ENV a86 : เจ้าตัวจิ๋วเก่งอะไรบ้าง…มารู้จักกันเหอะ
เมื่อรู้ว่ามีเจ้าตัวจิ๋วหลายเผ่าพันธุ์เอี่ยวอยู่ในระบบบำบัดน้ำ ก็ตามทำความรู้จัก รู้จักแล้วก็ทึ่งกับความสามารถที่มันมีอยู่ เจ้าตัวจิ๋วบางตัวเมื่อรู้จักก็เหมือนจะคุ้นชื่อ พอลงลึกในความสามารถกลับกลายเป็นคนแปลกหน้า มาๆๆๆ มารู้จักกับเจ้าตัวจิ๋วด้วยกัน
มีตัวหนึ่งที่คำเรียกคุ้นอย่างยิ่ง ชื่อมันคือ “แบคทีเรียแบซิลลัส” ที่เคยเล่าว่าจุลินทรีย์สร้างแอมโมเนียขึ้นในน้ำ ก็เป็นจากฝีมือเจ้านี่ ใช่แล้วค่ะ แอมโมเนียส่วนใหญ่ที่อยู่ในน้ำเป็นฝีมือของมันนี่เอง
มันเก่งตรงช่วยย่อยโปรตีนให้มีขนาดเล็กลงจนเป็นกรดอะมิโนได้ แล้วยังเปลี่ยนให้เป็นคาร์บอนไดออกไซด์ แอมโมเนีย ซัลเฟต และน้ำได้เลยในสภาวะที่มีออกซิเจน
แต่ถ้าอยู่ในสภาวะที่ไม่มีออกซิเจน มันจะเก่งอีกแบบ คือ จะเปลี่ยนโปรตีนจนกลายเป็นแอมโมเนียอะมีน คาร์บอนไดออกไซด์ กรดอินทรีย์ Indole Skatole Mercaptans และ ไฮโดรเจนซัลไฟล์ สารเหล่านี้บางตัวเมื่อเกิดขึ้นแล้ว กลิ่นเหม็นเน่าจะแถมพ่วงมา
เจ้าตัวนี้ยังเก่งกับการสังเคราะห์ฮอร์โมนพืชกลุ่มออกซิน จิบเบอเรลลิน และไซโตไคนิน ด้วย
ตัวต่อมา เป็นกลุ่มที่ผลิตกรดได้ มีอยู่ 2 ก๊ก ก๊กหนึ่งเอ่ยชื่อแล้วเชื่อว่าแทบจะหาคนที่ไม่รู้จักไม่เจอแล้ว “แลคโตแบซิลลัส” ค่ะ
อีกก๊ก คนที่คุ้นเมื่อได้ยินชื่อแล้วร้องอ๋อ น่าจะเป็นคนที่ทำหน้าที่รักษาพยาบาลสิ่งมีชีวิตทั้งบนบกและในน้ำ “Pseudomonadaceae” กับ “Acetobacter sp.”
ทั้ง 3 ตัวผลิตกรดเก่งต่างกัน แลคโตแบซิลลัสเก่งผลิตกรดน้ำนม กรดมด และเอทานอล Pseudomonadaceae เก่งผลิตกรดน้ำส้ม Acetobacter เก่งผลิตแอลกอฮอล์ เอทานอล
แลคโตแบซิลลัสไม่สร้างสปอร์ ชอบน้ำตาล และอยู่อย่างอู้ฟู่ มีความสุขในสภาพที่ไม่มีออกซิเจน และอยู่ดีได้ในที่มีออกซิเจน คอนโดของมันหาง่าย มันชอบไปเช่าของหมัก ของดองทั้งหลายเป็นที่นอน ตัวจิ๋วนี้มีธรรมชาติอยู่กับที่ ไม่ปราดเปรียว ไม่กลัวกรด
มันมีทีมย่อยอยู่ในกลุ่ม 2 ทีม ทีมแรกผลิตกรดน้ำนม (Lactic Acid) เก่ง ทีมที่เหลือจะเก่งกว่า ตรงผลิตได้หลายตัว กรดน้ำนม กรดน้ำส้ม กรดมด กลีเซอรอล แอลกอฮอล์ และคาร์บอนไดออกไซด์ ผลิตได้หมด
Pseudomonadaceae ผลิตกรดน้ำส้มเก่งเมื่อไม่มีออกซิเจน เจ้านี่ปรูดปราดไปไหนได้เร็วด้วยหนวดของมัน เป็นเจ้าตัวจิ๋วที่อดทน ทนกรดได้เก่ง อยู่ได้ที่สภาวะ pH ต่ำกว่า 5 อย่างมีความสุข ยิ่งถ้ามีออกซิเจนยิ่งอู้ฟู่
Acetobacter ผลิตกรดน้ำส้มเก่งเช่นกันแต่ต้องมีออกซิเจน ชอบแอลกอฮอล์ เอทานอล ทนกรดได้เก่ง อยู่ได้อย่างอู้ฟู่ที่ pH ระหว่าง 3.0-3.5
ด้วยความไม่กลัวกรด แลคโตแบซิลลัสจึงกระชับพื้นที่สำเร็จ ทำให้พวกที่ทำให้อาหารเน่าเสียยอมแพ้หรือบางครั้งตายไปหมด ความเก่งนี้ทำให้มันมีอิทธิพลสูงในวงการอาหาร กรดที่มันผลิตช่วยถนอมอาหารด้วย
กรดน้ำส้มทำหน้าที่ได้ดีกว่ากรดน้ำนม ทั้งคู่ทำให้ pH ของอาหารต่ำลง pH ระดับต่ำเป็นยันต์มหาอุดไม่ให้เชื้อก่อโรคเพิ่มจำนวน
ตรงนี้เป็นเรื่องเพิ่งรู้ จึงเอามาบอกกัน กรดน้ำนมเป็นยันต์มหาอุดไม่ให้เชื้อ Staphylococcus aureus, Bacillus subtilis, Escherichia coli และ Pseudomonas เพิ่มจำนวน กรดน้ำส้ม เป็นยันต์มหาอุดไม่ให้เชื้อ Salmonella และ Staphylococcus aureus เพิ่มจำนวน
เกือบลืมไปว่าเจ้าตัวจิ๋วพวกนี้ก็มีอยู่ในน้ำหมักชีวภาพ งั้นทั้งหมดนี้ก็เป็นคุณสมบัติที่น้ำหมักชีวภาพมีด้วยซิ
ก็ได้คำตอบนะว่าค่าโคลีฟอร์มในน้ำจากคูทำไมจึงสูงแบบพรวดพราด ลูกบอลน้ำหมักชีวภาพที่หย่อนลงไปในน้ำไว้นี่เองเป็นที่มา
อย่างนี้ถ้าตรวจน้ำที่ใส่น้ำหมักลงไปด้วยวิธี SI II ยังไงๆผลก็ออกมาว่า เจอโคลีฟอร์มซิน่า อืม หนีไม่พ้นการใช้คลอรีนฆ่าเชื้อก่อนปล่อยทิ้งอยู่ดี
16 ตุลาคม 2554
ความเห็น (3)
อ่านแล้วดีได้ความรู้ สรุปว่าเจ้าจุลินทรีย์มีดี และมีโทษ เราสามารถเอาส่วนดีของเขามาใช้ประโยชน์ได้ เช่นการถนอมอาหารประเภทหมักดอง การทำน้ำหมักชีวภาพเอาไว้รดผัก บำบัดน้ำเสีย ส่วนชื่อเขาคงไม่ต้องจำเพราะเราอ่านไม่ออก อิๆๆๆ..
คิด “มุมเครียด” มานานบ้านน้ำท่วม
จุกจนอ่วมอรทัยน่าใจหาย
คิด “มุมดี” มีบ้างทางสบาย
หากไม่ตายคงซึ้งหนึ่งบทเรียน
หมอครับ.....ที่ปากพะยูน มี ก้อตะ(ตู้เซพ)ของคนเล เขาใช้ไม้ประกอบเจาะเป็นโพรง ใว้เก็บของมีค่า เวลาออกเล
ในเรือ กัน น้ำฝน
เดี๋ยวจะถ่ายภาพมาให้ชมก่อนครับ