เรียนรู้จากการเป็นกรรมการธนาคาร : 2. เข้าร่วมประชุมกรรมการครั้งแรก

         ผมเข้าร่วมประชุมคณะกรรมการธนาคารไทยพาณิชย์ครั้งแรก  เมื่อวันที่ 17 ต.ค.49   มีกรรมการเข้าร่วมประชุมเกือบครบ   ขาดไปคนเดียวคือคุณ John William Hancock

         ความประทับใจก่อนเข้าร่วมประชุม   เมื่อวานนี้ทางธนาคารส่งเอกสารที่เรียกว่า "หนังสือรับผิดรับใช้" หรือ Indemnity Agreement ที่คุณหญิงชฎา  วัฒนศิริธรรม  กรรมการผู้จัดการใหญ่ลงนามแล้วมาให้ผมลงนามและให้ผมเก็บไว้ 1 ชุด   คืนธนาคารหนึ่งชุด   มีข้อความว่าผมตกลงทำงานให้แก่ธนาคารอย่างเต็มที่ทุ่มเท  และต้องไม่ไปทำงานให้แก่ธนาคารอื่น   แต่ข้อความสำคัญก็คือในการทำหน้าที่นั้นหากเกิดข้อผิดพลาดขึ้น   ธนาคารจะรับชดใช้แทน   และยอมให้ผมเรียกร้องได้ตามกฏหมายด้วย

         ผมมองว่าหนังสือนี้เป็นกุศโลบายสำคัญที่จะทำให้กรรมการอุทิศตน  อุทิศความสามารถให้แก่ธนาคารอย่างเต็มที่

ความประทับใจในการประชุม
(1) ได้เห็นความรอบคอบในการปฏิบัติหน้าที่ของคณะกรรมการสรรหาและธรรมาภิบาล   ที่มีคุณอานันท์  ปันยารชุน  เป็นประธานกรรมการ   มีการเตรียมแผนสรรหาผู้บริหาร (succession plan) อย่างต่อเนื่อง   โดยที่เวลานี้ชัดเจนแล้วว่า  หลังจากคุณหญิงชฎาหมดวาระกรรมการผู้จัดการใหญ่ในวันที่ 31 ม.ค.50   ผู้จะมาดำรงตำแหน่งแทนคือคุณกรรณิกา  ชลิตอาภรณ์  กรรมการรองผู้จัดการใหญ่ในปัจจุบัน
(2) มีการปรึกษาหารือกันอย่างละเอียดรอบคอบ  เรื่องการป้องกันไม่ให้เกิดกรณีอีหลักอีเหลื่อ  ที่มักเริ่มมาจากบริษัทในเครือ   โดยมีข้อกำหนดที่เรียกว่า sensitive issue advance warning
(3) กรรมการต้องเห็นชอบผลประกอบการและฐานะการเงินทุก ๆ ไตรมาส   เพื่อแถลงข่าวต่อสาธารณชน   สรุปได้ว่าผลของไตรมาสที่ 3 ของปีนี้ดีเป็นที่น่าพอใจเหมือนไตรมาสก่อน ๆ
(4) เข้าใจว่าธนาคารต้องการกรรมการอิสระที่เป็นที่เชื่อถือของสาธารณชน   สำหรับทำหน้าที่กรรมการสรรหาและธรรมาภิบาล
(5) ได้เห็นว่าความซื่อสัตย์และการตรวจสอบบัญชีอย่างระมัดระวังมีความสำคัญยิ่ง   ผมรู้สึกว่าเกิดการโกงอย่างบริษัท Enron ได้ง่ายมากและทางธนาคารฯ พยายามป้องกันสุดฤทธิ์
(6) ได้เห็นวิธีการปรับปรุง performance ของธนาคาร   โดยการลดเงินสดในมือให้เหลือในระดับเท่าที่จำเป็นเท่านั้น   ก็จะลดรายจ่ายลงไปได้มากมายหลายร้อยล้านต่อไตรมาส

         ผมอดหัวเราะตัวเองไม่ได้ว่าเงินทองของตัวเองจะใช้จ่ายสักร้อยสองร้อยต้องคิดแล้วคิดอีก   นี่มานั่งพิจารณาเรื่องเงินเป็นพันเป็นหมื่นล้านหน้าตาเฉย

ผมได้รับแต่งตั้งเป็นกรรมการในคณะกรรมการย่อย 2 ชุดคือ
1. คณะกรรมการสรรหาและธรรมาภิบาล
2. คณะทำงานพิเศษเรื่องกิจกรรมองค์กรเพื่อสังคม

 ตอนที่ 1

วิจารณ์  พานิช
 17 ต.ค.49