น้องโนฯ_ไวรัสอาเจียนถล่มโลก

.

Reuters ตีพิมพ์เรื่อง Vomiting Larry battles "Ferrari of the virus world"
= "(หนูน้อยลาร์รี)อาเจียนในสงครามไวรัสที่ระบาดเร็วแบบ(รถแข่ง)เฟอร์รารี" = "ไวรัสอาเจียนระบาดเร็วทั่วโลก", ผู้เขียนขอนำมาเล่าสู่กันฟังครับ

.

หนูน้อยลาร์รีอาเจียนซ้ำๆ จนดูซีดและโทรม ทว่า... "ลาร์รี" เป็นระบบที่นักวิทยาศาสตร์ใช้ในการวิเคราะห์แบบแผนในการระบาดของไวรัสโนโร (norovirus; ต่อไปจะใช้ชื่อย่อว่า "น้องโนฯ") ที่ตอนนี้ระบาดไปทั่วโลกแล้ว

.

ศ.เอียน กูดเฟวเลอร์ ผู้เชี่ยวชาญด้านไวรัสวิทยา จากมหาวิทยาลัยเคมบริดจ์ อังกฤษ (UK) กล่าวว่า น้องโนฯ (โนโรไวรัส - norovirus) เป็นไวรัสที่ทำให้เกิดการติดเชื้อได้ง่ายที่สุดในคน

.

จุดเด่นของน้องโนฯ คือ ใช้ไวรัสเพียง 20 ตัว (virus particles) ก็ทำให้คนติดโรคได้แล้ว

ความสามารถในการทำให้คนติดเชื้อจะอ่อนหรือแรง ขึ้นกับจำนวนตัวเชื้อขั้นต่ำที่จะทำให้คนติดเชื้อ หรือทำป่วน

• ถ้าเชื้อขั้นต่ำที่ทำให้ติดเชื้อได้ = น้อยตัว > ถือว่า เชื้อแรง
• ถ้าเชื้อขั้นต่ำที่ทำให้ติดเชื้อได้ = มากตัว > ถือว่า เชื้อแรง

ของเหลวในอาเจียน (vomit) หรืออุจจาระ (fecae) 1 หยดเล็ก (droplet; 60 หยด = 1 cc / millilitre-มิลลิลิตร-มล.) มีเชื้อมากกว่า 2,000,000 ตัว ทำให้คนติดเชื้อได้มากกว่า 100,000 คน

.

ปีนี้น้องโนฯ ทำคนอังกฤษซึ่งมีประชากรใกล้เคียงกับไทย ป่วย อาเจียนหนัก และถ่ายเหลวไปแล้วกว่า 1 ล้านคน

.

.

ศูนย์ควบคุมและป้องกันโรคสหรัฐฯ (CDC) รายงานว่า น้องโนฯ ทำให้คนที่นั่นป่วยเฉลี่ย 21 ล้านคน/ปี, ป่วยหนักจนต้องเข้าโรงพยาบาล 70,000 ราย/ปี, ตาย 800 ราย/ปี

.

สหรัฐฯ ตรวจพบเชื้อน้องโนฯ ครั้งแรกกว่า 40 ปีมาแล้ว โดยระบาดครั้งแรกที่เมืองนอร์วอล์ค รัฐโอไฮโอ ทำให้เกิดโรคไวรัสลงกระเพาะฯ หรือไวรัสลำไส้อักเสบ คลื่นไส้ อาเจียนในนักเรียนเดือนพฤศจิกายนปี 1968/2511

.

อาการที่พบบ่อย คือ ไข้-ปวดท้องเป็นพักๆ-ปวดหัว, อาเจียนพุ่ง (projectile vomiting), ท้องเสียเป็นน้ำ (watery diarrhea) จำนวนมาก

.

จุดเด่นของน้องโนฯ คือ ความอึด-อดทน และพบว่า มีชีวิตอยู่ได้นานดังนี้

• บนของแข็งผิวเรียบ > 12 ชั่วโมง
• บนของแข็งผิวขรุขระ เช่น พรม เบาะ เครื่องหนัง ฯลฯ > 12 วัน
• ในน้ำหรือของเหลว > หลายปี

.

อ.แคตเตอรีน มาคิซัน จากศูนย์ปฏิบัติการสุขภาพและความปลอดภัย เดอบีเชอร์ อังกฤษ (UK) ใช้คอมพิวเตอร์ทำโปรแกรมจำลองการอาเจียนของคน

.

เรียกชื่อเล่นว่า 'Vomitting Larry' = "ลาร์รีจอมอาเจียน" โดยเก็บข้อมูลจากการอาเจียนของคนไข้จำนวนมากไปคำนวณ

.

ผลการทดลองพบว่า หยดเล็กๆ (droplets) จากการอาเจียนกระเด็นไปได้ไกลมากกว่า 3 เมตร

.

น้องโนฯ อึดและทนทานต่อยาฆ่าเชื้อ (disinfectants) เช่น แอลกอฮอล์ถูมือ ฯลฯ ทำให้คนไข้ 1 คนทำเชื้อกระจายไปได้ทั่วโรงพยาบาล โรงเรียน สถานเลี้ยงเด็ก-คนชรา สถานพักฟื้นคนป่วย เรือ โรงแรม

.

.

ช่วง 2 สัปดาห์ก่อนคริสต์มาส (ถึงวันที่ 23 ธันวาคม 2555) น้องโนฯ ระบาดไปทั่วโรงพยาบาล 70 แห่งในอังกฤษ (UK) ก่อนถล่มเรือสำราญเส้นทางนิวยอร์ค-อังกฤษ จนต้องให้ผู้โดยสารลงจากเรือที่หมู่เกาะคาริบเบียน

.

ข่าวดีนิดหน่อย คือ คนยุโรป 20% มีพันธุกรรมพิเศษ (FUT2 mutations) ที่ทนต่อเชื้อนี้ แสดงว่า เชื้อนี้หรือเชื้อใกล้เคียง(พี่ๆ น้องๆ)กัน น่าจะเคยระบาดในยุโรปมานานแล้ว

.

ความพยายามผลิตวัคซีนตอนนี้เริ่มมีแวว มีหวัง แต่ยังไม่สำเร็จ โดยวัคซีนจากบริษัท ทาเคดะ ญี่ปุ่น ป้องกันโรคได้ประมาณ 1/2

.

ธรรมดาของข่าวดี คือ มักจะมาคู่กับข่าวร้าย... ข่าวร้ายที่ว่า คือ น้องโนฯ มีหลายสายพันธุ์ แถมยังกลายพันธุ์ (genetic drift) บ่อย ทำให้วัคซีนคงจะใช้ได้จริงเพียง 1-2 ปี คล้ายๆ กับวัคซีนไข้หวัดใหญ่

.

.

ผู้เชี่ยวชาญแนะนำว่า วิธีป้องกันน้องโนฯ ที่ดีที่สุดตอนนี้ คือ ล้างมือให้ถูกวิธี นานอย่างน้อย 15 วินาที 

.

และหาทางให้คนไข้รักษาตัวที่บ้านให้มากขึ้น เพื่อลดการแพร่กระจายในคนหมู่มากให้น้อยที่สุด

.

ถึงตรงนี้... ขอให้ท่านผู้อ่านมีสุขภาพดีไปนานๆ ครับ

• [ น้องโนฯ (โนโรไวรัส-norovirus: จอมป่วนกระเพาะฯ-ลำไส้) ]

> [ Twitter ]

• Thank Reuters > http://www.reuters.com/article/2012/12/31/us-norovirus-idUSBRE8BU05N20121231
• นพ.วัลลภ พรเรืองวงศ์ รพ.ห้างฉัตร ลำปาง. 1 มกราคม 56. ยินดีให้ท่านนำบทความไปใช้ได้ โดยอ้างที่มา และไม่จำเป็นต้องขออนุญาต... ขอบคุณครับ > CC: BY-NC-ND.
• ข้อมูล ทั้งหมดเป็นไปเพื่อการส่งเสริมสุขภาพ ไม่ใช่วินิจฉัยหรือรักษาโรค; ท่านที่มีโรคประจำตัวหรือความเสี่ยงต่อโรคสูง จำเป็นต้องปรึกษาหมอที่ดูแลท่านก่อนนำข้อมูลไปใช้

 

[Yong]

ขอให้ประเทศไทย และอาเซียนปลอดจากน้องโนฯ