มนุษย์ที่ข้ามชาติหมายถึงบุคคลที่มีการกระทำในลักษณะที่ข้ามชาติ คือมีถิ่นที่อยู่หรือเคยอยู่อาศัยในประเทศประเทศหนึ่งอยู่แล้ว แต่ได้มีการข้ามหรือเคลื่อนย้ายมายังอีกประเทศหนึ่ง ไม่ว่าด้วยเหตุผลใดๆก็ตาม บุคคลเหล่านี้ได้แก่ นักท่องเที่ยว แรงงานข้ามชาติ นักลงทุนข้ามชาติ นักศึกษา และผู้หนีภัยความตาย เป็นต้น
กฎหมายที่เกี่ยวข้องกับปัญหาสิทธิมนุษยชนในเด็กข้ามชาติ
กฎหมายที่เกี่ยวข้องกับปัญหาเด็กที่ข้ามชาติโดยผิดกฎหมายประกอบไปด้วยกฎหมายระหว่างประเทศและกฎหมายภายในประเทศได้แก่
อนุสัญญาว่าด้วยสิทธิเด็ก (Convention on the Rights of the Child)
ข้อที่ 7 เด็กมีสิทธิที่จะได้รับการจดทะเบียนทันทีหลังการเกิด และมีสิทธิที่จะได้รับสัญชาติ
ข้อที่ 22 เด็กที่ร้องขอสถานะผู้ลี้ภัย จะต้องได้รับความคุ้มครองตามหลักมนุษยธรรม ข้อที่ 24-26 ว่าด้วยสิทธิของเด็กที่จะได้รับบริการทางสาธารณสุขจากรัฐ
ข้อที่ 28-29 ว่าด้วยสิทธิของเด็กที่จะได้รับการศึกษาขั้นพื้นฐานจากรัฐโดยไม่เสียค่าใช้จ่าย
ข้อที่ 32,34,36 ว่าด้วยการคุ้มครองเด็กจากการทำงานที่เสี่ยงภัยอันตราย การค้าประเวณี และการแสวงหาผลประโยชน์จากเด็กในรูปแบบอื่นๆ
รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ. 2550
มาตรา 26 ว่าด้วยการใช้อำนาจขององค์กรของรัฐ ต้องคำนึงถึงศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์ สิทธิและเสรีภาพ
มาตรา 30 ว่าด้วยหลักความเสมอภาค
มาตรา 49 ว่าด้วยสิทธิที่จะได้รับการศึกษาขั้นพื้นฐานจากรัฐโดยไม่เสียค่าใช้จ่าย
มาตรา 51-52 ว่าด้วยสิทธิการได้รับบริการสาธารณสุขโดยรัฐโดยไม่เสียค่าใช้จ่าย
ประมวลกฎหมายอาญา
มาตรา 157 ว่าด้วยเจ้าพนักงานละเว้นการปฏิบัติหน้าที่หรือปฏิบัติหน้าที่โดยมิชอบ เพื่อเอาผิดกับเจ้าหน้าที่รัฐที่ละเลยหรือละเมิดสิทธิบางประการของประชาชน
พ.ร.บ. สัญชาติ พ.ศ. 2508 และฉบับแก้ไขเพิ่มเติม
พ.ร.บ. การทะเบียนราษฎร พ.ศ. 2534
พ.ร.บ. การศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. 2542
พ.ร.บ. สุขภาพแห่งชาติ พ.ศ. 2550
กรณีศึกษาของน้องดนัย ยื่อบ๊อ น้องดนัยเป็นบุคคลไร้สัญชาติโดยน้องดนัยเกิดเมื่อปีพ.ศ.2542 ที่โรงพยาบาลฝาง จังหวัดเชียงใหม่ โดยมารดาของน้องดนัยคือนางหมี่ยึ่มเป็นชาวอาข่าดั้งเดิมซึ่งได้รับสัญชาติไทยปีพ.ศ.2552 ภายหลังที่น้องดนัยได้เกิดแล้วเพราะขณะนั้นนางหมี่ยึ่มยังอยู่ในขั้นตอนการพิสูจน์ขอสัญชาติไทย ส่วนบิดาของน้องดนัยคือนายอาบูนั้นมาจากประเทศเมียนมาร์โดยเป็นบุคคลที่มีสถานะเป็นคนเข้าเมืองผิดกฎหมายจึงทำให้ครอบครัวของน้องดนัยกลายเป็นครอบครัวที่ข้ามชาติ
ซึ่งหากพิจารณาหลักของการได้รับสัญชาติไทยจะต้องเป็นไปตาม มาตรา 7 พระราชบัญญัติสัญชาติ
มาตรา 7บุคคลดังต่อไปนี้ย่อมได้สัญชาติไทยโดยการเกิด
(1) ผู้เกิดโดยบิดาหรือมารดาเป็นผู้มีสัญชาติไทย ไม่ว่าจะเกิดในหรือนอกราชอาณาจักรไทย
(2) ผู้เกิดในราชอาณาจักรไทย ยกเว้นบุคคลตามมาตรา ๗ ทวิ วรรคหนึ่ง
คำว่าบิดาตาม (1) ให้หมายความรวมถึงผู้ซึ่งได้รับการพิสูจน์ว่าเป็นบิดาของผู้เกิดตามวิธีการที่กำหนดในกฎกระทรวง แม้ผู้นั้นจะมิได้จดทะเบียนสมรสกับมารดาของผู้เกิด และมิได้จดทะเบียนรับรองผู้เกิดเป็นบุตรก็ตาม
ซึ่งกรณีของน้องดนัย มิได้เข้าหลักเกณฑ์ตาม อนุ1 เนื่องจากในขณะที่น้องดนัยเกิด บิดาและมารดามิได้มีสัญชาติไทย จึงต้องมาพิจารณาหลักเกณฑ์ตามอนุ 2 ซึ่ง ตามมาตรา 7 อนุ 2 นั้นวางหลักว่า การเกิดในราชอาณาจักรไทย อย่างกรณีน้องดนัย จะได้รับสัญชาติก็ต่อเมื่อ มิได้เป็นกรณีตามมาตรา 7 ทวิ วรรคหนึ่ง พระราชบัญญัติสัญชาติ
มาตรา 7 ทวิผู้เกิดในราชอาณาจักรไทย โดยบิดาและมารดาเป็นคนต่างด้าว ย่อมไม่ได้รับสัญชาติไทย ถ้าในขณะที่เกิดบิดาตามกฎหมายหรือบิดาซึ่งมิได้มีการสมรสกับมารดาหรือมารดาของผู้นั้นเป็น
(1) ผู้ที่ได้รับการผ่อนผันให้พักอาศัยอยู่ในราชอาณาจักรไทยเป็นกรณีพิเศษเฉพาะราย
(2) ผู้ที่ได้รับอนุญาตให้เข้าอยู่ในราชอาณาจักรไทยเพียงชั่วคราว หรือ
(3) ผู้ที่เข้ามาอยู่ในราชอาณาจักรไทยโดยไม่ได้รับอนุญาตตามกฎหมายว่าด้วยคนเข้าเมือง
เมื่อพิจารณามาตรา 7 ทวิ ก็พบว่ากรณีของน้องดนัยตรงกับมาตรา 7 ทวิ เพราะ บิดาและมาราดามิได้มีสัญชาติไทย และอยู่อาศัยในราชอาณาจักรไทยโดยไม่ได้รับอนุญาต แม้ว่าภายหลังน้องดนัยเกิดบิดามารดาจะได้รับสัญชาติแล้วก็ตาม ส่งผลให้เกิดปัญหาว่าขณะที่น้องดนัยเกิด ไม่มีสิทธิได้รับสัญชาติ เมื่อภายหลังบิดามารดาได้รับสัญชาติไทยน้องดนัยก็ยังคงเป็นบุคคลไม่มีสัญชาติอยู่ดี อันทำให้น้องดนัยขาดสิทธิต่างๆที่ควรจะได้ทั้ง สิทธิในการศึกษา สิทธิในการได้รับการรักษาพยาบาล เป็นต้น
http://www.l3nr.org/posts/535656
http://www.thailandlawyercenter.com/index.php?lay=show&ac=article&Id=538975889&Ntype=19
ไม่มีความเห็น