ครูผู้มีผลงานกระจ่างชัด ๑. สัมมาทิฐิ ๘
บันทึกชุด ครูผู้มีผลงานกระจ่างชัด นี้ตีความจากหนังสือ Visible Learning for Teachers : Maximizing Impact on Learning เขียนโดย John Hattie ซึ่งวางจำหน่ายในปี พ.ศ. ๒๕๕๕
ตอนที่ ๑ สัมมาทิฐิ ๘ ตีความจากบทที่ 9 Mind frames of teachers, school leaders, and systems ซึ่งเป็นบท สุดท้ายของหนังสือ แต่ผมเลือกมาเป็นตอนที่ ๑ ของบันทึกชุดนี้ เพราะเห็นว่าการมีทฤษฎีที่ถูกต้อง (สัมมาทิฐิ) หรือมีกรอบความคิดหรือกระบวนทัศน์ที่ถูกต้อง เป็นจุดเริ่มต้นของความสำเร็จทั้งปวง หรือมองมุมกลับ คุณภาพการศึกษาไทยเราตกต่ำ น่าจะมีรากเหง้ามาจากกระบวนทัศน์ที่ผิดพลาด ที่จะต้องมีการแก้ในระดับ “ชุดความคิด” (mindset) ซึ่งบันทึกตอนที่ ๑ นี้ และตอนต่อๆ ไป น่าจะช่วยให้ความกระจ่างได้มาก
ที่จริงเรื่องผลลัพธ์ของการศึกษาหรือการเรียนรู้เป็นเรื่องซับซ้อน (complex) ยิ่ง มีปัจจัยเกี่ยวข้องมากมาย หลากหลายด้าน ที่หลายเรื่องจะไม่ได้ระบุในบันทึกชุดนี้ แต่เนื่องจากบันทึกชุดนี้ตีความจากหนังสือในขุด Visible Learning ของ John Hattie จึงมั่นใจได้ว่าประเด็นที่นำมาเสนอจะก่อผลกระทบต่อการเรียนรู้อย่างมีนัยสำคัญ ซึ่งตามข้อเสนอของ Hattie มีค่า d (Effect Size) = > 0.40
ชุดความคิดสำคัญ ๘ ประการ ได้แก่
สัมมาทิฐิที่ ๑ ครูและผู้บริหารการศึกษาเชื่อว่าหน้าที่หลักของตนคือ ประเมินผลลัพธ์ของการสอนของตน ต่อการเรียนรู้และผลสำเร็จของนักเรียน
สัมมาทิฐิที่ ๒ ครูและผู้บริหารการศึกษาเชื่อว่าความสำเร็จและความล้มเหลวในการเรียนของนักเรียน มาจากสิ่งที่ตนทำหรือไม่ได้ทำ ครูและผู้บริหารการศึกษาเป็นผู้นำการเปลี่ยนแปลง (change agent)
สัมมาทิฐิที่ ๓ ครูและผู้บริหารการศึกษาคุยกันเรื่องการเรียนรู้ มากกว่าเรื่องการสอน
สัมมาทิฐิที่ ๔ ครูและผู้บริหารการศึกษามองการประเมิน เป็น feedback ต่อผลงาน (impact) ของตน
สัมมาทิฐิที่ ๕ ครูและผู้บริหารการศึกษาสื่อสารด้วยการเสวนา หรือการปรึกษาหารือ (dialogue) ไม่ใช่การสั่งการ หรือการสื่อสารทางเดียว (monologue)
สัมมาทิฐิที่ ๖ ครูและผู้บริหารการศึกษามุ่งเผชิญความท้าทาย ไม่ใช่มุ่งแก้ตัวว่า “ทำดีที่สุดแล้ว”
สัมมาทิฐิที่ ๗ ครูและผู้บริหารการศึกษาเชื่อว่าตนมีภารกิจ/ความรับผิดชอบ ในการสร้างปฏิสัมพันธ์เชิงบวก ในห้องเรียน และในห้องพักครู
สัมมาทิฐิที่ ๘ ครูและผู้บริหารการศึกษาทำให้ผู้เกี่ยวข้องทั้งหมดเข้าใจภาษาหรือความหมายของการเรียนรู้
ผมมีความเชื่อส่วนตัวว่า สัมมาทิฐิ ๘ นี้ ไม่ได้มีคุณเฉพาะต่อคุณภาพการศึกษาเท่านั้น ยังมีคุณต่อการพัฒนา บ้านเมือง ต่อองค์กร และต่อปัจเจกบุคคลด้วย เป็นชุดความคิดแห่งความเจริญก้าวหน้า ๘ ประการ ซึ่งเมื่อนำไปใช้ ในต่างโอกาส ต่างบริบท ก็ต้องมีการตีความตามบริบทที่จำเพาะ ในบันทึกชุดการศึกษาที่เห็นผลกระจ่างชัด จะตีความ สัมมาทิฐิแต่ละข้อสู่การปฏิบัติเพื่อยกระดับผลลัพธ์ / ผลกระทบ ของการเรียนรู้ของนักเรียน (และของครู/ผู้บริหาร การศึกษา)
สัมมาทิฐิสำคัญยิ่งที่ซ่อนอยู่ในสัมมาทิฐิ ๘ ข้างบนคือ ครูและผู้บริหารการศึกษาต้องประเมินตนเอง เพื่อนำไปสู่การเรียนรู้และปรับตัวอยู่ตลอดเวลา เพื่อทำหน้าที่สร้างผลลัพธ์การเรียนรู้ของนักเรียน
วิจารณ์ พานิช
๓๐ ก.ค. ๖๐
ความเห็น (1)
Thank you.
The 'right view' (Hattie's 'mind frames' or 'mind set'; Prof. Panich's สัมมาทิฐิ) is one of Buddhists' right path (magga) - the teaching that has been well known (but not yet well practiced) in Thai culture. Practioners whether 'teachers' or 'students' can enjoy benefits of this detailed view.
An aside, a Tibetan teaching: when choosing which of the fork of the way, take the 'hard way'. Because in life, the 'right thing' is more difficult to do.