ขุมความรู้ : ทำไมผึ้งเลี้ยงจึงไม่ (ค่อย) ดุ

เรามีหลักการคัดเลือกผึ้งสายพันธุ์ที่จะผลิตผึ้งนางพญาที่ไม่ดุ แต่สมมุติว่าเรามีผึ้งที่ไม่เคยต่อยเจ้าของ(คนเลี้ยง) เลย ผึ้งก็คงไม่เป็นผึ้ง เราเรียกว่า "เสียชาติผึ้ง" ครับ

   มีคนถามผมว่า "ทำไมเราถึงคิดว่าผึ้งเลี้ยงไม่ดุ" หรือ เปลี่ยนเป็นคำถามว่า "ทำไมผึ้งเลี้ยงจึงดูไม่ค่อยดุ" จะดีกว่า ผมพอมีเหตุผลมาตอบได้ดังนี้ครับ

1. เพราะผึ้งเลี้ยงมีการคัดพันธุ์อยู่ตลอดเวลา สมมุติว่าผึ้งที่เราเลี้ยงอยู่ พอเปิดฝารัง ผึ้งออกมาต่อยทีหนึ่ง 7 ตัวอย่างนี้ เลี้ยงไม่ไหวแล้วครับ เราก็จับนางพญาออกไป (ทำอะไรก็ได้ ส่วนมากก็จะบีบหัวให้ตาย ส่วนผมจะเอาไปใส่รังอื่นให้ผึ้งงานจัดการ) แล้วหานางพญาใหม่มาเปลี่ยน เพราะคนเลี้ยงผึ้งก็กลัวผึ้งต่อยเหมือนกันครับ
2. เรามีหลักการคัดเลือกผึ้งสายพันธุ์ที่จะผลิตผึ้งนางพญาครับ มีลักษณะดังนี้ วางไข่เก่งเป็นระเบียบ,หาน้ำหวานเก่ง, ไม่ดุ ฯลฯ
3. เป็นที่น่าสังเกตว่า รังผึ้งที่ค่อนข้างดุ (หวงน้ำหวาน) จะหาน้ำหวานเก่งกว่ารังผึ้งที่ไม่ดุ
4. เวลาคนเลี้ยงผึ้งไปตรวจดูผึ้ง เขาจะจุด smoker(คนเลี้ยงผึ้งเรียกว่ากระป๋องพ่นควัน) ค่อย ๆ พ่นไปที่รังผึ้ง ธรรมชาติของผึ้ง ก็จะทราบว่า เมื่อมีควันไฟ เดี๋ยวจะมีเปลวไฟตามมา เขาจึงไปดูดน้ำหวาน (เพื่อเตรียมทิ้งรัง เอาน้ำหวานนี้ไปสร้างรวงรังใหม่) พอท้องเขาเต็มไปด้วยน้ำหวานเขาก็ไม่อยากต่อย
5. ปกติ ผึ้งเขาน่าจะทราบว่าถ้าเขาต่อยแล้วเขาจะตาย ถ้าไม่จำเป็นเขาก็ไม่อยากต่อย (ต่อยเพื่อป้องกันรวงรัง)
6. ข้อนี้สำคัญ คือ คนเลี้ยงผึ้งเขาคลุกคลีกับผึ้งมานาน ก็จะทราบว่าผึ้งทำอาการอย่างนี้จะต่อยแล้วนะ เขาก็หลีกออกมา หรือหยุดชั่วขณะให้ผึ้งสงบแล้วถึงทำงานต่อ หรือลักษณะการเคลื่อนไหวของผู้เลี้ยงผึ้งจะเป็นจังหวะที่เหมาะสม ไม่เร็วหรือช้าจนเกินไป ปฏิบัติงานกับผึ้งอย่างนุ่มนวล ผึ้งก็จะไม่ต่อยเขา
7. คนเลี้ยงผึ้ง ถ้าเลือกเวลาตรวจผึ้งได้ เขาก็จะเลือกเวลาที่ท้องฟ้าแจ่มใส ผึ้งจะอารมณ์ดีเป็นพิเศษ เพราะว่าเขาสามารถออกไปหาอาหารมาให้สมาชิกในรังของเขาได้ หรืออีกกรณีหนึ่งก็คือ บรรดาผึ้งงานที่ต่อยได้เขาออกไปหาอาหารกันเสียส่วนมาก ผึ้งที่อยู่ในรังส่วนมากเป็นผึ้งที่ยังไม่ถึงเวลาที่จะต่อย
8. อีกอย่างหนึ่ง คนเลี้ยงผึ้งเขาไม่ (ค่อย) กลัวผึ้งต่อย ดังนั้น ผึ้งก็จะไม่ต่อย (ตอบแบบกำปั้นทุบดิน) เพราะว่าคนที่กลัวผึ้งต่อย จะมีกลิ่นตัวชนิดหนึ่ง ที่ทำให้ผึ้งทราบได้ (โดยสัญชาติญาณ) ว่ากลัวผึ้ง ทำให้ผึ้งมาต่อยเขา (คงจะทำนองข่มขวัญ)

      เอาแค่ 8 ข้อ พอหอมปากหอมคอครับ..... แต่สมมุติว่าเรามีผึ้งที่ไม่เคยต่อยเจ้าของ(คนเลี้ยง) เลย ผึ้งก็คงไม่เป็นผึ้ง เราเรียกว่า "เสียชาติผึ้ง" ครับ

[คนเลี้ยงผึ้งลำพูน]

ก็จริงของอาจารย์ว่ามานะครับ

เวลาผมตรวจเช็คผึ้ง ปกติจะไม่โดนผึ้งต่อยเท่าไหร่ คนยืนข้าง ๆ เฉย ๆ กลับโดนเล่นงานอยู่บ่อย ๆซะอย่างนั้น

ถ้าจะโดนจริง ๆ ก็ จะเป็นเพราะซุ่มซ่ามเดินไปชนลังมันแรง ๆ หรือไม่ก็เปิดฝารังแบบไร้สติ

ผมเลยติดนิสัยไม่ค่อยใส่ตาข่ายคลุมหัวเสียเท่าไหร่ เสื้อยืดกางเกงยีนส์ แค่นี้แล่ะ

ยิ่งไปเห็นใครใส่ชุดมิดชิดปิดทุกส่วนเช็คผึ้ง แล้วยังนึกขำว่าพี่ไม่ร้อน+รำคาญเหรอ

จะกลัวอะไรกันมากมาย โดนนิด ๆ หน่อย ๆ ตัวสองตัว พิษผึ้งเค้าว่าเป็นยานะก๊าบ

[beeman 吴联乐]

• ขอบคุณคนเลี้ยงผึ้งลำพูนครับ
• ลักษณะนิสัยของคนเลี้ยงผึ้งบ้านเราหลายๆ คน ก็คล้ายๆ กันนะครับ
• คือคนบ้านเรามีภูมิต้านทานพิษผึ้งมากกว่าฝรั่ง เราเลยไม่ค่อยกลัวผึ้งต่อยกัน แต่งตัวกันตามสบาย เพราะผึ้งไม่ค่อยดุ..นั่นเอง..