เมื่อคิดถึงแม่ ความสุขความทรงจำผุดพรายดังสายน้ำ
ภาพแม่ตื่นแต่เช้ามืดเพื่อหุงข้าว ทำกับข้าวทุกวันให้กับพ่อ ซึ่งต้องไปทำงานแต่เช้าตรู่ แก่ลูก ๆ ถึงเจ็ดคนที่ต้องไปโรงเรียน
ภาพแม่ยืนขายของในร้านขายของชำเก่า ๆ ข้างตลาดสดเล็ก ๆ ปากเอ่ยวาจาทักทายกับลูกค้า มือก็หยิบสินค้า รับและจ่ายเงินทอนแก่ลูกค้า
ภาพแม่นั่งเล่น นอนเล่นกับน้องชายคนสุดท้อง พี่ ๆ น้อง ๆ และฉันเองในยามว่างจากลูกค้าหรือวันหยุด
ภาพแม่นั่งสอนหนังสือ สอนการบ้านแก่ลูก ๆ หลายคน ทั้งที่แม่ไม่เคยเข้าเรียนหนังสือโรงเรียนไหนเลย
ภาพแม่นั่งตัดเย็บเสื้อผ้า ซ่อมแซมเสื้อผ้าให้ใช้การได้ จนฉันเองพลอยได้ความรู้ การงานฝีมือเรื่องเย็บปักถักร้อย สอยผ้า ปะชุนรอยขาดได้
ภาพแม่แปลงร่างเป็นช่างตัดผมให้แก่ลูก ๆ ทั้งหญิงและชาย บางครั้งก็ตัดผมให้พ่อด้วย
ภาพแม่ทำงานบ้านนอกเหนือจากการขายของ กวาดถูบ้าน ซักผ้า ดูแลการกินข้าว การแต่งตัวของลูกคนเล็ก ๆ คือฉันและน้องชายสุดท้อง
มีงานอีกมากที่แม่เป็นผู้รับผิดชอบหลัก
นอกจากที่เห็นเป็นประจำแล้ว แม่ยังมีเวลาพอที่จะซ่อมแซมข้าวของเครื่องใช้ในบ้าน เก้าอี้ ม้านั่ง งานไม้ง่าย ๆ ใช้ค้อนตอกตะปู ใช้เลื่อยเลื่อยไม้มาทำเก้าอี้นั่งตัวเล็กๆ ฉันจำได้ว่า เคยเห็นแม่ทำเองกับมือ
บางทีก็ดัดแปลงคิดค้นทำของเล่นง่าย ๆ ให้ลูก ๆ เล่น รถลากคันเล็ก ๆ จากกระป๋องนมใบใหญ่ ๆ ใช้แกนในของหลอดด้ายโต ๆ มาทำเป็นล้อ น้องชายฉันรักรถนี้มาก
เล่นทำขนมครกไข่เจียวกับฉัน จนโตขึ้นมา ฉันนำมาดัดแปลงเป็นเมนูอาหารทำเลี้ยงเพื่อน ๆ จนได้รับคำชม
แม่มักออกแบบการบ้านวิชาเลขคณิตง่าย ๆ การเล่นเกมเขียนศัพท์ภาษาจีน มาเล่นกับลูก ๆ เสมอ ๆ จนฉันมีลูกเอง ฉันดัดแปลงมาเล่นกับลูกตัวเองบ้าง เปลี่ยนกลับกันว่า ให้ลูกของฉันเป็นผู้คิดการบ้าน มันสบายกว่าเยอะสำหรับฉันผู้เป็นแม่ (ฮา)
แม่ไม่ถนัดภาษาไทย ไม่เช่นนั้นฉันอาจเก่งภาษาไทยมากกว่านี้
และแม่เป็นต้นแบบให้ลูก ๆ ในเรื่อง การอ่านหนังสือทุกชนิดที่ไม่เป็นพิษไม่เป็นภัย อ่านแม้กระทั่งกระดาษหนังสือรายปักษ์ที่ถูกนำมาทำเป็นถุงใส่ขนมแบบถุงกล้วยแขก อ่านได้ทุกที่ ทุกเวลา แม้เวลาช่วยแม่ขายของ
แม่ชอบหัดคัดและเขียนลายมือโดยเฉพาะภาษาไทยที่แม่ไม่เป็นจนสวย ทำให้ลูก ๆ ซึมซับเรื่องความเพียรพยายามไปโดยอัตโนมัติ
ฉันยังนึกภาพได้เด่นชัดถึงการเล่นเขียนภาษาจีนเป็นคำ ๆ บนพื้นไม้ชั้นสองของบ้านตึกแถวด้วยดินสอพอง ในบ้านหลังเล็ก เก่าคร่ำคร่า ที่เต็มไปด้วยข้าวของสินค้าที่ตุนไว้ขายแบบร้านขายของชำโบราณ หากอบอุ่นกรุ่นด้วยความรักของแม่
แม่ทำสิ่งเหล่านี้ทั้งหมดได้อย่างไร
แม่เป็นครู ครูคนแรกของลูก ๆ
แม่สอนพูดแก่ลูก ๆ
แม่สอนหนังสือ
แม่สอนวิชาการใช้ชีวิต
แม่สอนงานครัว งานการฝีมือ งานช่าง
แม่สอนวิชาการค้าขาย การบวกลกคูณหารจากการค้าขายทำให้พวกเราเก่งวิชา เลขในใจ
แม่สอนการมีมนุษยสัมพันธ์กับลูกค้า
แม่สอนวิชาความซื่อสัตย์
แม่สอนพวกเราให้อดทน มัธยัสถ์ ขยันและพากเพียร
แม่ทำสิ่งเหล่านี้ทั้งหมดได้อย่างไร
เพราะความรักอันยิ่งใหญ่ที่มีต่อพวกเรา ลูก ๆ คือคำตอบ
รักและคิดถึงแม่มาก
แม่ครูคนแรกและตลอดไปในใจของพวกเรา
ฝากบันทึกนี้ หนึ่งเรื่องด้วยค่ะ