หน้าแรก
สมาชิก
นายบอน@kalasin
สมุด
keep in mind by bon
การสู่ขวัญควาย (๒)
นายบอน@kalasin
นาย bon kalasin
สมุด
บันทึก
อนุทิน
ความเห็น
ติดต่อ
การสู่ขวัญควาย (๒)
พิธีสู่ขวัญวัว ควาย เคยมีมาในอดีต แต่ในยุคนี้พิธีดังกล่าวจะไม่ค่อยมีแล้ว อาจจะเป็นเพราะ วัว ควาย ลดลง หรือ ไม่มีความจำเป็นจะใช้แรงงานสัตว์แล้ว หรืออาจจะเป็นเพราะมีการซื้อขายเปลี่ยนมือกันบ่อย และความผูกพันกับคนมีน้อยลงก็เป็นได้ ด้วยเหตุนี้หมอสู่ขวัญควายจึงไม่ค่อยมี แม้แต่คำสู่ขวัญวัว ควายก็ไม่ค่อยมีใครจดจำกัน
ในปี พ.ศ. ๒๕๔๔ สำนักงานปศุสัตว์จังหวัดยโสธร ได้จัดพิธีสู่ขวัญควายขึ้น ด้วยเกรงว่า ประเพณี วัฒนธรรมดังกล่าวจะสูญหายไป โดยจัดที่บ้านคำครตา ตำบลดงมะไฟ อำเภอทรายมูล ซึ่งหมู่บ้านดังกล่าวเป็นหมู่บ้านอนุรักษ์และพัฒนาควายไทย หนึ่งใน ๗๘ หมู่บ้านอนุรักษ์และพัฒนาควายไทยที่จัดตั้งขึ้นในจังหวัดยโสธร
เริ่มพิธีโดยชาวบ้านที่มีการเลี้ยงควาย นำควายของตนออกมาขังรวมกันไว้ในคอกรวมที่สร้างขึ้นไว้ชั่วคราวในบริเวณวัด หมอสู่ขวัญ หรือหมอสูตรขวัญ หรือหมอพราหมณ์ จะโยงด้วยสายสิญจน์ รอบคอกควาย ไปยังที่ปะรำพิธีซึ่งอยู่ใกล้กัน จากนั้นก็นิมนต์พระ ๙ รูป มาเพื่ออาราธนาขอศีลขอพร และสวดเจริญพระพุทธมนต์ จากนั้นก็ร่วมกันถวายปัจจัยไทยธรรม พระสงฆ์อนุโมทนา แล้วนำน้ำพระพุทธมนต์ไปประพรมแก่ชาวบ้านและควายที่อยู่ในคอก
ขั้นตอนต่อมา ชาวบ้านจะยกพานบายศรีที่จัดเตรียมไว้แล้วออกมาตั้งที่ปะรำพิธี พร้อมสำรับข้าวปลาอาหาร และเหล้าขาวหนึ่งขวด ที่พานบายศรี (พาขวัญ) ก็มีฝ้ายมงคลสำหรับผูกแขนชาวบ้านและผูกเขาควาย (หรือผูกสายสะพายก็ได้) นอกจากนั้นมีข้าวต้มมัด ไข่ไก่ต้ม ข้าวตอกดอกไม้ และเทียน ที่ขาดไม่ได้คือ หญ้าสนหนึ่งมัด แล้วโยงด้ายสายสิญจน์จากฝูงควายผ่านชาวบ้าน มายังพานบายศรี ก่อนที่หมอจะเริ่มสวด จะมีผู้อาวุโสเข้ามาผูกแขนให้หมอก่อนด้วยฝ้ายปอยใหญ่และปัจจัยตามศรัทธา
จากนั้นหมอพราหมณ์หรือหมอสู่ขวัญจะเริ่มป่าวประกาศเทวดาอารักษ์ แล้วร่ายคำสู่ขวัญเป็นทำนองพื้นเมืองอีสาน เมื่อถึงตอน "มาเด้อขวัญเอ๊ย" ชาวบ้านก็จะร้องรับแทบทุกคน ด้วยเสียงอันดัง ฟังแล้วรู้สึกมีมนต์ขลัง และจะร้องแบบนี้ไปเป็นช่วงๆ จนจบคำสู่ขวัญ
ต่อจากนั้นจะมีการนำฝ้ายมงคลจากพาขวัญ มาผูกข้อมือซึ่งกันและกัน แล้วนำฝ้ายมงคลไปผูกที่สายสะพายควายของตัวเอง (บางคนก็จะผูกที่เขาควายข้างใดข้างหนึ่ง) และแบ่งปันหญ้าที่นำเข้าพิธีไปป้อนให้วัวควายกินเพื่อเป็นสิริมงคล และพดกับควาย พร้อมลูบหัวลูบตัวอย่างเอ็นดู ซึ่งเป็นภาพที่ดูแล้วเกิดความปีติเป็นอย่างมาก
เขียนใน
GotoKnow
โดย
นายบอน@kalasin
ใน
keep in mind by bon
คำสำคัญ (Tags):
#ควาย
#ความเชื่อ
#วัฒนธรรม
#ประเพณี
#สัตว์
#ปกิณกะ
#อีสาน
#e-san
#culture
หมายเลขบันทึก: 54006
เขียนเมื่อ 10 ตุลาคม 2006 11:25 น. (
)
แก้ไขเมื่อ 15 พฤษภาคม 2012 11:35 น. (
)
สัญญาอนุญาต:
จำนวนที่อ่าน
จำนวนที่อ่าน:
ความเห็น (0)
ไม่มีความเห็น
ชื่อ
อีเมล
เนื้อหา
จัดเก็บข้อมูล
หน้าแรก
สมาชิก
นายบอน@kalasin
สมุด
keep in mind by bon
การสู่ขวัญควาย (๒)
พบปัญหาการใช้งานกรุณาแจ้ง LINE ID
@gotoknow
สงวนลิขสิทธิ์ © 2005-2023 บจก. ปิยะวัฒนา
และผู้เขียนเนื้อหาทุกท่าน
นโยบายความเป็นส่วนตัว (Privacy Policy)
ClassStart
ระบบจัดการการเรียนการสอนผ่านอินเทอร์เน็ต
ทั้งเว็บทั้งแอปใช้งานฟรี
ClassStart Books
โครงการหนังสือจากคลาสสตาร์ท