การบุกเบิกพรมแดนแห่งความรู้ : ถอดบทเรียนการวิจัย

จากประสบการณ์ที่สอนระดับปริญญาเอก และให้คำปรึกษาในการทำวิจัยงานดุษฎีนิพนธ์ ซึ่งเราๆ เรียกว่า Dissertation -ผมแปลว่า การเขียนความรู้ใหม่

จนรู้สึกอยากเขียนอะไรออกมาเพราะ ไม่สะใจกับสิ่งที่ได้อ่านงานของ นศ.ป.เอก หรือ แม้กระทั่งเข้าร่วมเป็นกรรมการสอบ พบประเด็นต่างๆ

มากมาย แต่ไม่ได้หมายความว่า สิ่งเหล่านี้ไม่มีคุณภาพ และยิ่งไม่ค่อยเชื่อในหลักเกณฑ์ที่ฝ่ายกำหนดนโยบายออกมาอย่างต่อเนื่อง ยิ่งนับวันยิ่งทำให้สถาบันชัั้นสูงในการสร้างองค์ความรู้ ขาดความเป็นอิสระทางวิชาการ และจมปลักอยู่กับหลักเกณฑ์ จนนับวันยิ่งห่างไกลจากการสร้าง "ทฤษฎีใหม่ในบริบทแบบไทย"

......................ไม่แน่อาจมองผิดก็ได้ ไม่มีคำตอบ

......................นั่นเป็นส่วนลึกที่อยากเขียนหนังสือเล่มนี้

---------------------------------

บทนำ: การบุกเบิกพรมแดนแห่งความรู้

ความท้าทายอย่างหนึ่งในการทำงานเกี่ยวกับวิจัย น่าจะเป็นการเขียนประสบการณ์ซึ่งถอดออกมาจากช่วงเวลาของการทำวิจัยตลอดโครงการ หรือแม้กระทั้งการทำงานร่วมกันระหว่าง อาจารย์ที่ปรึกษากับนักศึกษาระดับดุษฎีบัณฑิต ให้เป็นบทเรียนเพื่อการเรียนรู้

ทำไมผู้เขียนถึงอยากพูด อยากเขียนเกี่ยวกับการสร้างองค์ความรู้ (Body of Knowledge) หรือไปไกล ๆ ที่เรียกว่า “การบุกเบิกพรมแดนแห่งความรู้ (Pioneering Frontier of Knowledge)” เพราะได้เห็น “การพัฒนาวิธีการสร้างทฤษฎีของต่างประเทศ” โดยเฉพาะจากสถาบันการศึกษาและวารสารชั้นนำระดับโลกเช่น Academy of Management (สามารถศึกษาได้ จากเวบไซท์ของ AOM ) ส่วนตัวอย่างของ

การสร้างทฤษฎี ผู้เขียนนำมาจาก COPENHAGEN BUSINESS SCHOOL วิชา Theory Building at the Intersections of Organizing and Communication ( http://www.cbs.dk/en/theory-building-the-intersections-of-organizing-and-communication) เช่น

-บทนำสู่ทฤษฎี : ทฤษฎีคืออะไร และทำไมเราจึงต้องสนใจ

-กระบวนการสร้างทฤษฎี (The Theory-Building Process)

-อะไรคือ ทฤษฎี (การจัดการ) (What is (Management) Theory?)

- โมเดลของการอธิบาย กลไก และบทบาทของข้อตกลงเบื้องต้น

-การนิยามสร้างและการวัดทฤษฎี

-โมเดลสาเหตุ โมเดลภาคตัดขวางและโมเดล

- มุมมองด้านเครือข่ายและการศึกษาองค์กร

-ทฤษฎีพหุระดับ : ความสัมพันธ์ระหว่างการสร้างทฤษฎีในระดับที่แตกต่างกัน

-ทฤษฎีใหม่เกิดมาได้อย่างไร : ทำอย่างไรให้เกิดการรังสรรค์

การสอนในประเด็นข้างต้น ต้องยอมรับว่าไม่เคยได้ยิน หรือ มีการพูดกันน้อยในระบบการศึกษาของไทยเรา แต่มักจะได้ยินการกล่าวถึงทฤษฎีต่าง ๆ ที่ได้มีการพัฒนาในโลกวิชาการ หรือ เป็นกรณีตัวอย่างกันมาอย่างมากมายและภาคภูมิใจที่ได้พูดถึง หรือ การได้ทำวิจัยตรวจสอบว่าสามารถนำมาใช้ในบริบทของสังคมไทย หรือ ใช้บริหารจัดการข้ามวัฒนธรรมได้

หากไม่มีการศึกษาและทำความเข้าใจเพื่อการสร้างทฤษฎีใหม่ แม้ว่าเรา (หน่วยงานรัฐด้านนโยบายการวิจัยของประเทศ) พยายามทุ่มงบวิจัยอย่างมาก เพื่อให้ศาสตราจารย์ทางสายวิทยาศาสตร์พยายาม คิดค้นและพัฒนาองค์ความรู้ใหม่ แต่ไม่แน่ใจว่าเราจะก้าวกระโดดทางเทคโนโลยี ได้อย่างประเทศเกาหลีใต้ได้ทันไหม (แม้จะไม่ได้ผลเร็วก็ดีกว่าไม่ทำในปัจจุบันนี้) ในขณะที่ประเทศจีนกลับคิดตรงกันข้าม ได้บอกว่า การส่งคนไปเรียนปริญญาเอกในต่างประเทศแม้ว่าจะยังจำเป็น แต่ใช้เวลานานมากในการให้ คนที่จบปริญญาเอกกลับมาสร้างองค์ความรู้ใหม่ ๆ และ ก็มีธรรมชาติของการทะเลาะกัน ต่างคนต่างเดิน เป็นการสูญเสียเวลาของประเทศ จีนเลือกใช้วิธีการที่รวดเร็วกว่าในการก้าวกระโดดทางเทคโนโลยีคือ การเข้าไปกว้านซื้อหรือควบรวมกิจการ (M&A) บริษัทเทคโนโลยีในโลกนี้ดีกว่าโดยเฉพาะบริษัทเทคโนโลยีในเยอรมัน ในด้าน เครื่องจักรและอุปกรณ์ของอุตสาหกรรม ชิ้นส่วนประกอบรถยนต์พลังงานกลับมาใช้ใหม่ อิเลคทรอนิกส์ เคมี พลาสติกและยาง

  ในเดือน มกราคม 2012  LDK Solar ผู้ผลิตแผ่นพลังงานแสงอาทิตย์ ใหญ่เป็นอันดับ 2 ของจีน เข้าไปซื้อ Sunways หนึ่งในผู้ผลิตแผ่นพลังงานแสงอาทิตย์ของเยอรมันซึ่งมีปัญหากับการต่อสู้ในการแข่งขันจากคู่แข่งเอเชีย Sany Heavy Industry ตกลงซื้อ  Putzmeister Holding  ผู้ผลิต cement-pump ที่ใหญ่ที่สุดของเยอรมัน ด้วยมูลค่า  653  ล้าน US ดอลลาร์ พร้อมหนี้เสีย  และ XCMG ผู้ผลิตเครื่องจักรก่อสร้าง ได้เข้าไปซื้อ Schwing ซึ่งเป็นคู่แข่งสำคัญของ Putzmeister (อ้างจาก http://www.businessweek.com/articles/2012-06-14/china-goes-shopping-for-german-factories)              ทั้งหมดนี้กำลังบอกทิศทางใหม่ ในการเรียนลัดสำหรับประเทศเกิดใหม่ เช่น  จีน ซึ่งร่ำรวยขึ้นมาและใช้วิธีการ “การซื้อและควบรวมกิจการ (M&A)”  เป็นการก้าวกระโดดทางเทคโนโลยี (แต่จีนก็น่าจะมีเทคโนโลยีระดับหนึ่งที่จะต่อยอดได้มิฉะนั้นได้เทคโนโลยีมาก็ไม่มีประโยชน์อะไร)          แล้วประเทศไทยเราจะสร้างความเป็นเลิศทางวิชาการเพื่อก้าวกระโดดทางเทคโนโลยี และการสร้างองค์ความรู้แบบใดสำหรับการแข่งขันที่จะเหมาะสมกับเรา  คงต้องช่วยกันคิดใหม่  คิดต่างจากที่ยังไม่เคยคิด และคงเดินในเส้นทางที่คุ้นเคยไม่ได้อีกต่อไปแล้ว

หนังสือการบุกเบิกพรมแดนแห่งความรู้ เล่มนี้มีอะไร

บทนำ : การบุกเบิกพรมแดนแห่งความรู้ (นำมาลงแล้ว)

ถอดบทเรียนการวิจัยชุดที่ 1 : การวิจัยบุกเบิกความรู้

1. คุณค่าความสำคัญของการวิจัย

2. วงล้อวิจัย : หมุนทับรอยเดิมหรือสร้างรอยใหม่

3. วิจัยเพื่อพัฒนาโมเดลใหม่หรือรูปแบบใหม่ (New Model)

4. โมเดลการวิจัยและพัฒนา (R&D Model)

5. R&D สร้างผลิตภัณฑ์ใหม่

6. R&D Strategy

7. วิสัยทัศน์การวิจัยเพื่อพัฒนาการจัดการธุรกิจ

ถอดบทเรียนการวิจัยชุดที่ 2 : การเขียนความรู้ใหม่ (Dissertation)

8.งานวิจัยดุษฎีนิพนธ์แบบไหนถึงระดับปริญญาเอก

9. ความเข้าใจที่คลาดเคลื่อน (ของผู้เรียน) ในระดับดุษฎีบัณฑิต

10.เมื่อนักศึกษาอยากทำงานวิจัย (Thesis/Dissertation)

11.การพัฒนาโมเดล “..งานวิจัยระดับดุษฎีบัณฑิต”

12.บทเรียน “การเขียนความรู้ใหม่” จากของจริง

13.อิทธิบาท 4 กับการวิจัย

ถอดบทเรียนการวิจัยชุดที่ 3 : Manuscript Submission

14.การตีพิมพ์บทความวิจัยในวารสารนานาชาติ : จะส่งที่ไหนดี?

15.JKM กำหนดการเขียนบทคัดย่อ (Abstract) ไว้อย่างไร?

16.การตีพิมพ์บทความวิจัยในวารสารนานาชาติ : เราเริ่มต้นอย่างไร?

17.นักวิจัย : ค่า Impact Factor ค่าชีวิตนักวิจัย

18.”Review Reports” อีเมล์ตอบกลับจาก “บรรณาธิการวารสาร JKM”

19.Revision Revision!! การแก้ไขบทความวิจัยจากความเห็นผู้ประเมินอิสระของJKM

20. Decision on Manuscript

บทสรุป ท้าทายต่อการพัฒนาความรู้ให้ลุ่มลึก

อ้างอิง

-----------------------------------------

ดร.ดนัย เทียนพุฒ

ที่ปรึกษาและนักวิชาการผู้ทรงคุณวุฒิ

รางวัลนักทรัพยากรมนุษย์ดีเด่นแห่งประเทศไทย ปี 2552 ประเภทนักวิชาการและที่ปรึกษา

กรรมการบริหารหลักสูตรประกาศนียบัตรธรรมาภิบาลผู้บริหารระดับกลาง สถาบันพระปกเกล้า

www.drdanai.blogspot.com

www.facebook.com/Innovation.th

โทร 0818338505
email: [email protected]