คำถามสำคัญ ... ในใจนักสูบ
เครือข่าย NoNo ทันตบุคลากรไทยต้านภัยยาสูบ โดย สสส.สนับสนุนให้แกนนำทันตแพทย์ไทยต้านภัยยาสูบ ชวนสมาชิกเครือข่ายเก่าใหม่มาพบกันแล้ว ๓ ครั้ง
ครั้งที่ ๔ นี้ เตรียมจัดประชุมเชิงปฏิบัติการ ๓ วัน พี่โต่งผู้จัดการเจ้าภาพพื้นที่แจ้งว่า ๒ วันหลังจะเป็นอาจารย์นายแพทย์เทอดศักดิ์ เดชคง ผู้อำนวยการสำนักงานวิเทศสัมพันธ์ กรมสุขภาพจิต กระทรวงสาธารณสุข และอาจารย์พยอม ตันฑจรรยา โรงพยาบาลสุรินทร์ เป็นวิทยากรให้พวกเราฝึกใช้ MI (Motivational Intervewing) ในการสนทนาสร้างแรงจูงใจให้ผู้คนปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสูบบุหรี่ น้อยลง ลด ละ จนเลิกบุหรี่ได้
ส่วนวันแรก ๒ อ้อ ต้นอ้อและดอกอ้อ พี่ไพ รวม ๓ คน จัดกิจกรรมเหนี่ยวนำผู้เข้าประชุมให้เปิดใจพร้อมเรียนรู้ เตรียมร่างกายให้พร้อม และฝึกทบทวนตัวเองลึกเข้าไปในใจ ทำความเข้าใจตนเองให้ดีพอประมาณหนึ่งก่อน
เอ่อ คือว่า ... ภาพประชุมยังไม่มาค่ะ ชมภาพสิ่งแวดล้อมของเมืองอุดร รอบ ๆ และในหนองประจักษ์ ที่เอื้ออำนวยให้เราอยากออกกำลังกาย อยู่ในบรรยากาศสดชื่น อากาศสะอาดปลอดโปร่ง กลิ่นสะอาดโชยชาย มลพิษน้อย ๆ ไม่มีกลิ่นควันบุหรี่
แล้วเลิกประชุมวันแรก จะพาไปเดินเล่นที่ทุ่งนา รับลมชายทุ่ง ให้เย็นกาย เย็นใจ ... สูดลมหายใจเต็มอิ่มนะคะ
^_,^
¢นำความรู้ที่ได้ไปสอนให้เลิกบุหรี่ได้
¢ช่วยคนไข้ในคลินิกเลิกบุหรี่ได้มากขึ้น
¢เด็ก ประชาชน (ปชช.) ลดการสูบบุหรี่ลง
¢ครอบครัว คนใกล้ตัวไม่สูบบุหรี่
¢ช่วยแฟนเลิกบุหรี่ได้
¢นำกระบวนการไปใช้ในการจัดกิจกรรมในพื้นที่
¢รู้จัก MI
¢เทคนิค/แนวทางทำงานเอาไปปรับใช้
¢ประสบการณ์จากเพื่อน ๆ
¢ชักจูงได้
¢อาหารอร่อย
¢ได้แลกเปลี่ยนเรียนรู้ (ลปรร.) เครือข่ายสหวิชาชีพ
¢ยิ้มเยอะ ๆ หัวเราะบ่อย ๆ เหลือเวลาไปออกกำลังกาย
¢ข้อคิด/คำแนะนำ/คำคมที่ impact ถึงอันตราย / คุณค่าชีวิตกับคนที่สูบบุหรี่
^_,^
ใช้เสียงเพลงเป็นสื่อ สร้างรอยยิ้มซึ่งกันและกัน
¢สวัสดีแบบไทย ¢แล้วก็ไปแบบสากล
¢สวัสดีทุกๆคน ¢แบบสากลแล้วก็แบบไทย
พี่ไพนำทำกิจกรรมทักทาย ทำความรู้จักกันแบบเร็ว สร้างรอยยิ้ม เสียงหัวเราะ เห็นเพื่อนเก่า เพื่อนใหม่ถ้วนทั่ว
ต่อด้วยกิจกรรมถักทอความประทับใจ
¢นั่งสงบใจอยู่กับตัวเอง
¢ระลึกเรื่องราว “ความประทับใจที่เราเคยเปลี่ยนพฤติกรรมคนอื่นได้”
¢อะไรก็ได้ ใครก็ได้ กี่คนก็ได้ เกี่ยวหรือไม่เกี่ยวกับงานก็ได้
พวกเราฝึกการฟังอย่างตั้งใจมาหลายรอบแล้ว
แต่ยังมีสมาชิกใหม่มาร่วมเครือข่ายเพิ่มขึ้น
ฝึกฟัง ฝึกพูด จับประเด็นในสิ่งที่เราจะต้องนำไปใช้สนทนาต่อเนื่องให้ได้
ใช้เวลาฟังมากกว่า พอเล่าความประทับใจของเพื่อน บอกต่อให้คนใหม่ฟัง ... ใช้เวลาสั้นลง
ขมวดปมหาแก่นเรื่องราวความประทับใจของเพื่อน
หักมุม ... รอบนี้ ไม่มีเสนอกลุ่มใหญ่ ไม่มีนำเสนอด้วยสื่อใด ๆ
เก็บความประทับใจ ไว้ในใจ ทั้งของเราและเพื่อนที่ยินยลเสียงเรื่องราวตัวเองซ้ำรอบสอง เพิ่มพลังใจด้วยตัวของเราเอง
^_,^
หลังอาหารกลางวัน นอนพักจริงให้จิตใจ-ร่างกายผ่อนคลาย สบาย ๆ สมองเรียบเรียงจัดเก็บสิ่งที่ได้เรียนรู้ตลอดช่วงเช้า ... ผ่อนพักตระหนักรู้ (บางคนหลับจริง)
ต่อด้วยกิจกรรมทำความรู้จักอารมณ์ด้านลบของตัวเอง
มีเวลาฝึกเพียง ๒ อารมณ์ พวกเราเป็นนักเรียนรู้ภายในจิตใจตนเองด้วย
ฝากให้กลับไปฝึกอารมณ์อื่น ๆ อีก หรืออารมณ์เดียวกับที่ฝึกในห้องนี้ก็ได้ ขั้นตอนทำซ้ำก็จริง แต่ถ้าใจเปิด จะเห็นแง่มุมอื่นที่เราได้รู้จักใจเราเองเพิ่มขึ้น ลึกขึ้น ๆ จนถึงต้นตอแรกสุดของแต่ละอารมณ์ ... เห็นชัด จัดการได้
^_,^
กิจกรรมรองสุดท้าย "สร้างบ้านใหม่" ตัวอย่างบางกลุ่มที่ยินดีเล่าให้เพื่อนทั้งห้องฟัง
¢กลุ่ม ๑ ไม่ชอบคาน เพราะชอบมีตุ๊กแกไปอยู่
¢ข้อดี คานทำให้บ้านมั่นคง บ้านไหนมีตุ๊กแกอยู่บ้านนั้นจะอบอุ่น
¢กลุ่ม ๒ ไม่ชอบประตูรั้ว เพราะข้างหนึ่งผลักสบาย อีกข้างตกยกขึ้นชำรุดดินทรุด ทำให้ลำบาก
¢ข้อดี ทำให้ได้ออกกำลังกาย
¢กลุ่ม ๓ ไม่ชอบบันได เพราะบันไดเป็นที่ที่คนเหยียบเพื่อขึ้นไปจุดที่สูง
¢ข้อดี บันไดเป็นตัวเชื่อมให้คนขึ้นไปสู่ความสำเร็จ
¢กลุ่ม ๔ ไม่ชอบตะแกรงกรองของเสียงซิงค์น้ำ เพราะเก็บกักของเสีย เวลาจะใช้ต้องมาเคาะออก
¢ข้อดี ทำให้ท่อไม่ตัน
^_,^
กิจกรรมสุดท้าย ล้อมวง AAR (After Action Review) ของวันแรก
¢โอ ปกติยุ่งมาก ทำงานบริหาร สอน ลงคลินิก ประทับใจกิจกรรมทบทวนอารมณ์ด้านลบตัวเอง จะหงุดหงิดนักศึกษา (นศ.) ที่ตอบคำถามที่ควรรู้ไม่ได้ มักจะปล่อยพลังลบออกไปให้นศ.บ่อยๆ วันนี้ได้มาทบทวนรู้จักอารมณ์ลบมากขึ้น นำไปปรับปรุงให้ใจเย็นมากขึ้น
¢นิด ได้รู้จักเพื่อนใหม่ ได้รู้ว่ามีทันตแพทย์ (ทพ.) ที่สนใจทำงานด้านนี้
¢เจี๊ยบ ชอบกิจกรรมทบทวนอารมณ์ด้านลบ
¢กิ่ง มาครั้งแรก ได้ความรู้ไปปรับในการทำงาน มีแรงผลักดันไปพูดกับคนไข้ คนใกล้ตัว เคยทำให้คนเลิกบุหรี่ไปแล้ว ๒ คน
¢นิจ รู้สึกไม่ได้ทำงานยาเสพติดโดดเดี่ยว ได้รู้จักเครือข่าย ขอบคุณที่ให้มาร่วมประชุม ถ้าทุกคนช่วยกันคนไข้ต้องเลิกได้แน่
¢เยา ดีใจที่ได้เจอทุกคน ปวดเข่า นั่งพื้นไม่ไหว
¢แพน รู้จักคนมากขึ้น
¢อ้อย ชอบกิจกรรมแลกเปลี่ยน (ลป.) แบบกลุ่ม คิดว่าจะมีวิธีจัดการคนที่บ้านให้เลิกบุหรี่ได้
¢ดา เหมือนจะไร้สาระ แต่ได้สาระ ต้องผ่อนพักก่อนถึงจะตระหนักรู้ ได้ฟังประสบการณ์จากคนอื่น ได้รับรู้พลังเล็ก ๆ ของแต่ละคนที่ทำงาน
¢ชอบที่ให้เขียนอารมณ์ของตัวเอง ปกติมีแต่ยิ้มรับอย่างเดียว มีแอบไปร้องไห้คนเดียว อยากให้คนอื่นสะท้อนตัวตนของเรา
¢หน่อย เปลี่ยนทัศนคติ ก่อนมามีปัญหาเยอะ ได้ลป.กับเพื่อนทำให้ได้คิดว่าเราสามารถทำงานบนความขัดแย้งได้
¢เอ ดีใจที่เจอเพื่อนสหวิชาชีพ ชอบกิจกรรมลป. ได้รู้ว่าเพื่อนมีปัญหาอย่างไร มีการจัดการอย่างไร เราเอาไปปรับใช้ได้ ได้ทบทวนตัวเอง รู้ว่าต้องปรับปรุงอะไร
¢ยุ่ง อิจฉาคนอุดร มีสวนสาธารณะออกไปวิ่งได้ ชอบได้นอน กับห้ามใช้มือถือ ไม่ถูกตามงาน ปล่อยวาง สบายใจ
¢จันทนา เข้าร่วมหลายครั้ง ได้กิจกรรมใหม่ ๆ ทุกครั้ง ไม่ซ้ำเลย
¢น้อง มาครั้งที่ ๒ แตกต่างจากครั้งแรก
¢บุ๋ม ชอบที่ให้รู้จักฟัง
¢ตา ตอนแรกไม่ได้ตั้งใจมา มาเป็นเพื่อนน้อง ยังไม่เคยเข้า ดีใจได้พบพี่ พลัดพรากจากกัน ไม่เจอมา ๒๐ ปี ชอบความเป็นกันเองของการประชุม
¢เฟิร์น ชอบที่ได้แลกเปลี่ยนเรียนรู้ (ลปรร.) บริบทของแต่ละที่ เอาไปปรับใช้ได้ ชอบที่ได้อยู่กับตัวเอง เรียนรู้ว่าเรารู้สึกอย่างไร
¢นก ไม่ค่อยคุ้นกับรูปแบบ เหมือนได้คลุกวงในใกล้ชิด ได้ลป.แนวคิดหลายมุมมอง
¢บิว ได้รู้จักการทำงานของเพื่อนต่างที่ ทุกคนที่มามีความตั้งใจดีเหมือนกัน
¢แอร์ ประทับใจทุกช่วง
¢สมุทรปราการ มาครั้งแรก เจอเครือข่ายใหม่ ๆ ขอบคุณที่ให้โอกาสมา
¢ได้เจอเพื่อนใหม่ เจอคนที่คล้ายกับตัวเอง ชอบกิจกรรมที่ได้เขียนจดหมายตอบอารมณ์ตัวเอง
¢อโล ดีใจ สนุก ไม่หลับ หลับไม่ได้เลย ตื่นเต้นตลอด
¢ปลา ประชุมงานนี้ ๔ ครั้งแล้ว จะได้พูดเรื่องบุหรี่น้อยมาก แต่ได้อะไรกลับไปทุกครั้ง รู้จักตัวเองมากขึ้น คุยกับตัวเองมากขึ้น
¢แบม ประทับใจกิจกรรมที่เปลี่ยนมุมมองเชิงบวก ทุกคนเป็นกันเอง เวลาเข้ากลุ่มสนุก ตลกทุกรอบ
¢ฮาย กาฬสินธุ์ ชอบกิจกรรมยืดเหยียด
¢จ๋อมแจ๋ม กาฬสินธุ์ ชอบการจัดกิจกรรมกลุ่ม ปกติเวลาอบรมจะเป็นผู้ฟังตลอด ครั้งนี้ได้พูด ได้อยู่กับตัวเอง ได้ลป.กับพี่ ๆ ได้ประสบการณ์
¢แอน อุดร ประทับใจที่พาทีมสหวิชาชีพมาด้วยกันได้ ประทับใจนายูงให้ดูงาน ดูแลให้ข้อมูลดีมาก เห็นทางที่จะทำงานต่อ
¢มัท ได้ลป.แนวคิด ทัศนคติ ชอบที่ได้ทบทวนอารมณ์ด้านลบ
¢มิ้ง อุบล ครั้งแรก ดีใจได้เจอเพื่อนใหม่ ประทับใจตอนนวดให้กัน ผ่อนคลาย
¢หยง กำแพงเพชร ประทับใจน้องที่ได้จับคู่ด้วย ได้ประสบการณ์จากน้อง ต่อรองคุณพ่อถ้าเลิกบุหรี่ ๑ มวน จะอ่านหนังสือให้ฟัง ๑ ชั่วโมง ทำให้พ่อเลิกได้ ๑ เดือน
¢นำความรู้ไปปรับใช้
¢แหวว อุบล ประทับใจกระบวนการกลุ่ม เป็นความเหมือนที่แตกต่าง เป้าหมายเหมือนกัน ต่างกันตรงเทคนิควิธี เอาไปปรับใช้ได้
¢ปู อุดร ได้ทบทวนตัวเอง จากอารมณ์ร้อน มุทะลุ ได้สังเกตตัวเอง มาประชุมเพื่ออยากมาเห็นว่าคนอื่นทำงานแบบไหนบ้าง ไม่คิดว่าตัวเองเก่งคนเดียว
¢รัตน์ ได้สิ่งใหม่ ๆ ไปพัฒนางานตัวเอง ประทับใจได้ลป.ประสบการณ์
¢แอน อุบล ได้เห็นกระบวนการกลุ่ม ผ่อนคลาย ไม่เครียด สบายใจ
¢เพชรรัตน์ กาฬสินธุ์ ¢แจ๊ส อุดร ประทับใจทุกกิจกรรม เพราะทำให้ไม่ง่วง
¢สุรินทร์ ประทับใจวิทยากร กลุ่มเพื่อน
¢วงเดือน สุรินทร์ ได้ลป.ประสบการณ์ดี ๆ รู้จักจังหวัดอุดรมากขึ้น
¢อุ๋ย อุดร ได้ยิ้ม ได้คลายเครียด
¢ปุ้ย กทม. ประทับใจทุกคน วิทยากร สร้างรอยยิ้ม เสียงหัวเราะตลอด
¢จา อุดร ถ้าสนุกจะอยู่ต่อได้จนถึงวันสุดท้าย ถ้ามีแต่วิชาการไม่สนุก
¢เจษ ขอนแก่น อย่ารักตัวเองมากเกินไป ร้กตัวเองพอประมาณ เหลือที่ว่างให้คนอื่นบ้าง
¢แพทย์แผนไทย อุดร ได้ชื่อเล่นใหม่ ได้ลป.ประสบการณ์
¢ดา สุพรรณ ชอบที่ได้ฟังเรื่องเล่าของคนอื่นที่ได้เปลี่ยนพฤติกรรมคนอื่นได้ รู้สึกดีจากคนในกลุ่มที่สะท้อนสิ่งดี ๆ ของตัวเรา
¢สุรินทร์ ชอบกิจกรรมลป. การเปลี่ยนพฤติกรรมเลิกบุหรี่ ประทับใจวิทยากร ผู้จัด
^_,^
เป็นอย่างไรบ้างคะ วันแรกของการเตรียมใจ เตรียมกาย เตรียมเปิดสมองให้โล่ง เพื่อรับและให้สิ่งดี ๆ ต่อกันอีกในวันพรุ่ง
บทบาท ๑ ใน ๓ ผู้เหนี่ยวนำ (Mentor) กระบวนการเรียนรู้ตลอดทั้งวันของผู้เขียน ... อิ่มเอมใจ เกินความคาดหวังของตัวเองไปมาก
กะจะเลิกให้ไปออกกำลังกายก่อน ๑๖.๓๐ น. ปรากฏว่าเกินไป ๕ นาที มีสมาชิกยังอยากพูด คนพูดก่อนก็ช่วยกันตั้งใจฟัง
ถือว่าบรรลุความคาดหวังของทีมผู้เหนี่ยวนำ ส่วนใหญ่ชอบกิจกรรมทำความรู้จักและจัดการอารมณ์ด้านลบตัวเอง ซึ่งต้องไปฝึกอีกบ่อย ๆ ถี่ขึ้น ๆ จนกว่าจะรู้จักทุกลมหายใจ รู้ทันก่อน ค่อยฝึกจัดการ
รู้ตัวเองด้านลบ ข้อด้อยบางอย่าง มีเพื่อนมาช่วยเสริมพลังใจด้านบวก ... หัวใจฟู พองโตมากขึ้น
แทบทุกคนชอบการเข้ากลุ่ม แลกเปลี่ยนความเป็นไป อารมณ์ ความรู้สึก ประสบการณ์ เนื้อหาสาระงานก็อยู่ในเนื้อตัวพวกเรานั่นแหละ คุ้นเคยจนเป็นเพื่อน อยากบอกอยากเล่า ไม่กั๊ก ไม่แอบเก็บไว้คนเดียว
ยิ่งทำยิ่งเล่า ... ทำในต่างพื้นที่ และรู้ว่าสองมือเราจับกันแน่น ทำไปด้วยจุดหมายปลายทางเดียวกัน
หัวข้ออื่น ๆ บรรลุหลายประเด็นแล้ว เตรียมพร้อมใจพบ MI พรุ่งนี้ (ไม่ใช่ Myocardial Infarction)
ยังเหลือ ... ควรไปศึกษาสภาพแวดล้อมทางกายภาพ / เชิงสังคมของอุดรธานี มีสิ่งเอื้อให้อยากเลิกบุหรี่หรือพิทักษ์สิทธิ์คนไม่สูบบุหรี่เป็นอย่างไรบ้าง
ลองตั้งคำถามเล่น ๆ ไว้ พรุ่งนี้จะได้ฝึกตั้งคำถามสำคัญเหมือนขุดออกมาจากใจนักสูบบุหรี่กัน
ทานอาหารเย็นแบบยาจกให้เอร็ดอร่อย อ่อนหวาน มัน เค็มนะคะ (เช้าราชา เที่ยงพ่อค้า เย็นกินแบบยาจก)
พรุ่งนี้ พบกันใหม่
สวัสดีมีชัย แข็งแรงสดใส อย่าให้ใครมาพ่นบุหรี่ใส่นะคะ
^_,^
ความเห็น (4)
เป็นการประชุมที่น่าสนใจมาก สร้างสรรค์ครับ..
สร้างบ้านใหม่ลึกซึ้ง(ฮา) เข้าใจนำเสนอ ที่สำคัญน่าจะเป็นประโยชน์ต่อการพัฒนามากๆ
แทบทุกคนมีสิ่งไม่ชอบ ไม่พอใจตัวเองมาก่อนแหละค่ะ หาวิธีให้เพื่อนช่วยเติมมุมมองเชิงบวก เสริมสร้างพลังใจให้เห็นคุณค่าด้านใดด้านหนึ่ง หรือหลายแง่มุม รู้สึกดีมากขึ้นต่อตัวเอง เป็นพื้นฐานของกิจกรรมพรุ่งนี้ค่ะ
ขอบคุณมากค่ะอาจารย์
เลิกบุหรี่..มาครึ่งชีวิต..แล้ว เจ้าค่ะ…(ไม่สูบเอง กลิ่น บุหรี่ จึงเหม็น..ตอนสูบเอง..กลิ่น หอมอบอวล..55555)…
คุณยายธีจำความรู้สึกตอนครึ่งชีวิตที่คิดจะเลิกบุหรี่ได้ไหมคะ
อยากอ่านแรงบันดาลใจที่คุณยายเปลี่ยนจากกลิ่นหอมเป็นเหม็นจนสำเร็จจังเลยค่ะ
รอ ๆ อ่านนะคะคุณยาย … ขอบคุณที่คุณยายมาเยี่ยมค่ะ