ชีวิตที่พอเพียง ๒๖๗๒. ความคาดหวังของเด็กต่อชีวิต
ในการประชุม คณะกรรมการกำกับทิศ โครงการวิจัยพัฒนาเครื่องมือส่งเสริมและประเมินทักษะความคิดสร้างสรรค์ และความคิดวิเคราะห์ในชั้นเรียน ครั้งที่ ๒/๒๕๕๙ ที่ สสค. เมื่อวันที่ ๒๑ เมษายน ๒๕๕๙ ทีมนักวิจัยบอกว่า นักเรียนชั้น ม. ๒ ที่เข้าโครงการส่วนใหญ่มีพ่อแม่เรียนจบชั้น ม. ต้นหรือ ม. ปลาย แต่เด็กส่วนใหญ่ต้องการเรียนในระดับมหาวิทยาลัย มีส่วนน้อยที่ต้องการเรียนสายอาชีพ แสดงว่า ความคาดหวังในชีวิตของเด็ก คือการได้เรียนสูง แต่ไม่มีความคิดว่า จะทำมาหาเลี้ยงชีพอย่างไร
การเรียนมาก่อนอาชีพ ที่คือความคาดหวังของเด็กไทยในปัจจุบัน ซึ่งผมตีความว่า มองสั้นมากกว่ามองยาว
ที่จริงตอนผมเป็นเด็ก ผมไม่มีความคาดหวังในชีวิตเลย ไม่ว่าด้านการเรียนหรือด้านอาชีพ คือโลกทัศน์ของ ดช. วิจารณ์ อยู่แค่งานที่บ้านเท่านั้น ไม่เคยมีเรื่องไปเรียนต่อที่กรุงเทพอยู่ในหัวเลย และพ่อแม่ก็ไม่เคยเอ่ยเรื่องการเรียนต่อที่กรุงเทพ
สมัยนั้น ที่ชุมพรมีโรงเรียนถึง ม. ๖ (ม. ๔ สมัยนี้) เท่านั้น ใครจะเรียนสูงกว่านั้นต้องเข้าไปเรียนที่กรุงเทพ
สมัยนี้โรงเรียนระดับ ม. ๖ มีทุกอำเภอ และมีมหาวิทยาลัยในทุกจังหวัด มีที่เรียนสำหรับนักศึกษาใหม่ปีละ ๑.๔ แสนคน แต่มีคนเข้าเรียนเพียง ๘ หมื่นคน มีที่เรียนว่างปีละ ๖ หมื่นที่ทั่วประเทศ มีผลให้มหาวิทยาลัยต่างๆ หาทางชักจูงให้เด็กเข้าเรียนเพื่อปริญญา ตามค่านิยมในสังคม โดยไม่ได้เอาใจใส่เรื่องจบแล้วมีงานทำหรือไม่ หรืออกไปประกอบอาชีพอิสระโดยตนเองได้หรือไม่ คือมีเพียงความคาดหวังให้ได้ปริญญา ไม่ได้สนใจเรื่องการเลี้ยงชีพ
จุดอ่อนนี้ กระตุ้นให้แรงขึ้นโดยกฎหมายเรื่องตำแหน่งต่างๆ ในราชการ ถือปริญญาเป็นหลัก ไม่ได้ดูที่ความสามารถหรือสมรรถนะ เวลานี้จึงมีคนที่เรียนจบปริญญาตรี แต่ไม่มีความรู้ความสามารถ หางานทำไม่ได้ ต้องใช้วุฒิ ม. ๖ ไปหางานทำ และมีคนที่จบปริญญาเอก เป็นด็อกเตอร์ แต่มีความสามารถจำกัดให้เห็นโดยทั่วไป
สภาพสังคม และสภาพระบบการศึกษา ในปัจจุบัน ทำให้เด็กเติบโตขึ้นมาแบบไม่มีเป้าหมายในชีวิต ไม่รู้จักตัวเอง ไม่ได้พัฒนาตัวตน หรือ identity ของตน เป็นสภาพที่ต้องแก้ไขโดยด่วน โดยต้องระบุเป้าหมายของการศึกษาให้มีการพัฒนา Chickering's Seven Vectors of Development
วิจารณ์ พานิช
๒๐ เมษายน ๒๕๕๙
ความเห็น (1)
เนื่องในวันไหว้ครูปี 2559 นี้ ขออนุญาตรวบรวมและแนะนำบันทึกของอาจารย์เพื่อสร้างครูเพื่อศิษย์นะคะ https://www.gotoknow.org/posts/607630