มะเร็งตับ รู้ได้เร็วช่วยยืดอายุได้

มะเร็งตับ

เป็นมะเร็งที่พบบ่อยอยู่ในอันดับต้น ๆ ในกลุ่มมะเร็งด้วยกันทั้งชายและหญิง ผู้คนจะรู้สึกกลัวเมื่อเอ่ยถึงโรคนี้ เพราะรู้ว่าอาการมักจะรุนแรง รักษาหายขาดได้ยาก และพบว่าอายุจะไม่ค่อยยืนยาวด้วย และมีให้เห็นบ่อยอยู่เสมอ ด้วยเราไม่ได้เข้มงวดกวดขันเรื่องการป้องกันให้เต็มที่พอ ใช้ชีวิตกันสบาย ๆ ตามความเคยชิน

ตับ

เป็นอวัยวะค่อนข้างใหญ่ อยู่ในช่องท้องส่วนบนทั้งซ้ายและขวา เวลาเกิดเป็นโรคที่ตับจุดใดจุดหนึ่ง ส่วนที่เหลือจะทำงานทดแทนได้ให้ร่างกายเป็นปกติ เมื่อโรคค่อย ๆ ลุกลามมากขึ้นจนตับส่วนดีทำแทนไม่ไหว อาการจะเริ่มปรากฏขึ้น อ่อนเพลีย น้ำหนักลด ตัวเหลือง ตาเหลือง ถึงระยะนี้โรคก็จะลุกลามไปมากแล้ว

กลุ่มเสี่ยงของโรคมะเร็งตับ

ที่พบกันอยู่บ่อย ได้แก่ ผู้ที่เป็นไวรัสตับอักเสบทั้งบีและซี เมื่อเป็นไปนาน ๆ อาการหายไป แต่เชื้อไวรัสยังมีอยู่เรียกว่าเป็นพาหะ พวกที่เป็นตับอักเสบนานเข้าหน้าที่ของตับจะเสียเป็นตับแข็ง เป็นกลุ่มเสี่ยงสำคัญหากไม่ดูแลให้ดีมีโอกาสจะเป็นมะเร็งตับได้

มะเร็งตับ มี 2 แบบ

อาจเกิดที่ตัวตับเองหรือท่อน้ำดีแล้วลุกลามเข้าตับ หรือเกิดที่อวัยวะอื่น เช่น เต้านม ปอด ลำไส้ใหญ่ กระดูก แล้วลุกลามมาที่ตับ ทั้ง 2 แบบถ้ามีโอกาสรู้แต่เริ่มแรก ให้การรักษาทันที ผลจะค่อนข้างดีอยู่ได้นานปี

จากสถิติพบว่าประชาชนภาคอีสาน ป่วยเป็นมะเร็งตับ มะเร็งท่อน้ำดี คล้ายจะสูงที่สุดในโลก โดยเฉพาะขอนแก่น ผู้ที่อายุเกิน 40 ปีขึ้นไป ผลสำรวจพบชายเป็นมะเร็งตับและท่อน้ำดีถึง 280 คนต่อประชากรแสนคน ผู้หญิง 140 คน แต่ละปีคนอีสานจะเสียชีวิตจากโรคนี้ร่วม 3 หมื่นคน

อาหารพื้นบ้าน  ปลาร้าดิบ

เป็นปัจจัยสำคัญเพราะจะมีสารก่อมะเร็งซ่อนอยู่ ปลาน้ำจืดที่มีเกล็ด เอามากินแบบสุก ๆดิบ ๆ จะมีพยาธิใบไม้ตับ ถ้าต้มให้สุกทั้งปลาร้าและปลาดิบ เชื้อพยาธิจะตาย แต่รสชาติจะเสียไป แต่ก็ไม่เสี่ยงที่จะเป็นมะเร็งตับ

การรักษา

มีหลายรูปแบบ แล้วแต่ขนาดของก้อนมะเร็ง และระยะของโรคว่าดำเนินไปถึงไหน สภาพของคนไข้เป็นอย่างไร รายใดที่สามารถผ่าตัดเอาก้อนมะเร็งออกได้ก็มีโอกาสที่จะอยู่ได้ยืนยาวกว่า แบบอื่น

ผมมาคุยเรื่องตับในวันนี้เนื่องด้วย คุณวิทยา ตัณฑสุทธิ์ นักข่าวอาวุโสที่ผมรักนับถือมาก เดินทางไปทำข่าวต่างจังหวัดด้วยกันมาร่วม 20 ปี ได้จากไปด้วยมะเร็งตับเมื่อเร็ว ๆ นี้ ราว 1 เดือนที่แล้วได้ติดต่อมาเห็นว่าอ่อนเพลีย น้ำหนักลดไปบ้าง อยากมาตรวจสุขภาพดู และได้มาตรวจที่ รพ.ราชวิถี

ครั้งสุดท้ายมากับภรรยามาพบผมที่ รพ.ราชวิถี เล่าให้ฟังว่า นพ.กวิญ ลีละวัฒน์ บอกว่าเป็นเนื้องอกที่ตับ นัดจะผ่าเอาก้อนออกให้อีก 2 อาทิตย์ ดูจากรายงานที่ตรวจ พบก้อนที่บริเวณตับและถุงน้ำดีขนาด 3 ซม. ยังไม่มีอาการเหลือง เดินได้คล่องดี คุยกันอย่างดี มีกำลังใจดีมาก รู้ว่าเป็นมะเร็งตับยังยิ้มอยู่เสมอ บอกไม่กลัว ผ่าออกเสียก็คงจะสบายขึ้น
รุ่งขึ้นภรรยาโทรฯมาบอกว่าตอนเช้าไปประชุมที่สมาคมนักข่าวหน้า รพ.วชิระ อยู่ ๆ ก็ใจสั่น เวียนศีรษะ เดินไม่ไหว เพื่อน ๆได้นำส่ง รพ.วชิระ พอรู้สึกตัวดีบอกว่าอยากย้ายมา รพ.ราชวิถี ภรรยาก็ทำตามต้องการ

วันที่ 17 ม.ค. ผมได้ไปเยี่ยมตอนบ่ายเพราะรุ่งขึ้น 18 ม.ค. จะต้องเดินทางไป จ.น่าน เพื่อร่วมงานแจกทุนการศึกษากับเด็กนักเรียนยากจนของมูลนิธิสมเพิ่ม กิตตินันท์ กรมป่าไม้เก่า ไปถึงพบว่าคุณวิทยาได้อยู่ในห้องไอซียูแล้ว ด้วยระบบไหลเวียนไม่สะดวก ครอบครัวและน้องชายอยู่กันพร้อม รุ่งขึ้นเมื่อผมถึงน่านตอนเช้าก็ได้รับโทรศัพท์จากภรรยาคุณวิทยาว่าจากไป แล้ว รู้สึกสะดุดทันที เป็นเหตุการณ์ที่เปลี่ยนแปลงผ่านไปเร็วมาก เข้าใจว่าคงเป็นผลจากโรคหัวใจร่วมด้วย ต้องขอแสดงความเสียใจอย่างมากด้วย

คุณวิทยา ตัณฑสุทธิ์ ได้ให้ความรู้แก่ผมมาตลอดด้านการทำข่าว ให้มองถึงผลประโยชน์ที่ถูกต้องด้วยจริยธรรมและคุณธรรมกับคนกลุ่มใหญ่ไว้เสมอ เป็นผู้มีประสบการณ์ผ่านเหตุการณ์ต่าง ๆ มามาก ด้วยความรักใคร่ผูกพันจึงขอย้ายโรงพยาบาลมาอยู่ใกล้กัน ทุกข์สุขหรือปัญหาอะไรจะได้คุยปรึกษากันด้วยความอบอุ่นสบายใจ ชีวิตคนเรายามป่วยก็ต้องการแค่นี้ ขอวิญญาณจงไปสู่สุคติในสัมปรายภพด้วยเถิด

นพ.สุวิทย์ เกียรติเสวี   [email protected]

ขอบคุณ มะเร็งตับจากหนังสือพิมพ์เดลินิวส์ คอลัมน์มองคุณภาพชีวิต

มีสิ่งผิดปกติ มั่นสังเกต อย่าทน อย่าละเลย

      อย่าคิดว่าไม่เป็นอะไรเดี่ยวก็หาย

          รู้เร็ว  รักษาได้เร็ว ก็หายได้

ด้วยความปรารถนาดี    กานดา แสนมณี