การจัดการความรู้งานสาธารณสุขในจังหวัดตาก

เราทำการจัดการความรู้ในส่วนต่างๆของงานสาธารณสุขมาแล้ว โดยที่หลายงานไม่ได้เรียกว่าการจัดการความรู้ การจัดมหกรรมในวันที่ 20-22 กันยายน จึงเป็นการKick off KMให้ชัดเจนมากขึ้น

                     หน่วยงานต่างๆในสังกัดสำนักงานสาธารณสุขจังหวัดตากเองได้มีการจัดการความรู้อยู่ในกิจกรรมต่างๆมาหลายปี แต่ไม่ได้ใช้ชื่อว่าเป็นการจัดการความรู้ เช่น

1.  โรงพยาบาลบ้านตาก ได้มีการจัดการความรู้ในหน่วยงานจนสามารถพัฒนาคุณภาพโรงพยาบาลและผ่านการประเมินได้

2.  งานกิจการพิเศษ สสจ.ตาก มีกิจกรรมเกี่ยวกับโรคและสุขภาพชายแดนร่วมกับกลุ่มNGOs มีการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ในการทำงานมาตลอด จนเป็นที่ดูงานของงานสุขภาพชายแดนจากหลายจังหวัด

3.  งานพัฒนาคุณภาพบริการ สสจ.ตาก ได้จัดกิจกรรมเพื่อนช่วยเพื่อน(Peer assist)เพื่อพัฒนาคุณภาพโรงพยาบาลโดยเชิญทีมงานของโรงพยาบาลบ้านตากไปช่วยและแลกเปลี่ยนกับโรงพยาบาลแม่ระมาด พบพระ ท่าสองยางและสามเงา

4.  งานสุขภาพภาคประชาชน สสจ.ตาก ได้จัดแลกเปลี่ยนเรียนรู้เครือข่ายพันธมิตรภาคประชาชนทุกปีและในปีนี้ถือเป็นการจัดการความรู้อย่างมากโดยจัดเมื่อ 16-17 สิงหาคมที่ผ่านมาจัดที่เขื่อนภูมิพล โดยมีวิทยากรเครือข่าย ผมและที่สำคัญได้วิทยากรภาคประชาชนมืออาชีพอย่างอาจารย์สุรเดช จาก สสจ.พิจิตรมาช่วย

5.  งานพัฒนาคุณภาพบริการ ได้จัดตั้งชมชนแนวปฏิบัติ(CoP)โรคเบาหวานของจังหวัดขึ้น มีการจัดกิจกรรมแลกเปลี่ยนเรียนรู้โดยใช้เครื่องมือชุดธารปัญญาเป็นตัวนำและทำให้มีการพัฒนาการเรียนรุ้และดูแลผู้ป่วยเบาหวานมากขึ้นและในครั้งแรกที่เป็นตัวจุดประกายก็คือการจัดตลาดนัดการเรียนรุ้เรื่องโรคเบาหวานที่จัดที่โรงพยาบาลบ้านตากโดยทีมงานของโรงพยาบาลเทพธารินทร์ที่มีอาจารย์หมอเทพและอาจารย์วัลลาเป็นผู้นำ

6.  โรงพยาบาลสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช จัดกิจกรรมแลกเปลี่ยนเรียนรุ้ในโรงพยาบาลและมีการปูพื้นความรู้ในเรื่ทื่องการจัดการความรุ้แก่เจ้าหน้าที่ทั้งโรงพยาบาลเป็น 4 รุ่น เมื่อเดือนกรกฎาคม(24-25ก.ค.) โดยผมได้ไปเล่าให้ฟัง(Story telling)และพยายามเติมไฟใส่ฟืนให้ทีมงานของโรงพยาบาลสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช

7.  ศูนย์ควบคุมโรคนำโดยแมลงตาก ได้จัดศูนย์เรียนรู้เรื่องแมลงขึ้นในสำนักงานเพื่อให้มีการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ได้ง่ายและสะดวกขึ้น ซึ่งคุณสามารถ ได้แจ้งให้ผมทราบแต่ผมยังไม่ได้ไปเยี่ยมเยียน

             นี่ก็เป็นตัวอย่างของการจัดการความรุ้ของหน่วยงานสาธารณสุขในจังหวัดตาก ซึ่งน่าจะมีอยู่อีกมาแต่ผมยังไม่ได้ลงไปค้นหามาเผยแพร่

              มหกรรมการจัดการความรู้สู่คนไทยแข็งแรง เมืองไทยแข็งแรงและสุขภาพชายแดนที่จะจัดขึ้นในวันที่ 20-22 กันยายนนี้ จึงถือเป็นการรวบรวมการจัดการความรู้ เผยแพร่ และทำให้ทีมงานสาธารณสุขได้มองภาพของการจัดการความรุ้สู่ผลสำเร็จของงานได้ชัดเจนขึ้นและมุ่งไปสู่การสร้างความสนิทสนมคุ้นเคยกัน สร้างสัมพันธ์ที่ดีระหว่างกันอีกช่องทางหนึ่ง นอกเหนือจากการจัดกีฬาหน่วยงานประจำปี การจัดงานสำคัญๆต่างๆ

              การจัดงานในครั้งนี้ มีแรงบันดาลใจหลายอย่างและโดยเฉพาะแรงเชียร์จากอาจารย์หมอวิจารณ์ พานิช ที่ท่านได้กรุณาเขียนลงในบล๊อกของท่าน และผมขออนุญาตนำมาเผยแพร่ต่อ ดังนี้ครับ

งานที่ สสจ. ตากกำลังดำเนินการนี้ ถ้ากรมอนามัยมาร่วมเป็นภาคีด้วย จะยิ่งดี เพราะเป็นหน้าที่ของกรมโดยตรง และกรมอนามัยจะช่วยกระพือให้จังหวัดอื่นทำบ้าง เป็นประโยชน์ต่อบ้านเมืองของเราครับมหกรรมจัดการความรู้เพื่อสุขภาวะของจังหวัดตาก        วันที่ ๑๒ สค. เป็นวันแม่ วันมงคล     นอกจากความสุขที่ได้โทรศัพท์คุยกับแม่แล้ว     ผมยังสุขใจล้นเหลือที่ได้ข่าวดีด้าน KM ถึงสองเรื่องซ้อน     เรื่องแรกได้เล่าแล้วใน gotoknow.org/blog/thaikm/44524     เรื่องที่สองคือ อีเมล์ จากคุณหมอพิเชฐ ดังนี้ เรียนอาจารย์หมอวิจารณ์และอาจารย์ ดร.ประพนธ์ที่เคารพ
                 ตอนนี้ผมเป็นCKOของ สสจ.ตากด้วย ผมกับทีมที่ สสจ.ตากจะจัดมหกรรมการจัดการความรู้ของสาธารณสุขทั้งจังหวัดในวันที่ 21-22 กันยายนนี้ (ถือเป็นการKick-off KM)ตามกำหนดจะมีทีมงานในจังหวัดเข้าร่วมประมาณ 200 คน โดยใช้ทีมงานหลักที่จะเป็นวิทยากรประจำกลุ่มจากโรงพยาบาลบ้านตาก ผมอยากเรียนรบกวนขอสนับสนุนทีมงานจาก สคส.มาช่วย อาจารย์จะกรุณาจัดส่งไปช่วยได้ไหมครับ และหากอาจารย์มีข้อเสนอแนะในการจัดกิจกรรม ประการใดบ้าง ขอความอนุเคราะห์อาจารย์ช่วยแนะนำด้วยครับ
                                                 ขอแสดงความนับถือ
                                                   นพ.พิเชฐ  บัญญัติ            คุณหมอพิเชฐ แนบร่างกำหนดการของมหกรรมมาด้วย ดังนี้

             เอ็นดอร์ฟิน หลั่งไปทั่วร่างผมในพริบตาที่อ่านจบ    

             ผมมีความรู้สึกเหมือนลอยได้    สองข่าวแห่งความปิติในวันมหาปิติ คือวันแม่แห่งชาติ            ปิติว่า เราเห็นแนวทางที่ KM จะกำซาบไปทั่วแผ่นดินไทย    ชโลมสังคมให้เป็นสังคมเรียนรู้     ที่เอาใจใส่ความรู้จากการปฏิบัติ ความรู้ในคน   เพิ่มขึ้นจากความรู้ทฤษฎี ความรู้ในตำรา ที่เราคุ้นเคย     โดยผู้ดำเนินการเพื่อสร้างสรรค์ยุคใหม่นี้ทำด้วยตนเอง     ทำเพราะเห็นคุณค่าต่อแผ่นดิน   ไม่ใช่ทำเพราะอามิสหรือเพราะหวังผลประโยชน์ส่วนตน       

             ปิติที่เห็นการวางแผนจัดงานที่มีคุณภาพสูงมาก       

             ผมขอให้ความเห็นต่อหมอพิเชฐ ว่าน่าจะเชิญทีมกรมอนามัย สัก ๒ - ๓ คน ไปช่วยสร้างสีสัน และความเข้มข้นของกระบวนการ ลปรร.   รวมทั้งช่วยสะท้อนภาพของ KM เพื่อสุขภาวะของจังหวัดตาก ออกสู่สังคมไทยในวงกว้าง      เพื่อกระตุ้นจังหวัดอื่นๆ ให้คิดอ่านดำเนินการบ้าง   

             ยอดคุณลิขิตของกรมอนามัยคือ "เพื่อนร่วมทาง" (หมอนนทลี) ครับ            งานที่ สสจ. ตากกำลังดำเนินการนี้ ถ้ากรมอนามัยมาร่วมเป็นภาคีด้วย จะยิ่งดี     เพราะเป็นหน้าที่ของกรมโดยตรง    และกรมอนามัยจะช่วยกระพือให้จังหวัดอื่นทำบ้าง      เป็นประโยชน์ต่อบ้านเมืองของเราครับ       

             สำหรับ สคส. เราจะปรึกษากันในสัปดาห์หน้า ว่าจะไปช่วย "จับภาพ" KM จ. ตากดีไหม     จะส่งใครไป       

            ขอแสดงความชื่นชมต่อท่าน สสจ. ตาก ครับ     ที่ใช้ "สินทรัพย์" (assets) ที่ท่านมีอยู่แล้ว  คือทีม KM รพ. บ้านตาก  เป็นเครื่องมือขยายผล KM เพื่อสร้าง สุขภาวะ ของคนในจังหวัดตาก     นี่คือยุทธศาสตร์การบริหารจัดการแบบต่อยอดจากความสำเร็จที่น่าชื่นชมครับ      

             ผมเอามาลงบันทึกเพื่อเชียร์จังหวัดอื่นไปในตัว ให้จัดมหกรรมแบบนี้บ้าง     และถ้าจังหวัดอื่นจะส่งคนไปร่วมประชุมดูลาดเลา ก็จะได้รายละเอียดจากบันทึกนี้     โดยหวังว่าหมอพิเชฐจะเอารายละเอียดที่ชัดเจนกว่านี้ลง บล็อก ของหมอพิเชฐด้วย                             

                              วิจารณ์ พานิช
                               ๑๓ สค. ๔๙

            เมื่ออ่านจบผมเองก็ได้พลังใจอีกมากมายที่จะขับเคลื่อนกิจกรรมนี้ และเมื่อ 25 สิงหาคมที่ผ่านมาก็ได้มีการประชุมเตรียมงานกันไป 1 รอบและคิดว่าไม่น่าจะมีปัญหาอะไรสำหรับงานนี้ครับ