เรียนรู้จาก คุณมาร์ติน วิลเลอร์ 4 : นักจัดการความรู้

เขาเรียนรู้ถึงภูมิปัญญาชาวบ้าน เมื่อเรียนรู้เสร็จแล้ว เขาไม่ปล่อยไว้แค่รู้ แต่เขานำมาปฏิบัติ แปลงความรู้สู่การปฏิบัติ และพัฒนาต่อยอดความรู้อย่างไม่มีหยุดยั้ง

       การที่มาร์ติน  พาครอบครัวกลับไปอยู่ที่ชนบทนั้น เขาเริ่มสิ่งที่เขาไม่เคยทำ  ไม่เคยรู้ ไม่มีความรู้เลย จากการพูดคุยกันผมพอสรุปได้ว่าการที่เขาสามารดำรงชีวิตอยู่ได้อย่างมีความสุขนั้น เขามีคุณสมบัติที่สำคัญอยู่ 2 ประการใหญ่ ครับ         

        การเป็นคนที่ “เปิดใจ” ไม่ยึดมั่นถือมั่น ไม่มีอัตตา มาร์ตินเขาเปิดใจรับสภาพทุกอย่าง รับอย่างวินิจ วิเคราะห์ สิ่งไหนดีเขาทำเลย ใครล้อเขา ว่าเขาอย่างไร ไม่เคยแสดงความโกรธให้เห็นแม้ในใจจะมีความรู้สึกอยู่บ้างแต่ ก็ยิ้มรับ (จริงแล้วเขาเป็นคนใจร้อนมาก) เขาอดทน          

       การเป็นจัดการความรู้  การที่เขาเป็นคนที่เปิดใจ สิ่งที่เขาได้ต่อมาก็คือเขาเรียนรู้ทุกเรื่อง ไม่ว่าจะเป็นเรื่องการอยู่การกิน วัฒนธรรมประเพณี ที่สำคัญคือเขาเรียนรู้ถึงภูมิปัญญาชาวบ้าน เมื่อเรียนรู้เสร็จแล้ว เขาไม่ปล่อยไว้แค่ "รู้"   แต่เขานำมาปฏิบัติให้ "เป็น" แปลงความรู้สู่การปฏิบัติ และพัฒนาต่อยอดความรู้อย่างไม่มีหยุดยั้ง บางคนอาจสงสัยว่า “ไม่จริงมั้ง โม้มั้ง” ก็ต้องบอกว่า “ ไม่ได้โม้ จายกตัวอย่างให้ดู”ตัวอย่างการเป็นนักจัดการความรู้ของมาร์ติน เช่น

      การเรียนรู้ภาษาไทย ภาษาท้องถิ่นทางภาคอีสาน มาร์ตินเรียนภาษาจากภรรยาและเพื่อนบ้าน  และฝึกฝน จนตอนนี้แทบจะพูดได้ว่ามาร์ตินพูดภาษาอีสานได้ชัดกว่าภาษาอังกฤษ ซะอีกครับ อาจจะมองกันว่า “แค่นี้เอง เด็กๆ ใครก็พูดได้” แหะๆๆ คนไทยเราบางคนยังฝังภาษาอีสานไม่รู้เรื่องเลยนะครับ

       อีกตัวอย่างละกันนะครับ เรื่องการตรวจสอบและพัฒนาดิน ตอนที่ผมไปที่สวนของเขา ผมก็สงสัยแล้วล่ะ ว่าทำไมปลูกแต่ต้นกล้วย พืชอย่างอื่นไม่ปลุกเลยหรือ เอ้ หรือว่าเขาปลูกเพื่อให้ความชุ่มชื้นแก่ดิน เพราะต้นกล้วยเป็นพืชที่อุ้มน้ำได้ดี แต่พอถามคุณมาร์ติน เขาก็บอกว่าที่ผมคิดนะก็ถูกอยู่ (แสดงว่าถูกไม่หมด) แต่จริงแล้วเขาปลูกเพื่อวัดคุณภาพของดิน ถ้าตรงไหนต้นกล้วยไม่งาม นั่นแสดงว่า ดินไม่ดี เขาก็ต้องหาปุ๋ย หาพืชคลุมดินมาปลูกเพื่อฟื้นฟูและปรับสภาพดินก่อนที่จะปลูกพืชอย่างอื่น  เอากับเขาซิครับ เล่นเอาลูกชาวไร่ชาวนาอย่างผม ถึงกับซึม ก็อย่างเราๆ ไม่สนหรอก ปลูกๆเข้าไปเถอะ พืชอะไรก็ได้ ปลูกเสร็จรดน้ำ ใส่ปุ๋ย เดี๋ยวก็โตเองแหละ ถ้าไม่โตก็ตาย แล้วก็ปลูกใหม่ สุดท้าย เจ๊ง ไม่เป็นเรื่อง แต่ เป็นหนี้ ธกส. ฮาไม่ออกเลยทีนี้

        จะเห็นได้ว่ามาร์ตินเขาจะทำอะไรทุกอย่างเขาต้องคิด  ต้องศึกษาอย่างละเอียด ทุกสิ่งที่เขาทำสำเร็จมาได้ ไม่มีฟลุ๊ค ครับฝีมือ มันสมอง และความตั้งใจ ล้วนๆ  จึงบอกได้ว่ามาร์ตินเขาอยู่ได้เพราะ เขาเป็น “นักจัดการความรู้” เขาแสวงหาความรู้  ใช้ความรู้ พัฒนาความรู้ และตอนนี้เขาเผยแพร่ความรู้” ที่สำคัญคือ เขาจัดการความรู้แบบไม่ต้อง พึงพาทฤษฏี ....