โดยคำว่า รู้สา
หลานสาวคนที่สองที่ของผู้เขียนชื่อ น้อง นามิ อายุ 2 ขวบ น้องของพี่นาเซีย คนพี่อายุได้ สอง 6ขวบ วันนี้สองสาวเล่นเป่ายางวงกัน น้องนามิ เป่ายางใช้ทั้งลมและน้ำลายเป่า พี่นาเซียก็บอกว่า
"น้องนามิเป่ายางน้ำลายฉูด"
น้องนามิก็บอกพี่นาเซียว่า "น้ำลายกระเด็น"
คุณยาย คุณป้า ที่นั่งล้อมวงก็ชื่นชมว่า น้องนามิ"รู้สา"หลานสาวทั้งสองคนใช้ภาษากลางเป็นสื่อ(พ่อเขาเป็นคนภาคกลาง)
ในขณะที่คุณตาก็ พยายามสื่อสารด้วยภาษาใต้ "สา" ในความหมายของชาวใต้ คือความไม่มั่นใ
ส่วนมากจะใช้ว่า สาสา สาว่า (รู้สึกว่า)" สา"ในอีกความหมายคือไม่สะอาด เช่นกับข้าวร้านนี้
"สา"อย่าซื้อมากิน คำว่าสาเมื่อผสมกับคำอื่น ก็จะมีความหมายที่แตกต่างออกไป
สา+ธุ =สำร็จ
สา+มี =ผัว
สา+แก่ใจ = ได้แรงอก
รา+สา = มากมาย
สา+ระ= เรื่องราว ฯ
คำว่ารู้สา รู้เดียงสา ก็คงหมายถึงรู้เรื่องราว
คำว่ารู้สา จากการพูดคุยสนทนาธรรมท่านอาจารย์ เจ้าอาวาส ท่านสันนิษฐานให้ฟังว่า
"น่าจะมาจากภาษาพระ ด้วยพระเขานับกันที่พรรษาการบวช ไม่ได้นับกันทีอายุ แล้วมีพระบวชใหม่เป็นผู้
สูงอายุ เมื่อถูกเชิญไปทำกิจของสงส์ ก็ไปนั่งเป็นประธานด้วยคิดว่าสูงวัย จึงถูกพระด้วยกันตำหนิว่า
"ไม่รู้ษา" หรือไม่รู้พรรษา
ชาวบ้านได้ยินก็เอามาใช้ จาก ษ.บฤาษี เพี้ยนมาเป็น ส เสือ เป็นข้อสันนิษฐาน ที่น่าศึกษาด้วยว่าเดือนนี้
เป็นเข้าเดือนเข้าพรรษามีการรณรงค์ "งดเหล้าเข้าพรรษา" เห็นนามิ รู้สาแล้ว ก็อยากชวนคุยในเรื่อง
"สา" ให้คนที่ยังไม่รู้สา ได้รู้สากัน ด้วยความเคารพ หากพาดพิงผิดพลาด โปรดอภัยและ แบ่งปัน เป็นวิทยาทานด้วย คำว่าสา
ความเห็น (26)
สา>>>ไร้เรียงสา เช้านี้ เห็นเด็กปี 1 เขาทำกิจกรรม แล้วเศร้าใจ ครับ เพลงที่ใช้ "หมอ....อ้าๆๆๆๆ...จึ๊กๆๆๆๆ"
น้องนามิอายุ ๒ ขวบก็สู้สาแล้ว พี่ๆ เด็กแว้นโตแล้วยังไม่รู้สา ก่อความเดือดร้อนชาวบ้าน น่าอายน้องนามิ ๒ ขวบนะ
ขอบคุณค่ะ คำว่า สา รู้สา คำใต้ คนภาคกลางก็พอเดาได้ แปลว่า รู้เรื่อง รู้ภาษา เดียงสา แต่ไม่รู้ที่มาว่า มาจากพระสงฆ์ท่านตำหนิกันว่า ไม่รู้พรรษา ขอจำไปเล่าต่อเลยค่ะ คนที่บ้านยังใช้คำว่า ไม่ประสีประสา เล้ยย..(พร้อมเงื้อง่า) เวลาลูกหลานทำทำอะไรไม่ค่อยถูก
แต่ เอ คำว่า ไร้เรียงสา ของหมอ เจเจ และ สู้สา ของหมอนุ้ย เป็นคำที่ใช้กันจริง หรือท่านเขียนผิดคะ 55
ได้ความรู้ค่ะ .... ลุงวอ สบายดีนะคะ
ษาธุๆๆ...เจ้าค่ะ...(สบายดีนะคะ..)
มี ดอกรักเร่..มาฝากเจ้าค่ะ
เรียนท่านอาจารย์ jj
กิจกรรมเพื่อความสนุกสนาน แต่ต้องสื่อสารให้สะอาดและปลอดภัย
ทุกครั้งที่ทำกิจกรรมในชุมชนกับเยาวชน จึงมักเช็คกิจกรรม ทุกโครงการ
เพราะเยาวชน มักจำในสิ่งที่กิจกรรมสื่อสาร ที่ไม่สะอาดปลอดภัย
แวะมาทักทายค่ะ ฝันว่าจะไปเที่ยวบ้านบัง ตามๆข่าวก็เห็นแต่บังอยู่ที่อื่นนิ ช่วงนี้ฝนมาฟ้าทำเปียกบ่อยๆ ดูแลสุขภาพด้วยค่ะ ขอบคุณดอกไม้ที่แวะไปมอบให้นะคะ
รู้สา (ระ) แล้วผู้เฒ่า
Howdy Bang!
Thank you for this folk knowledge. I will Pattalung on my list next time I am in Thailand ;-)
By the way what is the meaning od "nami" and "nasia"?
ชอบใจภาษาใต้ครับ
รู้สา
เรียน อาจารย์ nui น้องนามิ ร้องเรือ อ้าเอ้อ ไก่เถือนได้แล้ว ด้วยว่าก่อนนอน ร้องไก่เถือนให้ฟังทุกวัน
ไก่เถือนเหอ....
ขันมาละห้อย
งูเขียวตัวน้อย
ห้วยหัวลงมา
เด็กนอนไม่หลับ
กินตับดีหวา
ห้วยหัวลงมา เอ้อ...... หวันเที่ยงแล้วมาห้อย
นามิร้องตามได้จบแล้ว
เรียนอาจารย์ GD
ขอบคุณที่ชื่นชม
"แต่ เอ คำว่า ไร้เรียงสา ของหมอ เจเจ และ สู้สา ของหมอนุ้ย เป็นคำที่ใช้กันจริง หรือท่านเขียนผิดคะ 55..... อ่านต่อได้ที่: https://www.gotoknow.org/posts/593291"
จากการสันนิษฐาน ไร้เรียงสาำว่า ไร้เรียงสา เป็นคำที่ใช้กัน บางที่ก็ใช้ ไร้เดียงสา
ส่วนสู้สา ของหมอนุ้ย น่าจะเขียนผิด น่าเป็นรู้สา เพราะ สู้+สา = ไม่รู้ ไม่แน่ใจ (ไม่โร้นิ)
ได้ความรู้เรื่องสา อย่างสาสม ขอบคุณมากนะคะ
เรียนคุณ หมอเปิ้น สบายดีครับ....
ยังคงมีกิจกรรมชุมชนให้ทำอยู่เรี่อยๆ ไม่เงียบเหงาครับ
สวัสดีคุณ ยาย นามิรู้สาแล้ว
คุณยายมาปากพะยูน คงได้คุยกับนามิ
สวัสดีครับ คุณหมอเจ๊
ติดตามอ่านบันทึกหมออยู่ ในการปลูกต้นไม้
เคยไปชมสวนธนาคารต้นไม้ ที่ขนำหมอ พรรณี ที่สุราษฎร์ ทำมา 20 ปี แล้ว ชอบมากๆ
เป็นการปลูกต้นไม้ในป่ายาง
มีไม้หลายชนิด
ทั้งไม้ร่วมยาง และไม้พื้นเมือง
น้องมานิคงโตมากแล้วนะจ๊ะ รูสามากด้วย คิดถึงมาก ๆ จ้ะ
สวัสดีท่าน ส.รตนภักดิ์
ผู้รู้รักธรรมะมาจัดสรรค์
ให้สาระแก่ชีวิตมวลมิตรกัน
รู้เท่าทัน รู้กันรู้แก้ รู้กำหนด......
สวัสดีท่านอาจารย์ ขจิต
เดินทางมาตรังวันไหนครับ
ขอบคุณ อาจารญย์ มัทนา ราสา
สวัสดี น้องมะเดื่อ
นามิ รู้สา แล้ว ติดคุณตา สอนร้องเรือ
สอนมูสังขบไก่ให้ นามิก็ จำได้
นายยอดคลื่น อรุโณทัย
รู้สา รู้หวัน คล้ายกันหรือเปล่า ไม่รู้หวันใหนชาติเบล่อ ไม่รู้สาไหรเบล่อจริง ผมเคยมีประสบการณ์ ไปงานศพญาติสนิท วันเผาศพขั้นตอนสุดท้ายก็มีการทอดผ้ามหาบังสุกุล ก่อนทอดผ้า จะให้ลูกหลานอ่านประวัติผู้ตาย ซึ่งในวันนั้นหลานสาวของผู้ตายเป็นผู้รับหน้าที่ เธอเป็นคนสวยมากๆ เจ้าประคุณแต่งชุดดำสวยสุด แต่นุ่งกางเกงสั้นนิดเดียว ตอนพิธีกรเรียกชื่อเธอเดินเข้ามาอย่างสง่า แต่เมื่อเจอสายตาทุกคู่ที่มองไปยังตัวเธอไม่ได้มองที่ใบหน้าแต่กลับมองไปที่สั้นๆนั่นแหละ แม้แต่พระอาวุโสหรือเจ้าอาวาสที่นั่งอยู่ยังต้องหลบสายตา ตูเหมือนหลานจะรู้ พยายามดึงผ้าที่สั้นให้ยาวแต่มันจะยาวได้ยังไง จากสีหน้าที่เธอรู้สึกผิดปกติเพราะถ้าเป็นงานเลี้ยงงานสังสัน คงจะไม่เป็นปัญหาอะไรแต่นี่เป็นงานศพ เสร็จงานก็มีเสียงนกเสียงกาเล็กๆน้อยๆ ว่าแม่หมันไม่รู้หวัน ลูกเลยไม่รู้สา ทำนองว่าแม่ไม่รู้เรื่องแนะนำลูกไม่เป็น ลูกเลยแต่งกายไม่ถูกกาละเทสะ คงงั้นมั้งครับ
ตอนไหวหวั่นจากการกระทำของคนอื่นๆ
รุ่นพี่ที่เคารพรัก ท่านเป็นคน กทม. ท่านหัวเราะๆ บอกว่า "รู้สึกก็พอ อย่าไปรู้สา" พี่บอกว่า คนเราต้องมีความรู้สึก แต่ต้องไม่ใส่ใจไปเสียทุกเรื่อง ทำนองนั้นค่ะ :)
เรียนคุณ ยอดคลื่น
ไม่รู้สา
ไม่รู้หวัน
มีความหมายที่ใช้มักคล้ายกัน
กรณีหลานสาวผู้ตายนุ่งสั้น อันนี้ไม่จักหวันแน่นอน
ขอบคุณที่ช่วยกันเติมเต็มคำภาษาถิ่นใต้
เรียนอาจารย์ หยั่งราก ฝากใบ
รู้สึก รู้สม รู้สา ทั้งกลางและใต้ มีความหมายที่ต่างเข้าใจที่ไกล้เคียงกัน