ไขมันพอกตับ(ไขมันเกาะตับ) คือ อะไร

ภาพบน = ตับปกติ__ สีแดงสด__ มีไขมันภายในน้อย

ภาพล่าง = ไขมันเกาะตับ__ สีเปลี่ยนจากแดง เป็นส้มๆ เหลืองๆ__ มีไขมันภายใน (จุดสีขาว) มากขึ้น

.

อ.นพ.เกบ เมียคิน ตีพิมพ์เรื่องของทอม แฮงส์ ที่ว่า การทำน้ำหนัก เพื่อเล่นหนัง

ทำให้เขาเป็นโรคไขมันเกาะตับ และเบาหวานได้อย่างไร, ผู้เขียนขอนำมาเล่าสู่กันฟังครับ

ภาพยนต์ ที่ทอม แฮงส์แสดง ทำเงิน...

• ในสหรัฐฯ-แคนาดา = มากกว่า 136,333 ล้านบาท
• ทั่วโลกได้ = มากกว่า 155,809 ล้านบาท

.

ก่อนหน้านี้, แฮงส์ เพิ่มน้ำหนัก

โดยกินพิซซาเป็นหลัก เพื่อให้ "อ้วนสมจริง"

แฮงส์ มีระดับน้ำตาลในเลือดสูง แต่ไม่ถึงเกณฑ์วินิจฉัยเบาหวาน

หรือที่เรียกว่า "ภาวะก่อนเบาหวาน - ว่าที่เบาหวาน" ตั้งแต่อายุ 36 ปี

.

พออายุ 57 ในปี 2556 ก็เป็นเบาหวาน เต็มตัว

= เปลี่ยนจาก "ว่าที่ฯ" เป็น "เบาหวาน" ใน 21 ปี

และประกาศว่า จะไม่ยอมเพิ่มน้ำหนัก เพื่อเล่นหนังให้สมบทบาท... อีกต่อไป

การเปลี่ยนแปลงสำคัญ ในคนที่น้ำหนักขึ้นๆ ลงๆ หรือ "โยโย่" คือ

• น้ำหนักขึ้น = ไขมันเพิ่ม
• น้ำหนักลด = ไขมันลด + โปรตีน (กล้ามเนื้อ) ลด

.

ภาพ__ อวัยวะในช่องท้อง

• ตับ (liver) > สีแดง ปนน้ำตาล__ อยู่ทางขวา_ด้านบน
• กระเพาะอาหาร (stomach) > สีชมพู__ อยู่ทางซ้าย_ด้านบน
• ตับอ่อน (pancreas) > อยู่กลางท้อง ค่อนไปทางซ้าย__ ทางด้านหลังกระเพาะอาหาร
• ลำไส้เล็ก (small intestine) > อยู่กลางช่องท้อง
• ลำไส้ใหญ่ (large intestine) > อยู่ตามขอบช่องท้อง ทางซ้าย ทางขวา และด้านบน

การศึกษาก่อนหน้านี้พบว่า คนเราเพิ่มไขมันได้ "ภายในไม่กี่ชั่วโมง"

ทว่า... ถ้าจะเพิ่มมวลกล้ามเนื้อ ต้องลงทุนมากหน่อย คือ

• ออกกำลังต้านแรง เช่น ยกน้ำหนัก เล่นเวท ขึ้นลงบันได ฯลฯ
• นอนหัวค่ำ (ดีที่สุด ไม่เกิน 4 ทุ่ม หรือ 22.00 น.)
• นอนให้พอ (ผู้ใหญ่ ส่วนใหญ่ 7-8 ชั่วโมง/คืน)
• อาหารครบทุกหมู่ แบบต่อเนื่อง 6-8 สัปดาห์ขึ้นไป

.

ถ้าเป็น "สว. (สูงวัย สูงอายุ)",

การเพิ่มมวลกล้ามเนื้อ จะใช้เวลานานกว่านั้น (ฝึกต่อเนื่อง เกิน 6-8 สัปดาห์)

โยโย่ ภาษาอังกฤษ ออกเสียง "โย้ว โหย่ว"

• [ yoyo ] > [ โย้ว - โหย่ว ] > http://www.thefreedictionary.com/yoyo > noun = ลูกข่าง
• [ yoyo ] = น้ำหนักขึ้นๆ ลงๆ แบบลูกข่าง

.

อวัยวะที่เป็น "ฟองน้ำ" สำหรับดูดซับน้ำตาลในเลือดส่วนเกินได้แก่

(1). ตับ
(2). กล้ามเนื้อ

ถ้ามวลกล้ามเนื้อลดลง หรืออยู่นิ่งๆ นานเกิน 1 ชั่วโมง,

กล้ามเนื้อจะดูดซับน้ำตาลในเลือดได้น้อยลง

.

ภาพ__ ทางซ้าย เป็นไขมันเกาะตับ

• ตรงกลาง > ไขมันเกาะตับส่วนหนึ่งมีการอักเสบ = ตับอักเสบเรื้อรัง
• ทางขวา > ตับอักเสบ จากไขมันเกาะตับ ส่วนหนึ่ง จะกลายเป็นตับแข็ง

.

คนเราเสียมวลกล้ามเนื้อ ตามอายุ

อายุยิ่งมาก, มวลกล้ามเนื้อยิ่งน้อย

ภาวะต่อไปนี้ ทำให้มวลกล้ามเนื้อ ลดลงได้เร็ว

• ป่วยหนัก หรือป่วยนาน
• อุบัติเหตุอย่างแรง ผ่าตัดใหญ่ หรือมะเร็ง
• ลดน้ำหนัก แบบเร็ว
• ขาดอาหาร

.

ภาวะน้ำตาลในเลือดสูง ทำให้ "ไขมันเกาะตับ" เพิ่มขึ้น

ไขมันเกาะตับ ทำให้ตับดึงน้ำตาลในเลือดที่สูงเกิน มาเก็บเป็นแป้ง (ไกลโคเจน) ได้น้อยลง

เปลี่ยนเป็นไขมัน ไตรกลีเซอไรด์ มากขึ้น

ไขมันนี้ จะไปเกาะตับมากขึ้น (แบบวงจรอุบาทว์ - vicious cycle)

.

ไขมันเกาะตับ หรือไขมันอ้วนลงพุง ที่สะสมในช่องท้อง - หลังช่องท้อง

จะร่วมกัน ปล่อยสารก่อการอักเสบ หรือสาร "ก่อการร้าย" เข้าสู่กระแสเลือด

ทำให้ น้ำตาลในเลือด เข้าสู่ตับ + กล้ามเนื้อได้น้อยลงไปเรื่อยๆ

น้ำตาลในเลือด จะสูงขึ้นเรื่อยๆ จนเป็นเบาหวาน... เต็มตัว

.

ภาพ__ จากตับดีๆ (ด้านบน)__ เป็นไขมันเกาะตับ (ตรงกลาง)__ และตับแข็ง (ด้านล่าง)

.

ผนังเลือดที่ดี จะมีความเรียบ + ความลื่น

เปรียบคล้าย กระทะเคลือบเทฟลอน

น้ำตาลในเลือดที่สูงมากๆ

จะทำให้เกิดน้ำตาลพิเศษ (ซอร์บิทอว - sorbitol)" ที่ผนังหลอดเลือด

.

น้ำตาลพิเศษนี้ จะทำให้ผนังหลอดเลือด อักเสบ บวม

ผิวไม่เรียบ คล้ายกระทะขึ้นสนิม

ทั้งหมดนี้ ทำให้โรคไขมันเกาะตับ - ภาวะก่อนเบาหวาน - เบาหวาน ทำร้ายเซลล์ได้ทั่วร่างกาย

คือ เพิ่มเสี่ยงโรค "หัว - หัวใจ - ไต - ตา - ตีน" + มะเร็งหลายชนิด

• หัว > หลอดเลือดสมอง แตก-ตีบตัน อัมพฤกษ์ อัมพาต สมองเสื่อม อัลไซเมอร์
• หัวใจ > หัวใจขาดเลือด หัวใจวาย
• ไต > ไตเสื่อม ไตวาย
• ตา > ตาเสื่อม ตาบอด
• ตีน > เท้าชา เป็นแผลง่าย หายช้า เสี่ยงถูกตัดนิ้ว-ตัดเท้า

.

มะเร็งชอบน้ำตาลมากกว่าเซลล์ทั่วไป

ภาวะน้ำตาลในเลือดสูง ทำให้มะเร็ง "โต - แบ่งตัว - กระจาย" ได้เร็วขึ้น

.

ภาพบน__ ไขมันเกาะตับ ทำให้ตับโตขึ้น__ สีแดงน้อยลง__ สีเหลืองๆ ส้มๆ มากขึ้น__

ภาพล่าง__ ตับปกติ__ สีแดง ปนน้ำตาล

วิธีป้องกันไขมันเกาะตับ + ว่าที่เบาหวาน + เบาหวาน ได้แก่

(1). ระวังน้ำหนักเกิน - อ้วน

และระวัง... น้ำหนักขึ้นๆ ลงๆ แบบ "โยโย่"

.

(2). ไม่ลดน้ำหนักแบบเร็ว หรือเกิน 1/2 กก. ต่อสัปดาห์

ลดน้ำหนักเร็ว ทำให้มวลกล้ามเนื้อลดลงเร็ว

และไขมันที่ลดเร็ว เพิ่มเสี่ยง

• หนังหย่อน
• หน้าเหี่ยว หรือหน้าตอบ จากไขมันแก้มลิงที่แก้มลดลง
• ไตรกลีเซอไรด์ในเลือดสูง
• ไขมันเกาะตับเพิ่ม

.

(3). กินผัก + ผลไม้ทั้งผล (ไม่ใช่น้ำผลไม้)

สูตรทั่วไปในเรื่องผลไม้ คือ

แบ่งเป็นหลายมื้อๆ ละน้อยๆ ดีกว่า กินหนักมื้อเดียว

• ผลไม้ไม่หวานจัด > ไม่ควรเกิน 6-8 คำ/มื้อ
• ผลไม้หวานจัด > ไม่ควรเกิน 2-3 คำ/มื้อ

.

ยกเว้น หลังออกกำลังใหม่ ๆ ไม่เกิน 1/2-1 ชั่วโมง

ช่วงหลังออกกำลังใหม่ๆ,

กล้ามเนื้อจะดูดซับน้ำตาลในเลือด ได้ดีมาก เป็นพิเศษ

ถ้าอยากกิน มากกว่านี้, ควรแบ่งไปมื้ออื่น

.

ภาพ__ ซ้ายมือ เป็นตับดีๆ__ ขวามือ เป็นไขมันเกาะตับ ทำให้ตับโตขึ้น

.

(4). ลด "ข้าวขาว-แป้งขาว-น้ำตาล"

• เปลี่ยนข้าวขาว เป็นข้าวกล้อง อย่างน้อย 1/2
• เปลี่ยนขนมปังขาว เป็นโฮลวีท หรือขนมปังเติมรำ
• ลดอาหารทำจากข้าว เช่น โรตี ฯลฯ

.

(5). ลดเนื้อแดง หรือเนื้อสัตว์ใหญ่

เนื้อสัตว์ใหญ่ เช่น แพะ แกะ วัว หมู ฯลฯ มีไขมันที่มองไม่เห็น หรือไขมันแฝงสูง + มีไขมันอิ่มตัวสูง

(6). ลดอาหารทอด

อาหารทอด เพิ่มเสี่ยงสาร "เร่งความแก่" หรือ สารกลุ่ม AGEs (advanced glycation end products)

สารนี้ ทำให้เกิดการอักเสบ + ระดับน้ำตาลในเลือดสูงขึ้น

.

(7). ออกแรง-ออกกำลัง เป็นประจำ

(8). ไม่นั่งนิ่ง นานเกิน 1 ชั่วโมง/ครั้ง

การเดินไปเดินมาสลับ, ลุกขึ้นยืนสลับนั่ง, หรือโยกตัวบนเก้าอี้บ่อยๆ ลดเสี่ยงได้

.

ภาพ__ ซ้ายมือ เป็นไขมันเกาะตับ

ตรงกลาง__ เป็นไขมันเกาะตับ + ตับอักเสบเรื้อรัง (พบในบางคน)

ซ้ายมือ__ เป็นตับแข็ง จากไขมันเกาะตับ (พบได้น้อย แต่ก็พบได้จริงๆ)

.

(9). รับแสงแดดอ่อน เช้า-เย็น เพื่อให้ผิวหนัง สร้างวิตามิน D ได้

ภาวะวิตามิน D ต่ำ เพิ่มเสี่ยง เบาหวาน

.

ทั้งหมดนี้ บอกเป็นนัยว่า

น้ำหนักขึ้นๆ ลงๆ เพิ่มเสี่ยง ไขมันเกาะตับ + เบาหวาน ในระยะยาว

ถึงตรงนี้... ขอให้ท่านผู้อ่านมีสุขภาพดีไปนานๆ ครับ

.

From Dr.Gabe Mirkin's Ezine > http://drmirkin.com/histories-and-mysteries/tom-hanks-diabetes-and-yoyo-dieting.html