หลายปีมาแล้วแรกที่ปลูกถึงกับให้ลูกศิษย์พาไปเอาต้นลูกเล็ก ๆ ที่บ้าน ซึ่งขึ้นอยู่เกลื่อนกลาดบริเวณใต้ต้นแม่ ด้วยความที่ชอบทรวดทรงอันสวยงามแปลกตาของต้นเพกาหรือบางที่เรียกลิ้นฟ้า กิ่งก้านและใบแตกเป็นพุ่มย่อม ๆ เว้นระยะกันอย่างพอเหมาะพอเจาะ ดอกเป็นช่อขนาดใหญ่ ก้านดอกยาวชี้ขึ้นไปบนฟ้า ฝักจึงมักห้อยต่องแต่งอยู่บนปลายยอด
บางคนบอกการผสมเกสรมีค้างคาวเป็นพาหะ แต่ที่ปลูกเองยังไม่เคยเห็นลักษณะอย่างนี้สักที ไม่เคยเห็นแม้กระทั่งตัวค้างคาว พอฝักแก่จะแตกออกร่วงหล่น เมล็ดมีปีกสีขาวกลม บางเบา ห่อหุ้มคล้ายเมล็ดประดู่กิ่งอ่อน พร้อมจะล่องลอยไปกับสายลม เพื่อขยายพันธุ์ในสภาพแวดล้อมที่มีความเหมาะสมต่อ ๆ ไป
เคยนำเมล็ดมาลองเพาะ ซื้อดินถุงใส่เข้าไปค่อน ๆ ถุงดำ ไม่ต้องทำอะไรมากกว่านี้ วางเมล็ด รดน้ำ ไม่กี่วันก็งอกออกมาเป็นต้นใหม่แทบจะร้อยเปอร์เซ็นต์ แถมเมล็ดที่มีหล่นข้างถุงบ้างแบบไม่ได้ตั้งใจก็มีงอกให้เห็นด้วย สรุปว่าเพกางอกง่าย เจริญเติบโตรวดเร็ว ถึงว่าต้นที่มีรูปทรงสวยงามในทัศนคติของเรา ซึ่งเห็นที่นั่นที่นี่นั้น มักขึ้นเองโดยธรรมชาติ คงมีน้อยขนาดจะหามาปลูกอย่างที่ตัวเองทำ(ฮา)
บางคนบอกไม่ควรนำมาปลูกในบ้าน เพราะฝักมีรูปร่างคล้ายดาบหรือหอก น่าจะคิดไปถึงการสู้รบตบมือ การห้ำหั่น ทำให้เลือดตกยางออกอะไรจำพวกนั้น ซึ่งอย่างนี้โบราณบ้านเราถือว่าไม่เป็นมงคล อีกแนวคิดหนึ่งบอกเป็นของสูง มาจากเครื่องประดับบนส่วนยอดของสถาปัตยกรรมไทย โดยเฉพาะเครื่องประดับบนยอดปรางค์ที่ทำเป็นรูปหอกเรียก“นภศูล”นั้น บางส่วนประกอบเรียกว่า“ฝักเพกา”
ฝักและยอดเพกามีสรรพคุณทางยามากมาย สามารถนำมาทำอาหารได้อย่างหลากหลาย ที่น่าจะคุ้นคือนำฝักมาต้มหรือเผาจิ้มน้ำพริก บางคนนำมาแกง แต่ที่จำแม่นเพราะไม่เคยทำกินแบบนี้มาก่อน สมัยเป็นครูใหม่ที่นั่นนำฝักมาย่างไฟให้หอม ขูดเอาผิวที่ไหม้ออก หั่นเป็นชิ้นพอดีคำ ใส่ข้าวคั่วและพริกผง คลุกเคล้าให้เข้ากันดีแล้วปรุงรส คล้ายทำลาบ อร่อยตรงรสชาติเป็นเอกลักษณ์ โบราณเรียกขมหร่อม ๆ หรือออกขมเล็กน้อย
นึกถึงความขมขึ้นมาแล้ว แปลกดีเหมือนกันกับการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นตามวัย แม้กระทั่งความชอบในการกิน เมื่อก่อนเด็ก ๆ ในวงข้าวที่บ้าน จำแม่นเลย! ถูกบังคับให้กินมะเขือเป็นประจำ มะเขือพวงยิ่งแล้วใหญ่เพราะขมหนักกว่า แต่ก็พยายามกล้ำกลืน หรือเพราะถูกฝึกทีละเล็กทีละน้อยในเรื่องการกินผักต่าง ๆ มาตลอดด้วย
มาถึงวัยนี้กลับตาลปัตร อะไรที่ขม ๆ ไม่ว่าขมมากขมน้อย ดูจะชอบไปหมด(ฮา)
-สวัสดีครับครู-อร่อยดีครับ-แถวพรานกระต่าย บ้านใหม่เขาดงรื่น จะนำมาหั่นแบบสดๆ แล้วก็ดองด้วยน้ำกระเทียมดอง-กินกับถั่วลิสงคั่ว เปรี้ยวๆ ขมนิด หวานหน่อยๆ เขาบอกว่าเป็น”เมี่ยงเพกา”-อร่อยดีครับ-นึกแล้วน้ำลายสอ ครับครู 555
ไม่เคยกินแบบนี้เลยครับ น่าลองกินบ้าง ..ขอบคุณประสบการณ์ดี ๆ นี้ครับคุณเพชร