เห็ดขอนไม้กลายมาเป็นเห็ดถุง

การเพาะเห็ดหอม เห็ดหูหนู เห็ดลม เห็ดบดและเห็ดอีกหลายๆชนิดในอดีตจะใช้ท่อนไม้มาเป็นวัสดุเพาะโดยเจาะรู้และหยอดเชื้อลงไปและดูแลบำรุงรักษาอุณหภูมิให้เหมาะสม อาจจะใช้กระสอบป่าน ผ้าใบ แสลนด์ หรือนำไม้ไผ่มาผ่าซีกเป็นแผ่นบางๆยาวประมาณ 5-6 เมตรตามความเหมาะสมของกองขอนไม้ที่นำมาเพาะเห็ดนำมาโค้งพาดคร่อมลงบนกองแล้วใช้กระสอบปุ๋ยเก่าเย็บปิดคลุมเพื่อกักเก็บอุณหภูมิก็สามารถทำได้หลายแบบแตกต่างกันไปตามความชำนาญของแต่ละบุคคล หมั่นรดน้ำ ระบายอากาศเหมือนกับการเพาะเห็ดถุงในปัจจุบัน หัวเชื้อเห็ดที่เป็นสปอร์จะค่อยๆงอกออกเป็นเส้นใย มากเข้าๆก็รวมเป็นดอกเห็ดและเกิดขึ้นเป็นประจำทุกปีหรือตามสภาพดินฟ้าอากาศที่เหมาะสมเพราะสปอร์ของเห็ดจะอยู่อาศัยกับขอนไม้ไปตลอดจนกว่าจะผุพังย่อยสลายกันไปข้างหนึ่ง
 
ท่อนไม้ที่ถูกบรรจุเชื้อลงไปแล้วจะสามารถให้ผลผลิตเห็ดได้ตลอดและเมื่อนำท่อนไม้ใหม่มาวางไว้ใกล้ทิ้งไว้สักระยะท่อนไม้ใหม่ก็จะเกิดดอกเห็ดได้ด้วยเช่นกันโดยไม่ต้องเจาะรูและหยอดเชื้อเหมือนที่ทำกับขอนไม้ชุดแรก ดังที่เราได้ทราบไปแล้วในบทความตอนก่อนๆว่าเห็ดสามารถสร้างสปอร์ขนาดเล็กที่สามารถปลิวหรือถูกพัดพาไปกับสายลมไปตกตามที่ต่างๆได้ง่าย หลักการเดียวกันนี้เองจึงทำให้ขอนไม้ก้อนใหม่สามารถที่จะเกิดดอกเห็ดจากสปอร์จากขอนไม้เก่าที่อยู่ข้างๆนั่นเอง แต่อาจจะช้าไม่สอดคล้องกับพฤติกรรมการเพาะในเชิงธุรกิจที่ต้องการทั้งปริมาณและเวลาที่รวดเร็ว ถ้าเพียงเพาะไว้ทานเองก็น่าจะเพียงพอและเป็นแนวทางที่สามารถทำได้ไม่ยาก
 
เมื่อมีการปิดป่าในปี 2535 ในยุคสมัยท่านนายกชาติชาย ชุณหะวัณเป็นรัฐบาลประกอบกับต้นไม้ซึ่งเป็นสิ่งหายากอยู่แล้วกลายเป็นสิ่งยากที่สุดมากขึ้นไปอีก จึงต้องมีการนำขี้เลื่อยมาอัดใส่ถุงทำเลียนแบบขอนไม้เพื่อเพาะเห็ด เมื่อขี้เลื่อยเริ่มมีราคาแพงสูงมากขึ้นเรื่อยๆ ก็เกิดวิวัฒนาการที่มีการนำวัสดุใกล้เคียงกับไม้หรือขี้เลื่อยในรูปแบบต่างๆ นำมาทดลองเพาะเห็ดกันอย่างหลากหลาย ดังที่ประเทศจีนได้เคยทำมาก่อนแล้วไม่ว่าจะเป็น หญ้าแห้ง ฟาง ตอซัง ใบตองแห้ง เปลือกถั่ว ขี้ฝ้ายไส้นุ่น ปุ๋ยหมัก ปุ๋ยคอก ฯลฯ เนื่องด้วยประสบภาวะขาดแคลนทรัพยากรที่ไม่สมดุลย์กับประชากรที่มีอยู่จำนวนมาก ดังนั้นจึงไม่ใช่เรื่องแปลกที่เราจะนำวัสดุหาง่ายในท้องถิ่นมาทดลองเพาะเห็ดเพื่อคัดเลือกหาวัสดุที่เหมาะสมกับการเจริญเติบโตของเห็ดแต่ละชนิดในท้องถิ่นขิง้รา ดีบ้างไม่ดีบ้างก็ถือว่าเป็นทางเลือกในการเพาะเห็ดให้เพิ่มมากขึ้นดีกว่าที่จะรอเพียงขี้เลื่อยเพียงอย่างเดียว
 
มนตรี บุญจรัส
ชมรมเกษตรปลอดสารพิษ www.thaigreenagro.com

[แว่นธรรมทอง]

ชอบกินเห็นครับ เมื่อวานซื้อ เห็ดตับเต่า ๑ กก. และที่บ้านก็มีถุงเห็ดโคนญี่ปุ่น ๒๐ ถุงไม่ได้ทำเองซื้อมา เป็นปีแล้วครับยังออก กำลังจะโยนท้ิง เมื่อเช้ายังงอกออกให้เห็นอีกครับ

[krunarong]

ขอบคุณครับ จะศึกษาเพิ่มเติมและทดลองทำดูครับ