การจัดการการเปลี่ยนแปลงในอุดมศึกษา

วันที่ ๑๓ กรกฎาคม ๒๕๕๙ ผมไปร่วมประชุมคณะกรรมการบริหารสถาบันคลังสมองของชาติ ฟังรายงานผลงานแล้วก็เกิดความสุข สามารถอ่านรายละเอียดได้ ที่นี่

จะเห็นว่า คำขวัญของสถาบันคลังสมองฯ คือ “หนุนเสริมสถาบันอุดมศึกษาให้ผูกพันกับสังคม” ซึ่งผมเห็นด้วยอย่างยิ่ง ผมเชื่อว่า หากสถาบันอุดมศึกษาพัฒนาตัวเองให้มีคุณค่าดังกล่าวไม่ได้ ตนเองก็จะเสื่อม และประเทศก็เสื่อมด้วย

ปัญหาที่สำคัญคือสถาบันอุดมศึกษามีลักษณะ “ต้านการเปลี่ยนแปลง” (resist to change) เพราะคณาจารย์และบุคลากร “หลงแดนสุขาวดี” (หรืออยู่ใน comfort zone) ไม่รู้ร้อนรู้หนาวต่อสังคม การจัดการการเปลี่ยนแปลงจึงมีความจำเป็น ตอนนี้ทาง สกอ. ให้ คสช. ใช้อำนาจเข้าไปแก้ปัญหา แต่จะได้ผลไม่มาก ไม่สามารถทำให้เกิดการพัฒนาจริงจังได้ ผมได้แต่หวังว่า การใช้อำนาจอ่อนแบบสถาบันคลังสมองฯ ที่เข้าไปช่วยให้เห็นแนวทางการเปลี่ยนแปลงที่เป็นการเปลี่ยนแปลงจากภายในสถาบันเอง จะสามารถชักนำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงของระบบอุดมศึกษาทั้งระบบ ให้เป็นอุดมศึกษาที่ผูกพันกับสังคม เพื่อการพัฒนาสังคม เป็นภาคีร่วมพัฒนาสังคม

เป็น change management

วิจารณ์ พานิช

๑๓ ก.ค. ๕๙