819. เรียนรู้ IKIGAI จากหนังดัง "พระถังซำจั๋ง"

บทความโดยดร.ภิญโญ รัตนาพันธุ์ www.aithailand.org

เสียนจ้าง บุรุษพุทธานุภาพ เป็นหนังหลุดโรง ที่ผมตามาซื้อ DVD มาดูทีหลัง ดูแล้วไม่ผิดหวัง อยากดูอีกรอบ หนังเป็นเรื่องราวของพระเสวีนจ้าง หรือพระถังซัมจั๋ง ที่บวชมาแต่เด็ก และมีปณิธาณมุ่งศึกษาพระธรรม เพื่อไปสู่นิพพานให้ได้ ท่านเกิดในยุคราชวงค์ถังราวๆ คศ. 600 ตอนนั้นจีนรุ่งเรืองด้วยอารยธรรม แต่ในทางธรรม เวลาติดอะไร พระถังซัมจั๋งกลับไม่สามารถหาคำตอบได้ เนื่องจากตอนนั้นมีตำราทางพระพุทธศาสนา มีคำสอนหลายสำนัก จนไม่รู้อะไรผิดอะไรถูก ท่านเลยเกิดแนวคิดว่า ท่านควรเดินทางไปอินเดีย ไปมหาวิทยาลัยนาลันทา มหาลัยทางพุทธศาสนาแห่งแรกของโลก เพื่อไปเรียนรู้ และนำพระไตรปิฎกฉบับดั้งเดิมกลับมาจีน

แม้จะมีเสียงห้ามปรามจากพระด้วยกันท่านก็ไม่สนใจ ท่านแน่วแน่มากๆ จนเรื่องราวท่านเผยแพร่ออกไป ก็โดนแรงต้านจากทางการ แต่ท่านก็ออกเดินทาง ว่ากันว่าเป็นหมื่นๆกิโลเมตร ใช้เวลากว่า 4 ปี ผ่านแคว้นต่างๆ ประมาณ 110 แคว้น (ประเทศ) ฝ่าฟันอันตรายที่เกือบคร่าชีวิตท่านหลายครั้ง ไม่ว่าจะเป็นภัยคุกคามจากมนุษย์ด้วยกัน จากทะเลทราย ที่สุดท่านก็ไปถึงจีน ไปเรียนธรรมะ จนท่านกลายเป็นศิษย์นาลันทาที่โดดเด่นที่สุด อยู่อินเดียสิบกว่าปี ท่านก็เดินทางกลับมาจีน ใช้เวลาทั้งหมด 19 ปี เมื่อท่านมาถึงท่านได้รับการต้อนรับอย่างยิ่งใหญ่ ท่านกลับมาไม่รอช้า ท่านตั้งศูนย์การแปล ตั้งโรงเรียนพระปริยัติธรรม เพื่อแปลพระไตรปิฏก (สมัยนั้นมี 75 เล่ม) เป็นภาษาจีน ...

ใครดูเรื่องนี้ ถ้าเป็นสายธรรมจะประทับใจมากๆ ในหนังไม่มีเห้งเจีย ไม่มีตือโป๊ยไก่ ... ท่านสู้ด้วยใจ ด้วยปณิธานล้วนๆ

เรื่องนี้ทำให้ผมนึกถึงอะไร ...ผมนึกถึงเรื่อง IKIGAI ครับ ...

IKIGAI ในภาษาญี่ปุ่น หรือ Purpose ของฝรั่ง (เอาจุดแข็งมาช่วยคนอื่น)

IKIGAI เป็นสิ่งที่คนญี่ปุ่นในเกาะโอกินาว่า ที่ขึ้นชื่อว่ามีอายุยืนนาน และมีความสุขที่สุดในโลก มีอยู่

IKIGAI คือการที่มนุษย์คนหนึ่งเอาความหลงใหล (Passion) ของตนเอง ไปแก้ปัญาโลก (World’s need) โดยพัฒนาเป็นอาชีพได้ด้วย

(Credit ภาพ คุณแอ้ Carpet Inter)

ลองดูสิครับ ถ้าคุณหลงใหลในบางเรื่อง เช่นเรื่องวิทยาศาสตร์ด้านอาหาร... (Passion) ...คุณจะมีความรู้ลงลึก คุณจะเป็นแฟนพันธ์แท้ เพราะคุณจะเจาะลึกเรื่องที่คุณรักลงไปเรื่อยๆ ...ที่สำคัญคุณเอาไปแก้ปัญหาโลกได้ เช่นนักคิดชาวฝรั่งเศสคนหนึ่ง เห็นชาวอาฟริกาอดอยาก เลยคิดค้นอาหารที่เป็นส่วนผสมของถั่ว..และสารอาหารที่ราคาไม่แพง แต่ทำออกมาแล้วสามารถเอาไปเสริมอาหารให้เด็กแทนนมผงได้ ในราคาที่ถูกมากๆ.. ชัดไหมครับ ว่าคนๆนี้จะมีความสุขมากๆ... ทำไมมีความสุข ถ้าคุณไม่เข้าใจ เคยมีใครมาให้คุณสอนการบ้านให้ไหมครับ ..พอคุณทำได้คุณจะรู้สึกมีคุณค่านั่นเอง ..

ผมว่าพระถังซำจั๋งเจอ IKIGAI และหมุน IKIGAI จนสร้างความสำเร็จให้ตนเองและมหาชนในโลกของพุทธศาสนามหายาน

ท่านหลงใหลเรื่องการศึกษา พัฒนาตนเองเพื่อไปนิพพาน (Passion) ... เมื่อลงลึกมากๆ ท่านเกิดปัญหาว่าคำสอนในจีนไม่ค่อยตรงกัน ...ท่านเลยเกิด Mission พันธกิจ ว่าจะเดินทางไปอินเดีย เพื่อไปศึกษาและนำพระไตรปิฎกฉบับดั้งเดิมกลับมาเผยแพร่ที่จีน ท่านมีอาชีพเป็นพระอยู่แล้ว

IKIGAI ของท่านคือการเป็นพระที่เคร่งพระวินัย ที่มุ่งสู่นิพพานจริงๆ แต่เจอคำสอนในจีนมีปัญหา เลยเดินทางไปอินเดีย เพื่อนำเอาพระไตรปิฎกกลับมา ... แต่ละวันท่านตื่นมาเพื่อสิ่งนี้จริงๆ ท่านเกิดมาเพื่อสิ่งนี้จริงๆ

แต่วงล้อ IKIGAI ของท่าน ..ของท่านไม่ได้จบที่การดูมีชีวิตเพื่อ IKIGAI ของท่าน ..

ท่านมุ่งมั่น ยอมถวายชีวิตเป็นพุทธบูชา ท่านไม่ย่อท้อ ยอมเดินทางฝ่าฟันไปในเส้นทางที่ไม่มีใครเดิน ไม่ว่าจะเจอคำขู่ เจอภัยคุกคามต่อชีวิตแค่ไหน ท่านก็ไม่หยุด . ท่านไม่โกหก ท่านยืนยันในสัจจธรรมเท่านั้น แม้จะถูกลอบฆ่าจากศิษย์ ท่านก็ให้อภัย ที่สุดท่านเปลี่ยนศัตรูมาเป็นมิตรได้หมด ใครที่ต่อต้าน ก็เปิดทางให้ท่านในที่สุด และที่สุดท่านก็กลับมาประเทศจีนอย่างยิ่งใหญ่ ...

สำหรับในตอนนี้ผมอยากบอกท่านที่เคยเรียน IKIGAI กับผมมาแล้ว ว่าเมื่อท่านหา IKIGAI จนเจอแล้ว ท่านต้องอดทน ฝ่าฟัน เพื่อทำให้ Mission ของท่านเป็นจริงให้ได้ ไม่ว่ามันจะยากลำบากเพียงใด หนทางจะเปิดเอง

IKIGAI จึงไม่ใช่การเขียนอะไรลงในกระดาษใน Workshop เท่านั้น มันต้องกระโดดลงไปลุยไปให้สุดขอบฟ้า อย่ายกเลิกอะไรง่ายๆ

ส่วนใครยังหา IKIGAI ไม่เจอลองทำง่ายๆอย่างนี้นะครับ

ตอนนี้ท่านเห็นใครในสังคมเดือดร้อนบ้าง ....ผมเองเห็นว่าสังคมไทย เดือดร้อน คนไม่สามารถเข้าถึงแหล่งความรู้ดีๆ ทางด้านบริหารได้ ถ้าไม่มีเงินยิ่งยาก บางทีมีใน Youtube แต่อ่านภาษาไม่แตก ผมเห็นองค์กรของคนไทยจำนวนมาก ขาดองค์ความรู้ในการพัฒนาองค์กรมาก ที่สำคัญบางทีเข้าไม่ถึงองค์ความรู้นั้นเพราะติดเรื่องทุนและภาษา

ท่านเก่งอะไรบ้าง ...เช่น เขาว่าผมสอนเก่ง มี case เยอะ รู้ทฤษฎีเยอะ รักการให้คำปรึกษาลูกศิษย์ที่ต้องการเอา AI ไปขยายผล

ท่านรักอะไร เจาะลึกเรื่อง AI และศาสตร์ที่เกี่ยวข้อง รวมถึง การเอา AI ไป Apply ในสถานการณ์ต่างๆ

เอาความรักกับความเก่งมาผสมกัน Passion คือ สอนคนเรื่องการเจาะลึกเรื่อง AI แล้วนำ AI ไปประยุกต์ในศาสตร์ต่างๆ

ท่านอยากทำอะไร เพื่อทำให้สังคมหายเดือดร้อน อยากช่วยให้คนไทยเข้าถึงความรู้ดีๆ โดยเฉพาะ Appreciative Inquiry (AI) ที่ผมทำอยู่ โดยผมมี Mission คือการสอนคนไทยทำ AI ให้เป็นเพื่อเอาไปแก้ปัญหาธุรกิจปัญหาชีวิตได้ด้วยต้นทุนที่ถูกหรือไม่ต้องมีต้นทุนเลย ไม่ต้องกลัวว่าไม่รู้ภาษาอังกฤษ

ผมก็เอามาพัฒนาเป็นอาชีพ สมัยก่อนไม่ได้เรียนจบเอก ก็ไปจบเอกด้านนี้มา ..

คราวนี้ครบแล้ว ผมเกิดมาทุกวันนี้เพื่อเจาะลึกและเผยแพร่ความรู้เรื่อง AI ให้คนไทยเข้าถึงความรู้นี้ เขาจะได้มีทางเลือกในการพัฒนาตนเอง พัฒนาองค์กร ด้วยต้นทุนที่ต่ำหรือไม่ต้องใช้ต้นทุนอะไร ..โดยผมทำอาชีพเป็นอาจารย์...

มีความสุขมากๆๆๆ ทำมาสิบปีแล้วรู้สึกชีวิตเป็นประโยชน์ มีคุณค่ามาก

และที่ได้บทเรียนเพิ่มจากพระถังซำจั๋งคือ...ลุย สุดขอบฟ้า ไม่ต้องกลัว มีธรรมะ อย่าไปว่าร้าย ทำร้ายใคร มุ่งมั่นไป ศัตรูจะหลีก หรือไม่ก็หันมาหลายเป็นมิตรเอง ...

คำถามคือท่านตื่นมาในแต่ละวันเพื่ออะไร ท่านเกิดมาเพื่อสิ่งใด

ถ้าคำตอบหลากหลาย แล้วรู้สึกอยู่ไปวันๆ ท่านอาจต้องเริ่มหาสิ่งที่เรียกว่า IKIGAI แล้ว

คุ้มค่ามากๆ ที่จะค้นหา เพราะถ้าค้นพบ ท่านจะสุขทุกวัน แถมสร้างการเปลี่ยนแปลงดีๆ ให้สังคม กับโลกได้ด้วย...

วันนี้พอเท่านี้ เพียงเล่าให้ฟัง ลองเอาไปพิจารณาดูนะครับ

[.]

สุขสันต์วันเกิดค่ะอ.ดร.ภิญโญ บทนี้ชัดเจนมากเลยค่ะ
หลายครั้งคนมักคิดถึง IKIGAI แบบจับต้องได้ยาก
แต่งานชิ้นนี้ชัดมาก ทำได้ เป็นได้จริงๆค่ะ
ขอบคุณค่ะ

[ดร. ภิญโญ รัตนาพันธุ์]

ขอบคุณท่านอาจารย์มากๆครับ

[อ็อด แม่น้องปาล์ม]

อ่านแล้วภูมิใจในตัวเพื่อนมากๆค่ะ

[มาวิน]

IKIGAI เป็นเรื่องที่อาจจะเข้าใจยาก แต่ อ. ภิญโญ สามารถนำมาย่อยและถ่ายทอดออกมาให้เข้าใจได้ง่าย ผ่านการเล่าเรื่องเชื่อมโยงกับภาพยนต์ ขอบพระคุณมากๆครับ เพราะโลกของการเรียนรู้ไม่มีวันหมดจริงๆ ขอศึกษา IKIGAI กับ อ. แบบลึกซึ้งด้วยอีกคนนะครั

[ดร. ภิญโญ รัตนาพันธุ์]

ยินดีอย่างยิ่งครับอาจารย์

[ดร. ภิญโญ รัตนาพันธุ์]

Million thanks อ๊อด สบายดีนะครับ

[ธนภณ]

อ่านบทความของอาจารย์มาก็เยอะ เรื่องนี้โดนใจมากที่สุด (เวลานี้) ความมุ่งมั่นเพียรพยายาม ความอดทน การให้อภัย มองดูตัวเองคิดว่าต้องเพิ่มเรื่องเหล่านี้ให้มากขึ้น

[พีรวัศ กี่ศิริ]

สุดยอดครับ ขอเอาไปแชร์ใน FB หน่อยนะครับ

[jiravilai]

เพลินความรู้ เพลินเข้าใจ ขอบพระคุณค่ะ

[นพดล]

ขอบคุณครับ