เสริมประสบการณ์วิทยากร

              เสริมประสบการณ์วิทยากร

                                                  ประชุม โพธิกุล

บทความนี้เขียนขึ้นจากประสบการณ์ของผู้เขียนและจากการแลกเปลี่ยนเรียนรู้

ของเพื่อนวิทยากรที่ทำงานร่วมกันตลอดจนนักฝึกอบรมของสถาบันพัฒนาผู้

ผู้บริหารการศึกษา(สถาบันพัฒนาครูฯ)ประมาณ30คน น่าจะเป็นข้อเสนอแนะ

ในการเป็นวิทยากรที่ดี

         1.ยอมรับว่าทุกคนในแต่ละกลุ่มมีลักษณะเฉพาะ มีพื้นฐานแตกต่างกันมีความต้องการการเรียนรู้แตกต่างกัน

         2.โครงการฝึกอบรมทุกโครงการจำเป็นต้องวางแผน และพัฒนาให้เหมาะสมกับความต้องการที่หลากหลายของสมาชิกในกลุ่ม

         3.ประเมินมาตรฐานการเรียนรู้และความรู้ของสมาชิก เพื่อว่าท่านสามารถเริ่มได้เหมาะสม

          4.เริ่มต้นด้วยหัวข้อที่กลุ่มคุ้นเคยดี แต่ต้องเพิ่มสิ่งใหม่เพื่อกระตุ้นให้เกิดความกระตือรือร้น เเละทำให้ตระหนักถึงสิ่งที่ยังไม่รู้

          5.ให้เริ่มทีละขั้นตอนในแต่ละครั้ง

          6.ปรับระดับความยากง่าย ของแต่ละขั้นตอนให้สอดคล้องกับความสามารถของผู้เรียน

          7.ต้องศึกษาผู้ฟังและเตรียมปรับแต่ละขั้นตอน มิใช่เพียงแต่ในกลุ่มย่อยแต่รวมทั้งกลุ่มคนทั้งหมดและเตรียมปรับตามแต่ละคนในกลุ่มด้วย เพื่อวินิจฉัยความพร้อมของผู้เรียน สิ่งที่เขาคุ้นเคยมาก่อนเรียน และความรวดเร็วของการเรียนรู้

          8.ขั้นตอนในตอนแรกต้องสัมพันธ์สอดคล้องกับขั้นตอนในตอนหลัง

          9.ต้องแน่ใจว่าท่านให้โอกาสกับสมาชิกทุกคนได้ฝึกทักษะใหม่ๆที่เขาต้องการ

         10.ทุกสิ่งต้องสัมพันธ์สอดคล้องกับสถานการณ์ในชีวิตจริง ทำให้มีความหมายและสามารถนำไปประยุกต์ใช้ได้ มีสถานการณ์ที่หลากหลาย

          11.ถ้ามีการเปลี่ยนแปลง ภาพของการเปลี่ยนแปลงต้องชัดเจน และท่านต้องพยายามอธิบายเหตุผลของการเปลี่ยนแปลงให้ชัดเจน

          12.วิธีการต้องยืดหยุ่น ต้องติดตามความก้าวหน้าของกลุ่ม ท่านควรจะรู้ว่า เมื่อไรเขามีความพร้อมที่จะเรียนรู้ประสบการณ์ใหม่

           13.ต้องเอาใจเขามาใส่ใจเรา ต้องคิดว่าถ้าท่านเป็นผู้เข้ารับการฝึกอบรม ท่านจะรู้สึกมีปฏิกิริยาหรือพฤติกรรมอย่างไร

           14.วิทยากรต้องมีความอดทนและพยายามทำความเข้าใจ

           15.ส่งเสริมสนับสนุนให้ใช้เครื่องมือฝึกอบรมที่ดีที่สุด ถูกที่สุดและใช้การฝึกอบรมให้น้อยที่สุด

            16.ทุกรายวิชาต้องมีวัตถุประสงค์และความคาดหวังที่ชัดเจน เงื่อนไขต่างๆต้องมีความหมายเหมือนกันสำหรับทุกคน

            17.พึงจำไว้ว่าความหมายของคำอยู่ที่จิตใจของคน มิใช่อยู่ที่คำ

            18.ให้ทำงานเป็นช่วงเวลา มิใช่ให้ทำงานหลักอยู่ตลอดเวลา ปล่อยเวลาไว้ให้สมาชิกมีความคิดริเริ่มสร้างสรรค์ คิดสิ่งใหม่ๆหรือต่อยอดความคิดบ้าง

            19.จำไว้ด้วยว่า การให้นั่งอยู่เฉยๆในที่จำกัดมิก่อให้เกิดความคิดสร้างสรรค์ ถ้าต้องทำต้องกำหนดเวลาให้ตายตัว ต้องปฏิบัติตามข้อตกลงอันนั้นด้วย

             20.การเล่นบทบาทสมมติในการสร้างจินตนาการเป็นสิ่งที่มีความหมายในการเรียนรู้ (สมมติว่าท่านเป็นนายกรัฐมนตรี ท่านจะทำอย่างไร)

             21.พยายามให้สมาชิกทุกคนมีความรู้สึกมีส่วนร่วม รู้สึกว่าเขาสามารถแลกเปลี่ยนประสบการณ์กันได้อย่างอิสระ ไม่ต้องกลัว “เสียหน้า”

             22.สมาชิกมองเห็นว่า การฝึกปฏิบัติเป็นสิ่งที่มีคุณค่า และเกี่ยวข้องสัมพันธ์จุดมุ่งหมายเพื่อให้เกิดประโยชน์ มีการให้ข้อเสนอแนะในเชิงปฏิบัติได้

             23.สร้างบรรยากาศการทำงานที่ส่งเสริมการวิจารณ์ตนเองอย่างสร้างสรรค์

             24.ปรกติการประเมินผลจะช่วยให้สมาชิกมีความเห็นอกเห็นใจกััน มีความจำเป็นที่จะต้องทำเพื่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงในทิศทางที่ต้องการ

             25.ทุกคนมีส่วนร่วมในการเเลกเปลี่ยนประสบการณ์ ข้อเสนอแนะต้องสั้นกระชับและให้ทุกคนมีโอกาสมีส่วนร่วม

             26.พูดในสิ่งที่ผู้ฟังต้องการฟัง

             27.อย่าลืมว่าการบรรยายแบบดั้งเดิมบางทีก็เป็นวิธีการที่มีประสิทธิผลน้อยท่ีสุด

             28.ประสบการณ์จริงเป็นสิ่งที่มีประสิทธิผลมากที่สุด

             29.คำพูดเป็นสิ่งที่ทำให้เกิดการเรียนรู้น้อยที่สุด

             30.วิทยกรต้องตรงเวลา