ประชุมวิชาการ APN 2556 “การเสริมสร้างทักษะการปฏิบัติการพยาบาลขั้นสูง เพื่อเข้าสู่ประชาคมอาเซียน”
สมาคมผู้ปฏิบัติการพยาบาลขั้นสูง (ประเทศไทย) ได้จัดประชุมวิชาการ “การเสริมสร้างทักษะการปฏิบัติการพยาบาลขั้นสูง เพื่อเข้าสู่ประชาคมอาเซียน” ในวันที่ 15-16 กุมภาพันธ์ 2556 ณ โรงแรม ดิ เอ็มเมอรัลด์ กรุงเทพมหานคร
เป็นเวทีลดช่องว่างของพยาบาลกลุ่มนักวิชาการ นักปฏิบัติการ และผู้เกี่ยวข้องหลายฝ่ายได้หารือเพื่อปรับแนวความคิดร่วมกัน เป็นที่น่าชื่นชม สร้างความภาคภูมิใจในตนเองและวิชาชีพไม่น้อย
นายกสภาการพยาบาล ศาสตราจารย์เกียรติคุณ ดร.วิจิตร ศรีสุพรรณ กล่าวถึงความสำคัญของผู้ปฏิบัติการพยาบาลขั้นสูง ในการก้าวสู่ประชาคมอาเซียน ที่ถูกคาดหวังว่าจะมีบทบาทสำคัญในการให้การบริการที่มีคุณภาพตามมาตรฐาน ประหยัดค่าใช้จ่าย และเป็นผู้นำด้านการจัดการดูแลผู้ป่วยที่มีปัญหาสุขภาพที่ซับซ้อน ยุ่งยากและมีค่าใช้จ่ายสูง
ศาสตราจารย์เกียรติคุณ ดร.สมจิต หนุเจริญกุล ประธานวิทยาลัยพยาบาลและผดุงครรภ์ขั้นสูงแห่งประเทศไทย บรรยายเรื่อง “Update การดำเนินงานเรื่อง APN ในประเทศไทย” โดยกล่าวถึงบันไดความก้าวหน้าเดิมของการปฏิบัติพยาบาลและการศึกษา ที่พบปัญหาอุปสรรคต่าง ๆ ทั้งภายนอกและภายในวิชาชีพ เป็นที่มาของการบูรณาการอย่างใหญ่หลวงเพื่อให้เราหาทางออกร่วมกัน
เนื่องจากหลักสูตรวุฒิบัตร (เทียบเท่า ป.เอก ทางคลินิก : Doctor of Nursing Practice) ที่ได้จัดทำเป็นหลักสูตรเตรียมผู้นำทางการพยาบาลในการใช้ evidence-based practice ซึ่งมีเป้าหมายผลักดันความก้าวหน้าในการปฏิบัติการพยาบาลและปรับปรุงผลลัพธ์ของการบริการสุขภาพ อาจารย์แนะนำสมรรถนะที่จำเป็นของผู้นำทางคลินิกที่ประกอบด้วย
1. การปฏิบัติ : ที่คำนึงถึงระบบการจัดการและนโยบาย
2. การใช้หลักฐานเชิงประจักษ์ : ที่หมายถึงการใช้ความรู้จากแหล่งต่างๆเพื่อ ประกอบการพัฒนาและการประเมินการปฏิบัติ
3. ความเป็นผู้นำ : เป็นสิ่งจำเป็นที่ก่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงและความสำเร็จในการเปลี่ยนแปลง
4. ความรู้ความสามารถเชิงระบบ : ซึ่งเกี่ยวข้องกับพฤติกรรมขององค์กร การจัดการโครงการ ความโปร่งใส ระบบการเงินการคลัง คุณภาพและความปลอดภัยในการทำงาน
5. ความรู้ความสามารถเชิงนโยบาย : ซึ่งตั้งอยู่บนเนื้อหาความเข้าใจที่เกี่ยวกับการเมือง เศรษฐศาสตร์สุขภาพ กลไกการควบคุมกำกับ กฎหมาย จริยธรรม การตัดสินใจ กฎหมายที่เกี่ยวข้องโดยเฉพาะการเป็นตัวแทนผู้ใช้บริการ เพื่อให้เกิดนโยบายทางสุขภาพที่มีความยุติธรรม ความเท่าเทียม สามารถชี้นำความถูกต้องและสื่อความคิดที่ดีงามด้านสุขภาพให้กับสังคม
...
จะอย่างไรก็ตาม ทั้งหมดทั้งปวงที่พยาบาลขั้นสูงได้พยายามปฏิบัติ ก็หนีไม่พ้นการตั้งคำถามตามมาว่า “ทำแล้วได้อะไร?” “เงินเพิ่ม?” “ตำแหน่งเพิ่ม?”
เป็นที่มาของการ “Update การขับเคลื่อนนโยบายเกี่ยวกับการกำหนดตำแหน่งและความก้าวหน้าในงาน ของ APN ในระบบสุขภาพ” ที่ ดร.กฤษดา แสวงดี นำมาบรรยายให้ได้รับทราบทั่วกัน ซึ่งคำตอบที่มีปรากฏมิได้เบ็ดเสร็จในปัจจุบัน แต่กลับวกมาที่วิกฤติของสถานการณ์ต่าง ๆ กลุ่มพยาบาล APN จึงเป็นที่คาดหวังจากหลายฝ่ายว่าต้องนำพาวิชาชีพสู่อาเซียนแม้ในปัจจุบันจะยังมิได้ผูกพ่วงกับค่าตอบแทนใด ๆ ก็ตาม หลายคนให้ความเห็นว่ายังคงมีความต่างจากกลุ่มพยาบาลบางกลุ่มที่มีค่าตอบแทนประจำตำแหน่งโดยแท้
สถานการณ์ที่เปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็วในปัจจุบัน APN ในระบบสุขภาพยังคงต้องรับรู้และไวต่อการเปลี่ยนแปลง ต้องทราบสิทธิประโยชน์ของผู้ป่วยและอื่น ๆ ด้วย เพราะพยาบาลจัดอยู่ในกลุ่ม service provider ต้องรับรู้ว่าระบบสุขภาพที่เข้มแข็งขึ้นอยู่กับองค์ประกอบหลักที่สำคัญ ที่เรียกว่า Six Building Blocks ที่กำหนดขึ้นโดย WHO เพื่อให้ประชาชนสามารถเข้าถึงบริการสุขภาพที่มีคุณภาพ และปลอดภัยอย่างทั่วถึง และเกี่ยวข้องเชื่อมโยงไปถึงศูนย์ประกันสุขภาพต่าง ๆ
ส่วนเรื่องการกำหนดตำแหน่งและความก้าวหน้าในงานตามกติกาที่กำหนดขึ้นในปัจจุบัน เกี่ยวข้องกับการวิเคราะห์งานที่ปฏิบัติ สิ่งที่อาจารย์พบคือ “...พยาบาลเขียนมาก เขียนละเอียดจนแยกแยะไม่ได้...”
ก.พ. ชี้แจงว่า การกำหนดตำแหน่งจะมีขึ้นลอย ๆ ไม่ได้ ต้องบอกว่ามีคนเหล่านี้ที่มีคุณสมบัติตามตำแหน่งที่ขออยู่จริง APN ที่ได้มาเพียงแค่มีคุณสมบัติที่ผ่านเกณฑ์ แต่ยังไม่ได้กำหนดตำแหน่ง
ดังนั้น สิ่งที่ APN พึงกระทำ คือ
- APN ต้องตอบคำถาม (สังคม) ว่า เราแตกต่างจากพยาบาลที่ไม่ใช่ APN อย่างไร?
- ถึงเวลาแล้วที่ APN ต้องคิดแบบนักยุทธศาสตร์ เรากำลังอยู่บนการเปลี่ยนแปลงที่เกิด... อาจเร็ว หรือช้า...
- APN ต้องพิสูจน์ให้สังคมเห็นว่า เป็นพยาบาลผู้ที่มีประสิทธิภาพและประสิทธิผล (จริง)
การเพิ่มขีดสมรรถนะของการปฏิบัติการพยาบาลให้สูงขึ้นตามบทบาทของ APN ดังที่กล่าวมาข้างต้นสุ่มเสี่ยงต่อการล่วงเข้าไปการกระทำเกินเลยขอบเขตที่ควร จนอาจก้าวล่วงไปในงานของสาขาวิชาชีพอื่น APN จึงควรทราบว่า “กฎหมายที่ APN ควรรู้” เป็นอย่างไร ซึ่งบรรยายโดย คุณวารุณี สุรนิวงศ์ ที่ปรึกษากฎหมายของสภาการพยาบาล
คุณวารุณี สุรนิวงศ์ได้กรุณายกตัวอย่างและนำเรื่องราวที่เกิดขึ้นจริงมาเป็นอุทาหรณ์ เตือนให้ระมัดระวังการกระทำที่เกิดจากความไม่รู้ หรือความหวังดีจนเกินขอบเขต
“...ฟังกฎหมายแล้วหดหู่... แต่...ไม่ฟังกฎหมายแล้วติดคุก...”
“...หน้าที่ของเราคือ เอากฎหมายที่เกี่ยวข้องไปประยุกต์ แล้วกำหนดกรอบใช้เป็นแนวปฏิบัติงาน ส่วนของการขอตำแหน่งควรให้เป็นเรื่องของผู้บริหาร...” คุณวารุณี สุรนิวงศ์ กล่าวเน้น
เมื่อมีข้อจำกัดหลายประเด็น จึงเป็นที่มาของการจัดตั้งสมาคมผู้ปฏิบัติการพยาบาลขั้นสูง (ประเทศไทย) ที่มีวัตถุประสงค์เพื่อ
1. สนับสนุนการสร้างความรู้ และนวัตกรรมสาขาพยาบาลศาสตร์ โดยเฉพาะด้านการปฏิบัติการพยาบาล
2. ส่งเสริมและควบคุมคุณภาพของผู้ปฏิบัติและการปฏิบัติการพยาบาลขั้นสูง
3. สนับสนุนการสอบวุฒิบัตร เป็นผู้มีความรู้ ความชำนาญเฉพาะทางการพยาบาล และการผดุงครรภ์ในสาขาต่างๆ
4. สนับสนุนการพัฒนานโยบายสุขภาพเพื่อการมีสุขภาวะของประชาชนไทยและประชาคมโลก
5. เผยแพร่ความรู้และนวัตกรรมของการปฏิบัติการพยาบาลขั้นสูง ในระดับชาติและนานาชาติ
6. ส่งเสริมความสามัคคีระหว่างผู้ปฏิบัติการพยาบาลขั้นสูง และผดุงเกียรติศักดิ์แห่งวิชาชีพพยาบาล
7. ร่วมมือกับองค์กรวิชาชีพและหน่วยงานของรัฐในการพัฒนาสุขภาพประชาชน และกิจการสาธารณประโยชน์
8. แลกเปลี่ยนเรียนรู้ ร่วมมือ และสร้างเครือข่ายทั้งในและต่างประเทศ
9. ส่งเสริมความก้าวหน้าในการพัฒนาผู้ปฏิบัติและการพยาบาลขั้นสูง
นอกจากนี้ การจัดประชุมคราวนี้ทางสมาคมฯ จัดให้ APN ได้มีโอกาสเพิ่มพูนทักษะที่สำคัญซึ่งใช้เป็นเครื่องมือที่ดี สามารถปรับใช้เพื่อการทำงานที่มีคุณภาพมากขึ้นได้ ได้แก่
- Skill Building on Media Advocacy : กลยุทธ์การถ่ายทอดผลงานสู่สาธารณะ
- Skill Building on Political Skill and Policy Formulation : กลยุทธ์การผลักดันเชิงนโยบาย
- Skill Building on Multidisciplinary Collaboration : กลยุทธ์การทำงานร่วมกับทีมสหสาขาวิชาชีพ
- Skill Building on Outcome Management and Evaluation : Clinical and Cost Outcomes
ท่านสามารถอ่านรายละเอียดเนื้อหาการประชุมที่ เว็ปไซต์ APN ที่นี่ค่ะ
ขอขอบคุณคณะกรรมการอำนวยการสมาคมผู้ปฏิบัติการพยาบาลขั้นสูง (ประเทศไทย) มา ณ โอกาสนี้ค่ะ
...
สามารถอ่านบันทึกเพื่มเติมได้ที่ บันทึกของ คุณอุบล จ๋วงพานิช ที่นี่ http://www.gotoknow.org/posts/519711
และที่นี่ http://www.gotoknow.org/posts/519866 ค่ะ
...
พบกันใหม่ปีหน้านะคะ
ความเห็น (6)
แวะมาชื่นชมกิจกรรมดีๆ ค่ะ
มีหลายท่านที่คุ้นหน้านะคะ คุณกฤษณา คุณอุบล .. ค่ะ
เป็นกำลังใจให้กันคะคะ
ขอบคุณ คุณ Bright Lily มากๆนะคะ
กำลังใจจากคุณทำให้พยาบาลคนนี้มีพลังเกิดขึ้นอยู่เสมอค่ะ
บันทึกนี้เติมเต็มการประชุมประจำปีนี้ได้ครบถ้วนสมบูรณ์ ขอบคุณแทนชาวพยาบาลที่ไม่ได้เข้าร่วมประชุมครั้งนี้ค่ะ
ละเอียดมากค่ะพี่ติ๋ว เยี่ยม ขอ save รูปนะคะ ;-)
พี่แก้ว
ขอบคุณค่ะ... ติ๋วขออนุญาตนำบันทึกของพี่แก้ว ลิงค์เพิ่มเติมไว้ในท้ายบันทึกนี้ด้วยนะคะ
ขอบคุณค่ะน้องเกด และยินดีค่ะ