พัฒนาการทางสังคม

อีริค อีริคสัน ขั้นพัฒนาการทางจิตสังคม

1. ความไว้วางใจ/ความไม่ไว้วางใจ  เกิด- 1ปี ความไว้วางใจเป็นการเรียนรู้พื่้นฐานทางสังคมที่ทารกจะไว้วางใจพ่อแม่  และประสบหารที่ได้รับมีความคงที่ สม่ำเสมอ ต่อเนื่อง ถ้าพ่อแม่ให้ความรักความอบอุ่นที่แท้จริง

2. ความเป็นอิสระแก่ตน/ความละอายสงสัย 2-3 ปี เมื่อเด็กเรียนรู้ที่จะไว้วางใจจากนั้นก็จะเริ่มต้องการความเป็นอิสระแกตนในระดับหนึ่งถ้าพ่อแม่ยินยอมและกระตุ้รให้ลูกทำตามความสามารถ ตามวิถีทางของเขาในระดับหนึ่งด้วยความรู้สึกที่ดีย่อมทำให้ลูกสามารถพัฒนาความเป็นอิสระแก่ตน

3. ความคิดริเริ่ม/ความรู้สึกถูกผิด 4-5 ปี เป็นวัยที่เข้าร่วมกิจกรรมทางกายภาพได้หลายอย่างตลอดจนความสามารถในการใช้ภาษา เป็นจุดเริ่มต้นของการมีความคิดเปฯตัวของตัวเองทำให้มีการวางแผน ลงมือทำงาน มีความตื่นตัว

4. ความขยันหมั่นเพียร/ความรู้สึกด้อย 6-11 ปี เป็นวัยที่เริ่มเข้าโรงเรียนมีความสนใจทางกิจกรรมความรู้ ความคิด เรียนรู้ในการทำให้ตนเองเป็นที่ยอมรับโดยเสดงผลงานออกมาเป็นการพัฒนาความรู้สึกขยันหมั่นเพียร ถ้าผู้ใหญ่ให้กำลังใจกระตุ้นให้คำชมเชยย่อมช่วยให้เกิดความขยันหมั่นเพียร

5. การเข้าใจตนเอง ตระหนักถึงเอกลักษณ์ของตน/ความสันสนในบทบาท 12-18 ปี เมื่อเข้าสู่วัยรุ่นเด็กเริ่มจะมีอะสระจากพ่อแม่ และมีวุฒิภาวะทางกาายภาพวัยรุ่นเป็นวัยที่มีภาวะการเจริญเติบโตอย่างเติมที่มีการเปลี่ยนแปลงเกิดขึ้นอย่างรวดเร็ว เขาเริ่มมีการค้นหาตนเอง อะไรที่มีคุณค่ามีความหมายสำหรับชีวิตเขา เริ่มวางเป้าหมายของชีวิต

6. ความผูกพันใกล้ชิด/ความรู้สึกโดเดี่ยวอ้างว้าง 19-40 ปีวัยผู้ใหย่ตอนต้นเมื่อรู้ถึงเอกลักษณ์ของตนเองเริ่มมีปฏิสัมพันธ์กับบุคคลอืื่นโดยมีจุดยืนและเอกลักษณ์ของตนเองมีความพร้อมในสถานะทางสังคมพร้อมที่จะมีความสัมพันธ์ใกล้ชิด มีการแต่งงาน มีครอบครัว

7. การให้กำเหนิดเลี้ยงดู/หมกหมุ่นกับตัวเอง 41-60 ปี วัยผู้ใหย่ตอนกลาง การให้กำเหนิดเป็นการสร้างคนรุ่นต่อไป และพยายามสร้างสรรค์สิ่งดีๆให้กับคนรุ่นต่อไป

8. บูรณาภาพ/สิ้นหวังทอดอาลัย 60ปี  ขึ้นไป วัยสูงอายุ เป็นการยอมรับและเข้าใจวัฏจักกรของชีวิตที่จะต้องเป็นไปตามครรลองของมันไม่ต้องแสวงหาสิ่งมาทดแทนมีความพอใจในสภาพที่เป็นอยู่

[นงนาท สนธิสุวรรณ]

วัยสุดท้ายที่ต้องเดินหน้าด้วยใจที่่ปล่อยวาง. เพื่อเตรียมละสังขารเสื่อมโทรมไว้เบื้องหลังอย่างรู้สติ..กำลังเพียรฝึกอยู่ค่ะ