AAR R2R Forum 9 : R2R Education ตอนที่ 1

AAR R2R Forum 9 : R2R Education ตอนที่ 1

เมื่อหลายเดือนก่อนข้าพเจ้ากำลังร่วมกระบวนการ KM&R2R กับสถาบันการแพทย์ฉุกเฉิน เช้าตรู่ท่าน อ.หมอสุธีก็โทรหา พูดคุยเรื่อง "ห้องการศึกษา" ในงาน R2R Forum ข้าพเจ้าก็ตกปากรับคำ และอีกไม่นานอาจารย์ก็ส่งร่างกำหนดการมาให้ ข้าพเจ้าก็เลยลองร่างภาพของกิจกรรมออกมา และเติมเส้นสีชมพูเข้าไปสื่อถึงปรากฏการณ์ที่ข้าพเจ้าอยากให้เกิด ข้าพเจ้าตั้งชื่อเจ้าเส้นสีชมพูนี้ว่า "สายธารแห่งการเรียนรู้"

แรกเริ่มที่รับปากอาจารย์สุธีไปแล้ว ...เพราะคิดว่าปีนี้ไม่ได้รับผิดชอบภารกิจอะไรเหมือนปีที่แล้ว คงจะมีเวลาได้เข้าไปร่วมเรียนรู้ แต่การณ์กลับไม่เป็นเช่นนั้น ข้าพเจ้ามีเวลาเพียงแค่เข้าไปร่วมกิจกรรม "การตั้งคำถามการวิจัยทางการศึกษาและการเรียนรู้" ...และ "Poster Round” แม้เป็นช่วงเวลาสั้นๆ แต่ก็ทำให้ข้าพเจ้าได้เกิดการเรียนรู้และเติบโตได้แม้ในช่วงเวลาสั้นๆ นี้

ข้าพเจ้าได้ชวน อ.หมอแทน ...น้องพิงค์ พี่จำปี และใครอีกหลายๆ คนไปเรียนรู้ร่วมกัน ช่วงแรกหลงทางหลงเวลานิดหน่อยเพื่อนๆ เข้าไปกันหมดแล้ว ข้าพเจ้าตามเข้าไปทีหลัง ภาพเบื้องหน้าคือ ทุกคนนั่งเป็นกลุ่มๆ ข้าพเจ้าเลือกไปกลุ่มที่ 1 ตามที่มีชื่อแนบไว้ในกำหนดการ

เข้าไปอย่างตัวเล็กรีบเพราะในวงกำลังสนทนา นั่งฟังเงียบๆ เพื่อประติดประต่อเรื่องราว แอบมองไปรอบๆ ไม่เจอ อ.หมอแทนและพิงค์ แต่สักพักพี่จำปีมาจากไหนไม่ทราบมานั่งข้างๆ และอีกสักพักก็เห็นน้องพิงค์เดินมาถ่ายภาพ ไม่นานพี่โอก็มานั่งอีกด้านหนึ่ง เราสามคนนั่งเป็นผู้ฟัง ณ ขณะนั้นข้าพเจ้าตัดสินใจเขียนเป็นภาพขึ้นมา จึงได้ให้ความหมายได้ว่า อาจารย์ในวงท่านกำลังคุยกันเรื่องอะไร ข้าพเจ้าให้ความหมายว่าท่านพูดเรื่อง "Reflection” แต่ท่านไม่ได้พูดออกมาตรงๆ เมื่อได้จังหวะที่ อ.สุธีผู้ทำหน้าที่คล้ายวิทยากรกระบวนการท่านเดินแวะเวียนมา และชวนให้ข้าพเจ้าได้สะท้อน

ข้าพเจ้าเล่าไปว่า "ตั้งแต่มานั่งฟัง ข้าพเจ้าพยายามจะจับประเด็นว่าอาจารย์แต่ละท่านเล่าเรื่องอะไร ซึ่งเรื่องที่ท่านเล่าก็ต่างเป็นประสบการณ์ที่ดีงาม แต่สิ่งหนึ่งที่ข้าพเจ้ามองเห็นเป็นลักษณะร่วมของเรื่องราวคือ Reflection เป็นสิ่งที่เกื้อหนุนแต่ละท่านผ่านเรื่องราว ทำให้ข้าพเจ้ามองเห็นว่าในกระบวนการทำวิจัยนับตั้งแต่เริ่มจากความสงสัย และตั้งคำถามการวิจัย มาจนถึงปลายทางสุดท้ายควรจะมีการทำ Reflection กันอยู่บ่อยๆ จนกว่าจะกระจ่างและชัดเจน ค่อยก้าวสเต็ปไปต่อ ทำให้ย้อนมองไปปรากฏการณ์ของการทำวิจัยทั่วไปคือ "พอมีความสงสัยเราก็ก้าวกระโดด===>ไปหาวิธีการแก้ไขเลย" ถ้าเราเพิ่มการทำ Reflection เข้าไปจะทำให้เกิดการตกผลึกทางความคิดมากขึ้น และนักวิจัยก็จะสนุกและตื่นรู้ไปกับการเรียนรู้ในการทำวิจัย"

หลังจากที่ข้าพเจ้าได้ร่วมสะท้อนความคิดความรู้สึกและให้ความหมายในปรากฏการณ์ที่ข้าพเจ้าเผชิญนั้น ดูเหมือนท่าทีผ่อนคลายและรู้สึกร่วมเป็นส่วนหนึ่งของกลุ่ม แม้เป็นช่วงเวลาสั้นก็ทำให้ตื่นรู้และเบิกบานได้ ช่วงท้ายเราทำ Reflection กลุ่มใหญ่โดยอาจารย์สุธี ทำให้มองเห็นว่า ในห้องมีคนใหม่เยอะมากที่มาร่วมงาน R2R นี้ครั้งแรก คนที่มาใหม่ในบางกลุ่มช่วยสะท้อนได้อย่างสนุกและเบิกบาน แต่บางท่านก็ยังรู้สึกงงๆ ในบรรยากาศเพราะคิดว่าน่าจะเคร่งเครียด ... แต่พอมาเจอบรรยากาศที่ไม่ใช้วิชาการจ๋า เคร่งขรึมก็อาจทำให้ตื่นเต้นจากกระบวนการ (ข้าพเจ้ามองว่า อาจจะคุ้นชินกับบรรยากาศแบบclass room แต่พอมานั่งล้อมวงและมีการเคลื่อนไหว อาจทำให้งงบ้างเล็กน้อย) และสิ่งที่น่าชื่นใจอย่างหนึ่งคือ ...ห้องนี้หลายท่านมองว่าอาจจะเป็นเรื่องที่ดูเหมือนยาก แต่คนที่เป็นหน้าใหม่ที่เพิ่งเคยมา R2R Forum กลับไม่ลุกหนี และหลายๆ คนยังนั่งอยู่เต็มพื้นที่ในกลุ่ม

พอกระบวนการทำ Reflection ผ่านไปก็ปิดการประชุมแลกเปลี่ยนเรียนรู้ และอาจารย์สุธีก็ชวนไปคุยกันในวงเล็กๆ กลุ่มย่อยต่อ สิ่งที่ข้าพเจ้าได้เห็นคือ ความตื่นรู้และจิตที่ตั้งใหม่ของอาจารย์หลายท่านอยากจะนำ R2R มาเป็นเครื่องมือในการขับเคลื่อน R2R ถึงแม้ว่าเส้นทางอาจจะดูคลุมเคลือแต่ความรู้สึกและความคิดที่สะท้อนออกมา ทำให้เห็นถึงความดีงามของความตั้งใจที่จะทำให้เกิดปรากฏการณ์ของความสุขในการทำวิจัย และมุ่งไปสู่การสร้างการเรียนรู้ให้เกิดขึ้นในวงการศึกษา แม้ข้าพเจ้าเป็นคนนอกเองที่ไม่ได้เกี่ยวข้องทางการศึกษายังรู้สึกสนุกและตื่นรู้อยากร่วมขับเคลื่อนวงเล็กๆ นี้ไปด้วยกัน

ทำให้นึกถึงประสบการณ์ของการขับเคลื่อน R2R ในช่วงยุคต้นๆ ... R2R Education นี้ก็เช่นเดียวกันพลังของอาจารย์ไม่ถึงสิบท่าน ดีงามและเสียสละที่จะมาอาสาช่วยกัน พลังเล็กๆ ที่อาจจะไม่แน่ใจว่าจะขยับเคลื่อนปรากฏการณ์หลุมดำทางการศึกษาไปได้หรือไม่ แต่ทุกท่านก็พร้อมที่จะลงเรือลำเดียวกัน

...

6 กรกฎาคม พ.ศ.2559

‪#‎KMR2RtoTransformation‬

‪#‎R2RForum9‬

"..เมื่อย้อนมองการศึกษาเปรียบเหมือนพื้นที่แห้งแล้ง ไม่ชุ่มฉ่ำ คนเรียนไม่มีความสุข เต็มไปด้วยการแข่งขัน แต่ข้าพเจ้ามองเห็นพลังเล็กๆ ที่ซ่อนอยู่ในห้อง R2R Education นี้.. .."