62 โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพด้านอาหารและโภชนา
เรื่องเล่าวันนี้ของพี่อ้อย กำลังมาแรงเพราะเป็นนโยบายด่วนจากเบื้องบน เนื่องจากอยากให้นำเรื่องอาหารและโภชนาการมาสอดแทรกเพิ่มในมาตรฐานของโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพ เพราะสถานการณ์ที่ปัจจุบันประชาชนมีพฤติกรรมสุขภาพที่ไม่ถูกต้องเหมาะสม คือ มีการบริโภคอาหารที่มากเกินความต้องการ ร่วมกับการขาดการออกกำลัง ตลอดจนภาวะเศรษฐกิจและความเป็นอยู่ที่เพิ่มความเสี่ยงมากขึ้น ล้วนเป็นปัจจัยที่ทำให้เกิดความเสี่ยงของการเกิดโรค ได้แก่ กลุ่มโรคหัวใจขาดเลือด ความดันโลหิตสูง เบาหวาน และมะเร็ง
จากเหตุผลข้างต้นจึงเป็นแนวคิดให้กรมอนามัยจำเป็นต้องจัดทำ “โครงการโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพด้านอาหารและโภชนาการ” และมอบหมายให้ทุกศูนย์เขตนำไปกระจายให้กับทุกจังหวัดดำเนินการจัดตั้งในทุกโรงพยาบาลของรัฐ (รพศ./รพท./รพช./รพ.ศูนย์อนามัย)
วัตถุประสงค์
1. บูรณาการและเสริมสร้างความเข้มแข็ง ระบบบริการสุขภาพด้านอาหารและ
โภชนาการในสถานบริการสาธารณสุข ครอบครัว และชุมชน
2. สร้างสภาพแวดล้อมในโรงพยาบาลที่เอื้อต่อการส่งเสริมสุขภาพด้านอาหารและ
โภชนาการให้แก่ ผู้ป่วย ญาติผู้ป่วย ประชาชน และเจ้าหน้าที่
3. เพื่อเผยแพร่ประชาสัมพันธ์ให้ความรู้ และสร้างความตระหนักให้กับประชาชนในการ
ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมที่ถูกต้อง เพื่อลดโรควิถีชีวิต
มาตรการ
การดำเนินงานส่งเสริมสุขภาพด้านอาหารและโภชนาการสำหรับโรงพยาบาล ดังนี้
1. อาหารปลอดภัย
วัตถุดิบที่ใช้ในการปรุงอาหารในโรงครัว ต้องปลอดภัยจากการปนเปื้อนของสารพิษ
2. อาหารเฉพาะโรค และอาหารเพื่อสุขภาพในโรงครัว
โรงครัวมีการบริการอาหารเฉพาะโรคสำหรับผู้ป่วยโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง และบริการ
อาหารเพื่อสุขภาพสำหรับผู้ป่วยอื่นๆ และเพิ่มผัก ผลไม้
3. อาหารเพื่อสุขภาพในโรงอาหารของโรงพยาบาล
โรงอาหารในโรงพยาบาลดำเนินงานเมนูชูสุขภาพ/เมนูไร้พุง และจัดมุมให้ความรู้ด้าน
อาหารและโภชนาการ
4. Health meeting
ใช้แนวทาง Health meeting ในการประชุมและฝึกอบรม
5. การสื่อสาร / การให้สุขศึกษาแก่ญาติและผู้ป่วย
5.1 โรงพยาบาลควรจัดให้ความรู้แก่ญาติผู้ป่วย
5.2 กิจกรรมดำเนินการทั้งในหอผู้ป่วยใน และห้องรอตรวจแผนกผู้ป่วยนอก
5.3 ติดตามเยี่ยมบ้าน และให้คำแนะนำด้านอาหารและโภชนาการ
โดยได้ทำแบบประเมินตนเองให้แต่ละโรงพยาบาลได้ประเมินตนเอง ด้านอาหารและโภชนากา มีคะแนนเต็ม 200 คะแนน โดยแบ่งระดับคะแนน ดังนี้
- ระดับดีเด่น 200 คะแนน
- ระดับดี 180 คะแนน
- ระดับพัฒนาได้ 160 คะแนน
ที่กล่าวข้างต้น นั่นเป็นวัตถุประสงค์และแนวคิดของโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพด้านอาหารและโภชนาการของกรมอนามัย แต่สาเหตุหลักที่ให้พี่อ้อยต้องเอาเรื่อง หลักการบริโภคอาหารที่ถูกต้องมาเล่าวันนี้ คือ
· จากข้อมูลการตรวจสุขภาพ จนท. ศูนย์ฯ 10 ปี 2554 พบว่า มีภาวะโภชนาการเกินร้อยละ 53.11
· จากนโยบายกรมอนามัย ให้ดำเนินโครงการ รพ.ส่งเสริมสุขภาพด้านโภชนาการ เป้าหมายปี 2555 ให้ลดการใช้น้ำมัน น้ำตาล เกลือ เครื่องปรุงรส เพิ่มอาหารประเภทผัก-ผลไม้ ที่รสไม่หวานจัด
· จากการตื่นตัวของหน่วยงานอื่นๆ ที่เชิญไปเป็นวิทยากร ด้านการส่งเสริมสุขภาพ จึงควรส่งเสริมกับหน่วยงานของเรา เพื่อเป็นต้นแบบสุขภาพ ในการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการบริโภค และการออกกำลังกาย เพื่อให้สุขภาพดี
พี่อ้อยเล่าว่าสำหรับโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพของศูนย์อนามัยที่ 10 ได้เริ่ม กระบวนการไปแล้ว ดังนี้ ก่อนที่จำนำมาเล่าสู่ ในเรื่องเล่า เร้าพลังวันนี้
-
ปรึกษาผู้บริหาร และประชุมชี้แจงทีมงานให้รับรู้เรื่องนโยบายใหม่
- ปรับเปลี่ยน จัดรายการอาหารให้ครบ 5 หมู่
- จัดบอร์ดให้ความรู้
- ประกวด Healthy Break
- ทำแบบประเมินความพึงพอใจของผู้รับบริการ
- ประสานงานออกกำลังกาย ให้มีการรณรงค์สร้างกระแส ให้ชมรมต่างๆ มีการออกกำลังกายอย่างต่อเนื่อง
ก่อนเล่าเรื่อง ครื้นเครงด้วยขบวนคนโรงครัว ที่ขนกันมาเชียร์และสร้างสีสรรค์ในเวทีเรื่องเล่าในวันนั้น
พี่อ้อยเริ่มเรื่องเล่าด้วยคำถามที่ว่า “ รู้อย่างไรว่าร่างกายสมส่วน ( ไม่อ้วน )”
ด้วยการเอาเรื่องเก่ามาย้ำให้เข้าใจใหม่ ด้วยการคำนวณค่าดัชนีมวลกาย
การคำนวณดัชนีมวลกายและการวัดรอบเอว
แล้วตามด้วยเรื่อง การคำนวณหาค่าพลังงานที่ร่างกายควรได้รับแต่ละวัน โดยใช้หลักธงโภชนาการ ลองตามอ่านดูนะคะ
นอกจากนั้นพี่อ้อยยังเน้นเรื่อง รหัส 6:6:1
ซึ่งหมายถึง
และตามด้วยเมนูชูสุขภาพประจำเดือนที่โรงอาหารของโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพได้จัดไว้เป็นสวัสดิการมื้อกลางวันของเจ้าหน้าที่
และตัวอย่าง Healthy Break ที่ทางโรงพยาบาลจัดเสริฟเมื่อมีการประชุม อบรม
สุดท้ายพี่อ้อยฝากบอกว่า โครงการโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพด้านอาหารและโภชนา จะสำเร็จได้ด้วยดีถ้าทุกคนหันมาปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการกินและการออกกำลัง ปฏิบัติบ่อยๆจนกลายเป็นนิสัย จึงจะถือว่าเป็นผลสำเร็จสุดยอดของโครงการ คือ เพื่อประชาชนสุขภาพดี
พี่แดงตอบขอบคุณพี่อ้อยและทีมงานด้วยของกำนัลเล็กๆน้อยๆ
ขอบคุณค่ะ
ความเห็น (2)
ตื่นตาตื่นใจกับเมนูรายเดือนค่ะพี่หมอเขี้ยว. อยากได้รายการมาจัดเมนูให้ตัวเองบ้าง มีเป็นเอกสารไหมคะคะ(รายปี)
เป็นบันทึกที่ครบถ้วนในการกินอาหารที่ถูกหลักนะคะ เพิ่งทราบจากพี่ดาเอาลงที่เฟชนะคะ เยี่ยมจังเลยค่ะ จะนำไปศึกษาและพยายามลดอาหารส่วนเกินค่ะ