*ชนเผ่าภูไท(ผู้ไท)
“ชาวภูไท” เป็นชนกลุ่มน้อยกลุ่มหนึ่ง ที่อาศัยอยู่ในภาคตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศไทย แต่เดิมนั้นชาวผู้ไทตั้งบ้านเรือนอยู่แถบสิบสองจุไทย คือ บริเวณลาวตอนเหนือ บางส่วนของเวียตนามเหนือ และทางตอนใต้ของจีน มีศูนย์กลางอยู่ที่เมืองไล เมืองแถง เรียกว่า “ผู้ไทดำ”
-ชาวภูไท สามารถแบ่งออกเป็น 2 กลุ่มใหญ่ๆ ถึงแม้จะมีผู้แบ่งเป็นกลุ่มภูไทแดงและภูไทลาย แต่ก็ไม่มีประวัติชัดเจน
- ชาวภูไทยที่อพยพเข้ามาอยู่ในประเทศไทยนั้นส่วนใหญ่มาจากเมืองวัง และเมืองตะโปน ซึ่งอยู่ทางทิศตะวันออกของเมืองสวันเขต ประเทศสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาวในปัจจุบัน และแยกย้ายกันตั้งหลักแหล่งอยู่บริเวณเทือกเขาภูพานในเขต 3 จังหวัด คือ
*1. ชาวภูไทจังหวัดกาฬสินธุ์ อาศัยอยู่ในเขตอำเภอเขาวง อำเภอกุฉินารายณ์ อำเภอสหัสขันธุ์ อำเภอคำม่วง
*2. ชาวภูไทจังหวัดสกลนคร อยู่ในอำเภอพรรณานิคม อำเภอวาริชภูมิ
*3. ชาวภูไทจังหวัดนครพนม อยู่ในอำเภอเรณูนคร อำเภอคำชะอี อำเภอหนองสูง
*ส่วนภูไทผู้เข้าสู่ภาคกลางในจังหวัดราชบุรี และเพชรบุรี ในย่านนั้นเรียกว่า 'ลาวโซ่ง'
*ประวัติความเป็นมา
- ชาวภูไทดั้งเดิมมีภูมิลาเนาอยู่ที่แคว้นสิบสองจุไท ประเทศเวียดนาม ต่อมาได้มีการเคลื่อนย้ายเข้าสู่ประเทศลาว และสู่ประเทศไทยตามลาดับ
- การอพยพเข้ามาประเทศไทยครั้งแรกเข้ามาในรัชสมัยของพระเจ้ากรุงธนบุรี ส่วนครั้งที่สองเข้ามาในสมัยเจ้าอนุวงศ์เวียงจันทร์ เป็นกบฏต่อกรุงเทพฯ เมื่อ พ.ศ. 2369 เมื่อกองทัพไทยยกขึ้นไปปราบจนสงบแล้ว จึงมีนโยบายจะอพยพพวกผู้ไทจากฝั่งซ้ายแม่น้าโขง (ภาคอีสาน) เพื่อมิให้เป็นกาลังต่อเวียงจันทร์และญวนอีก
- ต่อมาเมื่อปี พ.ศ. 2502 ชาวภูไทในจังหวัดกาฬสินธุ์ ร้อยเอ็ด ขอนแก่น นครราชสีมา นครพนม และมุกดาหาร ได้อพยพเข้ามาตั้งถิ่นฐานอยู่ที่ บ้านใหม่ราษฎร์บารุง (บ้านจาไก่) หมู่ 5 ตาบลสันโค้ง อาเภอดอกคาใต้ จังหวัดพะเยา ที่นี่จึงมีชื่อเรียกว่า “อีสานล้านนา” คนภูไทอีสาน กับ คนพื้นเมืองล้านนา ที่นี่ อยู่ร่วมกันในสังคม แบบราบรื่น กลมเกลียวสามัคคี พื้นที่อยู่อาศัยส่วนใหญ่เป็นป่าสงวน สภาพอากาศจึงมีความเหมาะสมต่อการทาเกษตร โดยชุมชนยังคงอนุรักษ์ศิลปวัฒนธรรมและประเพณีเดิมของตนเองอยู่ ประชากรอาศัยแบบช่วยเหลือซึ่งกันและกัน มีวิถีชีวิตความเป็นอยู่แบบเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่ อยู่ร่วมกันแบบเครือญาติ
"บ้านโพน" ชุมชนผู้ไทยเปี่ยมเสน่ห์ที่กาฬสินธุ์..
-"กาฬสินธุ์" เป็นอีกหนึ่งจังหวัดของไทยที่มีความโดดเด่นด้านวิถีชีวิตของกลุ่มชนผู้ไทย ซึ่งกระจายอาศัยอยู่ในชุมชนต่าง ๆ ของหลายอำเภอ ทั้งในอำเภอกุฉินารายณ์ อำเภอเขาวง อำเภอสามชัย อำเภอสมเด็จ อำเภอสหัสขันธ์ และอำเภอคำม่วง เอกลักษณ์ความโดดเด่นของชนผู้ไทยกาฬสินธุ์ นอกจากการยังคงรักษาขนบธรรมเนียมประเพณีและวิถีชีวิตในแบบฉบับชนผู้ไทยไว้ได้อย่างมั่นคงแล้ว ยังมีเรื่องราวของภูมิปัญญาท้องถิ่นที่ผสมผสานกับการต่อยอดความรู้และทักษะ จนกลายเป็นภูมิปัญญาที่มีคุณค่า และพัฒนาเป็นการสร้างมูลค่าเพิ่มให้แก่ชุมชน.."ผ้าไหมแพรวา"
ที่ "บ้านโพน" ชุมชนผู้ไทยแห่งหนึ่งในตำบลโพน อำเภอคำม่วง จังหวัดกาฬสินธุ์ เป็นชุมชนที่เต็มไปด้วยของดีประจำถิ่นซึ่งล้วนแล้วแต่มีคุณภาพในระดับประเทศ และเคยเผยแพร่ออกสู่ต่างประเทศในหลายโอกาส ประกอบกับอัธยาศัยไมตรีของผู้คน ภาษาพูดซึ่งใช้ภาษาผู้ไทยเป็นภาษาประจำถิ่น และการแต่งกายในแบบฉบับชาวผู้ไทยบ้านโพน ล้วนเป็นเอกลักษณ์เด่นที่ชูให้ชุมชนแห่งนี้กลายเป็นอีกหนึ่งชุมชนเปี่ยมเสน่ห์ที่น่ามาเยือน

*แหล่ ประวัติความเป็นมา. ของ"ชนเผ่าภูไท"
“จาก”ศิลปิน สปป. ลาว..(สิลิพอน สีปะเสิด"
* เว้าภูไทจ้อยๆ ไหนใครฟังออกบ้าง?..