แด่...นักศึกษา2557
แล้ววสันตฤดูก็กลับคืนมาอีกครั้ง ปีนี้คณะของเราไปถวายผ้าอาบน้ำฝน ถวายเทียนจำนำพรรษาที่วัดบุษยบรรพต หรือวัดเขาต้นงิ้ว เหมือนทุกปี ปีนี้ต่างไปหน่อย ตรงที่มีนักศึกษาเฉพาะที่ทำงานสโมสรนักศึกษาจำนวนไม่กี่คนเท่านั้นที่ไปกับเหล่าคณาจารย์ ฤดูฝนพระต้องเข้าพรรษาอยู่ประจำวัด ที่พักสงฆ์ที่ใดที่หนึ่งตามแต่จะหาได้ จนกว่าจะครบสามเดือน ห้ามไปค้างคืนที่อื่นโดยไม่มีเหตุอันควร
ภาคการศึกษาที่หนึ่งของปี 2557 เปิดช้ากว่าปีก่อน 6 เดือนเต็ม อยากบอกว่าวันว่างอันยาวนานของคณาจารย์ในทุกสถาบันการศึกษาระดับปริญญา แต่ก็พูดได้ไม่เต็มปากนัก เพราะเหล่าคณาจารย์ยังต้องมาลงชื่อทำงานทุกวันตามปกติเหมือนเคยเป็น แถมมีกิจกรรมด้านอื่นให้ทำตลอด เช่นการประชุม อบรม สัมมนา เตรียมการสอนในรายวิชา บางคนก็ทำงานวิจัย เขียนบทความ นำเสนองานตามหน้าที่ของแต่ละคน
ระหว่างวันที่ค่อนข้างว่างอันยาวนาน มีหลายครั้งคราที่ผมเองนั่งมองอาณาบริเวณที่ไร้นักศึกษารู้สึกแปลกตาว้าเหว่ชอบกล แม้ยังมีเสียงนกร้องตามสุมทุมพุ่มไม้ ยังมีเสียงสุนัขเหา ยังมีเสียงลมพัดยอดไม้ใหญ่ในกลางลานเหนือหอพระให้ได้ยินอยู่เป็นระยะ แต่เสียงแห่งชีวิตมหาวิทยาลัยขาดไป ไม่มีเสียงนักศึกษา ผู้ที่สืบวิญญาณของมหาวิทยาลัย บรรยากาศแห่งการเรียนรู้ทั้งครูและศิษย์
เสียงรถมอเตอร์ไซด์ ภาพแห่งการจอดรถบนลานจอด ภาพแห่งการเข้าออกมหาวิทยาลัยบนรถ คนเดียวบ้าง สองคนบ้าง ซ้อนสามคนบ้าง ภาพของการขับรถยนต์ของนักศึกษาบางราย ภาพนักศึกษาจับกลุ่มตามม้านั่งหน้าอาคาร หรือใต้ร่มไม้ใหญ่นอกตัวอาคาร เสียงแห่งการหยอกล้อ พูดคุยสนทนาเรื่องการเรียนบางรายวิชาบ้าง สัพเพเหระบ้าง นั่งเล่นมือถือสนทนากับคนที่ห่างไกลบางคน ภาพนักศึกษาบางคนกึ่งเดินกึ่งวิ่งขึ้นอาคารเรียนหาห้องเรียนตามตารางสอน ภาพของคณาจารย์เดินถือเอกสารบางรายวิชาเข้าห้องเรียน ห้องนั้นห้องนี้ วิญญาณแห่งสถาบันการศึกษา
แล้ววันนี้ก็มาถึง วันที่วิญญาณของมหาวิทยาลัยกลับคืนมาอีกครั้ง เห็นหน้าตาของนักศึกษาใหม่บ้างแล้วเหมือนกัน ตอนที่สัมภาษณ์ และตอนที่มีการรับน้องใหม่ภายในสาขาวิชาภาษาอังกฤษธุรกิจ หน้าตาของเขาแปลกใหม่ สงสัย หวาดระแวงสลับกันไปมา ต้องการความช่วยเหลือ ต้องการขวัญและกำลังใจจากคณาจารย์และเจ้าของพื้นที่ นึกหาคำพูดที่เป็นกำลังใจแก่นักศึกษาผู้มาใหม่ เพื่อเป็นการปลอบขวัญเขาเหล่านั้นให้สบายใจ และเป็นกำลัง เป็นแนวทางในการเตรียมการล่วงหน้า
จำได้ว่าพระพุทธองค์ทรงสอนผู้เข้ามาใหม่ในพระศาสนาไว้ 4 อย่าง เรียกว่า อันตรายของภิกษุสามเณรผู้บวชใหม่ ๔ ประการ พอประยุกต์นำมาสอนนักศึกษาใหม่ได้เช่นกันว่า ๑. อดทนต่อคำสอนไม่ได้ คือเบื่อต่อคำสั่งสอนขี้เกียจทำตาม
๒. เป็นคนเห็นแก่ปากแก่ท้อง ทนความอดอยากไม่ได้ ๓. เพลิดเพลินในกามคุณ ทะยานอยากได้สุขยิ่งๆขึ้นไป ๔. รักผู้หญิง หรือรักผู้ชาย มองเห็นได้ว่า ทั้ง 4 ข้อ เป็นอันตรายกับนึกศึกษาชายหญิงได้ด้วยเช่นเดียวกัน
นึกย้อนกลับไปตามวันเวลา 20 ปีที่ผ่านมา มีนักศึกษาจำนวนไม่น้อยพลาดพลั้ง ไม่อาจเดินผ่านเส้นทางสายนี้ได้ตลอดทาง เพราะเส้นทางสายนี้จะว่ายากก็ยาก จะว่าง่ายก็ง่าย ยากสำหรับผู้ที่ไม่พยายาม ไม่อดทน ไม่ขยัน กล่าวได้ว่าไม่มีคุณธรรมอันทำให้สำเร็จ “อิทธิบาท4” ไม่รักในความรู้ ไม่เพียรหาความรู้ ไม่จดจ่อกับความรู้ ไม่ใครครวญกับความรู้ แต่จะง่ายสำหรับผู้ที่อยู่มุมตรงข้าม คือมี “อิทธิบาท4” ครบถ้วน ทั้งรัก เพียร จดจ่อ ใครครวญในความรู้ทั้งรายวิชา และนอกรายวิชา
เปรียบนักศึกษาเหมือนคนเดินทาง มาถึงป่าดงดิบแห่งความรู้แห่งนี้มีอันตรายรออยู่มากมาย มีอาวุธในมือคืออิทธิบาท4 ต้องนำอาวุธเหล่านั้นมาประยุกต์ใช้ ไม่ฆ่า ก็ต้องขัง ไม่ขังก็ต้องหลบหนีสัตว์ร้าย 4 ตัวที่ดักทำร้าย เจ้าตัวขี้เกียจ เจ้าตัวตะกละ เจ้าตัวรักสบาย เจ้าตัวเพศตรงข้าม หากเอาชนะได้จึงจะประสบความสำเร็จตามที่ปรารถนา ยังมีตัวอันตรายอีกมาก ให้คอยระมัดระวัง เช่น ตัวขี้โกรธ คบเพื่อนผิด อบายมุข ยาเสพติด สารพัดสารพันที่เข้ามาทำร้ายชีวิตวัยเยาว์เหล่านั้น ให้หลงทาง แต่อิทธิบาท4 เป็นศาสตราวุธคมกล้าพาชีวิตนักศึกษาข้ามพันไปได้
มีคำปราชญ์กล่าวไว้ว่า “คนโง่เรียนรู้ความผิดพลาดด้วยประสบการณ์ตนเอง คนฉลาดเรียนรู้ด้วยประสบการณ์ผู้อื่น” ดังนั้นขอให้นักศึกษาและท่านผู้อ่านเรียนรู้จากประสบการณ์ของบุคคลที่จะนำมาเล่าดังต่อไปนี้ อย่างน้อยก็ทำให้เราฉลาดขึ้น ตามคำของปราชญ์ที่ยกมาอ้างไว้นั่น
นักศึกษารายหนึ่ง มาเรียนได้เทอมเดียวก็ขอลาออกไป เพื่อไปเรียนวิชาพยาบาลซึ่งเธอเห็นว่าดีกว่า น่าสนใจกว่า อีกรายหนึ่ง เรียนมาสี่ปีใกล้จะจบการศึกษาแล้ว เหลืออีกรายวิชาเดียว ขณะที่เพื่อนๆ พากันจบไปก่อนหน้าแล้ว ส่วนเธอเหลือรายวิชาเดียวต้องมาเรียนให้จบ เธอทำไม่สำเร็จ มาบ้างขาดบ้าง แล้วในที่สุดก็เลิกราไปก่อนที่จะจบ เป็นที่น่าเสียดายทั้งตัวเธอเองและผู้มีส่วนเกี่ยวข้อง อีกคนหนึ่ง เรียนมาสี่ปีเหมือนกัน แต่เหลืออีกเดือนเดียว กลับหนีตามหนุ่มส่งน้ำอัดลมยี่ห้อหนึ่งไปซะก่อน ให้เพื่อนไปตามกลับมาเรียนให้จบก็ไม่ยอมกลับ ทราบข่าวว่าไปทำหน้าที่แม่บ้านให้แก่หนุ่มส่งน้ำดื่มยี่ห้อนั้นเสียแล้ว
นักศึกษาชายนายหนึ่งรักเพื่อน หลังเลิกเรียนแล้วมักชอบขับรถมอเตอร์ไซด์ไปหาเพื่อนฝูงตามบ้านพักที่นั่นที่นี่ แล้วชวนกันไปเดินเล่นริมชายหาดสวยงามของหัวหิน มีเรื่องชกต่อยเขาจะอยู่แนวหน้าเสมอ สุดท้ายเพื่อนจบปีหนึ่ง เขาผลการเรียนไม่ผ่าน พ้นจากการเป็นนักศึกษา ไปเข้ามหาวิทยาลัยอื่นอีกปี แล้วก็กลับมาสอบเข้าอีกในปีถัดไป ขณะที่เพื่อนจบกันไปแล้วเขาเองวนกลับมาเรียนปีหนึ่งใหม่รอบที่สอง เวลาผ่านไปสามปี เป็นอันว่าเขาเสียเวลาไปสามปีกว่าจะจบตามเพื่อนๆ ไปเหมือนกัน
นึกศึกษาหญิงรายหนึ่ง เดินทางมาไกลจากปลายด้ามขวาน พบกับหนุ่มภาคเดียวกัน แต่คนละจังหวัด ทั้งสองหลงรักกัน มีคำมั่นสัญญาว่าจะใช้ชีวิตร่วมกันหลังจบการศึกษา ความรักของทั้งสองคนงอกงามเหมือนต้นหญ้าหน้าฝน ปีกว่าผ่านไป มีอีกสาวหนึ่งมาตามหนุ่มคนนี้กลับไป ฝ่ายสาวจึงรู้ว่าหนุ่มหล่อเหลารายนี้มีเจ้าของอยู่ก่อนแล้วหนักกว่านั้นคือ ฝ่ายหนุ่มมีท่าทีจะกลับไปอยู่กับสาวรายนั้น มากกว่าที่จะอยู่กับเธอ เธอผิดหวังอย่างรุนแรง เจ็บปวดแสนสาหัส รับไม่ได้กับความจริงที่เห็นอยู่ตรงหน้า เพราะมันทำลายความหวังอันเริงโรจน์โชตนาการดุจชัชวาลชวาลาของเธอจนดับวับวายลงต่อหน้าต่อตา เช้าวันต่อมาเธอไม่อาจพาสังขารอันระโหยโรยแรง และดวงใจอันบอบช้ำไปเรียนหนังสือได้ จึงเก็บตัวอยู่คนเดียวในรังรักห้องเช่าไม่ไกลจากมหาวิทยาลัยเท่าไรนัก ยิ่งคิดยิ่งมืดมิดชีวิตช่างเป็นทุกข์ไม่ได้ดังใจ
เย็นวันนั้นช่างเงียบเหงาว้าเหว่ เธอนั่งเหม่อริมหน้าต่างมองดวงตะวันกำลังลับเหลี่ยมเขาสะท้อนเงาสาดส่องท้องทะเล คลื่นลมโหมเข้าหาฝั่งระรอกแล้วระรอกเล่า นักท่องเที่ยวจำนวนน้อยเดินอยู่ตามชายหาด เจ้าของม้ารับนักท่องเที่ยวกำลังพาม้าของตนกลับบ้าน ต่างสนทนาถึงกิจกรรมแห่งชีวิตที่ผ่านไปในวันที่กำลังจะสิ้นสุดลง ร่องรอยบนหาดทรายกำลังถูกน้ำทะเลลบให้เลือนหายทีละน้อย ช่างเหมือนกับความสุขในใจเธอ ที่กำลังจะลบเลือนหายไป กลายเป็นความทุกข์หนักหนาสาหัสขึ้นเรื่อยๆ นับแต่นี้ต่อไปจะไม่มีเขามาเป็นกำลังใจในยามเศร้าหมอง ไม่มีคนมาประคองในยามอ่อนล้า ไม่มีคนดูแลยามป่วยไข้ ชีวิตวันหน้าไม่คนร่วมเดินทางยาวไกลด้วยกัน
ยิ่งคิดยิ่งน้อยใจ วินาทีหนึ่งเธอเดินไปห้องน้ำหยิบ “เป็ด” มารินใส่ปาก กลั้นใจดื่มไปสองสามอึกเพื่อจบปัญหาหนักหน่วงที่กำลังเผชิญ เพื่อเรียกร้องความเห็นใจของนายคนนั้น เผื่อว่าบางทีอาจทำให้เขาหันกลับมาหาเธอ ตัดใจทิ้งยายคนนั้นแทน ไม่นานนักเธอรู้สึกเปลี่ยนจากเจ็บปวดใจ เป็นเจ็บปวดท้องแทน และทวีความรุนแรงมากขึ้นเรื่อยผะอืดผะอมผสมแสบท้องจุกเสียดบีบอัดรัดแน่น ความหวาดกลัวรุกคืบเข้ามาในใจของเธออย่างรวดเร็ว กลัวว่าเขาจะมาไม่ทันดูใจเธอ กลัวว่าเธอจะตายไปเสียก่อน คิดถึงพ่อแม่จะเสียใจขนาดไหน ทุกอย่างวิ่งวุ่นอยู่ในหัวอันหนักอึ้งยิ่งขึ้นทุกทีจนเธอไม่อาจจะยกหัวตัวเองไว้ได้ จึงนอนลงบนเตียงอย่างหมดเรี่ยวแรง
ก่อนอาการจะกำเริบจนเธอหมดสติไป เธอตัดใจยกโทรศัพท์โทรถึงเพื่อนรักร่วมมหาวิทยาลัย แจ้งว่าเธอปวดท้องอย่างรุนแรง แล้วรีบวางหูลง เพื่อนเห็นผิดสังเกตจึงพากันมาหาที่ห้อง ไปถึงห้องจึงพบว่าเธออยู่ในอาการขั้นอันตราย ท้องไส้ปั่นป่วนบีบอัดจนเธอดิ้นรนตัวงออยู่บนเตียง น้ำลายฟูมปาก เพื่อนจึงพาเธอไปส่งโรงพยาบาล หมอพยาบาลเร่งรีบทำการล้างท้องให้เธออย่างเร็วที่สุดเท่าที่จะทำได้
หลังการนอนหลับไปพักหนึ่งเธอตื่นขึ้นมาอีกครั้ง หน้าตาดีมีอาการแจ่มใสดีขึ้นอย่างเห็นได้ชัด ลุกขึ้นนั่งได้เหมือนคนปกติ เธอมองหน้าเพื่อนพ้องอย่างรักใคร่ อย่างน้อยพวกเพื่อนเหล่านี้ยังมาเยี่ยมกันยามป่วยไข้ แต่เจ็บจี๊ดขึ้นมาอีก เมื่อนึกได้ว่า ต้นต่อของปัญหา ซึ่งก็คือเขาคนนั้น ยังไม่เห็นหน้าตาแม้แต่เงา เพื่อนๆ เห็นเธอดีขึ้นก็วางใจ พากันเดินทางกลับบ้านเรือนของตน แต่การดีขึ้นของเธอ เป็นเสมือนแสงเทียนสว่างเรืองครั้งสุดท้ายก่อนจะวูบวับดับลง กลางดึกของคืนวันนั้น เธอเจ็บปวดในท้องอย่างรุนแรงอีกครั้ง ครั้งสาหัสกว่าเดิม เกินกว่าจิตใจเจ็บร้าว ร่างกายอ่อนแอจะรับไหว เธอจากไปอย่างเงียบๆ และเดียวดายภายในห้องของโรงพยาบาลแห่งนั้น ไม่มีแม้เงาของคนที่สัญญากันว่า “จะรักกันจนวันสิ้นลม”
ความเห็น (1)
“คนโง่เรียนรู้ความผิดพลาดด้วยประสบการณ์ตนเอง คนฉลาดเรียนรู้ด้วยประสบการณ์ผู้อื่น”
ผู้หญิงจำนวนไม่น้อยค่ะจบชีวิตตัวเองเมื่อถูกผู้ชายทิ้งด้วยน้ำยาเป็ด คนที่ร้องไห้ราวขาดใจอยู่ข้างเตียงคือ "แม่" ค่ะอาจารย์
นานๆ ได้อ่านบันทึกยาวๆ ของอาจารย์นะคะ