กลับสู่ฟาร์ม "ไอดิน-กลิ่นไม้"
คนทั่วไป ไม่เข้าใจว่า ผู้เขียนจะอยู่ในชนบทได้อย่างไร อยู่ในที่เงียบๆ อย่างฟาร์มไอดินฯ จะไม่เหงาหรือ คนเหล่านั้นไม่รู้หรอกว่า ในชีวิต ผู้เขียนไม่เคยรู้จักความเหงา เพราะก่อนเกษียณก็ไม่เคยว่างพอที่จะรู้สึกเหงา พอเกษียณแล้วไปอยู่ที่ฟาร์มก็มีอะไรร้อยแปดพันเก้าให้ทำ
ในหนังสือ "เกษมสันต์ วันเกษียณ" ซึ่งเป็นหนังสือที่ มหาวิทยาลัยราชภัฏอุบลราชธานี ได้จัดทำขึ้นเพื่อแจกจ่ายให้กับบุคลากรของมหาวิทยาลัย เนื่องในโอกาสการเกษียณอายุราชการของบุคลากรมหาวิทยาลัย ในวันที่ 30 กันยายน 2555 นั้น ผู้เขียนได้แสดงไว้อย่างชัดเจนในภาพประกอบประวัติว่า ชีวิตหลังเกษียณ คือ ทำการเกษตรแบบพอเพียง ที่ "ฟาร์มไอดิน-กลิ่นไม้"
ขอบคุณ มหาวิทยาลัยราชภัฏอุบลราชธานี ที่ได้จัดงานแสดงมุทิตาจิต ให้กับผู้เกษียณอายุราชการ ในเย็นวันศุกร์ที่ 28 กันยายน 2555 ขอบคุณน้ำใจจากคณะ สาขาวิชา และเพื่อนพ้องน้องพี่ ที่ได้มอบของขวัญให้มากมายกว่าที่คาด และขอบคุณคณบดีคณะครุศาสร์ที่มีคำกล่าว (ในวีดิทัศน์) แสดงถึงการรับรู้ด้านการปฏิรูปการเรียนรู้ที่ผู้เขียนดำเนินการอย่างต่อเนื่อง มาตั้งแต่ปี พ.ศ. 2542 และการพัฒนาทักษะภาษาอังกฤษสำหรับนักศึกษาทุกสาขาวิชา
แต่เกษียณไปแล้ว ย่างเข้าเดือนที่ 2 ผู้เขียนเพิ่งจะมีโอกาสไปอยู่ที่ฟาร์มจริงๆ จังๆ ก็ในบ่ายวันที่ 3 พฤศจิกายน 2555 ซึ่งเป็นวันที่ได้ไปหาซื้อพันธุ์ไม้ต่างๆ จาก "งานเกษตรอีสานใต้" มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี ไปปลูก (ขับรถเข้ามหาวิทยาลัยทางประตู 3 ซึ่งเป็นประตูด้านข้างมหาวิทยาลัย ที่มีถนนเชื่อมไปถึง "ฟาร์มไอดิน-กลิ่นไม้" ระยะทางประมาณ 13 กม.)
พันธุ์ไม้ที่ผู้เขียนเลือกซื้อเอง ได้แก่ หน่อกล้วยหิน หน่อละ 200 บาท หน่อกล้วยงาช้างหน่อละ 150 บาท องุ่นไร้เมล็ด และองุ่นมีเมล็ดอย่างละต้นๆ ละ 150 บาท มะม่วงแดงจักพรรดิ์เสียบยอด 250 บาท ลีลาวดีสีม่วงอ่อนปนโอโรส 160 บาท โกสน 12 ชนิด 12 ต้นๆ ละ 40 บาท ยี่โถดอกสีแดง 1 ต้น และพืชสวนครัว มีแคแดง แคขาว มะละกอ พริก มะเขือ สระแหน่ ส่วนที่ "พ่อใหญ่สอ" เลือกซื้อมี มะนาว ทับทิมและมะกอกฝรั่ง ปลูกแทนต้นที่ตาย รวมประมาณ 15 ต้น โดยที่ผู้เขียนเป็นผู้จ่ายตังค์ทุกรายการ (ส่วนที่ผู้เขียนซื้อ ได้ปลูกเองหมดแล้วเกือบทั้งหมด ยกเว้นมะม่วงพันธุ์แดงจักพรรดิ์ โดยใช้เวลาตั้งแต่วันที่ 4 - 8 พ.ย. ส่วนที่พ่อใหญ่สอซื้อ ให้คนงานขุดหลุมไว้แล้ว แต่ยังไม่ปลูกสักต้น)
พี่ๆ น้องๆ ของผู้เขียนทุกคน (4 คน) ใช้ชีวิตในเมือง มีผู้เขียนคนเดียวที่เลือกใช้ชีวิตหลังเกษียณในชนบท ...ที่ "ฟาร์มไอดิน-กลิ่นไม้"...ที่ๆ จะได้อยู่กับธรรมชาติ...มีโอกาสดูพระอาทิตย์ขึ้น...ดูพระอาทิตย์ตกทุกวัน....
ที่ๆ สามารถมองดูฟ้ากว้างผ่านดอกไม้หลากพันธุ์ที่ผู้เขียนสรรหาไปปลูก (ในภาพ คือ ดอกไหมจุรี หรือ งิ้วอเมริกัน)...ดูเมฆครึ้ม และดูเม็ดฝนหล่นโปรยปรายรอบบ้าน...
คนทั่วไป ไม่เข้าใจว่า ผู้เขียนจะอยู่ในชนบทได้อย่างไร อยู่ในที่เงียบๆ อย่างฟาร์มไอดินฯ จะไม่เหงาหรือ คนเหล่านั้นไม่รู้หรอกว่า ในชีวิต ผู้เขียนไม่เคยรู้จักความเหงา เพราะก่อนเกษียณก็ไม่เคยว่างพอที่จะรู้สึกเหงา พอเกษียณแล้วไปอยู่ที่ฟาร์มก็มีอะไรร้อยแปดพันเก้าให้ทำ แค่กิจกรรมการรวบรวมและปลูกต้นไม้-ดอกไม้ประจำจังหวัดต่างๆ ทั่วประเทศ และไม้หายาก ก็สร้างความตื่นเต้นมีชีวิตชีวา ให้กับผู้เขียนได้แล้ว
การแสวงหาและปลูกไม้ดอก ที่มีหลากสีหลากพันธุ์ เช่น ลีลาวดี นี่ก็เพลินดีออก ดังตัวอย่างบางพันธุ์ในภาพล่าง ขวาสุดเป็นพันธุ์ที่เพิ่งจะซื้อไปจากงานเกษตรอีสานใต้ และปลูกเรียบร้อยแล้ว
กล้วยก็เป็นพืชที่ผู้เขียนชอบ ทั้งยังเป็นพืชแห่งความหลังฝังใจ จึงไม่พลาดที่จะเสาะหาไปปลูก ทั้งชนิดที่ปลูกเพื่อรับประทานและชนิดที่ปลูกเป็นไม้ประดับ หน่อกล้วยหินที่ซื้อจาก ม.อุบลฯ ยังไม่มีที่ฟาร์ม ส่วนหน่อกล้วยงาช้างซื้อไปปลูกแทนต้นที่ตาย แต่ปรากฏว่า เพิ่งจะเห็นหน่อที่ขึ้นแทนต้นที่ตายอยู่ 2 หน่อ ส่วนกล้วยเทพพนมไม่ได้ซื้อ เพราะต้นที่ฟาร์มกำลังออกปลี และยังมีหน่อที่เป็นตัวตายตัวแทนอีก 2 หน่อ
แล้วยังจะมีกิจกรรมจัดสวนหย่อมในมุมต่างๆ (ที่พ่อใหญ่สอบ่นว่า ไปฟาร์ม 100 ครั้งจัดใหม่ 90 ครั้ง) กิจกรรมรวบรวมไม้ใบประดับ ว่านชนิดต่างๆ และไม้หอมไทย ฯลฯ อีกล่ะ
กิจกรรมการรวบรวมและจัดแสดงผลิตภัณฑ์ OTOP ของจังหวัดต่างๆ ในประเทศ และของที่ระลึกจากประทศที่ได้ไปเยือน นี่ก็เพลิดเพลินน้อยเมื่อไหร่
นี่ก็เป็นงานใหญ่ งานต่อเติมบ้าน เพราะบ้านที่พ่อใหญ่สออยู่รอมาตั้งแต่ปี 2548 มีแค่ 1 ห้องนอน 1 ห้องโถง และระเบียงหน้าบ้าน ที่พอเลยเที่ยงก็แดดส่องอยู่ไม่ได้แล้ว ผู้เขียนก็เลยเสนอโครงการต่อเติมบ้านด้านทิศตะวันออก ซึ่งจะเริ่มมีร่มเงา ตั้งแต่ประมาณ 11.00 น. เป็นต้นไป โดยวางแผนจะปูกระเบื้องจากด้านข้างของตัวบ้าน ไปจดแนวต้นมะพร้าว ติดกับบ่อปลาขนาด 2 งาน มีความยาวตามแนวยาวของลูกศร และมุงหลังคาตามโครงที่ร่างไว้ (ไม่กระทบต้นคอเดียร์ดอกสีส้ม) โดยไม่กั้นห้องเพื่อความโปร่ง (ภาพบ้านที่แสดงถ่ายไว้ตั้งแต่ต้นไม้ยังไม่โต ปัจจุบันโตมากแล้วและให้ร่มเงาได้เป็นอย่างดี ภาพที่เห็นห่าน 2 ตัวกำลังว่ายน้ำถ่ายมาแล้วประมาณปีครึ่ง) ส่วนที่ต่อเติมจะเป็นที่พักผ่อน และเขียน Weblog ของผู้เขียน รวมทั้งเป็นที่พบปะสังสรรค์กับเพื่อนสนิทมิตรสหายและญาติๆ (ทำไว้รับรองชาวคณะครุศาสตร์ ที่ขอไปเยี่ยมฟาร์มด้วย) แต่ในช่วงนี้ช่างในท้องถิ่นติดเกี่ยวข้าว ต้องรอถึงวันที่ 20 พ.ย.จึงจะได้ไปคุยกัน (งานนี้รวมทั้งสร้างห้องน้ำ 1 แห่ง ผู้เขียนจะรับผิดชอบค่าใช้จ่าย ส่วนการทำโรงเรือนสำหรับออกกำลังกาย และโรงเก็บของเพิ่มอีก 1 แห่ง น่าจะให้พ่อใหญ่สอดูแลนะคะ)
ในวันที่ 4 พฤศจิกายน 2555 เวลาประมาณ 10.30 น. ผู้เขียนและพ่อใหญ่สอ ได้มีโอกาสต้อนรับ "ป๋าเด" จากพิษณุโลก (รุ่นพี่ของผู้เขียนตอนเรียนระดับชั้นมัธยมศึกษาตอนต้นที่โรงเรียนยโสธร) โดยไม่ทันได้ตั้งตัว เพราะขาดการติดต่อตามที่ท่านแจ้งไว้ว่าจะโทรฯ ถามเรื่องการเดินทางไปฟาร์ม จึงคิดว่าท่านยกเลิก แต่แล้วท่านก็ได้ประยุกต์ใช้วิชาลูกเสือสำรองในการเดินทางไปถึงฟาร์ม โดยที่รู้เพียงชื่อหมู่บ้านและอำเภอ แม้ชื่อตำบลก็ไม่รู้ เลยไปพบทั้งผู้เขียนและพ่อใหญ่สอ ที่อยู่ในชุดลุยงานมาตั้งแต่ตื่นนอน อยู่ในสภาพมอมแมมเหงื่อไหลไคลย้อย ไม่เหมาะที่จะรับแขกใดๆ แต่ก็ต้อนรับท่านในสภาพนั้น ...ผู้เขียนดีใจที่เห็นป๋าเดชอบหมวกที่ผู้เขียนซื้อจาก PARIS ไปฝาก และบอกจะใช้สวมในการแข่งขันวู้ดบอลนัดต่างๆ วันนั้นป๋าเดหอบหิ้วโน้ตบุ๊คไปด้วยและเปิดเข้าไปดู Weblog "GotoKnow" ด้วย (ป๋าเดใช้ Aircard ราคาสูงกว่าของผู้เขียนประมาณ 3 เท่า เลยใช้ Internet ได้ แต่ก็ค่อนข้างช้า)
ความเศร้าสลดใจของผู้เขียน ก็คือ กลับจากทัวร์ยุโรป พ่อใหญ่สอบอกว่า "ข้าวเหนียว" ไม่อยู่กับเราแล้ว...ผู้เขียนรู้สึกเศร้าใจและเสียใจมากที่ไม่ได้อยู่ดูแลเธอในวาระสุดท้าย ก่อนนี้ผู้เขียนดูลักษณะใต้ท้องของข้าวเหนียวแล้วก็บอกพ่อใหญ่สอว่า "เหมือนเป็นมะเร็ง" (ทั้งที่ไม่เคยเห็นมะเร็งในสัตว์) และบอกให้พ่อใหญ่สอพาไปพบหมอ แกก็ไม่พาไปสักที จนผู้เขียนต้องบังคับให้แกพาข้าวเหนียวเข้าเมือง แล้วช่วยกันอาบน้ำให้ เสร็จแล้วให้พ่อใหญ่นำข้าวเหนียวไปพบหมอ ก่อนที่ผู้เขียนจะไปต่างประเทศเพียงวันสองวัน หมอบอกว่าข้าวเหนียวเป็นมะเร็งจริงๆ และได้ให้การรักษาโดยการฉายแสง โดยบอกว่า ถ้าร่างกายของข้าวเหนียวทนต่อการฉายแสงไม่ได้ เธอก็จะอยู่ไม่ได้ วันรุ่งขึ้นที่ผู้เขียนไปอยู่ที่กรุงเทพฯ แล้วเพื่อเตรียมเดินทางไปยุโรป ได้โทรฯ ถามอาการของข้าวเหนียว พ่อใหญ่สอก็บอกว่าปกติดี ผู้เขียนก็เบาใจ แต่อีก 2 วันต่อมา หลังจากพ่อใหญ่สอกลับจากพบหมอที่รักษาตัวเอง ก็พบข้าวเหนียวนอนสิ้นลมอยู่ข้างบ้าน...อนิจจา...ต่อแต่นี้จะไม่มีข้าวเหนียวอีกแล้ว...
หมายเลขบันทึก: 508145เขียนเมื่อ 9 พฤศจิกายน 2012 10:28 น. ()แก้ไขเมื่อ 16 สิงหาคม 2013 23:35 น. () สัญญาอนุญาต: ครีเอทีฟคอมมอนส์แบบ แสดงที่มา-ไม่ใช้เพื่อการค้า-ไม่ดัดแปลงจำนวนที่อ่านจำนวนที่อ่าน:
ความเห็น (45)
อยากไปสูดไอดิน กลิ่นไม้ เติมพลังใจ ที่ในสวน
- เป็นชีวิตที่คุณมะเดื่อวาดหวัง หลังอำลาราชการเหมือนกันจ้ะ
สวัสดีค่ะ
มาเยี่ยมชมพื้นที่แห่งความเป็นจริงของอาจารย์แม่ แต่เป็นฟาร์มแห่งความฝันของพวกเราหลายๆ คน
สงบงามค่ะ ขอให้อาจารย์แม่มีความสุขมากๆ ในชีวิตหลังราชการค่ะ
ข้าวเหนียวยังคงอยู่ในความทรงจำของฟาร์มไอดินเสมอนะคะ
;))
-
ขอบคุณ "คุณมะเดื่อ
" มากนะคะ ที่ติดตามให้กำลังใจ ยายไอดินตลอดมา
- คงอีกนานมากนะคะ ที่คุณมะเดื่อจะได้ใช้ชีวิตหลังเกษียณอย่างยายไอดิน
- การจัดประสบการณ์การเรียนรู้แบบ "ห้องเรียนกลับทาง" ของคุณมะเดื่อมีคุณค่าและน่าสนุกมากนะคะ
-
ขอบคุณ "หนูปริม
" มากนะคะ ที่มาให้กำลังใจให้ "อาจารย์แม่" ที่เปลี่ยนสถานภาพเป็น "ยายไอดิน" มีความสุขหลังเกษียณ
- เห็นนาข้าวของหนูปริมที่บ้านแม่ตาด (ภาพที่คุณอักขณิชนำเสนอ) ออกรวงดกมากมองเห็นเป็นทุ่งรวงทองน่าชื่นใจ ตอนนี้คงเก็บเกี่ยวแ้ล้วนะคะ
-
ประทับใจบทความของหนูปริม ที่มีข้อคิดลึกซึ้งฝากผู้อ่านเสมอ อย่างเช่นบันทึกล่าสุดเรื่อง 'หลงทาง' ความว่า "คนเราทุกวันนี้อาจไม่มีการหลงทาง พลัดพรากทางด้านกายภาพกันมากนัก แต่เรากำลังหลงทางในด้านความรู้สึกนึกคิด เราอาจไม่หวาดกลัวหรือเหงาเพราะการอยู่คนเดียว แต่เราหวาดกลัวและเหงาเพราะเรากำลังอยู่ในแวดล้อมของคนที่คิดต่างกันต่างหาก"
-
ขอบคุณ "พี่วอญ่า
" พี่ชายทางความรู้สึกมากนะคะ ที่แวะมาให้กำลังใจทักทายพูดคุยกับเกษตรกรหลังเกษียณ
- จำได้ว่า นานมาแล้ว พี่เคยลงภาพกล้วยป่าชนิดหนี่ง เป็นกล้วยของท้องถิ่นใต้ ที่น้องอยากได้ไปปลูกที่ฟาร์ม และปลาดุกสีสวยแปลกตาน่าอนุรักษ์ไว้ไม่ให้สูญหาย
- อีกไม่กี่วันก็ต้องเดินทางไปร่วมกิจกรรมดีๆ ที่อยุธยาแล้วนะคะ ขอให้เดินทางไปกลับด้วยสวัสดิภาพ และนำประสบการณ์ที่มีคุณค่ามาแบ่งปันชาว GotoKnow นะคะ
-
ขอบคุณดอกไม้กำลังใจจากกัลยาณมิตรทุกท่านมากนะคะ "อาจารย์หมอป.
" "คุณ tuknarak
" "ดร.ธวัชชัย ปิยะวัฒน์
" "อ.นุ
" คุณ "ยายธี
" และ "ผศ.โสภณ เปียสนิท
"
โอกาสหน้าจะแวะเข้าไปเยี่ยมป้าวิกับพ่อใหญ่สอที่ฟาร์มไอดินอีกนะครับ
อาจารย์แม่ครับ โอโหได้กล้วยไปปลูกหลายชนิดมาก ดีใจที่อาจารย์แม่ได้พบกับพี่ผศ.เดชาครับ ขอให้มีความสุขกับการอยู่ที่ฟาร์มครับ
ขอให้มีความสุขที่ ไอดิน-กลิ่นไม้ นะครับอาจารย์
-
ฟาร์มไอดินฯ ยินดีต้อนรับ "คุณอักขณิช
" และครอบครัวทุกเมื่อนะคะ
- อยากให้ไปเยี่ยมหน้าที่มีผลไม้หลากหลาย และมีเวลาทานข้าวด้วยกันค่ะ
- ขอบคุณมากนะคะที่แวะเยี่ยมให้กำลังใจ
- มีความสุขที่ได้อ่านบันทึกของคุณอักขณิช เรื่อง "ฉันดีใจที่มีเธอ" และดีใจด้วยที่กำจัดเหาให้น้องเพียงพออย่างได้ผล แต่ยายไอดินได้เสนอวิธีแก้ที่ต้นเหตุเอาไว้ด้วยค่ะ เพื่อไม่ให้คุณอักขณิชต้องจ่ายค่าเบียร์บ่อยๆ
คือพื้นที่ชีวิตวิจิตรค่า
คือที่พึ่งพักพาให้อาศัย
คือพื้นที่เพาะบ่มอบรมใจ
คือสายใย "ไอดิน-กลิ่นไม้" เอย
-
ขอบคุณ"ลูกขจิต
" มากค่ะที่แวะเยี่ยม...อาจารย์แม่
- ตอนนี้อาจารย์แม่เปลี่ยนสถานภาพเป็นเกษตรกรไปแล้ว ช่วยเปลี่ยนสรรพนามเป็น "แม่ไอดิน" จะได้ไหมคะ
- ขอใช้ก่อนแล้วกันนะคะ...แม่ไอดินต้องการรวบรวมพันธุ์กล้วยไว้ที่ฟาร์มให้ได้มากที่สุดค่ะ
- กล้วยพื้นๆ ที่ปลูกไว้กินผลก็ปลูกที่สวนกล้วยถัดจากบ่อปลา (เป็นกล้วยที่พ่อใหญ่สอซื้อหน่อมาจากสวนของเพื่อนแก ในภาพที่ลูกคล้ายกล้วยไข่แต่ลูกป้อมๆ ไม่รู้ชื่อค่ะ) ส่วนกล้วยที่หายากหน่อยและมักจะมีจำหน่ายในงานเกษตร ก็จะทะยอยซื้อไปปลูกค่ะ โดยจะปลูกข้างทางเข้าฟาร์มด้านซ้าย เช่น กล้วยเทพรส กล้วยร้อยหวี และกล้วยนาค เป็นต้น และปลูกหน้าบ้านด้านล่าง เช่น กล้วยหิน กล้วยเทพนม กล้วยงาช้าง กล้วยพระตะบะ และกล้วยนมสาว เป็นต้น
- แม่ไอดินคงจะต้องจัดการปัญหาศึกกลางครอบครัวค่ะ เพราะพ่อใหญ่สอชอบแก้ปัญหาโดยการทำลายของเดิม คือพอแกต้องการปลูกลิ้นฟ้า แกก็บอกจะขุดกล้วยในสวนทิ้งทั้งหมด ซึ่งแม่ไอดินไม่ยอม จะหาทางให้กล้วยและลิ้นฟ้าอยู่ด้วยกันให้ได้ ที่ผ่านมาก็ใช้วิธีริดใบกล้วยที่บังแสงต้นลิ้นฟ้า ภายหลังเมื่อมีเวลามากขึ้นก็คงจะขุดต้นที่ออกปลีแล้ว ไปทำปุ๋ยหมัก กอกล้วยจะได้เล็กลงไม่บังต้นลิ้นฟ้า เห็นไหมคะ ตอนนี้ทั้งลิ้นฟ้าและกล้วยก็อยู่ร่วมกันได้ดีอยู่แล้ว เห็นได้จากลิ้นฟ้าออกฝักดกเหมือนกัน ใช่ไหมคะ
-
ขอบคุณ "คุณ พ. แจ่มจรัส
"มากค่ะ ที่่แวะมาอวยพรให้ ยายไอดินมีความสุขกับชีวิตในฟาร์ม
- ยายไอดินก็ขอเป็นหนึ่งกำลังใจ ให้คุณพ.สามารถเอาชนะปัญหาสุขภาพให้ผ่านพ้นในเร็ววันนะคะ
- ขอชื่นชมภรรยาและลูกของคุณพ.ที่เอาใจใส่เป็นอย่างดี และเป็นกำลังใจให้คุณพ.สู้กับปัญหาสุขภาพค่ะ
-
ยายไอดิน รู้สึกซาบซึ้งใจ และขอขอบคุณในบทกวี ที่ "คุณสันติสุข
" รจนามาฝาก......
"คือพื้นที่ชีวิตวิจิตรค่า คือที่พึ่งพักพาให้อาศัย
คือพื้นที่เพาะบ่มอบรมใจ คือสายใย "ไอดิน-กลิ่นไม้" เอย"
........................................................................................................
อ่านบทกลอนแห่งไมตรีที่สรรค์สร้าง จากกวีที่เหินห่างเมื่อวันก่อน
มาวันนี้มีวาจาอันสุนทร เป็นคำกลอนแทนใจยายไอดิน
ยายไอดินชอบดอกไม้ประกอบหัวสมุดของคุณสันติสุขมากค่ะ ขอเรียนถามว่าดอกอะไรคะ
อ่านแล้วมีความสุขกับอาจารย์แม่มากครับ.....ผมหวังว่า จะไปเจอกับอาจารย์แม่...ที่ ไอดิน-กลิ่นไม้...สักวันนะครับ
ยินดีกับความสุขที่เลือกได้เช่นนี้ค่ะ..พืชพรรณไม้งดงามจริงๆ..
"Freedom is another word..." when you have no orders from above.
Now you can do what is "right" for you to do.
A "banana" collection centre -- I like that idea ;-) (I am told I am a bent banana living in the banana benders state, Dreamland ;-)
-
แม่ไอดิน จะยินดีมากค่ะ ถ้าวันหนึ่งจะได้มีโอกาสต้อนรับ "ลูกหมออนามัยทิมดาบ
" และครอบครัวที่อบอุ่น
- ขอบคุณมากนะคะ ที่แวะไปเยี่ยมให้กำลังใจแม่ไอดิน
- อ่านที่ลูกหมอปั่นจักรยานเที่ยวเชียงคานน่าสนุกมากค่ะ พ่อใหญ่สอเคยชวนปั่นจักรยานรอบๆ หมู้บ้านที่ตั้งฟาร์มและหมู่บ้านใกล้เคียง แต่สงสัยตอนนี้จะไม่ไหวแล้ว เพราะล่าสุดไปร่วมปั่นจักรยานรณรงค์ต่อต้านยาเสพติดของอบต. มีอุบัติเหตุตอนจะจอด หกล้มกระดูกเท้าไปโดนหิน รักษาอยู่หลายเดือน
-
ขอบพระคุณมากค่ะ สำหรับกำลังใจจาก "พี่ใหญ่
"
- เวลาน้องเห็นดอกไม้ไทยที่มีกลิ่นหอม เช่น "ดอกกรรณิการ์" จะนึกถึงพี่ใหญ่ที่เป้นสัญลักษณ์ของ "ความดีงาม" ค่ะ
สวัสดีครับ
ยินดีด้วยนะครับที่ได้ทำในสิ่งที่อาจารย์รัก และชอบ ความสุขก็อยู่ที่ตรงนี้ครับ
เดี๋ยวผมก็มีแผนว่าจะไปทำเกษตรพอเพียงเช่นกันครับ
ขอบคุณครับ
-
Thanks "khun sr
" for your visiting.
- You addressed the word "Freedom", what I expect living in "ฟาร์มไอดิน-กลิ่นไม้."
- But "หนีเสือ ปะจระเข้", the man who has waited for me for 8 years may be my new commander. I might try hard to cope with that problem.
- Wow! you live in the banana benders state, Dreamland. Would you please give me some more detail about that?
- Collecting various kinds of banana trees is my interest. I had a good chance visiting "แปลงรวบรวมพันธุ์กล้วย" in "สวนพฤกษศาสตร์สมเด็จฯ" last May with my son and daughter.
- But while there are thousand kinds of banana, only about 20 different banana trees have been grown in my farm.
-
ขอบคุณ "คุณเทพ
" มากนะคะ ที่เข้ามาทักทายพูดคุย
- ยินดีมากค่ะ ที่ได้รู้จักคุณเทพ ...ก่อนตอบก็ได้เข้าไปเยี่ยมที่ Blog ของคุณเทพ เพื่อหาข้อมูล คุณเทพคงจบปริญญาโทด้านสัตวศาสตร์ จาก มข. นะคะ เห็นสมัครงานไว้หลายแห่ง ถ้าถูกเรียกตัวเข้าทำงานเขียนเล่าให้ฟังบ้างนะคะ
- และที่ว่าจะทำเกษตรแบบพอเพียง ก็เขียนเล่าให้ฟังบ้าง
- ยายไอดินชอบแนวคิดที่คุณเทพเขียนใน Blog มากค่ะ เพราะตรงกับที่ตนเองปฏิบัติ "...เวลาร่างกายเราไม่สบายนั้นร่างกายจะมีกลไกการป้องกัน หรือกำจัดเชื้อโรคที่ย่างกลายเข้ามาในร่างกายเราอยู่แล้ว แต่หากเราไปทานยาแก้ไข้ หรือแก้หวัดบ้างล่ะก็จะทำให้ระบบภูมิคุ้มกันเราไม่ได้ทำงานอะไรเลย เพราะยาไปกดภูมิเราเอาไว้ไม่ให้แสดงออกได้อย่างเต็มที่ และยาก็ไปปั่นทอนการทำงานของตับซึ่งสำคัญมากเมื่อตับไม่แข็งแรงก็มีอะไรหลายๆอย่างที่ไม่ดีตามไปด้วยทำให้ร่างกายแสดงอื่นๆ ตามมามากมาย แล้วเราก็ต้องทานยาเพื่อป้องกันเอาไว้ หรือรักษากันต่อไปไม่รู้จบ แต่ถ้าเราไม่ทานยาแก้ไข้ หรือหวัดก็จะทำให้ระบบภูมิคุ้มกันทำงานได้เต็มที่และกระตุ้นภูมิคุ้มกันของเราด้วย ตับก็ไม่เป็นอันตรายจากยาด้วย ผลก็คือไม่จำเป็นต้องทานยาก็สามารถหายได้อย่างสบายเลย ไม่เชื่อก็ต้องลองทำดูนะครับเพราะว่าจะเป็นประโยชน์กับตัวเราเอง ก่อนอื่นเราต้องเชื่อมันว่าร่างกายมีความสามารถรักษาตัวเองได้ระดับหนึ่งหากไม่หนักหนาอะไรก็ไม่จำเป็นต้องทานยาก็ได้"
-
ขอบใจนะจ๊ะ สำหรับดอกไม้กำลังใจจาก "อรวรรณ
" และ "ปวิณา
"
- สวัสดีครับ
- ชื่นชมและยินดีกับความสุขหลังเกษียณของอาจารย์ด้วยครับ ไม่น่าเชื่อนะครับ ระยะหลังนี้ผมไม่ค่อยได้เข้ามาเขียนบันทึก แวะมาอีกที ทราบว่าอาจารย์เกษียณอายุราชการแล้ว ซึ่งตามความคิดผมสำหรับอาจารย์น่าจะยังเวลาอีก 3-4 ปี จึงน่าจะเกษียณ เวลาหมุนไวนะครับ
- ผมเองสัมผัสกับชีวิตชาวสวนมาตั้งแต่เด็กๆ ตอนมาทำงานไกลบ้านยังคิดถึงบ้านอยู่เสมอครับ เพราะให้ความรู้สึก อบอุ่น สงบ และความมีน้ำใจของผู้คน จนเดี๋ยวนี้ก็ไม่เคยเปลี่ยนแปลง จึงไม่แปลกใจเลยครับที่ใครๆ ต่างพากัน เสาะแสวงหาพื้นที่สุขสงบเล็กๆ ให้ตนเองในชีวิตบั้นปลายหลังจากทำงานแข่งกับเวลา มานานพอควร พอมาอยู่สวนรู้สึกว่าเวลาหมุนช้าลงไม่ต้องรีบเร่ง สุขอย่างพอเพียงจริงๆ ครับ ภาพข้างล่างเป็นวิถีบ้านสวนอีกแบบหนึ่งที่ผมคุ้นเคยตั้งแต่เด็ก ขออนุญาตนำมาฝากนะครับ
-
บรรยากาศดี น่าอยู่มากๆ เลยนะคะ อาจารย์:))
- ชีวิตหลังการทำงานอย่างต่อเนื่ิองยาวนานคือชีวิตที่เรียบง่าย ลดค่าใช้จ่ายในชีวิตประจำวันลง และวิถีเกษตรก็เป็นชีวิตในอุดมคติที่ศิลาเห็นว่าจะตอบโจทย์การมีชีวิตที่พอเพียง สงบร่มเย็น
- ชีวิตที่ใกล้ชิดธรรมชาติงดงามมากค่ะ หวังไว้ว่าวันหนึ่งคงได้เจริญรอยตามอาจารย์นะคะ
- เพิ่งเห็นข้าวเหนียวครั้งแรก คงเป็นสุนัขที่เชื่อฟังเจ้านายนะคะ ท่าทางสงบเสงี่ยมเรียบร้อย ขอให้ข้าวเหนียวไปสู่สุคติค่ะ
-
ขอบคุณ "คุณชำนาญ
" มากนะคะ ที่เข้าไปพูดคุยแลกเปลี่ยนความสุขจากชีวิตที่พอเพียงกับยายไอดิน
- ในบรรดาเพื่อนที่เรียนปริญญาตรีด้วยกัน ยายไอดินเกษียณเป็นรุ่นสุดท้ายค่ะ ตอนไปพบปะสังสรรค์ศิษย์เก่าวิทยาลัยวิชาการศึกษามหาสารคามรุ่นที่ 4 ที่วิทยาลัยวิชาการศึกษามหาสารคาม ในวันที่ 25 ตุลาคม 2551 (สถาบันได้คัดเลือกนักศึกษาเรียนดีในสาขาภาษาอังกฤษ [สาขาที่ยายไอดินเรียน] ภาษาไทย ภูมิศาสตร์ ชีววิทยา คณิตศาสตร์ และวิทยาศาสตร์-คณิตศาสตร์ จากวิทยาลัยครูในกทม. และวิทยาลัยครูในภาคอีสานทั้งหมดไปเรียน) มีเพื่อนจากวิทยาลัยครูมหาสารคาม มอบหนังสือเกษียณของตนเอง [เกษียณ 30 ก.ย. 51] ให้ยายไอดิน ยายไอดินยังงเลยค่ะที่เพื่อนเกษียณเร็วเช่นนั้น ยายไอดินเรียนเร็วไป 1 ปี ก็เลยเกษียณหลังเพื่อนส่วนใหญ่ที่เกษียณในปี 2553 และ 2554 ค่ะ
- ขอบคุณนะคะสำหรับภาพวิถีบ้านสวนที่นำมาฝาก ที่ยายไอดินเลือกใช้ชีวิตในฟาร์มในชนบทที่สงบเงียบ ก็เพราะต้องการใช้ชีวิตในแบบที่เคยอยู่กับแม่ในวัยเด็ก และต้องการอยู่กับต้นไม้ใบหญ้าที่ชอบค่ะ ยายไอดินจะต่างจากพี่สาวทั้งสองที่ชอบชีวิตที่สะดวกสบายในเมือง มีความสุขที่ได้จับจ่ายใช้สอยซื้อเครื่องประดับและเสื้อผ้า ในขณะที่ยายไไอดินจะมีความสุขที่ได้เสาะหาต้นไม้ไปปลูกที่ฟาร์มค่ะ
-
ขอบคุณ "คุณหนูรี
" คนรักดอกไม้เหมือนยายไอดิน มากนะคะ ที่ไปแวะเยี่ยมเป็นกำลังใจให้ยายไอดิน
- วันที่ยายไอดินเดินสำรวจรอบสวนและเงยขึ้นดูเห็นต้นปีบหน้าโรงเก็บปุ๋ย ออกดอกเต็มต้น คิดถึงดอกปีบสวมแหวนของคุณหนูรีขึ้นมาทีเดียวค่ะ
- นำดอกไม้ประจำจังหวัดอุบลฯ หน้าบ้านไอดินมาฝากนะคะ
- ขอบคุณ "คุณ Sila Phu-Chaya " มากนะคะ ที่แวะไปให้กำลังใจยายไอดิน และให้การสนับสนุนว่า "วิถีเกษตรเป็นชีวิตที่จะตอบโจทย์การมีชีวิตที่พอเพียง และสงบร่มเย็น"
- "ข้าวเหนียว" เป็นลูกสุนัขที่ตัวเล็กสุดในครอกซึ่งมี 7 ตัวค่ะ พ่อใหญ่สอบอกให้ยายไอดินแบ่งสุนัขที่ตัวเล็กสุดให้คนไปเลี้ยง แต่ยายไอดินชอบเธอที่สุด เพราะมีลักษณะขน สีต่างไปจากอีก 6 ตัว ก็เลยเลี้ยงไว้เองกับแม่ของเธอที่บ้านเรือนขวัญในเมืองและให้ชื่อว่า "ข้าวเหนียว" เพราะยายไอดินชอบทานข้าวเหนียวค่ะ 2 ตัวแบ่งให้ลูกศิษย์ปริญญาโทไปเลี้ยงที่มุกดาหาร พ่อใหญ่สอนำไปเลี้ยงที่ฟาร์ม 4 ตัว (แล้วแบ่งให้ชาวบ้านหนองฝางไป 2 ตัว)
- ตอนหลังสุนัขทั้งสองตัวที่พ่อใหญ่สอเลี้ยงเกเรไปไล่กัดไก่ เลยถูกอัปเปหิไปหมด ยายไอดินเลยต้องมอบข้าวเหนียวให้ไปอยู่เป็นเพื่อนพ่อใหญ่สอที่ฟาร์มค่ะ
- พ่อใหญ่สอเป็นคนดุ เลี้ยงข้าวเหนียวแบบใช้อำนาจบังคับ แต่ข้าวเหนียวก็ติดพ่อใหญ่สอมากค่ะ จะตามไปเฝ้าพ่อใหญ่สอทุกครั้งเวลาทำงานในฟาร์ม เวลาเห็นพ่อใหญ่สอทำท่าจะขับรถออกไปนอกฟาร์ม เธอก็จะกระโดดขึ้นไปรอบนรถ เวลาไปบ้านเรือนขวัญพ่อใหญ่สอทำท่าจะกลับเธอก็จะรีบขึ้นไปรอบนรถ จนยายไอดินตั้งฉายาให้เธอว่า "องครักษ์พิทักษ์พ่อใหญ่สอ"
- ตอนนี้ไม่มีข้าวเหนียวรู้สึกว่ามีอะไรขาดหายไปจากชีวิตค่ะ เพราะเวลายายไอดินเข้าฟาร์ม เธอจะต้องแสดงอาการดีใจ วิ่งไปรับที่ประตูฟาร์มและกระโดดโลดเต้นพันแข้งพันขา ทุกเช้าเวลาเปิดประตูบ้านไอดินออกไปก็จะพบเธอซึ่งยายไอดินก็จะต้องลูบหัวและคุยกับเธอทุกครั้ง เธออยู่กับพวกเรามาประมาณ 8 ปี และจะอยู่ในความทรงจำของยายไอดินตลอดไปค่ะ
สวัสดีครับอาจารย์...
ผมว่าถ้าใครได้ไปเยี่ยมอาจารย์คงไม่ได้กลับมามือเปล่าแน่เลยครับ
มีแต่ของอยากได้ อย่างน้อยก็กล้วยไม้ล่ะครับ... "แก้วมังกรออกผล ส่งข่าวด้วยนะครับอาจารย์"
-
นึกว่า "ราเชนทร์
" จะไม่แวะเยี่ยมอาจารย์แล้ว
- แก้วมังกรเพิ่งวายจ้า จะออกดอกอีกทีก็โน่น เดือนพฤษภาคม ช่วงนี้มีแต่กล้วยเป็นหลัก
- อาจารย์เพิ่งย้ายกล้วยไม้ไปไว้ที่เรือนไทย แต่ช่วงนี้ยังไม่ค่อยมีดอก
-
ขอบใจ "อริษา
" "ปริศนา
" และ "อรดี
" นะจ๊ะที่ให้กำลังใจอาจารย์
- อาจารย์จะมีเวลาเข้าไปที่คณะอีกที ก็ 15-16 พ.ย. ถ้านักศึกษาจะไปรับรายงานการพัฒนาตนคืนก็ให้นัดวันเวลาอาจารย์ที่บันทึกนี้ อาจารย์จะได้ไปจัดการให้
-
ขอบคุณดอกไม้กำลังใจจาก "อาจารย์ Wasawat Deemarn
" "น้องอิน
" "ป๋าเด
" มากนะคะ
-
และขอบใจดอกไม้กำลังใจจากลูกศิษย์นะคะ "เสาวภา
" และ "ศิวดล
: เปลี่ยนภาพประจำตัวจนอาจารย์จำไม่ได้ นึกว่านักแสดงในละครทีวี"
อาจารย์คะหนูขอเป็นวันที่ 15 พ.ย เวลา 16.00 น. นะคะ ไม่ทราบว่าอาจารย์จะสะดวกหรือเปล่าคะ
-สวัสดีครับอาจารย์..
-เข้ามาเยี่ยมฟาร์ม...
-บรรยากาศดีมาก ๆ ครับ..
-ความสุขแบบพอเพียง..ครับ..
-ไปร่วม "กิ๋นตาน"ตวยกั๋นนะครับ...
-สวัสดีครับ.
-มาเที่ยวฟาร์มครับ...
-แบบพอเพียง..ก็เพียงพอ...
-ขอบคุณครับ
สวัสดีค่ะ ป้าวิ ขอบคุณที่แวะไปทักทายในบันทึกที่น้องเขียนเรื่อง ซอ..ค่ะ ขออนุญาิตเรียก ป้าวินะค่ะ ..
.สุขใจที่ซู๊ดนะค่ะเนี่ย ..ที่ได้เห็นบรรยากาศบ้านและชีวิตที่จะดำเนินไป ทั้งพ่อใหญ่สอและป้าวิ หลังจากที่ได้พักมากหน่อยในช่วงเกษียณ อย่างน้อยๆจากการตรวจงานนักศึกษา ที่ป้าวิ ทำงานอย่างเข้มข้น เอาใจใส่กะน้องๆลูกศิษย์ .:-)) ขอเพียงแต่ว่า อย่าทำงานในฟาร์มเพลินเกินไป จนลืมทานข้าวนะค่ะ เป็นห่วงค่ะ แฮ่ๆ.... นึกถึงแม่ ที่บ้านสวนนะค่ะ หลังเกษียณท่าานก็ทำงานปลูกนู่น นี่ นั่น จนบางครั้งเพลินไปว่า เลยเวลาทานข้าวกลางวันไปซะแล้ว ต้องแวะไปบอกให้วางมือ อืมม์..ป้าวิคงได้มีเวลา ดูและศึกษา นก เพิ่มมากขึ้นแน่ๆ เลย น้องยังจำได้ ที่ป้าวิ เคยบอกไว้ว่าสนใจ "นก" เพื่อนตัวน้อยในฟาร์ม ที่มากด้วยสีสันและเสียงร้อง นะค่ะ ..:-)) จะรอติดตามเรื่องราวจากฟาร์ม ไอดิน-กลิ่นไม้ค่ะ อืมม์...เห็นต้นมะม่วงหาวมะนาวโห่แล้วในภาพละ นึกถึงของตัวเองในขณะนี้ค่ะ เพาะจากเมล็ด สี่เดือนละ ยังโตได้นิดเดียวเอง เลยดูของป้าวิ เป็นกำลังใจไปก่อนค่ะ :-))
-
"หนูอริษาจ๊ะ" พอดีว่า ที่ฟาร์มช่วงนี้คนงานไปเกี่ยวข้าวหมด ขาดแรงงานอาจารย์เลยต้องออกไปช่วยงานฟาร์ม ตอนอยู่ที่ฟาร์มก็พยายามจะเข้ามาดูว่า มีนักศึกษานัดไหม แต่เข้าไม่ได้ เพิ่งจะเข้าเมืองและและเข้ามาเช็คได้ว่าหนูนัดซึ่งเวลาผ่านไปแล้ว ขอโทษด้วยนะคะ ที่ไม่ได้ไปตามที่หนูนัด
- พรุ่งนี้อาจารย์จะไปเคลียร์งานที่ห้องพัก ประมาณ 11.00-16.30 น. ถ้าหนูว่างก็ไปรับได้ในช่วงวันเวลาดังกล่าวนะคะ
-
ขอบคุณ "คุณเพชรน้ำหนึ่ง
" มากนะคะ ที่แวะไปเยี่ยมฟาร์มไอดิน-กลิ่นไม้และชมว่าบรรยากาศดี
- ยายไอดินก็ได้ตามคุณเพชรไปเที่ยวบ้านพี่สาวที่น่าอยู่ ไปเรียนรู้เมนูที่น่าลอง (ส้าผักกาด) และได้ศึกษาประเพณีที่น่าอนุรักษ์ยิ่ง "จุลกฐิน" ในบันทึก "ฮ่วมกิ๋น....ฮ่วมตาน... ผ้าตันใจ๋่่" ของคุณ เพชร ค่ะ
-
ขอบคุณ "Dr.Kwancha
" ปูชนียบุคคล จากมอ. (ปัตตานี) มากนะคะ ที่แวะไปพูดคุยแลกเปลี่ยนเจตคติกับป้าวิ - เรื่องทานข้าวนั้น พ่อใหญ่สอซึ่งเป็นอดีตอาจารย์วิทยาศาสตร์ที่มรภ.อบ.และเป็นคนที่ทำอะไรจะต้องมีกำหนดเวลา แกกำหนดไว้ว่า กาแฟเช้า 07.30 น. มื้อกลางวัน 13.00 น. มื้อเย็น 19.30 น.พอจวนเวลาของมื้ออาหาร ป้าวิต้องวางมือจากงานสวนไปเตรียมอาหาร ซึ่งก็จะเสร็จตามกำหนดเวลา แต่พ่อใหญ่สอจะเป็นคนที่ทำให้การทานอาหารไม่เป็นไปตามกำหนดบ่อยมาก เมื่อวานแกไปรดน้ำที่สวนลิ้นฟ้า ป้าวิไปเก็บลิ้นฟ้าและเตือนแกว่าเที่ยงแล้วนะ แล้วก็กลับไปเตรียมอาหาร แกเข้าบ้านเกือบบ่ายสองแล้วต้องอาบน้ำก่อน กว่าจะได้ทานข้าวก็บ่ายสองเศษค่ะ
- เรื่องนกนั้น หน้านี้ไม่ทราบว่าหายไปไหนกันหมดค่ะ ตอนเช้าๆ บางวันจะเห็นกาฝูงใหญ่บินลัดฟ้าจากทิศใต้ไปทางทิศเหนือ เมื่อวานตอนทานกาแฟเช้าที่เรือนไทย เห็นนกตัวเล็กๆ บินไปเกาะที่ช่อบนสุดของดอกรักแรกพบสีเหลือง (ในภาพ) ป้าวิคว้ากล้องจะถ่ายภาพ แต่นกบินไปก่อนและไม่กลับไปอีกค่ะ (ภาพเรือนไทยและภาพนกเป็นภาพเก่าค่ะ) สายๆ เห็นนกกระยางตัวเดัยวบินเหนือสระ จากทิศใต้ไปทิศเหนือเหมือนกาเลยค่ะ
- มะม่วงหาวนั้นพ่อใหญ่สอเคยซื้อจากสวนในเมืองอุบลฯ ไปปลูก ความสูงประมาณเมตรเศษ ปลูกในกระถางยังไม่ออกดอก ราคา 500 บาท ป้าวิไปเจอขายที่สวนจตุจักรความสูงประมาณ 80 ซม.เลยซื้อไปปลูกอีก ตอนหลังต้นของพ่อใหญ่สอออกดอกออกผล แต่ก็แกร็น (สวนคงทิ้งไว้นานเพราะยังไม่มีใครซื้อ มีต้นเดียว) และในที่สุดก็ตาย ต้นที่เห็นในภาพประกอบบันทึกเป็นต้นที่ป้าวิซื้อค่ะ ออกผลดกทุกปีในช่วงฤดูฝน ตอนหลังพ่อใหญ่สอตัดแต่งกิ่งให้เป็นทรงพุ่มไม่ยอมให้โตตามธรรมชาติ ในงานเกษตรอีสานใต้ก็เห็นมีขายอยู่ 1 กระถางค่ะ ต้นสูงประมาณเมตรครึ่ง ออกผลดกติดราคาขายไว้ 7,000 บาท และมีต้นเล็กๆ เพาะในถุงดำสูงประมาณ 6 ซ.ม.ขายต้นละ 50 บาทค่ะ ต้นของน้องคงต้องรอนานเหมือนกันนะคะ กว่าจะออกดอกออกผล
- มะนาวโห่เป็นอีกชนิดหนึ่งนะคะ ที่ฟาร์มปลูกไว้ที่สวนสมุนไพรค่ะ
เรียนท่านอาจารย์
- บ้านอาจารย์น่าอยู่จังเลยค่ะ
- หนูขอไว้อาลัยให้กับข้าวเหนียวด้วยนะคะ
-
ขอบคุณ "คุณมนัสดา
" มากนะคะที่แวะมาให้กำลังใจยายไอดิน และร่วมไว้อาลัยให้กับข้าวเหนียว
- ครอบครัวคุณมนัสดาก็ดูมีชีวิตชีวาและอบอุ่นมากค่ะ (ดูภาพจากบันทึกเกี่ยวกับแม่ แต่แสดงความเห็นไม่ได้ เพราะหน้าแสดงความเห็นไม่ยอมเปิดให้ และยายไอดินก็ไม่ค่อยสบาย นั่งนานไม่ได้ค่ะ)
ฟาร์มอาจารย์สวยจังครับ ผมอยากไปเที่ยวจังเลย ผมจะสามารถจะติดต่ออาจารย์ได้ยังไงครับ
- อยากไปเที่ยวฟาร์มอาจารย์ก็ไม่มีปัญหานะคะ แต่ตอนนี้อาจารย์อยู่ในเมืองมีปัญหาสุขภาพ นัดไปตรวจปัญหากรดในกระเพาะพรุ่งนี้
- ช่วงนี้ติดต่ออาจารย์ผ่าน e-mail ก่อนนะคะ อาจารย์ให้ e-mail address ไว้ในปฏิทินเก็บไว้หรือเปล่า ถ้าไม่เก็บก็เข้าไปดูในบันทึกเรื่อง การจัดการเรียนรู้ผ่าน GotoKnow นะคะ
-
ขอบคุณมากนะคะ สำหรับการมอบดอกไม้ให้กำลังใจจากกัลยาณมิตรใหม่ที่สงขลา คุณ "Tum Laksana Rodtrakul
"