ที่สุดของการเป็นข้าราชการ คือการได้ตอบแทนคุณแผ่นดิน
ชื่อหัวข้อเต็มๆ ที่ผมได้รับมอบหมายให้บรรยาย คือ "แนวทางการบริหารจัดการโรงเรียน โดยใช้หลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง และที่สุดของการเป็นข้าราชการ คือการได้ตอบแทนคุณแผ่นดิน " ซึ่งคณะจากกระทรวงวิทย์ ได้มาจัดกิจกรรมปันน้ำใจสู่เด็กไทยในชนบท เมื่อวันศุกร์ที่ ๑ สิงหาคม ๒๕๕๗
อันเป็นส่วนหนึ่งของโครงการส่งเสริมบทบาทการมีส่วนร่วมต่อสังคมของข้าราชการและเจ้าหน้าที่กระทรวงวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี อีกทั้งต้องการศึกษาและเผยแพร่องค์ความรู้ด้านการเสริมสร้างและพัฒนาคุณธรรมจริยธรรมให้แก่ข้าราชการและเจ้าหน้าที่..ที่มุ่งเน้นการต่อต้านการทุจริต..
ผมไม่ได้เน้นเนื้อหาในการบรรยายมากนัก เนื่องจากผู้ฟังล้วนมีภูมิรู้ภูมิธรรมอย่างล้ำเลิศ ผมจึงไม่ต้องเตรียมบทบรรยายใดๆ..นอกจากพูดแต่ความจริง ที่เห็นและเป็นอยู่ในโรงเรียน ไม่มีการฉายภาพกิจกรรม..ความเป็นมา จนถึงความสำเร็จในปัจจุบัน เพราะผมกับนักเรียนที่ร่วมเป็นวิทยากรมีความตั้งใจให้คณะได้เดินเยี่ยมชมทั่วทั้งโรงเรียนอยู่แล้ว
ก่อนลงสู่แหล่งเรียนรู้และสิ่งแวดล้อมโดยรอบโรงเรียน.. ราว ๑ ชั่วโมง ที่ผมร่วมแลกเปลี่ยนเรียนรู้กับคณะของกระทรวงวิทย์ฯ ..เวลาไม่มาก และก็ผ่านไปอย่างรวดเร็ว มีคำถามอยู่บ้าง ให้โอกาสผมได้แสดงความคิดเห็น มีบางประเด็นที่ผมจดจำ จึงนำมาบันทึกไว้
"...ผมบรรจุเป็นข้าราชการครู เมื่อปี ๒๕๒๙ ตอนนั้นยังไม่ได้ศึกษาและไม่เข้าใจลึกซึ้งถึงแก่นธรรมของปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง..แต่ด้วยใจที่ใฝ่ดี จึงพอประมาณในการใช้ชีวิต อย่างไม่ฟุ้งเฟ้อ อดทนในการประกอบอาชีพ และอดออมในการครองตน ทำบัญชีครัวเรือนทุกเดือน ไม่ก่อหนี้ยืมสิน สร้างภูมิคุ้มกันให้แก่ตัวเอง ด้วยการหมั่นดูหนังสือและศึกษาต่อ แสวงหาความก้าวหน้าในชีวิต โดยไม่สร้างความเดือดร้อนแก่พ่อแม่..."
"การบริหารโรงเรียนขนาดเล็ก..จำเป็นต้องสร้างคุณภาพ ให้เป็นที่ประจักษ์เป็นศักดิ์ศรีให้รู้กันโดยทั่วไป มิใช่มองกันแต่ว่า โรงเรียนขนาดเล็กเป็นตัวถ่วงให้คุณภาพการศึกษาไทยต่ำ และคอยจ้องแต่จะยุบ ควบ รวม อย่างดูแคลนเหมือนที่ผ่านมา ..ผมและคณะครูทุกคน เสมือนเป็นตัวแทน หรือเป็นฟันเฟืองเล็กๆที่พร้อมจะสร้างคุณภาพด้วยวิธีการและนวัตกรรมที่หลากหลาย ในรูปแบบที่สอดคล้องและเหมาะสมกับบริบทโรงเรียน..."
"คุณภาพ..ในที่นี้ มิได้หมายรวมแค่ค่าเฉลี่ยผลสัมฤทธิ์ที่เป็นคะแนน ว่าสูงหรือต่ำกว่าระดับประเทศ คุณภาพ..มองเห็นได้ที่ ความสะอาด สวยงาม ร่มรื่น นักเรียนมีคุณธรรม มีความรู้ความสามารถที่หลากหลายและมีทักษะชีวิตในหลายๆมิติ ตามสมควรแก่วัย ครูและนักเรียนใช้ชีวิตในโรงเรียนอย่างมีความสุข..."
"คนไทยทั้งประเทศ รักในหลวง และถึงเวลาแล้ว ที่ทุกคนจะต้องเทิดทูนพระองค์ท่าน ด้วยปฏิบัติบูชา น้อมนำปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง เพื่อการเรียนรู้และปฏิบัติจริง ทั้งตนเองและครอบครัว ในสถานศึกษาและที่ทำงาน ต้องเข้าใจและเข้าถึงในหลักปฏิบัติ ที่หลายคนยังมองว่าเป็นเรื่องยาก แท้ที่จริงเป็นเรื่องใกล้ตัว ถ้าไม่คิด..ก็อาจมองข้าม ถ้าไม่เดือดร้อนมาถึงสังคมชุมชน พวกเราก็จะมองหาแต่ความสะดวกสบายจนลืมไปว่า ขณะนี้สิ่งแวดล้อมที่ไม่พึงประสงค์กำลังลุกคืบมาเบียดเบียนเรา..."
"..ในโรงเรียนขนาดเล็ก..แหล่งเรียนรู้ เป็นสิ่งที่สำคัญสูงสุด ถือเป็นนวัตกรรมหรือเทคโนโลยีที่เหมาะสม ที่เด็กสัมผัสได้อย่างใกล้ชิด ยิ่งเป็นแหล่งเรียนรู้ ที่เอื้อต่อการสร้างกิจกรรมตามปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงด้วยแล้ว ก่อให้เกิดคุณค่าทางจิตใจที่สามารถนำไปใช้ในชีวิตประจำวัน และเมื่อบูรณาการร้อยรัดเข้ากับการเรียนการสอนในสาระวิชาต่างๆ อย่างเป็นระบบ ได้ส่งผลดีต่อผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน..."
"การปรับวิธีเรียน เปลี่ยนวิธีสอนเป็นสิ่งสำคัญ ไม่เน้นท่องจำ ๓ ห่วง ๒ เงื่อนไข ความรู้และคุณธรรมเกิดจากกระบวนการคิด วิเคราะห์และลงมือปฏิบัติ นักเรียนต้องตอบโจทย์ให้ได้ ในกิจกรรมที่ทำ วางแผน ปฏิบัติและประเมินให้ได้ว่า สิ่งใด คือ พอประมาณ มีเหตุผลหรือไม่ อะไร คือภูมิคุ้มกัน..."
ท้ายที่สุด...ก่อนที่ผมกับนักเรียนที่เป็นวิทยากรร่วมกับผม จะลงสู่ภาคสนาม นำคณะชมบรรยากาศโดยรอบ เยี่ยมชมผลิตภัณฑ์ของโรงเรียนในศูนย์การเรียนรู้ฯ..ผมได้บอกกับคณะของกระทรวงวิทย์ฯไปว่า...
"...ผมเอง รู้สึกเหนื่อยหนักในการทำงาน แต่มีความสุขที่สุดในชีวิต ไม่คิดถึงความก้าวหน้าส่วนตน ให้มาเบียดบังใจให้ทุกข์ยาก แต่จะสร้างองค์กรเล็กๆนี้ ให้เป็นองค์กรแห่งการเรียนรู้และบริหารจัดการความรู้ ให้เกิดการยอมรับในโรงเรียนขนาดเล็ก และการเป็นข้าราชการของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว "พ่อหลวงของแผ่นดิน" ผมพร้อมที่จะตอบแทนพระมหากรุณาธิคุณของพระองค์ท่าน ด้วยการไม่ย่อท้อต่ออุปสรรคปัญหาและความขาดแคลน..และ ณ วันนี้ บ้าน รถ ยศ ตำแหน่ง ผมก็มีพร้อมแล้ว จะรออะไรอีกเล่า นอกจากลุยไปข้างหน้าและพัฒนาอย่างพอเพียง"
ชยันต์ เพชรศรีจันทร์
๓ สิงหาคม ๒๕๕๗
ความเห็น (2)
ขอบคุณข้อคิดดีๆ ค่ะ ผอ.