มายาคติเรื่องทารกกับอาหารเสริม

ในการประชุมคณะกรรมการนานาชาติตัดสินรางวัลสมเด็จเจ้าฟ้ามหิดล เมื่อวันที่ ๑๗ ตุลาคม ๒๕๖๑    ผมได้รับความรู้เรื่องนมแม่ ๖ เดือน

ความรู้ใหม่ของผมคือ มีหลักฐานจากการวิจัยที่ซับซ้อน บอกว่าการได้รับอาหารเสริมก่อน ๖ เดือนไม่ดี    เขาใช้คำว่า exclusive breast feeding    คือแนะนำให้ทารกได้นมแม่อย่างเดียวในช่วงอายุ ๖ เดือนแรก    องค์การอนามัยโลกและยูนิเซฟ แนะนำหลักการนี้มา ๒๘ ปีแล้ว    คือตั้งแต่ปี ค.ศ. 1990    มีหลักฐานว่า การได้รับนมแม่อย่างเดียวในช่วง ๖ เดือนแรกเพียงพอต่อการเจริญเติบโตที่ดีของทารก (หากแม่มีโภชนาการปกติ)    และทำให้อัตราการเป็นโรคท้องเดิน  โรคติดเชื้ออื่นๆ ลดลง ทำให้โรคอ้วนในเด็กและวัยรุ่นลดลง

แต่เสียงของคำแนะนำไม่ดังเท่าเสียงโฆษณาอาหารเสริมสำหรับทารก   

ผมลองค้นกูเกิ้ลด้วยคำว่า “อาหารเสริมสำหรับทารก”    น่ายินดีว่า เขาโฆษณาว่า สำหรับทารกอายุ ๖ เดือนขึ้นไป    สะท้อนความเข้มแข็งด้านการดูแลผู้บริโภคของไทยในเรื่องนี้  

แต่จริงๆ แล้ว หลักการ “กินนมแม่อย่างเดียว” (exclusive breast feeding) นี้ต้องยืดหยุ่นตามบริบทด้วยนะครับ    ในกรณีที่แม่สุขภาพดี โภชนาการอุดมสมบูรณ์    ก็ใช้หลักการเต็มรูป (๖ เดือน) ได้    แต่หากแม่ขาดอาหาร    ศ. นพ. ไกรสิทธิ์ ตันติศิรินทร์ ผู้เชี่ยวชาญด้านโภชนาการ แนะนำว่า    ใช้เพียง ๓ เดือนพอ หลังจากนั้นต้องให้อาหารเสริมแก่ทารก    

วิจารณ์ พานิช

๑๘ ต.ค. ๖๑