การปลูกกระชายแซมกับการปลูกต้นบุก

ฤดูฝนผ่านพ้นมาแล้วหลายเดือน ช่วงนี้อากาศร้อนและแห้งแล้ง ไม่เหมาะกับการประกอบอาชีพเกษตรที่ต้องอาศัยน้ำในปริมาณมาก แม้ว่าจะไม่สามารถทำการเกษตรได้เต็มที่ แต่ก็สามารถวางแผนการไว้ล่วงหน้า เมื่อถึงฤดูฝนก็ดำเนินการได้เลย สำหรับใครที่ยังไม่รู้ว่าจะทำการเกษตรอะไรบ้าง ผมขอแนะนำอาชีพปลูกพืชพื้นเมือง นั่นคือ กระชายและบุก

กรณีตัวอย่างการปลูกกระชายและบุก คุณแม่คำกอง เกษตรกรบ้านปลาซิว ผู้ชำนาญการด้านการปลูกกระชายและบุก ซึ่งมีรูปแบบที่ไม่เหมือนใครหรืออาจไม่เคยเห็นที่ไหนมาก่อน คุณแม่คำกอง จัดการพื้นที่สวนรอบบ้าน ประมาณ 2 งาน ปลูกกระชายแซมกับการปลูกบุก

บุก มีลำต้นสูงใหญ่เจริญเติบโตได้รวดเร็ว กระชาย มีความสูงต่ำกว่าจะเจริญเติบโตใต้ร่มเงาของต้นบุก พื้นดินด้านล่างคลุมด้วยฟางหรือใบไม้แห้ง ประโยชน์เพื่อป้องกันวัชพืช กักเก็บความชื้นไว้ในดิน ทำให้ดินโปร่งไม่แน่นทึบ และย่อยสลายกลายเป็นอินทรียวัตถุปรับปรุงดินในอนาคต

กระชาย นอกจากปลูกแซมกับต้นบุก ยังสามารถปลูกแซมกับต้นกล้วย หรือพืชพรรณอื่นๆ ที่มีอยู่ในสวน

นอกจากกระชายและบุก กระเจียว ยังเป็นพืชพื้นเมืองอีกชนิดหนึ่ง ที่มีการปลูกแซมใต้ร่มเงาของต้นบุกและต้นกล้วย

กระชายและบุก ปลูกและขยายพันธุ์โดยใช้หัว ช่วงเวลาที่เหมาะสมในการปลูก คือ กลางเดือนเมษายน ถึง ต้นเดือนพฤษภาคม ช่วงเวลาที่เหมาะสมในการเก็บเกี่ยว คือ หลังฤดูฝน หลังจากที่ลำต้นและใบเริ่มยุบ ตอนขุดเอาผลผลิตให้ทิ้งหัวเล็กๆ ไว้ในหลุมแล้วเกลี่ยดินกลบ เพื่อให้เจริญเติบโตเป็นต้นใหม่ในหน้าฝน หรือในช่วงที่ดินมีความชื้นสูง

คุณแม่คำกอง ให้เหตุผลว่า กระชายและบุกเป็นพืชที่ปลูกและดูแลง่าย จัดการความอุดมสมบูรณ์ของดินโดยใช้ปุ๋ยคอก ฟางเก่า เศษฟางจากการเลี้ยงโค หรือใบไม้แห้งที่มีอยู่ทั่วไปภายในสวน ผลผลิตจำหน่ายให้แม่ค้าพ่อค้าในท้องถิ่นซึ่งเข้ามารับซื้อถึงสวน ในเมื่อผู้ผลิตมีน้อยแต่ผู้บริโภคมีมาก สินค้าก็มีราคาสูงและไม่เพียงพอเป็นธรรมดา

สถานที่ บ้านปลาซิว ตำบลหนองใหญ่ อำเภอเมืองจันทร์ จังหวัดศรีสะเกษ

แหล่งข้อมูลเพิ่มเติม

http://www.rspg.or.th/plants_data/herbs/herbs_07_1.htm

http://www.rspg.or.th/plants_data/herbs/herbs_27_3.htm