สถานศึกษาต้นทุนต่ำ...ที่ดื่มด่ำกับธรรมชาติ
ผมมอง..ที่ต้นทุน..ก่อน..จะได้วิเคราะห์งานได้ตรงตามบริบท ถึงแม้จะมีต้นทุนที่ต่ำ..ก็ใช่ว่า..ผลผลิต..จะต่ำไปด้วย เมื่อเด็กน้อย..ครูมีน้อย งบประมาณที่ได้จากภาครัฐ..ก็จะต้องน้อยตาม..จึงไม่ควรคิดการใหญ่ ที่ใช้เงินก้อนโต เพื่อสร้างอาคาร ที่ดิน สิ่งก่อสร้าง..ถ้าจำเป็นต้องมีจริงๆ..ก็ต้องแสวงหาจากการมีส่วนร่วมของ..ชุมชนและภาคเอกชน
เท่าที่มีอยู่..ก็สามารถสร้างความสุขในการทำงานได้มากพอ..ไม่ท้อ..ไม่ร้องขอ..และไม่ซังกะตายกับชีวิตราชการ ก็เชื่อว่าครูและเด็กจะคิดอย่างเรา..เท่าที่สังเกต..เขาและเธอ..มาโรงเรียนแล้วสดชื่น ได้แลกเปลี่ยน และได้ความรู้กลับไปทุกวัน
โรงเรียน..ไม่เคยมีอาคารเรียนใหม่ ที่ราคาเป็นล้าน ไม่เคยมีห้องปฏิบัติการที่ราคาหลายแสน..มีแต่เรือนเกษตรเก่าๆ.. ศาลา..ปลูกปัญญา บ่อปลาพาเพลิน และแปลงนาสีเขียว จะมีความภูมิใจล้นเหลือ ก็ตรงที่ห้องสมุดสุดหรู..ชุมชนร่วมด้วยช่วยกันสร้าง..โดยไม่ต้องรอ..เงินงบประมาณจากต้นสังกัด..เท่านั้น..ในเวลานี้
ความจำกัด..ของโรงเรียนขนาดเล็ก..ไม่ใช่ปัญหาและอุปสรรคอีกต่อไป.. ความขาดแคลน..เป็นเรื่องปกติ พบเห็นและเคยชิน แต่การขับเคลื่อน..ให้ไปถึงคุณภาพ เป็นเรื่องที่ต้องตระหนัก รักษาภาพลักษณ์ของสถานศึกษา ด้วยการบริหารจัดการ..อย่างจริงจัง ตรงไปตรงมา
การเริ่มต้นพัฒนา..ไม่จำเป็นต้องเริ่มที่เงินงบประมาณเสมอไป..ใช้ธรรมชาติและสิ่งแวดล่้อม ประยุกต์ให้เป็นแหล่งเรียนรู้ เพื่อเป็นเครื่องมือ..สร้างเด็ก..ให้ใกล้ชิดชีวิตบ้านๆ สัมผัสกลิ่นไอของท้องทุ่ง แมกไม้ ใบหญ้า...หลายคนก็ยังมองว่า..ต้องพร้อมเสียก่อน ทั้งครูและอาคาร..แล้วเมื่อพร้อมแล้ว..คำถามคือ..คุณภาพดีขึ้นได้ทันตาเห็นเลย...ใช่หรือไม่
โรงเรียนขนาดเล็ก..หรือสถานศึกษาต้นทุนต่ำ กรณีศึกษาโรงเรียนบ้านหนองผือ..กับระยะเวลา ๙ ปีที่สังเกตและบันทึกผลมาเป็นลำดับ..พบว่า..ไม่เคยมีความสุขบนความเพียบพร้อม แต่มีความสุขกับการทำงานหนักมากกว่า ที่ต้องการสร้างมูลค่าเพิ่ม..อยู่ตลอดเวลา..สร้างคุณค่าให้องค์กร...จึงอยากฝากครูรุ่นใหม่..และผู้บริหารที่กล้าหาญ รับอาสามานำพาโรงเรียน ก็ขอให้รัก..และศรัทธา..โรงเรียนขนาดเล็ก...ด้วยการรู้จัก..ให้..เริ่มจากให้ใจ ให้เวลา และให้โอกาสตนเอง พิสูจน์ฝีมือ มุ่งมั่นทุ่มเท ให้เด็กมีคุณภาพ มีคุณลักษณะที่พึงประสงค์..ให้ครู..มีขวัญ..กำลังใจในการทำงาน..และช่วยสร้างชุมชนให้เข้มแข็ง..โดยใช้โรงเรียนเป็นฐาน
นักบริหารการศึกษา มองว่า..อยู่โรงเรียนขนาดเล็กได้..ไปอยู่ที่ไหนก็ได้..องค์กรแห่งการเรียนรู้..จึงเริ่มจากสิ่งเล็กๆ ที่ห่อหุ้มด้วยธรรมชาติ สีเขียว..และแหล่งเรียนรู้ที่เป็นวิถีชีวิตเดียวกันกับเด็ก..จับต้องได้..ไม่เพ้อฝันไกลตัว
ผมจึงนับว่า..โชคดี..ที่จะได้ขึ้นเวทีใหญ่ ไม่ได้ไปเพื่อโด่งดัง..สร้างชื่อเสียง เพื่อเลื่อนซี เลื่อนระดับ แต่ต้องการแสดงศักยภาพโรงเรียนขนาดเล็ก..ที่มีวิธีปฏิบัติที่ดี..(Best Practice) ในระดับภาคและระดับชาติ ในเดือนสิงหาคม ๒๕๕๘..ถึงวันนั้น..จะบอกกรรมการและทุกคนว่า..ธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม..ช่วยกันสรรค์สร้างเถิด..เพราะเป็นจุดเริ่มต้นของคุณภาพ...จากภายใน..ที่บอกได้ว่าเข้าถึงแล้ว..ซึ่งปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง..มากน้อย..เพียงใด
ชยันต์ เพชรศรีจันทร์
๑ กรกฎาคม ๒๕๕๘
ความเห็น (4)
...ด้วยความชื่นชมค่ะ
Challenge works best for achievers.
Money works well for consumers.
ขอแสดงความคาระวะ จากใจจริงของ..คน ใน.สิ่งแวดล้อม..ที่หลงเหลือ...ความเป็นคน..อยู่เวลานี้..เจ้าค่ะ
