2,500 ปี นิทานอีสป


2,500 ปี นิทานอีสป

อีสป เป็นทาสชาวกรีกซึ่งมีชีวิตอยู่ในช่วงเวลา 560-620 ปีก่อนคริสต์ศักราช ที่เมืองซาร์ดิส บนเกาะซามอสของประเทศกรีก เกาะนี้ตั้งอยู่นอกชายฝั่งของประเทศตุรกีในปัจจุบัน ในสมัยกรีกโบราณชายฝั่งทะเลทั้งหมดของตุรกีมีชาวกรีกอาศัยอยู่หนาแน่น

อีสปเป็นคนขี้เหร่ พิการแต่เป็นคนที่มีจิตใจงดงาม เริ่มแรกนั้นอีสปมาจากเทรซซึ่งเป็นนครรัฐแห่งหนึ่งในสมัยโบราณ ปัจจุบันนี้เทรซเป็นดินแดนส่วนหนึ่งของกรีกและบัลแกเรีย อีสปไปทำงานเป็นทาสที่เกาะซามอสกับนายทาสชื่อว่า เอียดมอน ในระหว่างที่เป็นทาสอยู่นั้นอีสปได้นำชื่อเสียงมาสู่ตนเองและนายของเขาด้วยการเป็นนักเล่านิทานผู้มีความสามารถ จนเป็นที่รู้จักกันดีในท้องถิ่นนั้น ในที่สุดอีสปก็ได้รับการปลดปล่อยให้เป็นอิสระจากการเป็นทาส เนื่องจากความเป็นผู้มีไหวพริบและสติปัญญาอันเฉียบแหลมของเขานั่นเอง

(เกาะซามอส)

เมื่ออีสปได้รับอิสรภาพนั้นเขามีชื่อเสียงโด่งดังในการเล่านิทานมากจนได้รับเชิญให้ไปทำงานอยู่ในราชสำนักของกษัตริย์เครซุสกษัตริย์องค์สุดท้ายแห่งอาณาจักรลิเดียของเอเชียไมเนอร์

ขณะนั้นในราชสำนักมีนักปราชญ์ราชบัณฑิตผู้ฉลาดรอบรู้อยู่หลายท่าน เช่น โซลอน แห่งกรุงเอเธนส์ และเทลิส แห่งมิเลทัส เป็นต้น ในไม่ช้ากษัตริย์เครซุสก็ทรงโปรดปรานอีสปอดีตทาสผู้นี้อย่างรวดเร็ว เพราะทรงพอพระทัยในสติปัญญาอันเฉียบแหลมและไหวพริบของเขา อีสปจึงสามารถถวายทั้งความสนุกสนานและแง่คิดในด้านต่างๆแก่กษัตริย์เครซุส พระองค์ทรงเรียนรู้ความจริงหลายประการเกี่ยวกับบ้านเมืองของพระองค์จากการฟังนิทานอีสปมากกว่าการสนทนากับนักปราชญ์ประจำราชสำนักคนอื่นๆ

ขณะนั้นกษัตริย์เครซุสทรงเป็นประมุขแห่งนครรัฐเล็กๆทั้งหลายของกรีกด้วย พระองค์ทรงส่งอีสปไปปฏิบัติหน้าที่ราชทูตยังเมืองหลวงของนครรัฐเหล่านี้ อีสปได้ใช้การเล่านิทานของเขาทำให้เกิดความสำเร็จในการปฏิบัติหน้าที่ดังกล่าวอย่างชาญฉลาด ที่เมืองโครินธ์อีสปใช้นิทานของเขาเป็นสื่อเตือนชาวเมืองถึงอันตรายที่จะเกิดขึ้นจากการใช้กฎหมู่ ที่กรุงเอเธนส์เขาใช้นิทานเรื่อง "กบเลือกนาย" เป็นสื่อชักชวนให้ชาวเมืองเลื่อมใสการปกครองของปิซัสเตรตัสเป็นผลสำเร็จ

(นิทานอีสป เรื่อง กบเลือกนาย)

อวสานของชีวิตอีสปมาถึงเมื่อกษัตริย์เครซุสส่งเขาไปปฏิบัติหน้าที่ราชทูตที่เมืองเดลฟิ ที่เมืองนี้อีสปเล่านิทานโดยใช้สัตว์เป็นสัญญาณบอกความจริงเกี่ยวกับความอยุติธรรมทางการเมืองให้ชาวเมืองได้รับรู้ การเล่านิทานในครั้งนี้เป็นการจุดไฟแห่งความโกรธแค้นให้โหมกระหน่ำขึ้นมาในหัวใจของนักการเมืองแห่งเมืองเดลฟิ นักการเมืองเหล่านี้จึงแก้แค้นอีสปโดยแอบเอาขันทองอันศักดิ์สิทธิ์แห่งวิหารเทพอะพอลโลไปใส่ไว้ในกระเป๋าสัมภาระของอีสป และกล่าวหาว่าเป็นขโมย อีสปถูกตั้งข้อหาว่ากระทำการลบหลู่และทำลายศักดิ์ศรีของชาวเดลฟิอย่างร้ายแรง และถูกตัดสินประหารชีวิตโดยการโยนลงมาจากหน้าผาสูงจนถึงแก่ความตาย

ต่อมาชาวเอเธนส์ชื่อลีซิพัสได้ปั้นรูปอีสปตั้งไว้ข้างหน้าอนุสาวรีย์ของยอดนักปราชญ์ทั้งเจ็ดที่กรุงเอเธนส์เพื่อเป็นเกียรติแก่ยอดนักเล่านิทานของโลกผู้นี้

นักปราชญ์บางท่านได้ให้ความเห็นเอาไว้ว่า นิทานของอีสปส่วนใหญ่มักมีเค้าโครงมาจากเรื่องเล่าเก่าๆของอินเดีย เปอร์เซีย หรือดินแดนอื่นๆผสมผสานกัน โดยอีสปได้นำเรื่องราวเหล่านั้นมาดัดแปลงขึ้นใหม่ และในนิทานอีสปมักจะมีตัวละครเป็นสัตว์ต่างๆ เช่น

 
สิงโตหรือราชสีห์ เป็นตัวแทนของผู้มีอำนาจ ผู้ปกครอง

หนู เป็นตัวแทนของผู้ต่ำต้อย

ลา เป็นตัวแทนของผู้ด้อยสติปัญญา

หมาจิ้งจอก เป็นตัวแทนของคนเจ้าเล่ห์

แกะ เป็นตัวแทนของคนอ่อนแอที่ถูกผู้อื่นข่มเหงรังแก

นิทานอีสปเป็นนิทานที่ใช้วิธีการแบบเล่าปากต่อปาก ไม่มีการจดบันทึกไว้เป็นหลักฐาน จนในศตวรรษต่อๆมาจึงได้มีผู้จดบันทึกไว้ ดังเห็นได้จากหลักฐานบนแผ่นปาปิรัสอียิปต์โบราณ รวมถึงฟีดรัส ทาสชาวมาซิโดเนียนในยุคจักรพรรดิออกุสตุส จักรวรรดิแห่งแรกของโรมัน ก็ได้เป็นอีกคนหนึ่งที่รวบรวมเรื่องราวนิทานอีสปเอาไว้เป็นภาษาละติน บางตำนานกล่าวว่าเดมิตริอุส ซึ่งเป็นชาวกรีกได้รวบรวมนิทานอีสป โดยเขียนเป็นหนังสือไว้เมื่อราว 30 ปีก่อนคริสต์ศักราช ต่อมาจึงมีผู้เขียนขึ้นใหม่อีกหลายคนจนถึงพระรูปหนึ่ง ชื่อว่า มาซิมุล พลานูด ได้แปลนิทานอีสปจากภาษาละตินเป็นภาษาอังกฤษ เมื่อค.ศ.1400 นับจากนั้นเป็นต้นมาชาวยุโรปได้แปลนิทานอีสปให้เข้ากับสภาพสังคมบ้านเมืองของตนอย่างแพร่หลาย แต่คติสอนใจและข้อคิดหลักที่เป็นหัวใจสำคัญของเรื่องยังคงได้รับการรักษาเอาไว้เป็นอย่างดีจนถึงปัจจุบัน ซึ่งเป็นเวลามากกว่า 2,500 ปีมาแล้ว

ตัวอย่างนิทานของ อีสป 

นิทานอีสป เรื่อง กระต่ายกับเต่า

นิทานอีสป เรื่อง หนูกับมด

นิทานอีสป เรื่อง เต่ากับลิง

นิทานอีสป เรื่อง ลาใจดำ

นิทานอีสป เรื่อง ลากับม้าทหาร

นิทานอีสป เรื่อง ลิงอวดเก่ง

นิทานอีสป เรื่อง ลูกแกะรู้ทันหมาป่า

นิทานอีสป เรื่อง ลูกกวางกับทะเล

นิทานอีสป เรื่อง วัวกับแมลงหวี่

นิทานอีสป เรื่อง วัวหนุ่มกับวัวสาว

นิทานอีสป เรื่อง สิงโตกับที่ปรึกษา

นิทานอีสป เรื่อง แมวกับหนู

นิทานอีสป เรื่อง สุนัขป่าหน้าโง่ 

นิทานอีสป เรื่อง หมาป่ากับเด็กซุกซน

นิทานอีสป เรื่อง ลิงกับนกขมิ้น

นิทานอีสป เรื่อง ช้างเกเร

นิทานอีสป เรื่อง แม่ช้างสอนลูก

นิทานอีสป เรื่อง กระต่ายตื่นตูม

นิทานอีสป เรื่อง สุนัขจิ้งจอกกับหน้ากาก

นิทานอีสป เรื่อง นกนางแอ่นกับนกตัวอื่นๆ

นิทานอีสป เรื่อง สิงโตแบ่งเนื้อ

นิทานอีสป เรื่อง นกกระยางผู้เย่อหยิ่ง

นิทานอีสป เรื่อง สิงโตกับลา

นิทานอีสป เรื่อง สุนัขจิ้งจอกในดงหนาม

นิทานอีสป เรื่อง สุนัขจิ้งจอกกับไก่บ้าน

นิทานอีสป เรื่อง สุนัขจิ้งจอกกับฝูงเหลือบ

นิทานอีสป เรื่อง สุนัขจิ้งจอกกับหมี

นิทานอีสป เรื่อง ราชสีห์กับนายพราน

นิทานอีสป เรื่อง สุนัขผู้ซื่อสัตย์

นิทานอีสป เรื่อง สุนัขจิ้งจอกกับชาวนา

นิทานอีสป เรื่อง หมาป่า หมาจิ้งจอก และม้า

ขอขอบคุณ

  • เนื้อหาจาก http:// www. Kalyanamitra.org
  • ภาพประกอบจากอินเทอร์เน็ต

 

 

หมายเลขบันทึก: 706348เขียนเมื่อ 1 กันยายน 2022 11:54 น. ()แก้ไขเมื่อ 1 กันยายน 2022 13:24 น. ()สัญญาอนุญาต: สงวนสิทธิ์ทุกประการจำนวนที่อ่านจำนวนที่อ่าน:


ความเห็น (1)

ผมชอบทั้งเรื่องและภาพ และคิดว่าผู้เขียนเองก็เล่าเรื่องได้เก่งเช่นเดียวกัน อย่างน้อยๆ ก็นับญาติได้กับอีสปนั่นปะไร…วิโรจน์ ครับ

อนุญาตให้แสดงความเห็นได้เฉพาะสมาชิก
พบปัญหาการใช้งานกรุณาแจ้ง LINE ID @gotoknow
ClassStart
ระบบจัดการการเรียนการสอนผ่านอินเทอร์เน็ต
ทั้งเว็บทั้งแอปใช้งานฟรี
ClassStart Books
โครงการหนังสือจากคลาสสตาร์ท