ไวรัสตับอักเสบ C__ร้ายกว่าB [EN]

.

BBC ตีพิมพ์เรื่อง 'Spread of hepatitis C pinpointed'
= "พบไวรัสตับอักเสบ C แพร่กระจาย", ผู้เขียนขอนำมาเล่าสู่กันฟังครับ

• [ spread ] > [ s/สะ (เสียงพ่นลม - สั้น - เบา) - เปร้ด - d/ดึ (เสียงพ่นลม - สั้น - เบา) ] > http://www.thefreedictionary.com/spread > noun, verb = (การ)แพร่กระจาย ทำให้แพร่กระจาย
• [ spread ] > noun = น้ำสลัดเข้มข้น-ซอส-ครีมทาขนมปัง เช่น tuna spread = น้ำสลัดเข้มข้นผสมเนื้อปลาทูนา ฯลฯ

• [ pinpoint ] > [ พิ้น - ผ่อย - t/ถึ (เสียงพ่นลม - สั้น - เบา) ] > http://www.thefreedictionary.com/pinpoint > verb = หาตำแหน่ง; noun = เรื่องเล็กน้อย ปลายเข็มหมุด (pin = เข็มหมุด; point = ชี้ตำแหน่ง ปลายแหลม)
• [ pinpoint ] > adjective = แน่นอน แม่นยำ (ไม่พลาดแม้ระยะทางเล็กเท่าปลายเข็มหมุด)
  

.

.

.

ภาพที่ 1,2: ไวรัสตับอักเสบซี (hepatitis C virus / HCV) ที่มีขนาด 55-65 nm (เฉลี่ย 60 nm; nm = nanometre; nano- = 9; = นาโนเมตร = 1/1,000,000,000 = 1 ในพันล้านเมตร = 1/ล้านมิลลิเมตร) [ wikipedia ]

.

ส่วนเปลือกของเชื้อโรคมีไขมันเป็นองค์ประกอบสำคัญ... สบู่ทำลายไขมันในส่วนเปลือกของเชื้อโรค ทำให้การล้างมือช่วยป้องกันโรคได้มากมาย

ทีมวิจัยจากมหาวิทยาลัยเอเธนส์ กรีซ และอิมพีเรียล คอลเลจ ลอนดอน (UK) ทำในคนติดยาเสพติดชนิดฉีด (injecting drug users; inject = ฉีด ฉีดยา) ในกรีซ 943 คน โดยการสืบค้นผ่านรหัสพันธุกรรม (RNA) จาก 100 ตัวอย่าง (จากคนที่ติดเชื้อไวรัสตับอักเสบ C)

.

ผลการศึกษาพบว่า คนที่ติดเชื้อไวรัสตับอักเสบซี (hepatitis C) 1 คน จะแพร่เชื้อไปยังคนอื่นได้เฉลี่ย 20 คน

.

ในจำนวนนี้ 10 คน = 50% เกิดขึ้นใน 2 ปีแรก เนื่องจากช่วงแรกของการติดเชื้อ จะมีจำนวนเชื้อในกระแสเลือดสูงกว่าช่วงหลังๆ

.

คนบนโลก 7,063.51 ล้านคน มีคนติดเชื้อไวรัสตับอักเสบ C = 180 ล้านคน, เกือบทั้งหมดไม่รู้ว่า ติดเชื้อ [ Census ]

.

.

สถิตินี้บอกเราว่า คนบนโลก 39 คน ติดเชื้อไวรัสตับอักเสบ C = 1 คน, หรือพบเชื้อประมาณ 2.55% ของประชากรโลก

.

ดร.กีกาส แมจจอกินิส (Gkikas Magiorkinis) จากมหาวิทยาลัยออกซฟอร์ด หัวหน้าคณะวิจัยกล่าวว่า

คนที่มีอาการมักจะไม่มีอาการไปนานถึง 20 ปี

.

และแล้ว... (20 ปีผ่านไป) 20% ของคนที่ติดเชื้อจะมีแผลเป็นในตับ (liver scarring) หรือเป็นตับแข็ง, อีกส่วนหนึ่งเป็นมะเร็งตับ

.

ไวรัสตับอักเสบ C จะเรียกว่า "โรค 20" ก็ได้ เพราะ 20 ปีผ่านไป... 20% จะมีแผลเป็นในตับ ถ้ามีมากพอก็จะเป็นตับแข็งชัดเจน

.

.

การรักษาในอังกฤษ (UK) ส่วนใหญ่เป็นแบบบรรเทาอาการ ส่วนน้อย (เฉพาะรายที่แข็งแรงพอจะรับการผ่าตัดเปลี่ยนตับ และผ่ามะเร็งออกได้) ใช้การปลูกถ่ายตับใหม่ (liver transplantation) ซึ่งมีค่าใช้จ่ายประมาณ 100,000 ปอนด์ = 4,683,480 บาท = ประมาณ 4.7 ล้านบาท

.

อ.ชาร์ลส์ กอร์ ผู้เชี่ยวชาญด้านไวรัสตับอักเสบกล่าวถึงรายงานในวารสาร Lancet ว่า คนที่ติดเชื้อไวรัสตับอักเสบ C ทั่วโลก 150 ล้านคน > 10 ล้านคนติดเชื้อจากยาเสพติดชนิดฉีด

.

ที่เหลือส่วนใหญ่ติดเชื้อจากการสำส่อนทางเพศ เช่น ไม่ใช้ถุงยางอนามัย ฯลฯ, การทำฟันที่ไม่ปลอดัย (เช่น หมอฟันข้างถนนในอินเดีย-ปากีสถาน ฯลฯ, ในกรุงเทพฯ ก็เคยพบหมอฟันเถื่อน ถอนฟัน-ดัดฟันแบบไม่ปลอดภัยได้นานถึง 3 ปี), หมอเถื่อนที่ใช้เข็มฉีดยาซ้ำ ฯลฯ

.

ไวรัสตับอักเสบ C ติดต่อผ่านเพศสัมพันธ์แบบไม่ปลอดภัย เลือด-สารคัดหลั่ง คล้ายไวรัสตับอักเสบ B, วิธีป้องกันได้แก่ [ CDC ]; [ mayoclinic ]; [ NIH ]

.

.

(1). ไม่ใช้ของที่อาจปนเปื้อนเลือด-สารคัดหลั่งร่วมกัน เช่น แปรงสีฟัน มีดโกน (วัดบางแห่งยังใช้ใบมีดร่วมกัน) ฯลฯ

.

ถ้าไปตัดผม... ควรบอกช่างว่า ไม่โกน, เพื่อลดเสี่ยงจากการใช้ใบมีดซ้ำ

.

(2). ไม่สักสีร่างกาย ไม่เจาะหู... ดีที่สุด คือ อย่าไปสักร่างกาย และเจาะหูที่คลินิก-โรงพยาบาล

.

(3). ไม่สูบบุหรี่ และไม่ดื่มเหล้า

.

คนที่ติดยาเสพติดส่วนใหญ่มักจะเริ่มเข้าสู่วงการด้วยบุหรี่หรือเหล้า และการเมาเพิ่มเสี่ยงเสพเซ็กส์แบบเสี่ยง... ถ้าเลี่ยง 2 เรื่องนี้ได้ตั้งแต่ต้น จะเพิ่มโอกาสอยู่รอดปลอดภัยไปอีกนาน

.

(4). หลีกเลี่ยงอุบัติเหตุ โดยเฉพาะ "เมาแล้วขับ-ง่วงแล้วขับ" ซึ่งอาจปนเปื้อนเลือด-สารคัดหลั่งจากคนอื่น และมีโอกาสได้รับเลือดจากคนอื่น

.

เลือดในไทยมีการคัดกรองประวัติ ตรวจไวรัสตับอักเสบ B-C, HIV (เอดส์), และซิฟิลิส ทว่า... โลกนี้ไม่มีอะไร 100% โดยเฉพาะถ้าเกิดอุบัติเหตุนอกประเทศไทย

.

(5). คนที่ติดเชื้อไวรัสตับอักเสบน่าจะได้รับประโยชน์จากการฉีดวัคซีนป้องกันไวรัสตับอักเสบ A,B เนื่องจากไวรัสตับอักเสบหลายชนิดอาจเสริมแรงกันทำร้ายตับ (และข้อ 6-7-8)

.

เช่น ถ้าติดไวรัสตับอักเสบ B กับ D ร่วมกันจะเสี่ยงตับอักเสบ-ตับแข็ง-มะเร็งตับมากกว่าติดเชื้อ B หรือ D เพียงอย่างเดียว ฯลฯ

.

(6). ป้องกันโรคไขมันเกาะตับ (fatty liver) โดยการควบคุมน้ำหนัก ระวังน้ำหนักเกิน-อ้วน, ออกแรง-ออกกำลังเป็นประจำ, ไม่นั่งนานเกิน 1-1.5 ชั่วโมง/ครั้ง, ลดอาหารทอด-เครื่องดื่มเติมน้ำตาล

.

โรคไขมันเกาะตับเพิ่มเสี่ยงเบาหวาน ตับอักเสบ-ตับแข็งในระยะยาว

.

(7). หลีกเลี่ยงอาหารที่ขึ้นราซึ่งอาจมีสารก่อมะเร็งอะฟลาทอกซิน (aflatoxin) เช่น ถั่วลิสงป่นเก่า โดยเฉพาะในก๋วยเตี๋ยว (ก๋วยเตี๋ยวในไทยเสี่ยงตะกั่วจากน้ำซุปในหม้อที่เชื่อมด้วยตะกั่วอีกต่างหาก), อาหารแห้ง ฯลฯ

.

(8). หลีกเลี่ยงสารเคมีที่อาจมีพิษต่อตับ เช่น สีผสมอาหาร หลีกเลี่ยงการใช้สเปรย์ในห้องติดแอร์ ฯลฯ

.

.

ถึงตรงนี้... ขอให้ท่านผู้อ่านมีสุขภาพดีไปนานๆ ครับ

.

 > [ Twitter ]

• Thank BBC > http://www.bbc.co.uk/news/health-21282381 > PLoS Computational Biology.
  

• นพ.วัลลภ พรเรืองวงศ์ รพ.ห้างฉัตร ลำปาง. 2 กุมภาพันธ์ 56. ยินดีให้ท่านนำบทความไปใช้ได้ โดยอ้างที่มา และไม่จำเป็นต้องขออนุญาต... ขอบคุณครับ > CC: BY-NC-ND.
• ข้อมูล ทั้งหมดเป็นไปเพื่อการส่งเสริมสุขภาพ ไม่ใช่วินิจฉัยหรือรักษาโรค; ท่านที่มีโรคประจำตัวหรือความเสี่ยงต่อโรคสูง จำเป็นต้องปรึกษาหมอที่ดูแลท่านก่อนนำข้อมูลไปใช้