เรียนรู้ หรือรู้เรียน

การเรียนรู้ไม่ได้เกิดขึ้นในกล่องสี่เหลี่ยม.... หรือห้องเรียนสี่เหลี่ยมของหลายๆ คนนั่นเอง 

เหมือนมักมีคนเปรียบเปรยเสมอว่า อย่าทำตนดัง กบในกะลา นั่นก็หมายความว่าการเรียนรู้นั้นคงไม่ได้อยู่เพียงใต้กะลาใบน้อย 

มีกบมากมายที่ว่ายน้ำ นอนผึ่งแดดบนใบบัว ถ้ากบเหล่านี้มัวแต่จำศีลในกะลา มันคงไม่มีเวลาลั่นล้าและมีความสุขแบบนั้นให้ผู้คนเห็นเป็นแน่ ดังนั้น มนุษย์เราก็เช่นกัน คงไม่ได้เรียนรู้ได้แต่ในห้องเรียน เพราะห้องเรียนและการเรียนเป็นการจัดขึ้นตามสถานการณ์ที่สร้างขึ้นเพื่อเปิดโอกาสที่ให้ผู้เรียน และผู้ที่มีประสบการณ์ หรือรู้มากกว่ามาพบปะกัน 

นักเรียนตัวน้อยแรกเกิดถึง 6 ปีก็เช่นกัน เขาคงไม่ได้เรียนรู้แต่ในห้องเรียนเท่านั้น มักรู้สึกดีที่คุณพ่อคุณแม่งดการฝึกกิจกรรมบำบัด และบอกว่า "สัปดาห์นี้ของด 1 วันนะค่ะ จะพาน้อง....ไปเที่ยวกับครอบครัวค่ะ" เพราะรู้สึกว่า ดีจัง มันเป็นดอกาสดีจริงๆ ที่เด็กๆ ของเราจะได้เรียนรู้ประสบกรณืใหม่แล้ว พวกเขาจะต้องใช้ทักษะที่เคยฝึกกิจกรรมบำบัดในสถานการณ์จำลองสู่สถานการณ์จริง และมันก็มักเกิดสิ่งใหม่ๆ หลังจากที่เด็กๆ ไปเรียนรู้นอกห้องเรียนมากมายดังนี้ 

1. เด็กมีทักษะทางสังคมและการสื่อสารมากขึ้น เช่น การเล่าเรื่อง จำเหตุการณ์ สถานที่ บุคคล ที่พวกเขาไปเที่ยวและพบเจอได้ 

2. เด็กมีทักษะการช่วยเหลือตนเอง โดยเฉพาะเด็กอายุ 4 ปี ขึ้นไป โดยคุณพ่อคุรแม่เปิดโอกาสให้เขาเตรียมอุปกรณ์ และสิ่งของด้วยตนเอง ทั้งกระติกน้ำ เสื้อผ้า ชุดว่ายน้ำ อุปกรณ์เล่นทราย เด็กๆ มักมีความกระตือรือร้นที่จะไปเที่ยวและเรียนรู้โลกกว้าง เพราะอย่างนี้นี่เอง คุณพ่อคุณแม่จึงได้โอกาสในการฝึกทักาะการช่วยเหลือตนเองกับเด็กๆ และเป็นการฝึกการรับผิดชอบตนเองที่คุณครูมักสอนในห้องเรียนอีกด้วย 

3. เด็กมีทักษะความรู้ความเข้าใจเพิ่มมากขึ้น โดยเฉพาะการเรียนรู้เชิงนามธรรม เช่น เมื่อไปเที่ยวทะเล เด็กจะรู้ว่าอากาศร้อนเป็นอย่างไร แตกต่างจากห้องแอร์ที่พวกเขาคุ้นเคยหรือไม่  เมื่อไปเที่ยวฟาร์ม เด็กจะเรียนรู้เกี่ยวกับสัตว์ เด็กจะรู้ว่าทำไมแกะกินหญ้า แต่กระต่ายชอบกินแครอท นมวัวมาจากไหน เป็นต้น 

4. เรียนรู้สังคมและโลกว้าง เด็กจะรู้ว่าในโลกนี้ยังกว้างใหญ่แก่การเรียนรู้ จะรู้ว่านอกจากบ้าน โรงเรียน ที่เรียนพิเศษ แล้ว มันมีที่เที่ยว ที่เรียนรู้อีกมากมาย และเมื่อกลับจากไปเที่ยวแล้วเด็กๆ มักเป็นเด็กดีไปหลายวัน เพราะคุณพ่อคุณแม่มักบอกว่า "ถ้าหนูเป็นเด็กดี จะพาไปเที่ยวอีกนะค่ะ" 

การเรียนรู้ไม่ได้มีแค่ในห้องเรียน สอนให้เด็กอยากเรียนรู้ด้วยตนเอง จะส่งผลให้เขารู้เรียนเมื่อพวกเขาโตขึ้น 

จากงานวิจัยส่วนหนึ่งที่ค้นพบว่า "สำหรับเด็กอนุบาลถ้าส่งเสริมให้เด็กคิดและอยากเรียนรู้ ทั้งการอ่าน การเรียนรู้จากสถานการณ์จริง การเรียนรู้จากการกระทำ จะส่งผลให้เมื่อโตขึ้นเด็กพัฒนาความเป็นตัวของตัวเอง เด็กจะรู้ว่าอะไรคือสิ่งที่เขาชอบและอยากทำ ซึ่งทำให้เขาสามารถพัฒนาการเรียนด้วยตัวของเขาเอง" เคยเห็นไหมค่ะ เด็กผู้ชายที่สมัยตอนอยู่ประถม มัธยมทำไมบางคนไม่เก่งเลย แต่พอตั้งใจ พยายาม กลับสอบเข้าเรียนในมาหวิทยาลัยสำเร็จ หรือเมื่อเรียนในมหาวิทยาลัยที่ชอบกลับพบว่า เขามีผลการเรียนที่ดี แต่เด็กที่ถูกบังคับให้เรียนในห้องเรียนตั้งแต่เล็กอาจขาดทักษะการแก้ไขปัญหา หรือทักาทางสังคม ดังเช่นปัญหาของเด็กเก่งที่เรามักพบโดยทั่วไป

 

ดังนั้น พาเจ้าตัวน้อย ไปเรียนรู้โลกกว่านะค่ะ

อย่างน้อยสัปดาห์นี้ ก็มีเด็ก 2 คน ที่ได้ไปเรียนรู้โลกกว้างแล้วค่ะ^^