คำถามที่ถามบ่อยในเรื่องภาวะผู้นำ (1)

 

                       คำถามที่ถามบ่อยในเรื่องภาวะผู้นำ (1)

                                                                                ประชุม โพธิกุล

1.ผู้นำที่สมบูรณ์แบบมีลักษณะอย่างไร และมีอยู่หรือไม่

           เป็นการถ่ายทอดคำพูดของ W.Somerset Maugham “มีกฎอยู่3ข้อสำหรับการสร้างผู้นำที่ดี แต่โชคไม่ดีไม่มีใครทราบว่ากฏ 3ข้อนั้นมีอะไรบ้าง” ไม่มีผู้นำที่สมบูรณ์แบบนั่นก็คือ เหตุผลที่ว่าผู้นำที่ดีพยายามตลอดในการปรับปรุงตัวเองเสมอ โดยการศึกษาด้วยตนเอง ฝึกอบรม เข้ารับการศึกษา หาที่ปรึกษา เรียนรู้จากข้อผิดพลาด เพราะว่าไม่มีผู้นำที่สมบูรณ์แบบ เป็นเรื่องที่ยากที่จะสร้างโมเดลภาวะผู้นำที่ดี นั่นก็คือ  ถึงมีโมเดลภาวะผู้นำเป็นร้อยๆแบบ แต่เราก็จะแน่ใจได้ใน2-3 สิ่งของผู้นำที่ดี 

        _มีวิสัยทัศน์แห่งอนาคต(เรากำลังจะไปไหน)

        _สามารถส่งเสริมให้ผู้ตามมีประสบการณ์ (ทำการหลายสิ่งหลายอย่างให้เปลี่ยนแปลงเพื่อบรรลุวิสัยทัศน์)

        _มีความรักที่ปรับปรุงตนเองและเพื่อนร่วมงาน ความรักทำให้เราทำหน้าทีเป็นผู้สอนงานที่ดีและเป็นที่ปรึกษา

2.ผู้นำต้องถูกจูงใจหรือไม่ ผู้นำจะธำรงรักษาแรงจูงใจไว้ได้อย่างไร

        ผู้นำจะต้องถูกจูงใจ ผู้ที่จะถูกมองว่าเป็นผู้หลอกลวงในสายตาของผู้ตาม ผู้ตามมีความคาดหวังจากผู้นำว่าต้องมีความกระตือรือร้นในเรื่องงาน แรงจูงใจมี2แบบ เเรงจูงใจภายนอก แรงจูงใจภายใน  แรงจูงใจภายนอกมาจากภายนอก ตัวอย่าง เช่น เหตุผลหนึ่งที่ข้าพเจ้าต้องไปทำงานก็คือ การอยู่รอดในการดำเนินชีวิต แรงจูงใจภายในจากภายใน ตัวอย่าง เช่นอีกเหตุผลหนึ่งที่ไปทำงานก็คือ ความพึงพอใจที่ยิ่งใหญ่ เมื่อทำงานที่ยากได้สำเร็จ

        ผู้นำที่ดีจะกำหนดเป้าหมายและทำให้บรรลุเป้าหมาย เพื่อทำให้เกิดความสมดุลย์ที่ดีระหว่างแรงจูงใจภายในและแรงจูงใจภายนอก ถึงแม้ว่าคนส่วนมากเชื่อว่าแรงจูงใจภายในดีที่สุดซึ่งก็มิใช่เป็นสิ่งจำเป็นเสมอไป บ่อยครั้งที่แรงจูงใจภายนอกนำเราไปสู่สถานการณ์ใหม่เรารักที่จะทำมัน(แรงจูงใจภายใน) ทำให้เราไปสู่สิ่งที่ดีมีคุณค่ามากกว่า

3.ผู้จัดการทุกคนจำเป็นต้องเป็นผู้นำหรือไม่

          ผู้จัดการทุกคนเป็นผู้นำที่มีระดับต่างกัน เขาจำเป็นต้องดำเนินการตามวิสัยทัศน์ของความเป็นผู้นำ โดยการสร้างวิสัยทัศน์ของตนเองขึ้นมาซึี่งสนับสนุนวิสัยทัศน์ใหญ่แล้วทำให้เพื่อนร่วมงานทำให้สำเร็จตามวิสัยทัศน์ ยกตัวอย่างเช่น โฮเวิร์ด สชัท (Howard Schults) เจ้าของบริษัท กาแฟสตาร์บัค เขามีวิสัยทัศน์ว่าในปี 2000เขาจะมีร้านกาแฟ 2000ร้านในปี คศ.2000 ร้าน วิสัยทัศน์เป็นแรงขับดันภายใต้ความสำเร็จของบริษัท ไม่มีทางเลยที่วิสัยทัศน์ของสชัทจะบรรลุผล โดยผู้จัดการและหัวหน้างานทั่วทั้งองค์การซึ่งสเกลที่ต่ำสุดซึ่งสนับสนุนโดยตรง2,000ร้านในวิสัยทัศน์ปี คศ. 2000การบรรลุวิสัยทัศน์ของเขาก็โดยการมอบอำนาจหน้าที่กับผู้ใต้บังคับบัญชา ทั้งผู้จัดการและหัวหน้างานเหล่านี้ก็สนับสนุนพนักงานของเขา โดยให้โอกาสเจริญเติบโตโดยการสอนงานและการเป็นที่ปรึกษา และการจัดการฝึกอบรมพัฒนาและให้โอกาสทางการศึกษาผู้บริหารระดับสูงไม่สามารถจะมาเป็นผู้นำระดับล่างในองค์การใหญ่ๆได้มีเรื่องง่ายสำหรับงานของผู้นำซึ่งต้องทำให้สำเร็จ เขาไม่สามารถทำทุกอย่างด้วยตัวของเขาเองทั้งหมด

4.คนพูดว่าใครๆก็สามารถเป็นผู้นำได้ เป็นไปได้จริงหรือ ไม่มีบุคคลใดที่มีคุณลักษณะที่ไม่เหมาะที่จะเป็นผู้นำ

          ใครก็สามารถเป็นผู้นำได้ถ้ามีความเต็มใจและแรงผลักดันให้บรรลุเป้าหมาย บุคลิกลักษณะสามารถเปลี่ยนแปลงได้ หรือลดลงโดยมุ่งเน้นคุณลักษณะที่พึงปรารถนาให้มากขึ้นเพื่อให้คุณลักษณะดังกล่าวมีอำนาจเหนือคุณลักษณะที่ด้อย นี่คือเหตุผลหนึ่งที่ไม่มีผู้นำที่สมบูรณ์แบบ เราทุกคนมีคุณลักษณะที่ไม่ดีบ้างเล็กน้อย ผู้นำที่ดีจะมุ่งมั่นไปที่คุณลักษณะที่พึงปรารถนาเพื่อกลบคุณลักษณะที่ไม่พึงปรารถนา

 5.วิธีไหนที่ท่านเห็นว่าเทคโนโลยีใหม่ๆจะมีผลต่อภาวะผู้นำและผู้นำ

         ข้าพเจ้าไม่เห็นว่าเทคโนโลยีจะมีผลต่อภาวะผู้นำหรือบุคคลสำหรับสิ่งที่ข้าพเจ้าพบก็คือผู้นำที่ดีจะบรรลุเป้าหมายเหล่านั้นก็โดยการเลือกเครื่องมือที่ถูก (เทคโนโลยี) เพื่อให้บรรลุเป้าหมายผู้นำที่ดีมุ่งเน้นเป้าหมายและทำในสิ่งที่จำเป็นเพื่อให้บรรลุผล เขาไม่เลือกเทคโนโลยีและพยายามให้บรรลุเป้าหมายบางอย่างด้วยเทคโนโลยี  

6.อะไรเป็นความสัมพันธ์ระหว่างผู้นำและผู้ตาม

      ข้าพเจ้าเห็นว่าผู้นำคือผู้นำการเปลี่ยนแปลงผู้ที่จะชี้นำผู้ตาม เพื่อให้ผู้ตามพัฒนาขึ้นตลอดเวลา ผู้นำพัฒนาผู้ตามและทำให้ผู้ตามเจริญเติบโตตลอดเวลา ผู้นำมีเป้าหมายผลักดัน 2ประการที่จะทำให้องค์การประสบความสำเร็จ ถ้าผู้นำต้องจากองค์การไป คือผู้ตามได้รับการฝึกฝนอบรมและพัฒนาผู้คนให้ใช้ศักยภาพเต็มที่

7.มีแนวโน้มอะไรบ้างไหมที่เราเรียกว่า “ผู้นำยุคใหม่”หรือมีสิ่งต่างๆที่ไม่เปลียนแปลงอย่างแท้จริงซึ่งมีมากกว่าใน 2000ปีที่แล้ว

       เรามีความเข้าใจในพฤติกรรมมนุษย์มากขึ้นใน100ปีกว่าแล้ว ผู้นำได้พัฒนามา          

“ความต่อเนื่องของความเป็นผู้นำ” จากทฤษฎีของดักลาส แมคเกรเกอร์ ทฤษฎี X และทฤษฎี Y และรวมไปถึงทฤษฎี Z (โอเอชิ)เรายังคงดำเนินตามทฤษฎี Yแต่เราก็มีเสกลความพึงพอใจ

8.ผู้นำต้องการอำนาจหรือไม่ ผู้นำหลีกเลี่ยงการใช้อำนาจในทางที่ผิดได้อย่างไร

       ระดับของอำนาจนั้นผู้นำต้องวินิจฉัยโดยเป้าหมายที่ต้องทำให้สัมฤทธิผลตัวอย่างผู้นำของประเทศต้องการอำนาจที่แตกต่างกว่าผู้นำของโบสถ์ อำนาจที่ต้องใช้คืออำนาจการควบคุม อำนาจหน้าที่ในการสั่งการและหรืออิทธิพลต่อผู้อื่น อำนาจนี้ใช้ให้บรรลุ

เป้าหมายผู้นำบางคนเช่นประธานาธิบดีต้องมีทั้งสามแบบในขณะที่ผู้นำแบบอื่นเช่นแม่ชีเทเรซ่า อาจมีอำนาจเดียวคือ อิทธิพล 

       อำนาจต้องไม่ใช้ในทางที่ผิด การใช้้ในทางที่ผิดเป็นระดับการปฏิบัติของบางคนที่เปลี่ยนทิศทางของค่านิยม เรื่องของขวัญกำลังใจ ศีลธรรมของสังคมหรือชุมชนกำหนดไว้ ถึงแม้การปฏิบัติจะถูกควบคุมโดยรูปแบบของอำนาจที่เขาทั้งหลายมี มันเป็นตัวตนที่อยู่ภายในซึ่งขับดันการปฏิบัติ ตัวอย่างเช่นฮิตเลอร์ เป็นผู้นำเกือบทุกนิยาม แน่นอนมีหลายกลุ่มที่เกลียดชังเขา ความเกลียดชังผลักดันให้เขาใช้อำนาจในทางที่ผิดกับมวลชน (ในชุมชนของพวกเขาจะไม่มีความคิดว่าใช้อำนาจในทางที่ผิด ในขณะที่ชุมชนอื่นคิดว่าเขาใช้อำนาจในทางที่ผิด)ถ้าเขาไม่บรรลุถึงจุดที่เขายึดถือความอาฆาดแค้นภายในของกลุ่มที่เลือกเขาเป็นผู้นำก็คงยังมีอยู่ อำนาจที่ควบคุมตัวตนภายในของเขาสิ่งเดียวที่เป็นยาป้องกัน การใช้อำนาจในทางที่ผิดก็คือ การนับถือผู้อื่น (ความหลากหลาย)

9.นักวิชาการบางคนพูดว่า ผู้นำต่างๆต้องแบ่งเวลาเป็น3ส่วน ด้านที่1เรื่องการเงิน   ด้านที่2 เรื่องคุณภาพ ด้านที่3เรื่องความสัมพันธ์ ท่านคิดอย่างไร  

         ผู้นำแบบต่อเนื่องมีสองเสกล ซึ่งต้องปฏิบัติตามตั้งแต่ต้นข้าพเจ้าได้พูดถึงมิติด้านคนและการค้นคว้าเรื่อยมาจากดักลาส แมคเกรเกอร์ ทฤษฎี X ทฤษฎี Y ความต่อเนื่องนี้สามารถพอดูได้ในแกนตั้ง(สนใจคน)ในตารางการบริหารของ เบลค มูตัน แกนอีกด้านหนึ่งเป็นแกนนอน (สนใจงาน)การมุ่งที่จุดมุ่งหมายของเสกลหรือความต่อเนื่องและพัฒนาเป้าหมายต่างๆให้บรรลุเสกล 9ผู้นำจะต้องกำหนดวิสัยทัศน์และพัฒนาคนเป็นการใหญ่ (เสกลด้านคน)และใช้วิธีการเข้าไปให้ถึงวิสัยทัศน์ (เสกลด้านงาน) ท่านต้องแน่ใจว่าองค์ประกอบที่จำเป็นของความสำเร็จองค์การอาจกล่าวว่าได้ว่า ผู้นำที่ดีต้องกำหนดเป้าหมายมุ่งสู่วิสัยทัศน์และประสบผลได้โดยดลใจให้คนทำงานเกิดการเปลี่ยนแปลงและสิ่งท้าทายเพื่อให้ประสบความสำเร็จขององค์การ

10.ข้อผิดพลาดที่ร้ายเเรงของผู้นำคืออะไร

          การไม่มองเห็นประโยชน์ของความหลากหลาย สิ่งนี้ทำให้เห็นผู้คนเหมือนกันทั่วทั้งองค์การและการนำไปสู่การคิดทางเดียวถ้าท่านไม่มีทีมที่หลากหลาย ท่านก็ไม่สามารถที่จะตามทันการแก้ปัญหา โดยการระดมความคิดอย่างสร้างสรรค์ที่จะแข่งขัน ท่านจะเป็นคนที่แปลกแยกกับลูกค้าและผู้บริโภคที่มีความหลากหลาย