AAR : ค่ายคุ้มภัย สายใยครอบครัว อบต.ด่านขุนทด

ครอบครัวนั้นสำคัญ
ความสัมพันธ์ที่ดีในครอบครัว เป็นต้นทุนสำคัญในการพัฒนาสังคมบนรากฐานของหน่วยการพัฒนาที่เล็กที่สุดเเต่มีพลังมากที่สุด บทบาทความเป็นพ่อ แม่ และลูก บางครั้งเราต้องมาเรียนรู้กันใหม่ เพื่อสร้างบรรยากาศแห่งความสุขให้เกิดขึ้นในครอบครัว บางครั้งบทบาทพ่อเเละเเม่ต้องเป็นเพื่อนลูก บางครั้งต้องเป็นครู บางครั้งต้องเป็นนักสร้างเเรงบันดาลใจให้กับลูก เพื่อเกิดภูมิคุ้มกันที่ดีทั้งต่อลูก ครอบครัว เเละสังคมประเทศ

ค่ายคุ้มภัยสายใยครอบครัว อบต.ด่านขุนทด จัดขึ้นเมื่อวันที่ ๙-๑๑ มีนาคม ๒๕๖๑ ณ กระท่ิมหินรีสอร์ท อำเภอวังน้ำเขียว จังหวัดนครราชสีมา จุดมุ่งหมายเพื่อสานสัมพันธ์ในครอบครัว อันจะเป็นพลังในการขับเคลื่อนองค์การปกครองส่วนท้องถิ่นต่อไป โดยสถาบันพัฒนาศักยภาพเด็กเเละเยาวชนได้รับบทบาทเป็นวิทยากรในการจัดกระบวนการเรียนรู้ของครอบครัวตามเป้าประสงค์ นำโดยพี่เอกชัย ธงชาย โดยเป็นลักษณะของกิจกรรมแนวพ่อเเม่ลูก มีกิจกรรมละลายพฤติกรรมโดยใช้สันทนาการ กิจกรรมกลุ่มสัมพันธ์ กิจกรรมวิเคราะห์ตัวตน กิจกรรม Walk rally กิจกรรมพิธีเทียน กิจกรรมเรียนรู้ปัญหาด้วยเกมเเม่น้ำจระเข้ กิจกรรมการบรรยาย และกิจกรรมการสรุปบทเรียน ภายใต้แนวคิด "เล่นอย่างมีความสุข สนุกอย่างมีสาระ" ทั้งนี้เป็นกิจกรรมลักษณะฐานใจ(Attitude) เน้นความสัมพันธ์เป็นหลัก โดยสรุปบทเรียนในกิจกรรม ดังนี้

ความคาดหวังก่อนเข้าร่วมโครงการ(BAR)

• มิติความรัก ความอบอุ่น ได้แก่ การพัฒนาความรักในครอบครัว
• มิติความรู้ ได้แก่ การเเลกเปลี่ยนเรียนรู้เรื่องลูก ความต้อการของลูก ความรู้เกี่ยวกับครอบครัว ธรรมชาติของความเป็นพ่อเเม่เเละลูก
• มิติสังคม ได้แก่ ความสามัคคี ได้เพือนใหม่ กล้าเเสดงออกผ่านครอบครัว ความสนุก เเละภาวะผู้นำ

บทเรียนจากกิจกรรมวิเคราะห์ตัวตน

• คุณพ่อ ในเชิงบวก เป็นคนที่พูดน้อยที่สุดในครอบครัว เป็นเสาหลักครอบครัว มีความรับผิดชอบ เป็นผู้นำเเละเป็นแบบอย่าง ในเชิงลบ คือ การกลับบ้านดึก ชอบกินเที่ยวดื่ม ใช้เงินฟุ่มเฟือย
• คุณเเม่ ในเชิงบวก เป็นคนที่ทำงานบ้าน ขยัน ดูเเลลูกใกล้ชิดมากที่สุด ให้กำลังใจ ให้คำปรึกษาเเละเสียสละ ในเชิงลบ คือ ขี้บ่น พูดเยอะ ทะเลาะกับสามี ความเครียด
• คุณลูก ในเชิงบวก เป็นคนที่ต้องพยายามขยัน ตั้งใจเรียน มีมนุษยสมพันธ์ที่ดี ในทางลบ คือ ความขี้เกียจ ไม่เชื่อฟังพ่อเเม่ เป็นต้น
• ความคาดหวังมากที่สุด คือ อยากให้พ่อไม่กินเหล้า อยากให้เเม่บ่นน้อยลง เเละอยากให้ลูกตั้งใจเรียน 

บทเรียนจากกิจกรรม Walk rally

• ศรัทธา ต้องมีความเชื่อใจกันเเละกัน จึงจะผ่านปัญหาหรืออุปสรรคที่อยู่ตรงหน้าร่วมกันได้
• อุเบกขามองปัญหา คือ เรื่องปกติเป็นเรื่องธรรมชาติของโลก เเละปัญหานี้เอง คือ บทเรียนที่สอนเราได้ดีที่สุด
• พรหมวิหาร ในการบริหารจัดการคนโดยพ่อเเละเเม่ ต้องมีเมตตา กรุณา มุฑิตา เเละอุเบกขา
• อริยสัจ ๔ ร่วมกันเเชร์ปัญหา เพื่อที่จะลดทอนปัญหาจากการคิดแก้ไขร่วมด้วยช่วยกัน เป็นสิ่งสำคัญมากต่อชีวิตครอบครัว
• สังคหวัตถุ ๔ ให้เกิดการเสียสละให้ทาน คือ ทาน ปิยวาจา อัตถจริยา สมานัตตา เป็นการให้ความรักเกิดขึ้นในครอบครัวเพิ่มมากขึ้น

บทเรียนจากความต้องการ(Want)เเละความจำเป็น(Need)

• ความจำเป็นพื้นฐานที่สุดเรียงตามลำดับ ได้แก่ อากาศบริสุทธิ์ น้ำสะอาด อาหาร การรักษาพยาบาล ที่พักอาศัย เเละการศึกษา
• ความต้องการมากที่สุด ได้แก่ ต้องการเงิน ต้องการความปลอดภัย ต้องการปัจจัย ๔ ต้องการห้องนอนส่วนตัว ต้องการคอมพิวเตอร์ ต้องการโอกาสการปฏิบัติศาสนกิจเพิ่มมากขึ้น

บทเรียนจากกิจกรรมเเม่น้ำจระเข้

• ในทุกๆการตัดสิน เรามักเข้าข้างตัวเองอยู่เสมอ ยิ่งเป็นคนใกล้ตัวเราก็จะยิ่งมีความรู้สึกร่วมมากเท่านั้น โดยเฉพาะครอบครัว
• การตัดสินเราใช้หลายวิธีคิด เช่น ใช้ความรู้สึก ใช้กฎหมาย ใช้ศีลธรรม หรือใช้จริยธรรม ก็สามารถมองได้เช่นเดียวกัน
• ทุกๆคนมีความผิด ขึ้นอยู่กับว่าใครจะผิดมากที่สุด เเล้วเรามีความคิดเห็นกับเรื่องนั้นอย่างไรในแบบของครอบครัว

ข้อคิดเพื่อครอบครัว

• ความรักสำคัญกว่าขนาดบ้าน
• เมื่อเราผิดจงขอโทษ
• การปรับตัวเป็นทักษะสำคัญ
• ทุกคนสามารถทำงานบ้านได้
• บรรยากาสในครอบครัวต้องปลอดภัย
• งอนได้ แต่ให้พอดี
• ให้เหตุผลมากกว่าอารมณ์
• การแก้ไขสำคัญกว่าแก้ตัว
• รักเดียว ใจเดียว 
• ยอมเป็นผู้เเพ้ ยอมลดอัตตาลงเสียบ้าง

บทเรียนจากสัญชาตญาณพ่อเเม่ลูก

• เป็นมากกว่าพ่อเเม่ โดยเฉพาะบทบาทความเป็นเพื่อน คุณพ่อเเละคุณเเม่ ต้องเป็นเพื่อนกับลูกได้ ให้คำปรึกษาลูก ให้กำลังใจลูกมากขึ้น เปลี่ยนบทบาทจากนักตัดสินเป็นนักเรียนรู้
• กายามีสายใย ร่างกายที่เราเกิดมา มีส่วนของพ่อกับเเม่ ฉะนั้นเเล้วกายาย่อมมีสายใยอยู่เสมอ เป็นความรู้สึกที่ไม่สามารถแสดงออกได้ในเชิงความความคิด เเต่จะรู้สึกเอง
• รักที่สัมผัสได้ คุณพ่อเเละคุณเเม่ ต้องเเสดงออกซึ่งความรักที่มีต่อลูก ชมลูกบ้าง ให้กำลังใจลูก เพราะเป็การเเสดงออกที่ชัดเจนเเละสามารถสัมผัสได้จริง
• การกอดมีความหมาย คุณพ่อเเละคุณเเม่ควรกอดลูกหรือสร้างวัฒนธรรมการกอดให้เกิดขึ้นในครอบครัว ทำให้ลูกสัมผัสถึงความรัก ความอบอุ่นได้อย่างน่าอัศจรรย์
• ความคุ้นเคยของการอยู่ร่วมกัน อาจทำให้เกิดช่องว่างในครอบครัวหรืออาจลดช่องว่างในครอบครัว ขึ้นอยู่กับพ่อเเละเเม่จะเปลี่ยนแปลง
• พื้นที่ปลอดภัยเเละพื้นที่อันตราย การให้ลูกได้เรียนรู้จัดเป็นพื้นที่ปลอดภัย เเต่ทว่าหากปลอดภัยเกินไปก็จะไม่โต เช่น เลี้ยงตามใจมากเกินไปจนเด็กขาดทักษะหลายอย่างทางสังคม ทางที่ดีต้องสร้างบรรยากาศที่ท้าทายต่อการเรียนรู้(ตามทฤษฎีไข่ดาว) เพราะเขาจะได้เติบโตขึ้นอีกขั้น

โดยความสำเร็จที่เกิดขึ้น ภายใต้ความเชื่อมโยงสู่จุดมุ่งหมาย ดังนี้ 

๑) มิติทัศนคติ(Attitude)

• คุณพ่อเเละคุณเเม่เกิดกิจกรรมการเรียนรู้ร่วมกันเชิงทรรศนะ ได้ถกประเด็นแลกเปลี่ยนเรีียนรู้ซึงกันเเละกัน ในกิจกรรมเเม่น้ำจระเข้ คุณเเม่หลายกลุ่มได้ฝึกการโค้ช(Coach) ในการตั้งคำถามกระตุ้นให้ลูกเกิดการคิดเพื่อหาคำตอบเชิงความคิดเห็นตามสถานการณ์ที่โจทย์กำหนดให้
• กิจกรรมกลุ่มสัมพันธ์ เป็นพื้นที่การเเสดงออกของลูกให้พ่อเเม่ได้เข้าใจพฤติกรรม เเละความเป็นตัวตนของลูกเพิ่มมากขึ้น โดยกลุ่มสัมพันธ์ช่วยเพิ่มพื้นที่ปลอดภัยด้านการเเสดงออกทางกาย เช่น การเต้น การพูด การปฏิบัติตามโจทย์ที่กำหนด เป็นต้น
• กิจกรรมสันทนาการเเละกลุ่มสัมพันธ์ช่วยให้เกิดการปรับตัว(ความยืดหยุ่น) เพื่อเรียนรู้กันเเละกันมากยิ่งขึ้น รู้จักครอบครัวอื่นๆ รู้จักตัวตนของคนอื่นเพิ่มมากขึ้น เสริมมนุษยสัมพันธ์ในชุมชนเดียวกันเเละตำบลเดียวกัน
• กิจกรรมการกอด ทำให้สร้างบรรยากาศความรัก ความอบอุ่นให้เกิดขึ้นในทุกครอบครัว เรียกได้ว่า "น้ำตาไหลกันเลยทีเดียว"

๒) มิติทักษะ การปฏิบัติ(Skills and Practice)

• คุณพ่อเเละคุณเเม่ได้ฝึกทักษะการโค้ช(Coach) ซึ่งเป็นทักษะสำคัญในการสอนลูกให้ฝึกการคิด การฝึกให้ลูกออกไปจับไมค์นำเสนอ เป็นระบบการคิดเชิงพัฒนา(Flow mild set) ที่คุณพ่อเเละคุณเเม่ยุคศตวรรษที่ ๒๑ จำเป็นต้องมี
• ลูกๆ ได้ฝึกทักษะชีวิต(Life skills) ผ่านฐานกิจกรรม Walk rally ผ่านระบบการทำงานเป็นทีมหรือทักษะการทำงาน โดยมีพ่อเเละเเม่อยู่ในบทบาทของเพื่อนร่วมทำกิจกรรม ในกิจกรรมนี้ เกิดความสนุกผ่านเกมที่้ทาทาย มีการเเข่งขัน ทำให้เกิดบรรยากาศการเรียนรู้ที่เหมาะสมอย่างมากต่อช่วงระดับอายุที่แตกต่าง

๓) มิติความรู้ (Knowledge)

• คุณพ่อเเละคุณเเม่ ได้รับฟังการบรรยายความรู้ เรื่อง ปัญหาในครอบครัวเเละสังคมสู่วิธีการจัดการแก้ไขปัญหา ผ่านกิจกรรมเเม่น้ำจระเข้
• วิทยากรเติมเต็มความรู้ด้านการพัฒนาลูก เช่น วิธีการกอด การสร้างพื้นที่ปลอดภัยในครอบครัว การรู้จักตัวตนของลูก และการสอนลูก เป็นต้น

ขอบคุณ อบต.ด่านขุนทด จังหวัดนครราชสีมา ที่จัดกิจกรรมดีๆแบบนี้ ครับ