ระบบย่อยอาหาร

ระบบย่อยอาหาร

(Digestive System)

ความรู้พื้นฐาน

สารอาหารแบ่งเป็น ๒ ชนิด

๑.สารอาหารที่ให้พลังงาน ได้แก่

คาร์โบไฮเดรต

ไขมัน

โปรตีน

๒.สารอาหารที่ไม่ให้พลังงาน

            วิตามิน

            แร่ธาตุ

            น้ำ

การย่อยอาหาร คือ การแปรสภาพสารอาหารดมเลกุลใหญ่ให้มีดมเลกุลเล็กลงจนสามารถดูดซึมเข้าไปใช้ประโยชน์ในเซลส์ได้

ประเภทของการย่อย

๑.การย่อยภายในเซลส์

๒.การย่อยภายนอกเซลส์

ทางเดินอาหาร

๑.ปาก (Mouth)

            เพดานปาก

            ลิ้น (Tongue)

            ลิ้นไก่ ( Uvula)

           

            ฟัน (Teeth)    น้ำนม ๒๐ ซี่

                        แท้ ๓๒ ซี่

ชนิดของฟัน

โครงสร้างของฟัน

            ตัวฟัน

                        สารเคลือบฟัน

                        เนื้อฟัน

                        โพรงฟัน

                                    กลุ่มเซลส์

                                    ปลายประสาท

            คอฟัน

            รากฟัน

 

ต่อมน้ำลาย ( Salivary gland) มี ๓ คู่

            Parotid gland

            Sublingual gland

            Submandibular gland

 

๒.คอหอย (PharynX) เป็นทางผ่านของอาหารและก๊าซหายใจ

            หน้าที่ ควบคุมเกี่ยวกับการกลืนอาหาร

๓.หลอดอาหาร ( Esophagus) ไม่มีต่อมน้ำย่อย มีแต่ต่อมสร้างเมือก

            หน้าที่ บีบตัวแบบ เพอริสตัสซิส (Peristasis) ไล่อาหารไปสู่กระเพาะอาหาร

๔ กระเพาะอาหาร (Stomach)

            โครงสร้าง แบ่งเป็น ๔ ตอน

                        คาดิแอค

                        ฟันดัส

                        บอดี้

                        ไพรอลัส

            เนื้อเยื่อของกระเพาะอาหาร ๔ ชั้น

                        ๑.มิวคอซาร์

                        ๒.ซับมิวคอซาร์

                        ๓.มัสคิวล่าส์ เลเยอร์

                        ๔.ซีรอซาร์

หน้าที่ของกระเพาะอาหาร

            สร้างน้ำย่อยในกระเพาะอาหาร

การย่อยที่กระเพาะอาหารจะมีการย่อยโปรตีนเพียงอย่างเดียวเท่านั้น

- Chief cells ผลิต pepsin

- Parietal cells ผลิต กรด HCl และ Intrinsic Factor ช่วยดูดซึมวิตามิน B12

- Mucous neck cells สร้างเยื่อเมือก

๕.ลำไส้เล็ก

            ดูโอดีนัม Duodemum

            เจจูนัม Jejunum

            ไอเลี่ยม Ilium

เอนโซม์จากผนังลำไส้เล็ก

๖.ลำไส้ใหญ่ (Large intestine) แบ่งเป็น ๔ ส่วน                                                                       

            - ซีกัม ( Caecum)

            - โคลอน (Colon) แบ่งเป็น ๓ ส่วน

                        ส่วนขึ้น (ascending colon)

                        ส่วนขวาง (Transverse colon)

                        ส่วนลง (descending colon) ทอดลงมาคล้ายตัว S จึงเรียกว่า ซิกมอยด์ โคลอน ( Sigmoid colon)

            - เรกตัม (Rectum)

            -แอนัส คะแนล (Anal canal)

๗.ทวารหนัก

อวัยวะที่เกี่ยวข้องกับการย่อยอาหาร

๑.ตับ (Liver) สร้างน้ำดี (bile) มาเก็บไว้ที่ถุงน้ำดี(Gall bladder)

๒.ตับอ่อน (Pancrease)

            หน้าที่ แบ่งเป็น ๒ ส่วน

                        ๑.หลั่งน้ำย่อย ทำหน้าที่เหมือนต่อมมีท่อ

                        ๒.หลั่งฮอร์โมน์ ในระบบต่อมไร้ท่อ

สร้าง

            โปรตีเอส และ เพปติเดส

                        ทริปซิน

                        ไคโมทริปซิน

                        คาร์บอกซีเพปทิเดส