ละเมิดลิขสิทธิ์ภาพการ์ตูนโดราเอมอน
ฎีกาละเมิดลิขสิทธิ์ที่น่าสนใจที่ขอนำเสนอในบันทึกนี้เป็นฎีกาที่ ๓๖๙๒/๒๕๕๑ เรื่องความผิดต่อพระราชบัญญัติลิขสิทธิ์ จึงขอนำมาสรุปให้ท่านผู้อ่านที่สนใจได้ทราบเป็นอุทราหรณ์ค่ะ
โจทก์ (สำนักงานอัยการสูงสุด) ฟ้องว่าบริษัท J (สมมติชื่อ) ผู้เสียหายจดทะเบียนเป็นนิติบุคคลตามกฎหมายของประเทศญี่ปุ่นและมีภูมิลำเนาที่ประเทศญี่ปุ่นตลอดระยะเวลาในการสร้างสรรค์ ผู้เสียหายเป็นเจ้าของลิขสิทธิ์ในฐานะผู้สร้างสรรค์โดยเป็นผู้ทำ หรือก่อให้เกิดงานศิลปกรรมลักษณะงานจิตรกรรมภาพการ์ตูนโดราเอมอนและได้โฆษณางานครั้งแรก เมื่อวันที่ ๑ ธันวาคม ๒๕๑๒ ที่ประเทศญี่ปุ่น ซึ่งเป็นภาคีแห่งอนุสัญญาว่าด้วยการคุ้มครองลิขสิทธิ์ที่ประเทศไทยเป็นภาคีอยู่ด้วย จึงได้รับความคุ้มครองตามพระราชบัญญัติลิขสิทธิ์ พ.ศ. ๒๕๓๗ โดยผู้เสียหายมีสิทธิแต่ผู้เดียวที่จะทำซ้ำ ดัดแปลง นำออกโฆษณา อนุญาตให้ผู้อื่นใช้สิทธิดังกล่าวและให้ประโยชน์อันเกิดจากลิขสิทธิ์แก่ผู้อื่น
เมื่อวันที่ ๓๑ มีนาคม ๒๕๕๐ จำเลยละเมิดลิขสิทธิ์ในงานสร้างสรรค์ประเภทงานศิลปกรรมลักษณะงานจิตรกรรมภาพการ์ตูนโดราเอมอนของผู้เสียหาย โดยการขายสินค้าเสื้อยืด ๑๑ ตัว และกางเกง ๑๑ ตัว ที่มีรูปการ์ตูนโดราเอมอน ซึ่งมีผู้ทำซ้ำหรือดัดแปลงขึ้นโดยละเมิดลิขสิทธิ์ของผู้เสียหายออกขาย เสนอขาย มีไว้เพื่อขายแก่บุคคลทั่วไปอันเป็นการกระทำเพื่อแสวงหากำไรในทางการค้า โดยจำเลยรู้อยู่แล้วว่าเป็นงานที่ทำขึ้นโดยละเมิดลิขสิทธิ์ของผู้เสียหายและไม่ได้รับอนุญาตจากผู้เสียหายอันเป็นการฝ่าฝืนกฎหมาย
มีปัญหาต้องวินิจฉัยตามอุทธรณ์ของโจทก์ว่างานสร้างสรรค์ประเภทศิลปกรรมลักษณะงานจิตรกรรมภาพการ์ตูนโดราเอมอนตามฟ้อง ยังอยู่ในอายุแห่งการคุ้มครองลิขสิทธิ์ในขณะเกิดเหตุคดีนี้หรือไม่ ตามพระราชบัญญัติลิขสิทธิ์ พ.ศ. ๒๕๓๗ กำหนดอายุการคุ้มครองลิขสิทธิ์ ๕๐ ปีนับแต่วันที่ได้โฆษณาเป็นครั้งแรก เมื่อเหตุคดีนี้เกิดขึ้นในวันที่ ๓๑ มีนาคม ๒๕๕๐ จึงอยู่ในระยะเวลา ๕๐ ปีที่งานสร้างสรรค์ประเภทศิลปกรรมลักษณะงานจิตรกรรมดังกล่าวมีอายุแห่งการคุ้มครองลิขสิทธิ์
สำหรับปัญหาว่าสมควรลงโทษจำเลยเพียงใดนั้น ศาลฎีกาแผนกคดีทรัพย์สินทางปัญญาและการค้าระหว่างประเทศพิพากษาว่าจำเลยมีความผิดฐานละเมิดลิขสิทธิ์ของผู้อื่นเพื่อการค้าตามพระราชบัญญัติลิขสิทธิ์ พ.ศ. ๒๕๓๗ มาตรา ๓๑ (๑) ประกอบมาตรา ๗๐ วรรคสอง ไม่ปรากฏว่าจำเลยเคยได้รับโทษจำคุกมาก่อน ให้รอการกำหนดโทษไว้ ๒ ปี ให้จำเลยไปรายงานตัวต่อพนักงานคุมประพฤติ ๔ ครั้ง ตามเงื่อนไขและกำหนดระยะเวลาที่พนักงานคุมประพฤติเห็นสมควร ให้จำเลยละเว้นการประพฤติใดอันอาจนำไปสู่การกระทำความผิดในทำนองเดียวกันอีก ตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา ๕๖ ให้ของกลางที่ละเมิดลิขสิทธิ์เป็นของเจ้าของลิขสิทธิ์
หากพิจารณาพระราชบัญญัติฉบับนี้ กรณีโลโก้ Happy Ba ของเราทำออกมาแล้ว ถือว่าผลงานนี้เป็นลิขสิทธิ์ของโครงการ Happy Ba Cop ที่เราจะใช้เป็นสัญลักษณ์ร่วมกันในการสื่อความหมายพื้นที่ความสุขค่ะ จึงไม่มีผู้ใดสามารถอ้างอิงหรือนำไปลอกเลียนแบบโดยไม่ได้รับอนุญาตได้ค่ะ เนื่องจากอาจเข้าข่ายตัวอย่างฎีกาที่ยกมากล่าวข้างต้นค่ะ
ความเห็น
โดราเอมอนเป็นการ์ตูนไม่มีชีวิต ยังโดนละเมิดลิขสิทธิ์ได้เลยนะคะ
