กิจกรรมบำบัด สู่ ภูมิคุ้มกันทางใจ

กิจกรรมบำบัด สู่ ภูมิคุ้มกันทางใจ

 

เคยไหม รู้สึกว่าในแต่ละวันช่างมีเรื่องราวต่างๆ มากมาย

 

เคยไหม รู้สึกว่าชีวิตแสนจะเหนื่อยยาก อะไรๆ ก็ไม่เป็นไปตามหวัง

 

เคยไหม กับการพบเจอเหตุการณ์ดีๆ มากมายที่อยากจดจำ

 

            ในช่วงชีวิตของมนุษย์เราล้วนแล้วแต่ประสบพบเจอเหตุการณ์มากมาย ไม่ว่าจะเรื่องดีๆ หรือเรื่องแย่ๆ ที่ไม่อาจหลีกเลี่ยงได้ บางคนมีความสุข ในขณะที่บางคนเหนื่อยและท้อกับการรับมือเหตุการณ์เหล่านั้น จะดีไหมถ้าเรารู้วิธีรับมือและจัดการกับความรู้สึกต่างๆ ที่เกิดขึ้นได้

 

มารู้จัก RQ กันดีกว่า

 

            RQ หรือ Resilience Quotient คือ ความสามารถในการฟื้นฟูสภาพอารมณ์หลังผ่านเหตุการณ์ที่ยากลำบาก คนที่มี RQ ดีมักจะไม่จมกับความทุกข์ ปรับตัวเข้ากับสถานการณ์ต่างๆ ที่เกิดขึ้นและสามารถกลับมาใช้ชีวิตได้อย่างปกติสุข หรือพูดให้ง่าย RQ ก็คือพลังสุขภาพจิตหรือภูมิคุ้มกันทางใจนั่นเอง

 

มี RQ แล้วดีอย่างไร

 

            คนที่มี RQ ดี เมื่อเจอเหตุการณ์วิกฤตจะสามารถควบคุมสมดุลของอารมณ์ตัวเองได้ สามารถลุกขึ้นมาจัดการแก้ไขปัญหาดีกว่ามานั่งทุกข์กับปัญหา แม้จะเป็นช่วงที่ทุกข์ที่สุดก็ยังมองเห็นคุณค่าในตัวเอง ยังมองโลกในเชิงบวกเพื่อเพิ่มกำลังใจให้ตัวเองและจะหายจากความทุกข์ได้เร็วขึ้น และในบางคนอาจสามารถพลิกวิกฤตให้เป็นโอกาสทำให้เกิดสิ่งใหม่ๆ ได้อีกด้วย

 

รู้จัก RQ แล้ว จะสร้าง RQ ได้อย่างไร

 

            เทคนิคสำคัญคือ 4 ปรับ 3 เติม

 

ปรับอารมณ์ คือ การตั้งสติ ผ่อนคลายความเครียด ไม่สิ้นหวัง

 

ปรับความคิด คือ การคิดในมุมบวก มองให้ถึงข้อเท็จจริง

 

ปรับพฤติกรรม คือ การเปลี่ยนแปลงการดำเนินชีวิตใหม่ให้เหมาะสม

 

ปรับเป้าหมาย คือ การเปลี่ยนแปลงเป้าหมายชีวิตให้สอดคล้องกับสถานการณ์ที่เปลี่ยนแปลง

 

เติมศรัทธา คือ ความเชื่อที่ว่าทุกปัญหาย่อมมีทางออก

 

เติมมิตร คือ คนที่คอยอยู่เคียงข้าง ให้กำลังใจ

 

เติมจิตใจให้กว้าง คือ รับฟังความคิดเห็นที่แตกต่าง มองไปให้ไกลออกจากตัวเรา

 

กิจกรรมบำบัดช่วยได้อย่างไร

 

            คนหนึ่งคนอาจจะมีปัญหาทางด้านร่างกาย จิตใจ อารมณ์ หรือสังคม ที่กระทบต่อการใช้ชีวิตประจำวัน นักกิจกรรมบำบัดคือผู้ที่จะเข้ามาช่วยเหลือในการปรับตัวให้เข้ากับสิ่งแวดล้อมและสิ่งที่กำลังเผชิญอยู่

             หากว่าเรามีการเจ็บป่วยทางกายจนไม่สามารถใช้ชีวิตประจำวันได้อย่างปกติหรือมีปัญหากับสภาพจิตใจและพฤติกรรมบางอย่างทำให้รู้สึกแปลกแยกจากสังคม เราก็จะมีความเครียด หดหู่ ท้อแท้ ซึ่งนักกิจกรรมบำบัดสามารถเข้ามาช่วยเหลือในการปรับสภาพจิตใจ เตรียมจิตใจให้พร้อมรับกับเหตุการณ์ที่เกิดขึ้น สอนให้อยู่ร่วมกับสิ่งที่เป็นอย่างมีความสุข รวมถึงสามารถสอนการใช้ในสิ่งที่เหลืออยู่ให้เกิดประสิทธิภาพสูงสุดได้อีกด้วย

            ตัวอย่างง่ายๆ หากเราเกิดอุบัติเหตุ แขนขาด เราก็จะรู้สึกเศร้า หดหู่ กินข้าวก็ลำบากคนอื่น ทำกิจกรรมอะไรก็ไม่สะดวกไปเสียหมด เพราะเหตุการณ์เหล่านี้ นักกิจกรรมบำบัดจึงเข้ามาช่วยเหลือ สอนการใช้หนึ่งแขนที่เหลือให้มีประสิทธิภาพสูงสุด สอนการใช้อวัยวะอื่นทดแทนรวมถึงปรับอุปกรณ์ต่างๆ ให้สามารถใช้ชีวิตใกล้เคียงปกติมากที่สุด ในขณะเดียวกนก็ช่วยเยียวยาจิตใจ พูดคุยหาทางออกจากความเศร้าที่เกิดขึ้น สอนวิธีการปรับตัวเข้าหาสังคมอีกครั้ง

            เมื่อเราสามารถเข้าใจกับมันได้ ก็จะเกิด RQ มีภูมิคุ้มกันทางใจที่แข็งแกร่งและสามารถใช้ชีวิตต่อไปด้วยความสุขได้ และในบางคนก็สามารถต่อยอดและจุดประกายให้กับคนอื่นที่มีปัญหา ให้พวกเขาเหล่านั้นมองเห็นคุณค่าในตัวเองและพร้อมที่จะมีชีวิตต่อไปอย่างมีความสุข

 

นี่คือกิจกรรมบำบัด สู่ ภูมิคุ้มกันทางใจ

เอกสารอ้างอิง

จิตใจแย่...คนแก้ต้องอาร์คิว (RQ)  https://www.doctor.or.th/artic...

อาร์คิว … ภูมิคุ้มกันทางใจ  http://www.happyhomeclinic.com...