​ชีวิตที่พอเพียง : 2925. ทำลายทฤษฎีวิวัฒนาการสู่มนุษย์

บทความเรื่อง The New Origins of Technology ในนิตยสาร Scientific American เดือนพฤษภาคม ๒๕๖๐ ซึ่งอ่านบทคัดย่อได้ ที่นี่ บอกว่าความเชื่อเดิมที่ว่าการเปลี่ยนแปลงภูมิอากาศโลกสมัยดึกดำบรรพ์ ในอัฟริกา (ช่วง๒ - ๓ ล้านปีก่อน) เปลี่ยนสภาพภูมิประเทศจากป่าเป็นทุ่งหญ้า ทำให้บรรพบุรุษของมนุษย์ หันมาสร้างเครื่องมือ แล้วเครื่องมือนั้นเองที่มีผลกระตุ้นสมองให้ใหญ่และซับซ้อนขึ้น ให้บรรพบุรุษกลายเป็น มนุษย์ฉลาด (Homo sapiens) นั้น ... ผิด

หลักฐานที่ทำลายล้างทฤษฎีเดิมดังกล่าว คือ ... การค้นพบเครื่องมือหินอายุ ๓.๓ ล้านปี ในภาคอีสาน ของประเทศเคนยา ซึ่งเป็นยุคก่อนมีฟอสซิลของ Homo (ซึ่งอายุสูงสุด ๒.๘ ล้านปี) เครื่องมือหินที่ค้นพบนี้ เขาตั้งชื่อว่า Lomekwi tools เป็นเครื่องมือที่มีมาก่อนมี Homo

บทความนี้ยาวและมีรายละเอียดมาก เชื่อมโยงไปยังข้อค้นพบปัจจุบันว่าลิงชิมแปนซี, ลิง bonobos, และลิง capuchins ก็ทำขวานหินได้ ข้อสรุปว่า เครื่องมือกระตุ้นสมอง นำไปสู่วิวัฒนาการเป็นมนุษย์ฉลาดจึง น่าจะผิด

ทีมวิจัยนี้ยังดำเนินการค้นคว้าต่อไป โดยเขาเชื่อว่า น่าจะมีเครื่องมือหรือเทคโนโลยีหินที่เก่ากว่านี้อีก และร่องรอยหลักฐานเพื่อปะติดปะต่อข้อสันนิษฐานน่าจะยังฝังอยู่ในชั้นหินในบริเวณนั้น

ในบทความอภิปรายถึงการเรียนรู้ ที่มีการถ่ายทอดเทคโนโลยีระหว่างนักทำขวานหิน ที่กินเวลา เป็นแสนเป็นล้านปี เทียบกับกระบวนการเรียนรู้ปัจจุบันที่ทรงประสิทธิภาพกว่ากันมากอย่างเทียบกันไม่ติด

วิจารณ์ พานิช

๒๘ เมษายน ๒๕๖๐