โสน
โสน
นายอานนท์ ภาคมาลี (หมอแดง)
โสน โสนกินดอก โสนหิน
(ภาคกลาง) ผักฮองแฮง (เหนือ) สีปรีหลา (แม่ฮ่องสอน)
โสน เป็นไม้ล้มลุกขนาดย่อมสูง 1-4 เมตร เนื้อไม้อ่อนเบา
ใบกระกอบคล้ายใบมะขามไทยดอกเป็นช่อสีเหลืองสดใส ฝักแบนยาว เหมือนฝักถั่วเขียวแต่ยาวกว่า
มักขึ้นตามที่ลุ่มมีน้ำท่วมถึง ซึ่งอุดมด้วยสารอาหาร อาทิ แคลเซียม ฟอสฟอรัส บำรุงกระดูกสมอง
มีเหล็กบำรุงเลือด ให้วิตามินเอ วิตามินบี 1 วิตามินบี 2
ไนอะซิน และวิตามินซี เป็นต้น
โสน สามารถนำมาทำอาหารเพื่อสุขภาพ และจานด่วน ได้ทั้งคาว หวาน จะกินเป็นผักสด ผักลวก จิ้มน้ำพริก หรือทำเป็นขนมดอกโสน ก็อร่อย ดอกโสน มีรสชาติจืด เย็น จึงมีสรรพคุณในการแก้พิษร้อน ถอนพิษแมลง สัตว์กัดต่อย ปรุงเป็นยาพอกแผลได้ นอกจากนี้ยังมีสรรพคุณใช้แก้ปวดมวนท้องด้วย ส่วนใบโสน มีสรรพคุณใช้ตำยาพอกแผลและต้นโสน สามารถนำมาเผาไฟให้เกรียมแล้วเอามาต้ม ชงเอาน้ำดื่มใช้เป็นยาขับปัสสาวะได้ดีทีเดียว
การปลูก ต้นโสนขึ้นเองอยู่โดยทั่วไป โดยเฉพาะตามริมคูน้ำ ริมคลอง ในที่ชื้นแฉะ เป็นพืชขึ้นง่าย ไม่ต้องบำรุงรักษาก็งอกงามดี
สรรพคุณทางยา เอาต้นโสนมาเผาไฟให้เกรียม แล้วเอามาต้มชงเอาน้ำดื่ม เป็นยาขับปัสสาวะ ดอกโสนนำมาผัดน้ำมันเล็กน้อย หรือเอามาลวกจิ้มน้ำพริกรับประทาน เป็นยาแก้ปวดมวนท้อง
รายการอาหาร ดอกโสนจิ้มน้ำพริกมะนาว แกงดอกโสน ดอกโสนผัดน้ำมันหอย ยำดอกโสน ขนมดอกโสน ดอกโสนผัดน้ำมันหอย เครื่องปรุงดอกโสน2ถ้วยตวงน้ำมันหอย1ช้อนโต๊ะกระเทียม3-4กลีบน้ำมันพืช2ช้อนโต๊ะ เกลือ ½ ช้อนชา
วิธีทำ เด็ดดอกโสนแล้วล้างให้สะอาด
เอาน้ำมันใส่กระทะพอร้อนแล้วเจียวกระเทียมก่อน ใส่ดอกโสนลงผัด โรยเกลือ ผัดจนสุก
ใส่น้ำมันหอยแล้วยกลง ดอกโสนจิ้มน้ำพริกมะนาวเครื่องปรุงน้ำพริกมะนาวมะนาว1ลูกกุ้งแห้ง2ช้อนโต๊ะ ปลาย่างกรอบ 2 ช้อนโต๊ะ
กะปิ1ช้อนโต๊ะพริกขี้หนูสวน20เม็ดน้ำปลา1ช้อนโต๊ะน้ำมะนาว3ช้อนโต๊ะ
น้ำตาลมะพร้าว ช้อนโต๊ะ กระเทียม 5 กลีบ
วิธีทำ กะปิ 1 ช้อนโต๊ะ ห่อใบตองปิ้งให้หอม หรือทอดน้ำมัน ใส่ครก ใส่กระเทียม โขลกให้เข้ากัน ใส่กุ้งแห้ง โขลกให้ละเอียด ใส่พริกขี้หนูบุบพอแตก ใส่น้ำปลา น้ำมะนาว น้ำตาล โขลกคลุกเคล้าให้เข้ากัน ถ้าต้องการเหลวเติมน้ำต้มสุก 1 ช้อนโต๊ะ คนให้เข้ากัน ตักใส่ถ้วยสำหรับเป็นน้ำพริกจิ้ม นำดอกโสนเด็ดก้านออก ½ ก.ก. ล้างน้ำให้สะอาด ใส่ในน้ำร้อนต้มพอสุก ตักใส่ชาม นำกะทิข้นใส่หม้อ ประมาณ 1 ถ้วยตวง ต้มให้เดือดเทราดหน้าลงในชามดอกโสนต้ม รับประทานกับน้ำพริกมะนาวแนมด้วย ปลาทูทอด ปลาดุกย่าง ปลาช่อนย่าง แกงดอกโสน
เครื่องปรุงปลาช่อน 1 ตัว (1/2 ก.ก.) สละ5ผลดอกโสน2ถ้วยตวงกุ้งชีแฮ้ 6ตัว น้ำมันหมู 1 ช้อนโต๊ะ กระเทียมทุบแล้วสับ1ช้อนโต๊ะเนื้อหมูหั่นชิ้นเล็กๆ½ถ้วยตวงน้ำซุป2ถ้วยตวง น้ำปลา 2 ช้อนโต๊ะ พริกสดหั่นแฉลบ1ช้อนโต๊ะผักชีหั่น1ช้อนโต๊ะ พริกไทย 10 เม็ด
วิธีทำ แกะเปลือกกุ้ง ผ่าหลังเอาเส้นดำออก ล้างน้ำ หั่นเป็นชิ้นเล็กๆ ปลาช่อนขอดเกล็ดผ่าหัว ผ่าท้องควักไส้ออก ล้างน้ำตัดเป็นท่อนๆ เนื้อหมูหั่นเป็นชิ้นเล็กๆ เวลาแกง ใส่น้ำมันหมูในกระทะพอร้อน ใส่กระเทียมทุบแล้วสับเจียวให้เหลืองตักขึ้น ใส่หมู กุ้ง ปลาช่อน ผัดพอสุก ใส่ดอกโสน ลูกสละ ใส่น้ำซุป พอน้ำแกงเดือด ใส่น้ำปลา ใส่พริกแดงหั่นแฉลบ ผักชีหั่น โรยพริกไทย
ยำดอกโสน เครื่องปรุงดอกโสนลวกพอสุก 2 ถ้วยตวงกุ้งนาง 2 ตัว หมูเนื้อแดงอมมัน ½ ถ้วยตวง
กระเทียมซอยเจียว 1 ช้อนโต๊ะพริกขี้หนูหั่น½ช้อนโต๊ะน้ำปลา2ช้อนโต๊ะ น้ำมะนาว 2 ช้อนโต๊ะ
- น้ำตาลทราย 1 ช้อนชา
วิธีทำ จัดดอกโสนลวกใส่จาน โรยหมูเนื้อแดงต้มสุกหั่นเป็นชิ้นยาวๆ กุ้งเผาหั่นเป็นชิ้นๆ เวลารับประทานราดน้ำปรุงรส น้ำปรุงรส น้ำปลา น้ำมะนาว น้ำตาล พริกขี้หนู คนให้เข้ากัน ราดบนจาน โรยกระเทียมเจียว
ขนมดอกโสน เครื่องปรุงแป้งข้าวจ้าว 5 ถ้วยตวงน้ำตาลทราย 2 ถ้วยตวง มะพร้าวทึนทึกขูด 1 ก.ก. งาขาวคั่ว1ถ้วยตวงเกลือป่น2ช้อนชา ดอกโสนเด็ดเป็นดอกๆ 5 ถ้วยตวง
วิธีทำ ผสมเกลือกับแป้ง ดอกโสนพรมน้ำก่อนจึงเอามาคลุกกับแป้ง ขณะคลุกพรมน้ำจนแป้งจับกับดอกโสน นำลังถึงใส่น้ำตั้งไฟจนเดือด ปูผ้าขาวบางชุบน้ำบิดพอหมาด ลงในลังถึง พอน้ำเดือดโรยดอกโสนที่คลุกกับแป้งจนหมดที่ทำไว้ ปิดฝานึ่งประมาณ 20 นาที นำมะพร้าวขูดฝอย นึ่งให้ร้อน แบ่งมาครึ่งหนึ่งผสมงาคั่ว เกลือป่น น้ำตาลทราย อีกครึ่งหนึ่งนำมาผสมคลุกเคล้ากับขนมที่นึ่งสุก เวลารับประทานก็ตักขนมใส่ถ้วยโรยด้วยน้ำตาลทราย งาคั่วคลุกกับมะพร้าวขูด หรือนำเอาขนมที่นึ่งสุกแล้วตักใส่ถ้วยรับประทานกับน้ำตาล มะพร้าวใส่น้ำเคี่ยวพอเป็นยางมะตูม จะได้รสชาติอีกแบบหนึ่ง
ความเห็น (3)
.... ดอกโสน ...ทอดไข่ ....อร่อย ค่ะ
ชอบมากครับ...เป็นพืชผักที่หาง่ายตามบ้านผม...เมนูที่พี่เปิ้นชอบผมก็ชอบมากครับ
ชอบนำมาลวกจิ้มแจ่วหรือไม่ก็ผัดน้ำมันหอยค่ะ