จะช่วยดิน ยังมีเรื่องที่ต้องเข้าใจ

นักวิชาการด้านพัฒนาดินให้ความรู้มาว่า เขาจัดชั้นความรุนแรงของการชะล้างพังทลายของดินในประเทศไทยไว้ ๕ ชั้น แบ่งตามความเร็วของการสูญเสียดิน

หากสูญเสียดินจำนวนไม่เกิน ๐.๙๖ มิลลิเมตรต่อปี ถือว่าเป็นการชะล้างพังทลายระดับน้อย สูญเสียเกินกว่า ๒.๔ มิลลิเมตรต่อปีถือว่าชะล้างพังทลายรุนแรงถึงรุนแรงมากที่สุด

ฝน ภูมิประเทศ ดิน การจัดการพืช และปฏิบัติการป้องกันการชะล้างพังทลาย ล้วนสัมพันธ์กับการทำให้สูญเสียดินได้ทั้งนั้น

เรื่องฝนมีประเด็นการไหลบ่า ปริมาณและความแรงที่เม็ดฝนกระแทกดิน เรื่องดินมีประเด็นความคงทนของเนื้อดินต่อการชะล้างพังทลาย

เรื่องสภาพภูมิประเทศมีประเด็นความลาดชันและความยาวของความลาดชันของพื้นที่ ความลาดชัน ๕% ขึ้นไป เปิดโอกาสให้เกิดการชะล้างพังทลายของดินอย่างรุนแรงได้

การจัดการพืชมีประเด็นวิธีใช้ประโยชน์จากที่ดินกับประเภทพืชที่ปลูกเข้ามาเอี่ยว

การปฏิบัติการป้องกันการชะล้างพังทลาย ก็มีประเด็นของการเลือกวิธีอนุรักษ์ดินและน้้ำที่จะเสริมเข้ามาเติมเต็มเพื่อลดการสูญเสียดินทั้งวิธีกลและวิธีพืช

และ ถ้าหากปริมาณน้ำฝนที่สูงกับดินเหนียวเจอกัน เมื่อนั้นก็เป็นอะไรที่เพิ่มโอกาสการสูญเสียดินได้มากที่สุด เนื่องจากน้ำซึมซาบช้า ปริมาณน้ำไหลบ่ามากกว่าดินอื่นๆ

อืม อย่างนี้ช่วงดินเปลือยที่เห็น มีความเร็วของการสูญเสียดินต่อปีแค่ไหนละ มีข้อมูลให้พอเข้าใจปัญหา ก็คงสามารถเข้าใจดินที่นี่ง่ายมากขึ้น

พืชคลุมดินช่วยฟื้นดินด้วยคุณลักษณะหลายอย่าง มันสามารถสะกัดกั้นฝนและแรงกระแทกของเม็ดฝนที่ตกกระทบผิวดินได้ด้วยร่มใบและส่วนต่างของมัน มันช่วยให้ดินรับแรงกระแทกจากเม็ดฝนที่ทำให้อนุภาคของดินแตกแยกจากกันน้อยลง

มันช่วยลดความเร็วของน้ำที่ไหลบ่าบนผิวดิน ลดอำนาจการกัดเซาะของน้ำด้วยส่วนต่างๆของมันได้ มันมีรากที่ทำให้ดินพรุนได้ ช่วยยึดเกาะอนุภาคดินได้

มันช่วยดูดธาตุอาหารของพืชจากดินชั้นลึกๆให้กลับมาอยู่บนผิวดิน ใบและต้นมันช่วยคลุมไม่ให้แดดถึงพื้นดิน คายน้ำโดยไม่ส่งผลกระทบต่อพืชหลักแม้จะทำให้ดินแห้ง

มันสงวนความชื้นในดินให้ได้มากและนานพอ ช่วยรักษาอุณหภูมิดินไม่เหมาะกับพืชหลัก และมีปมที่รากซึ่งเป็นที่อยู่ของจุลินทรีย์ไรโซเบียมซึ่งตรึงไนโตรเจนจากอากาศมาสะสมไว้ เมื่อมันตายและย่อยสลาย ดินก็ได้แร่ธาตุอาหารเติมเกิดเป็นความอุดมสมบูรณ์

เขาว่าการเลือกใช้พืชคลุมดินให้เหมาะ ต้องตั้งหลักเรื่องการปรับปรุงดินให้ชัดก่อน ถ้าจะต้องการเติมปุ๋ยด้วย ก็ใช้พืชตระกูลถั่ว ถ้าต้องการยึดดินไม่ให้พังทลายก็ใช้พืชตระกูลหญ้า ถ้าต้องการคลุมดินสั้นๆก็เลือกถั่วบางตระกูล ถ้าต้องการคลุมดินยาวเป็นปีก็เลือกถั่วตระกูลที่แตกต่างๆไป มีหญ้าบางตระกูลเป็นตัวเลือกด้วย