มีศรัทธาเป็นบันไดขั้นต้น
ศรัทธากับปัญญาต้องเสมอกัน
เพราะถ้าศรัทธามาก แต่ปัญญาน้อย
จะเป็นคนงมงาย
ถ้าปัญญามาก แต่ศรัทธาน้อย
จะเป็นคนหัวดื้ออวดดี
1
ผู้รู้กล่าวว่า เมื่อศรัทธาไม่เกิดขึ้น บุญกุศลอื่นๆ ก็หาเกิดขึ้นไม่
ศรัทธา แปลว่า ความเชื่อ คือเชื่อต่อสิ่งที่ควรเชื่อ
เช่น เชื่อในความที่สัตว์มีกรรม เป็นบุญหรือบาป ดีหรือชั่วเป็นของๆ ตน
2
ในกรณีไปเชื่อต่อสิ่งที่ไม่ควรเชื่อ
เช่น คำเท็จที่รู้อยู่แก่ใจ
เป็นสิ่งไม่ควรเชื่อว่าจริง
หรือสิ่งหนึ่งสิ่งใดที่เป็นของไม่จริง
เป็นสิ่งไม่ควรเชื่อว่าจริง
ความเชื่อต่อสิ่งที่ไม่ควรเชื่อดังกล่าวมานี้ หาได้ชื่อว่าศรัทธาไม่
3
การเชื่อกรรมเชื่อผลแห่งกรรมที่บุคคลใดทำลงไปแล้ว
ไม่ว่าดีหรือชั่ว เขาต้องได้รับไม่สูญเปล่า ไม่โลกนี้ก็โลกหน้านั้น
ผลแห่งความเชื่อดังกล่าว
ทำให้มีบางคนคิดขวนขวายบำเพ็ญส่วนกุศลธรรมด้วยศรัทธา
เช่น ให้ทาน รักษาศีล เจริญภาวนา
เพื่อสะสมบุญให้แก่ตนในช่วงที่ยังมีชีวิต
4
จากพระไตรปิฎกและอรรถกถา เล่มที่40 หน้า39
เล่าว่า มีพราหมณ์คนหนึ่ง ในกรุงสาวัตถี เป็นเศรษฐีขี้เหนียวมาก
เขามีบุตรคนเดียว วันหนึ่งอยากจะทำเครื่องประดับให้บุตร
แต่เสียดายค่าบำเหน็จให้ช่างทอง จึงลงมือทำเสียเอง
ชาวบ้านจึงเรียกชื่อลูกเศรษฐีว่า “มัฏฐกุณฑลี” (หนุ่มตุ้มหูเกลี้ยง)
5
เมื่อบุตรชายเขาอายุได้ 16 ปี เกิดเป็นโรคผอมเหลือง
ภรรยาให้สามีไปหาหมอแต่ เขาบอกว่าสิ้นเปลืองจะรักษาเอง
แล้วไปร้านหมอ ถามหมอว่า พวกท่านจะวางยาขนานไหน ?
ถ้าพบคนไข้ที่เป็นโรคผอมเหลือง
หมอได้ฟังดังนั้น จึงบอกชื่อยาเกร็ดที่เข้าเปลือกไม้
โดยไม่ได้ซักถามถึงสาเหตุของโรค
เมื่อเศรษฐีขี้เหนียวต้มเคี่ยวเป็นตัวยาตามคำแนะนำให้แก่บุตรแล้ว
แต่ดื่มเท่าไรๆ ก็ไม่หายสักที มีแต่ทรุดลง
ในที่สุดบุตรชายมีอาการถึงขั้นล้มหมอนนอนเสื่อ
หมดเรี่ยวแรงมีโอกาสทุพพลภาพ
6
เศรษฐีเดือดเนื้อร้อนใจยิ่งนัก จึงรีบไปตามหมออีกคนหนึ่ง
หมอผู้นั้นปฏิเสธการรักษาบอกว่าไม่ว่าง
เศรษฐีจึงรู้ว่าชีวิตบุตรชายไม่มีโอกาสรอดแน่
คิดในใจว่า หากมีพรรคพวกเพื่อนฝูงของเราและลูก
มาเยี่ยมเยียน หรือมาเพื่อประโยชน์อื่นใด
แล้วได้เห็นทรัพย์สมบัติภายในเรือนของเราอาจเป็นอันตรายได้
เราควรจะเอาบุตรชายไว้ข้างนอกน่าจะปลอดภัยกว่า
เมื่อคิดดังนี้แล้ว จึงย้ายบุตรชายออกมานอนที่ระเบียงเรือนข้างนอก
7
วันหนึ่งหลังจากพระพุทธเจ้าพร้อมด้วยภิกษุสงฆ์หมู่ใหญ่
ออกเดินบิณฑบาตโปรดสัตว์ในกรุงสาวัตถี
พระองค์เสด็จยืนหน้าประตูเรือนของพราหมณ์เศรษฐีขี้เหนียว
ในขณะนั้น มัฏฐกุณฑลีมาณพ กำลังนอนผินหน้าไปข้างในเรือน
พระพุทธเจ้าทรงทราบว่าไม่เห็นพระองค์
จึงได้เปล่งพระรัศมีไปวาบหนึ่ง
ชายหนุ่มคิดว่า นี่เป็นแสงสว่างอะไรหนอ
จึงค่อยๆ พลิกตัวกลับ มองเห็นพระพุทธเจ้าแล้วครุ่นคิดว่า
8
เราอาศัยอยู่กับบิดาที่ไม่นับถือพระพุทธเจ้า
จึงไม่มีโอกาสได้เข้าไปเฝ้าพระองค์ท่าน ไม่เคยเข้าวัดฟังธรรม
ไม่เคยถวายภัตตาหารแก่พระสงฆ์แม้แต่ทัพพีเดียว
มาจนถึงปานนี้แล้ว เรายังป่วยหนักอีก
คิดแม้จะพลิกตัวลุกขึ้นก็แสนยาก
กระทั่งมือสองข้างของเรายังยกไม่ไหว กิจที่ควรทำอย่างอื่นก็ทำไม่ได้
เมื่อเป็นดังนี้แล้ว ข้าพเจ้าจึงขอนมัสการพระองค์ด้วยจิตที่เลื่อมใสนี้
9
พระพุทธเจ้าทรงทราบความคิดของมาณพผู้นี้ด้วยญาณ
การทำจิตให้เลื่อมใสพระองค์
เท่านี้ก็เพียงพอแล้วในการสร้างบุญบารมี
ขณะพระพุทธเจ้าเสด็จจากไป
มาณพผู้มีจิตที่เลื่อมใสพระองค์ได้เสียชีวิตทันที
คลับคล้ายดังว่าเป็นอาการที่นอนหลับแล้วกลับตื่นขึ้น
ไปเกิดในวิมานทองสูงประมาณ 30โยชน์
ในดาวดึงสเทวโลก มีนางอัปสรเป็นบริวารหนึ่งพัน
10
เราขอให้พิจารณา
พระพุทธเจ้าตรัสว่า
ธรรมทั้งหลายมีใจเป็นหัวหน้า
มีใจเป็นใหญ่
สำเร็จด้วยใจ
ชนะ เวชกุล
สวัสดีครับ คุณนงนาท สนธิสุวรรณ
ยินดีที่ได้รู้จัก
และขอบคุณที่แวะมาอ่าน