การเก็บเมล็ดพันธุ์หญ้าอุบลพาสพาลัม
วันนี้ได้มีโอกาสไปศึกษาดูงานแปลงขยายพันธุ์พืชอาหารสัตว์ ที่คณะเกษตรศาสตร์ มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี ทำให้ได้ข้อมูลเกี่ยวกับกรรมวิธีการเก็บเมล็ดพันธุ์หญ้าพันธุ์อุบลพาสพาลัม โดยปกติแล้วการเก็บเมล็ดพันธุ์จะเก็บในช่วงปลายของฤดูฝน หรือต้นฤดูหนาว โดยมีวิธีการดังนี้
- เมื่อช่อดอกติดเมล็ดและแก่เต็มที่ สังเกตจากช่อดอกมีเมล็ดเหมือนๆ กับเมล็ดข้าว ใช้มือบีบแล้วเมล็ดแข็งถือว่าใช้ได้ และมัดตรงใต้ช่อดอกในกอเดี่ยวกันรวมเป็นหนึ่งมัด- ให้ใช้ตาข่ายสีฟ้า (มีขายตามท้องตลาดทั่วไป) เย็บเป็นถุง ขนาด 30x40 เซนติเมตร ครอบลงในช่อดอกที่มีเมล็ดพันธุ์และมัดปากถุง ป้องกันการหลุดล่วงของเมล็ดพันธ์ลงในแปลงและสามารถเก็บเมล็ดพันธุ์ได้ในปริมาณมาก
- เมื่อเมล็ดพันธุ์เริ่มแห้งให้เคาะช่อเมล็ดพันธุ์ที่อยู่ในถุงตาข่าย เมล็ดพันธุ์จะล่วงลงในถุง และนำมาเทออกจากถุง ซึ่งช่อที่มัดรวมกันไว้ในถุงนี้สามารถเคาะเก็บเมล็ดได้ 2 -3 ครั้ง เนื่องจากในหนึ่งช่อที่มัดรวมนั้นเมล็ดพันธุ์จะแห้งไม่พร้อมกัน การเก็บหลาย ๆ ครั้งนี้จะทำให้เก็บเมล็ดพันธุ์ได้หมด การเก็บด้วยวิธีนี้จะใช้แรงงานมาก แต่จะดีในแง่ได้ตากเมล็ดพันธุ์ให้แห้งตามธรรมชาติและเก็บเมล็ดพันธุ์ที่แห้งไม่พร้อมกันในหนึ่งช่อเป็นช่วง ๆ
- การเก็บเมล็ดพันธุ์โดยการตากเมล็ดพันธุ์ในช่อดอกที่มัดรวมกันให้แห้งหมดก่อนแล้วตัดช่อดอกมาเคาะเมล็ดพันธ์ วิธีนี้จะใช้แรงงานน้อย แต่จะมีปัญหาในกรณีที่เมล็ดพันธุ์ที่แก่เต็มที่และร่วงก่อนจะหล่นลงไปกองรวมกันอยู่ก้นถุง ถ้าหากมีฝนตกจะทำให้เมล็ดพันธุ์มีความชื้นสูง อัตราการงอกจะต่ำ
จากวิธีการเก็บเมล็ดพันธุ์ดังกล่าว เกษตรกรสามารถนำไปใช้ในการเก็บเมล็ดพันธุ์ของหญ้าชนิดอื่นได้ตามความเหมาะสม หรือถ้าหากไม่ใช้ถุงตาข่ายครอบช่อดอก ก็อาจจะปรับใช้กระด้ง หรือกะละมัง รองใต้ช่อดอกแล้วเคาะเมล็ดพันธุ์ลงในกระด้งได้ แต่อาจจะสูญเสียเมล็ดพันธุ์เพราะเมล็ดอาจจะหลุดล่วงตามธรรมชาติก่อนที่เราจะเก็บก็ได้
ถ้าเกษตรกรที่ปลูกหญ้าเลี้ยงโคสามารถเก็บเมล็ดพันธุ์ได้เอง จะสามารถลดต้นทุนในการผลิต และคัดสายพันธุ์หญ้าที่ดีและเหมาะสมกับการเลี้ยงโคของตนเอง และอาจจะพัฒนาจนกลายเป็นผู้ผลิตเมล็ดที่มีคุณภาพจำหน่าย เป็นการสร้างรายได้ให้กับครัวเรือนอีกทางหนึ่ง <p align="left"> ขอบคุณค่ะ</p><p align="left"> พันดา เลิศปัญญา</p>
ไม่มีความเห็น