “ทำงานแบบไม่ทำ”    คือให้โอกาสคนรุ่นน้องเก่งๆ ได้มีโอกาสแสดงฝีมือ   โดยผมคอยช่วยดูแลทิศทางและคุณค่าของงานอยู่ห่างๆ    เป็นวิธีทำงานในฐานะผู้อาวุโสที่ win – win แก่ทุกฝ่าย   

ทั้งหมดนั้น ในสายตาของผม เป็นการทำงานสร้างค่านิยมสูงส่งให้แก่สังคมไทย และโลก   โดยเป็นค่านิยมที่พระราชทานโดยสมเด็จเจ้าฟ้ามหิดล  สมเด็จพระบรมราชชนกของในหลวงรัชกาลที่ ๙    ที่ทรงพระราชทานอุดมการณ์ไว้แก่วงการแพทย์ไทยว่า  “ประโยชน์ของเพื่อนมนุษย์เป็นกิจที่หนึ่ง”    เป้าหมายของมูลนิธิจึงเป็นการขับเคลื่อนอุดมการณ์นี้แก่สังคมไทย และโลก     

ผมจึงมีบุญที่ชีวิตได้เข้าไปคลุกคลีอยู่กับการทำความดีเพื่อประโยชน์ของเพื่อนมนุษย์

วิจารณ์ พานิช

๒๕ พ.ย. ๖๖