หลักการสหกรณ์ที่ 5 ว่าด้วยเรื่อง การให้ศึกษา การอบรม และสารสนเทศ


การศึกษาอบรมทางสหกรณ์

ฐานตึกคืออิฐฐานชีวิตคือการศึกษาและการศึกษาคือชีวิตชีวิตจะดีงามมีความสุข ประเทศชาติจะรุ่งเรืองมั่งคั่งและสังคมจะสงบร่มเย็นด้วยปัจจัยสำคัญที่สุด การพัฒนาคนซึ่งจะทำให้คนเป็นคนดีมีความสุขและเป็นทรัพยากรมนุษย์ที่มีคุณภาพ การพัฒนาคนคือการให้ศึกษาอบรมนั้นเองผู้ที่มีการศึกษาย่อมแก้ปัญหาของตนเอง ได้และผู้ที่มีการศึกษาย่อมรู้จักเหตุรู้จักผลย่อมปกครองง่ายและพร้อมที่จะ พัฒนา

เท่าที่ทราบและมีประสบการณ์ หลักการให้กข้อนี้เป็นจุดอ่อนของสหกรณ์ในประเทศที่กำลังพัฒนา ซึ่งโดยทั่วไป สหกรณ์เล็ก ๆ และยังไม่เข้มแข็ง จึงเป็นหน้าที่ของรัฐบาลในประเทศเหล่านี้ที่ควรจะต้องเข้าใปช่วยเหลือและควรเป็นไปในลักษณะที่จะทำให้สหกรณ์สามารถรับภาระในเรื่องนี้ได้ต่อไปในอนาคตและองค์กรขั้นสูงของสหกรณ์เช่น สันนิบาตสหกรณ์แห่งประเทศไทย จะต้องเป็นหน่วยงานที่ควรเข้าทำหน้าที่หลักในเรื่องนี้ งานให้การศึกษาอบรมนั้น นอกเหนือจากจะต้องทำให้ผู้เข้ารับการอบรมมีความรู้
ควรจะต้องคิดหาวิธีการที่จะทำให้ผู้ผ่านการอบรมได้นำความรู้ไปใช้ในการปฏิบัติงานจริงด้วย เช่น อาจจะต้องมีหลักสูตรเพื่อการปรับเปลี่ยนทัศนคติของผู้เข้ารับการอบรม และมีทรัพยากรที่จำเป็นสนับสนุนหลักสูตรและเนื้อหาของการให้การศึกษาอบรมควรมีความครอบคลุมทั้งด้านเศรษฐกิจ สังคม วัฒนธรรม และงานการอาชีพ งานให้การศึกษาอบรมควรปูพื้นฐาน ตั้งแต่กลุ่มเยาวชนขึ้นมา และเชื่อมโยงจนถึงวัยผู้ใหญ่และผู้สูงอายุ สหกรณ์พึงให้การศึกษาและการฝึกอบรมแก่มวลสมาชิกผู้แทนจากการเลือกตั้งผู้จัดการและพนักงานเพื่อบุคคลเหล่านั้นสามารถมีส่วนช่วยพัฒนาสหกรณ์ของตนได้อย่างมีประสิทธิผลและสามารถให้ข้อมูล ข่าว สารสนเทศแก่สมาชิกอย่างทั่วถึง ตลอดจนสาธารณชนโดยเฉพาะอย่างยิ่งแก่เยาวชนและบรรดาผู้นำทางความคิดในเรื่องคุณลักษณะและคุณประโยชน์ของสหกรณ์ได้

ดังนั้นโดยที่การศึกษาเป็นสิ่งจำเป็นอย่างยิ่งต่อการพัฒนาสหกรณ์จึงถือเรื่องของการให้การศึกษาทางสหกรณ์การฝึกอบรมและการให้ข้อมูล ข่าว สารสนเทศ เป็นสิ่งสำคัญยิ่ง เมื่อผู้ที่เกี่ยวข้องกับสหกรณ์หรือคนในขบวนการสหกรณ์มีความรู้ความเข้าใจในเรื่องสหกรณ์ มีน้ำใจสหกรณ์เป็นอย่างดีโอกาสที่ สหกรณ์จะพัฒนาก็จะเป็นไปโดยราบรื่นนับเป็นความชาญฉลาดของช่างทอผ้าจำนวน 28 คนแห่งเมืองรอชเดลที่ตั้งร้านสหกรณ์ขึ้นและมองเห็นความสำคัญของหลักการข้อนี้นักสหกรณ์รอชเดลได้กล่าวไว้ว่าในสหกรณ์นั้นเป็น"สมาคมสว่าง" ไม่ใช่"สมาคมมืด"สหกรณ์จึงต้องทำหน้าที่ให้ปัญญาความรู้แก่มวลสมาชิกและชาวโลกสังคมจึงจะกลายเป็นสังคมสหกรณ์"อะไรก็ตามที่ช่วยให้ประชาชนเกิดความรู้ความเข้าใจหรือความชำนาญในการปฏิบัติงานสร้างทัศนคติและก่อให้เกิดความร่วมมือร่วมใจรู้จักรับผิดชอบในหมู่คณะแล้วล้วนแต่เป็นประโยชน์แก่สหกรณ์ทั้งสิ้น"

สหกรณ์นั้นได้มีบางท่านกล่าวไว้ว่าที่แท้ก็คือ"การศึกษาของประชาชนที่แสดงออกในรูปการกระทำทางเศรษฐกิจ"ซึ่งเมื่อพิจารณาก็เป็นความจริงคือการศึกษาย่อมเป็นปัจจัยสำคัญยิ่งของการให้คนเป็นคนเจริญการจัดการศึกษาอบรมทางสหกรณ์การให้ข่าวสารต่างๆของสหกรณ์แก่สมาชิกและประชาชนทั่วไปนั้นจะคิดจะใช้วิธีใดก็ตามแต่จุดมุ่งหมายคือให้ความรู้เพิ่มปัญญาข้อมูลข่าวและสารสนเทศให้กับบุคลากรทุกฝ่ายของสหกรณ์ ซึ่งได้แก่ก

สมาชิกสหกรณ์เพื่อทำให้เขาเป็นสมาชิกที่ดีมีความเข้าใจในสิทธิและหน้าที่ของตนมีความเข้าใจที่ดีต่อสหกรณ์วิธีการให้การศึกษาแก่สมาชิกทั่วไปควรใช้วิธีการศึกษาผู้ใหญ่โดยอาศัยการเรียนแบบไม่เป็นทางการควรมีการใช้เอกสารเผยแพร่และโสตทัศนูปกรณ์เข้าประกอบอย่างเหมาะสมควรหลีกเหลี่ยงการนำมาเข้าชั้นเรียนตามหลักสูตรอย่างโรงเรียนธรรมดา

ผู้แทนสมาชิกหมายถึงผู้ที่ได้รับเลือกตั้งเป็นตัวแทนสมาชิกในการเข้าประชุมใหญ่เพื่อให้เขาทราบว่าเขาจะต้องปฏิบัติหน้าที่ของเขาอย่างไร

คณะกรรมการดำเนินการและผู้ตรวจสอบกิจการของสหกรณ์ซึ่งได้รับเลือกตั้งหรือกรรมการผู้ควบคุมซึ่งจำเป็นต้องรู้ข่าวสารอย่างกว้างขวางเพื่อประโยชน์ในการกำหนดนโยบายและแผนงานของสหกรณ์

ผู้จัดการและเจ้าหน้าที่สหกรณ์ทุกระดับสหกรณ์เป็นธุรกิจที่ต้องแข่งขันกับธุรกิจอื่นสหกรณ์จะต้องแสดงความสามารถและเพิ่มประสิทธิภาพในการจัดการให้เข้มแข็งทันต่อเหตุการณ์และความต้องการของสมาชิกจึงจะแข่งขันกับผู้อื่นได้ฉะนั้น บรรดาเจ้าหน้าที่ของสหกรณ์ได้แก่ผู้จัดการพนักงานฝ่ายขายจึงต้องจัดให้มีการศึกษาอบรมเพิ่มพูนความรู้ความสามารถที่จะดำเนินงานหรือจัดการอย่างมีประสิทธิภาพอย่างสม่ำเสมอ

กลุ่มสตรีหรือแม่บ้านสหกรณ์เป็นที่ทราบโดยทั่วไปว่าโดยมากผู้ชายจะเป็นสมาชิกของสหกรณ์แต่ทว่าแม่บ้านมักจะเป็นผู้ใช้บริการจากสหกรณ์เพราะผู้หญิงจะมีบทบาทในสังคมมากขึ้นเราจะต้องเปิดสิทธิและโอกาสส่งเสริมศักยภาพให้ด้วยโดยเฉพาะบทบาทของเพศหญิงและเพศชายนั้นต่างก็มีบทบาทในการทำงานและการบริหารงานมากขึ้นฉะนั้นเป็นประเด็นที่สำคัญอย่างยิ่งที่สหกรณ์จะต้องให้การศึกษาแก่สตรีสหกรณ์ซึ่งหมายรวมถึงสมาชิกที่เป็นเพศหญิงและแม่บ้านของสมาชิกสหกรณ์ทุกครอบครัว

เยาวชนสหกรณ์เป็นเป้าหมายสำคัญของการศึกษาทางสหกรณ์เช่นกันเพราะเด็กคืออนาคตของชาติหรือเด็กคือผู้ใหญ่ต่อไปข้างหน้าจึงจำเป็นต้องให้การศึกษาอบรมและให้ความรู้ทางสหกรณ์แก่เยาวชนเป็นการปูพื้นฐานและฝังอุดมการณ์หลักการและวิธีการสหกรณ์ให้กับเยาวชนของชาติตามวุฒิภาวะที่เขาสามารถจะรับได้สร้างความคุ้นเคยในงานสหกรณ์ให้กับเยาวชนโดยการแทรกเจตนารมย์ของวิธีการสหกรณ์เข้าไปในการเรียนการสอนของโรงเรียนหรือกิจกรรมต่างๆของชุมชนซึ่งเป็นการตระเตรียมการไว้เพื่ออนาคตทำให้เยาวชนเกิดความศัรทธาตั้งแต่วัยเยาว์เมื่อเติบโตต่อไปจะได้เข้าร่วมขบวนการสหกรณ์ได้ดีเป็นหลักประกันความเจริญของขบวนการสหกรณ์ในภายหน้าได้ส่วนหนึ่ง

ลักษณะและวิธีการให้การศึกษาการฝึกอบรมและวารสนเทศ ที่สหกรณ์ควรจัดให้มีขึ้น

การจัดประชุมสมาชิก ในสหกรณ์ขนาดเล็กหรือในกลุ่มสมาชิกของสหกรณ์ขนาดใหญ่ต้องมีการเรียกประชุมอย่างน้อยปีละ2ครั้งทุกปีเพื่อรับทราบผลการดำเนินงานของสหกรณ์และข่าวสารต่างๆ จากสหกรณ์นอกเหนือจากการเรียกประชุมใหญ่สามัญประจำปีอย่างน้ยอปีละ1ครั้งสิ่งที่สำคัญในการประชุมสมาชิกทุกครั้งคือจะต้องหาวิธีทำให้สมาชิกได้รับความประทับใจในการประชุมจะต้องชี้แจงให้สมาชิกเห็นว่าสหกรณ์ได้ดำเนินการอะไรไปบ้างแล้วและมีแผนการจะทำอะไรต่อไปในอนาคตทั้งเปิดโอกาสให้สมาชิกซักถามข้อข้องใจเกี่ยวกับการจัดการและให้วิจารณ์การดำเนินงานของสหกรณ์ด้วยการประชุมสมาชิกอาจจะกระทำด้วย

กลุ่มศึกษา จากประสบการณ์โดยทั่วไปปรากฏว่าการศึกษาเป็นกลุ่มเล็กๆจะได้ผลดีกว่าเพราะว่ากลุ่มสมาชิกตั้งแต่ 10-15 คนจะทำให้เขารู้สึกเป็นกันเองดังนั้นเขาอาจจะตั้งคำถามหรืออภิปรายกันได้ตามสบายโดยมากสมาชิกกลุ่มหนึ่งๆมักจะอาศัยอยู่ใกล้กันและอาจประชุมกันที่บ้านคนหนึ่งคนใดก็ได้ถ้าไม่มีสถานที่อื่นที่เหมาะสมในการพบปะกันในการประชุมกลุ่มศึกษาอาจมีการเลี้ยงเครื่องดื่มน้ำชา กาแฟกันเพื่อให้การประชุมเป็นกันเองยิ่งขึ้นแต่ในกลุ่มศึกษากลุ่มเล็กๆอาจจะเป็นการยากที่จะจัดหาผู้บรรยายดีๆให้ได้แต่แก้ไขได้โดยใช้สิ่งพิมพ์หรือเอกสารเกี่ยวกับเนื้อหาที่ประชุมกันแจกทุกคนและสมาชิกในกลุ่มทุกคนควรมีการศึกษาเอกสาร และอ่านเรื่องที่เกี่ยวข้องก่อนมีการประชุมทุกครั้งและสหกรณ์จะต้องจัดให้มีผู้นำกลุ่มหรือเลขานุการกลุ่มเพื่อดำเนินการอภิปรายหรือชักชวนให้สมาชิกเข้าร่วมอภิปราย

การสัมมนาในวันหยุด การประชุมหรือสัมมนาในวันหยุดเสาร์อาทิตย์เป็นการให้การศึกษาที่เหมาะสมสำหรับคณะกรรมการสหกรณ์พนักงานสหกรณ์ตลอดจนสมาชิกสหกรณ์ที่มีงานทำในวันปกติจันทร์ถึงศุกร์และในวันประชุมควรต้องมีการรับประทานอาหารร่วมกันเพื่อป้องกันไม่ให้ผู้เข้าสัมมนาต้องแยกย้ายกระจัดกระจายในระหว่างพักกลางวันการจัดสัมมนาในวันหยุดเหมาะสมอย่างยิ่งสำหรับสหกรณ์ที่มีสมาชิกทำงานโรงงานหรือทำงานประจำจะได้มีโอกาสพบปะสังสรรด้วยกันระหว่างสมาชิก

การให้ข่าวสารและจัดหลักสูตรทางไกล ได้แก่การให้ข่าวสารโดยผ่านสื่อเทคโนโลยีและทางไปรษณีย์เช่น การจัดหลักสูตรการเรียนทางไปรษณีย์อาจเรียนเป็นรายบุคคลหรือเป็นกลุ่มก็ได้โดยหลักการแล้วหมายความว่าสมาชิกหรือผู้เรียนจะได้รับจุลเอกสารในรูปจดหมายเป็นชุดๆซึ่งบรรจุข้อความรู้และจบลงด้วยคำถามและตามด้วยชุดอื่นๆ ต่อไปนอกจากนี้สหกรณ์ยังสามารถให้ความรู้ข่าวสารทางรายงานวิทยุโทรทัศน์วีดีทัศน์หนังสือพิมพ์สหกรณ์หนังสือพิมพ์รายวันท้องถิ่นหรืออาจถึงขั้นผ่านสื่อคอมพิวเตอร์ระบบอินเตอร์เน็ตก็อาจทำได้ในอนาคต

วิธีการเข้าสู่ชุมชนกลุ่มเป้าหมาย นอกจากการใช้วิธีปฏิบัติข้างต้นที่กล่าวมาแล้วนั้นสหกรณ์อาจประสานงานกับเจ้าหน้าที่ส่งเสริมสหกรณ์ของรัฐได้แก่สำนักงานสหกรณ์จังหวัดหรือศูนย์ถ่ายทอดเทคโนโลยีการสหกรณ์ในเขตพื้นที่ออกประชาสัมพันธ์เผยแพร่งานสหกรณ์ในชุมชนต่างๆเช่นในสถานประกอบการสถาบันการศึกษาทั้งของรัฐและเอกชนที่ประชุมกำนันผู้ใหญ่บ้านการเผยแพร่งานสหกรณ์โดยการฝึกอบรมเพื่อให้ได้กว้างขวางยิ่งขึ้นในระดับหมู่บ้านสหกรณ์ควรประสานงานขอความร่วมมือจากนายอำเภอท้องที่หรือองค์การบริหารส่วนตำบล (อ.บ.ต.)ขอความร่วมมือเรียกประชุมราษฎรในหมู่บ้านเพื่อให้ราษฎรทั่วไปได้มีโอกาสเข้ารับฟังการให้การศึกษาอบรมทางสหกรณ์ไม่ใช่จัดประชุมอยู่แต่เฉพาะในกลุ่มสมาชิกสหกรณ์เท่านั้น

วิธีการจัดกิจกรรมสหกรณ์ในสถานศึกษา ซึ่งใช้กับการให้การศึกษาสำหรับเยาวชนอีกอย่างหนึ่งคือ ต้องการให้ทำจริง เช่นการตั้งสหกรณ์ในโรงเรียนในรูปร้านค้าสหกรณ์เพื่อสนับสนุนการเรียนการสอนซึ่งภายหลังที่ได้จำลองและทดลองทำกิจกรรมสหกรณ์จนเห็นว่าไปได้ดีต่อมาจะจดทะเบียนเป็นสหกรณ์จริงๆ ตามกฎหมายก็ได้

การจัดนิทรรศการ การจัดนิทรรศการหรือทำป้ายประกาศข่าวสารความเคลื่อนไหวของสหกรณ์หรือจัดมุมวิชาการสหกรณ์ไว้ในที่ทำการสหกรณ์เพื่อสมาชิกจะได้อ่านหรือศึกษาหาความรู้

ผู้มีหน้าที่ให้การศึกษาอบรมทางสหกรณ์ ในหลายประเทศการให้การศึกษาแก่สมาชิกจัดโดยสหภาพสหกรณ์โดยได้รับความช่วยเหลือจากรัฐบาลหรือจัดโดยองค์การของสหกรณ์ต่างๆก็มักจะออกเงินช่วยเหลือจากกำไรสุทธิที่จัดสรรประจำปีไว้เพื่อการนี้สำหรับประเทศไทยนั้นรัฐได้เห็นความสำคัญของการให้การศึกษาทางสหกรณ์โดยจัดให้มีหน่วยงานให้การศึกษาอบรมทางด้านสหกรณ์ได้แก่สำนักพัฒนาและถ่ายทอดเทคโนโลยีการสหกรณ์กรมส่งเสริมสหกรณ์โดยมีศูนย์ถ่ายทอดเทคโนโลยีการสหกรณ์กระจายอยู่ทั่วภูมิภาคของประเทศจำนวน10ศูนย์เพื่อทำหน้าที่ด้านการให้การศึกษาอบรมและมีกองวิชาการทำหน้าที่ผลิตเอกสารและเผยแพร่หนังสือพิมพ์สหกรณ์จัดทำข่าวสหกรณ์ออกเผยแพร่ทางสื่อมวลชนให้เจ้าหน้าที่เกี่ยวข้องและประชาชนได้รับทราบทำหน้าที่แปลเอกสารทางวิชาการสหกรณ์จากภาษาต่างประเทศเป็นฉบับภาษาไทยทำการค้นคว้าวิจัยทางสหกรณ์เพื่อประโยชน์แก่งานส่งสริมสหกรณ์ประเทศไทย

นอกจากนี้ตามพระราชบัญญัติสหกรณ์พุทธศักราช2542กำหนดให้มีหน่วยงานหนึ่งซึ่งเรียกว่าสันนิบาตสหกรณ์แห่งประเทศไทยมีหน้าที่ในการให้การศึกษาอบรมส่งเสริมและเผยแพร่เกี่ยวกับการสหกรณ์ในองค์การสหกรณ์ด้วยกันเองก็ยังมีชุมนุมสหกรณ์ประเภทต่างๆได้ดำเนินการตามหลักการข้อนี้ด้วยเช่นกันโดยที่สหกรณ์ต่างๆได้จัดสรรกำไรสุทธิที่ได้จากการดำเนินงานมาเป็นทุนสำหรับการให้การศึกษาอบรมแก่คณะกรรมการดำเนินงานผู้จัดการเจ้าหน้าที่ฝ่ายต่างๆตลอดจนสมาชิกสหกรณ์อีกด้วย

การให้ศึกษาอบรมและข่าวสารของสหกรณ์เป็นสิ่งจำเป็นและสำคัญยิ่งต่อการพัฒนางานด้านสหกรณ์สหกรณ์จะก้าวหน้าหรือล้าหลังย่อมขึ้นอยู่กับพื้นฐานการศึกษาของสมาชิกเป็นสำคัญสหกรณ์หลายสหกรณ์ต้องล้มเหลวและล้าหลังหรือไม่เจริญก้าวหน้าเท่าที่ควรจะเป็นทั้งนี้เพราะสมาชิกขาดการศึกษาขาดความรู้ความเข้าใจในหลักการและวิธีการดำเนินธุรกิจแบบสหกรณ์ตลอดจนขาดการร่วมมืออย่างจริงจังฉะนั้นสหกรณ์จึงได้ถือเอาการศึกษาอบรมแก่สมาชิกเป็นงานหลักที่สำคัญยิ่งอันหนึ่งดังที่ H Elldin นักสหกรณ์ชาวสวีเดนท่านหนึ่งกล่าวว่า"ถ้าเรามีโอกาสที่จะจัดตั้งสหกรณ์ขึ้นใหม่และหากให้เริ่มต้นในหมู่สมาชิกที่มีความรู้ความเข้าใจเรื่องสหกรณ์ดีแต่ขาดเงินทุนกับให้เริ่มต้นจากการมีเงินทุนมากๆแต่สมาชิกขาดความรู้ความเข้าใจในสหกรณ์แล้วข้าพเจ้าขอเลือกเอาอย่างแรก" ด้วยเหตุนี้การศึกษาอบรมและการให้สารสนเทศแก่คนสหกรณ์ จึงมีความสำคัญ ที่สหกรณ์จะต้องทำให้คนในสหกรณ์ทุกฝ่ายต้องมีความรู้ความเข้าใจเท่า ๆ กัน ในเรื่องการสหกรณ์ และสิ่งที่สหกรณ์ดำเนินการ ตราบใดที่สหกรณ์ยังรับสมาชิกใหม่เข้ามาอยู่เรื่อย ๆ สหกรณ์จะต้องตั้งเงินงบประมาณเพื่อการนี้ไว้ และจะเลิกให้การศึกษาอบรมไม่ได้จนกว่าจะเลิกสหกรณ์

หมายเลขบันทึก: 580549เขียนเมื่อ 15 พฤศจิกายน 2014 22:21 น. ()แก้ไขเมื่อ 29 มกราคม 2015 23:29 น. ()สัญญาอนุญาต: ครีเอทีฟคอมมอนส์แบบ แสดงที่มา-ไม่ใช้เพื่อการค้า-ไม่ดัดแปลงจำนวนที่อ่านจำนวนที่อ่าน:


ความเห็น (0)

ไม่มีความเห็น

พบปัญหาการใช้งานกรุณาแจ้ง LINE ID @gotoknow
ClassStart
ระบบจัดการการเรียนการสอนผ่านอินเทอร์เน็ต
ทั้งเว็บทั้งแอปใช้งานฟรี
ClassStart Books
โครงการหนังสือจากคลาสสตาร์ท